پرش به محتوا

راه‌های درمان تکبر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
اگر انسان همیشه به این دو مرحله از هستی خود توجه داشته باشد، ناتوانی خود را می‌فهمد و حتی در حال شهرت و مقام نیز، به تکبر دچار نمی‌گردد.
اگر انسان همیشه به این دو مرحله از هستی خود توجه داشته باشد، ناتوانی خود را می‌فهمد و حتی در حال شهرت و مقام نیز، به تکبر دچار نمی‌گردد.


== یاد مرگ ==
== عبادت خداوند و یاد مرگ ==
{{اصلی|یاد مرگ}}
{{اصلی|یاد مرگ|عبادت}}
یاد مرگ از انحرافات اخلاقی، از جمله تکبر و خود بزرگ‌بینی جلوگیری می‌کند. بر اساس روایتی، امام علی(ع) به [[انسان]] سفارش کرده [[فخرفروشی|فخر]] و مباهات را کنار گذاشته، تکبر را از خود دور سازد و به یاد [[قبر]] خود باشد.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۹۱.</ref>
از عواملی که تکبر و غرور را حتی در موقعیت‌هایی مانند شهرت و مقام، از بین می‌برد، [[عبادت|عبادت خدا]] است. امام علی(ع) یکی از فلسفه‌های [[نماز]] را پاک شدن انسان از تکبر دانسته است.<ref>محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، دارالحدیث، چاپ اول، ج۳، ص۲۶۵۷؛ شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۹۲.</ref>
 
== عبادت ==
{{اصلی|عبادت}}
یکی دیگر از عواملی که از تکبر و غرور حتی در موقعیت‌هایی مانند شهرت و مقام، [[عبادت|عبادت خدا]] است. امام علی(ع) یکی از فلسفه‌های [[نماز]] را پاک شدن انسان از تکبر دانسته است.<ref>محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، دارالحدیث، چاپ اول، ج۳، ص۲۶۵۷؛ شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۹۲.</ref>


همچنین یاد مرگ می‌تواند انسان را از انحرافات اخلاقی، از جمله تکبر و خود بزرگ‌بینی جلوگیری کند. بر اساس روایتی، امام علی(ع) به [[انسان]] سفارش کرده [[فخرفروشی|فخر]] و مباهات را کنار گذاشته، تکبر را از خود دور سازید و به یاد [[قبر]] خود باشید.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۷۰ش، ج۱، ص۴۹۱.</ref>
== تواضع ==
== تواضع ==
{{اصلی|تواضع}}
{{اصلی|تواضع}}
تواضع به معنای فروتنی و شکسته‌نفسی بوده و ضد تکبر است. هر چه انسان تلاش کند به ویژگی تواضع نزدیک‌تر شود، از تکبر دورتر خواهد شد.  
تواضع به معنای فروتنی و شکسته‌نفسی بوده و ضد تکبر است. هر چه انسان تلاش کند به ویژگی تواضع نزدیک‌تر شود، از تکبر دورتر خواهد شد.  


برای ایجاد صفت تواضع، راه‌‌های گوناگونی گفته شده است؛ یکی از آنها انجام کارهای روزانه به دست خود است. وقتی انسان خود کارهای روزمره را انجام بدهد و به دیگران تحمیل نکند، به‌تدریج احساس تکبر و خودبزرگ‌بینی در او از میان می‌رود. بر پایه روایتی، [[امام صادق(ع)]] سفارش کرده انسان کارهای روزانه خود را خود انجام دهد، تا از بیماری تکبر در امان باشد.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۴۹۱.</ref>
برای ایجاد صفت تواضع، راه‌‌های گوناگونی گفته شده است؛ یکی از آنها انجام کارهای روزانه به دست خود شخص است. زمانی که انسان، کارهای روزمره خود را انجام دهد و به دیگران تحمیل نکند، به‌تدریج احساس تکبر و خودبزرگ‌بینی در او از میان می‌رود. بر پایه روایتی، [[امام صادق(ع)]] سفارش کرده، انسان کارهای روزانه خود را انجام دهد، تا از بیماری تکبر در امان باشد.<ref>شفیعی، سید محمد، پرورش روح در پرتو چهل حدیث، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۴۹۱.</ref>


== توجه به پیامدهای تکبر ==
== توجه به پیامدهای تکبر ==
خط ۲۷: خط ۲۴:
توجه به پیامدهای تکبر، در ایجاد انگیزه برای درمان و مبارزه با آن تأثیرگذار است. برخی از پیامدهای تکبر از نگاه [[معصومان(ع)]] چنین است:‌
توجه به پیامدهای تکبر، در ایجاد انگیزه برای درمان و مبارزه با آن تأثیرگذار است. برخی از پیامدهای تکبر از نگاه [[معصومان(ع)]] چنین است:‌
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* بی‌بهره بودن از [[دوست]]؛
* بی‌بهره بودن از [[دوست]]
* فرو رفتن در [[گناه]]؛
* فرو رفتن در [[گناه]]
* خواری و [[ذلت]] نزد [[خدا]]؛
* خواری و [[ذلت]] نزد [[خدا]]
* خواری و ذلت نزد مردم.<ref>محمدی ری شهری، محمد، منتخب میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۸۶۳.</ref>
* خواری و ذلت نزد مردم.<ref>محمدی ری شهری، محمد، منتخب میزان الحکمه، ترجمه حمید رضا شیخی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۱ش، ج۲، ص۸۶۳.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
خط ۳۶: خط ۳۳:
یکی از عوامل تکبر، احساس حقارت و کوچکی در خود است. برای از بین بردن این عامل، باید انسان [[عزت نفس]] خود را تقویت کند. برای تقویت عزت نفس راه‌هایی گفته شده که برخی از آنها چنین است:  
یکی از عوامل تکبر، احساس حقارت و کوچکی در خود است. برای از بین بردن این عامل، باید انسان [[عزت نفس]] خود را تقویت کند. برای تقویت عزت نفس راه‌هایی گفته شده که برخی از آنها چنین است:  
{{ستون-شروع|۲}}
{{ستون-شروع|۲}}
* توجه به [[مقام خلیفة الاهی]] خود؛
* توجه به [[مقام خلیفة الاهی]] خود
* توجه به بالاتر بودن [[آبروی مؤمن]] از [[کعبه]]؛
* توجه به بالاتر بودن [[آبروی مؤمن]] از [[کعبه]]
* همنشینی با عالمان؛
* همنشینی با عالمان
* مطالعه شرح حال [[عارف|عارفان]] و بزرگان [[اخلاق]]؛
* مطالعه شرح حال [[عارف|عارفان]] و بزرگان [[اخلاق]]
* توجه به اینکه عزت و ذلت به دست خدا است و عزت در پیروی از دستورات خدا به دست می‌آید؛
* توجه به اینکه عزت و ذلت به دست خدا است و عزت در پیروی از دستورات خدا به دست می‌آید
* استفاده از توانایی‌ها و مهارت‌های خود در راه خدمت به [[خلق]]؛
* استفاده از توانایی‌ها و مهارت‌های خود در راه خدمت به [[خلق]]
* تفکر در [[نعمت|نعمت‌های]] ظاهری (سلامتی، [[عقل]]) و باطنی ([[امامان(ع)]]) که خداوند به ما داده است؛
* تفکر در [[نعمت|نعمت‌های]] ظاهری و باطنی که خداوند به ما داده است
* تقویت رابطه خود با خدا و [[تفکر]] در [[صفات خدا|صفات]] و [[اسماء الاهی]].
* تقویت رابطه خود با خدا و [[تفکر]] در [[صفات خدا|صفات]] و [[اسماء الاهی]].
{{پایان}}
{{پایان}}
خط ۶۳: خط ۶۰:
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
۱۱٬۹۱۳

ویرایش