automoderated، دیوان‌سالاران، مدیران
۷٬۲۲۸
ویرایش
تفسیر امام حسن عسکری(ع): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
وثاقت و اعتبار این تفسیر با وجود قدمت آن، در بین علمای [[شیعه]] از گذشته مورد بحث بوده است. [[شیخ صدوق]] نخستین عالم امامی است که از این تفسیر مطالب فراوانی در کتب خود نقل کرده است. ایشان در آغاز کتاب [[من لا یحضره الفقیه]] بیان داشته است که روایات کتاب را از متون معتبر و مشهور گرفته است و از تفسیر امام حسن عسکری نیز روایاتی را نقل کرده است. | وثاقت و اعتبار این تفسیر با وجود قدمت آن، در بین علمای [[شیعه]] از گذشته مورد بحث بوده است. [[شیخ صدوق]] نخستین عالم امامی است که از این تفسیر مطالب فراوانی در کتب خود نقل کرده است. ایشان در آغاز کتاب [[من لا یحضره الفقیه]] بیان داشته است که روایات کتاب را از متون معتبر و مشهور گرفته است و از تفسیر امام حسن عسکری نیز روایاتی را نقل کرده است. | ||
[[احمد بن علی طبرسی]] در [[کتاب احتجاج]] ضمن معرفی منابع خود از تفسیر امام حسن | [[احمد بن علی طبرسی]] در [[کتاب احتجاج]] ضمن معرفی منابع خود از تفسیر امام حسن عسکری یاد کرده است، اما به عدم اشتهار آن اشاره نموده و به این دلیل، سند روایت کتاب را به‌طور کامل آورده است. قطب راوندی نیز از این تفسیر، بدون اشاره به نام آن، مطلبی نقل کرده است. ابن شهر آشوب نیز از این تفسیر، با تصریح به نام آن ولی بدون ذکر سند، مطلبی آورده است. | ||
[[محقق کرکی]] (متوفی ۹۴۰) و [[شهید ثانی]] (متوفی ۹۶۵) در اجازات خود، حدیثی را از این تفسیر با ذکر طریق خود به آن آورده‌اند. | [[محقق کرکی]] (متوفی ۹۴۰) و [[شهید ثانی]] (متوفی ۹۶۵) در اجازات خود، حدیثی را از این تفسیر با ذکر طریق خود به آن آورده‌اند. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۱: | ||
=== اقوال منتقدان === | === اقوال منتقدان === | ||
نخستین منتقد وثاقت '''تفسیر امام حسن | نخستین منتقد وثاقت '''تفسیر امام حسن عسکری(ع)'''، ابن غضائری، بود که در الضعفاء خود، محمد بن قاسم استرآبادی نویسنده این تفسیر را فردی ضعیف و کذّاب معرفی کرده است و دو فرد مذکور در سلسله سند را که تفسیر را، به نقل از پدرانشان، از امام حسن عسکری(ع) روایت کرده‌اند مجهول خوانده است. ابن غضائری تفسیر را «موضوع» یعنی جعلی دانسته و جاعل آن را سهل بن احمد بن عبد اللّه دیباجی (متوفی ۳۸۰) معرفی کرده است<ref>(علامه حلّی، ص۲۵۶–۲۵۷, آقا بزرگ طهرانی، ج۴، ص۲۸۸، پانویس).</ref> در پاسخ به ابن غضائری، اینطور گفته‌اند که سهل بن احمد از شیعیانی بود که شیخ مفید بر جنازه وی نماز گزارده است و این موضوع اشاره بر جلالت ایشان دارد. | ||
عده‌ای تفسیر امام حسن عسکری(ع) را نوشته [[حسن بن خالد برقی]] می‌دانند که در این تفسیر ۱۲۰ جزء، به املای امام حسن | عده‌ای تفسیر امام حسن عسکری(ع) را نوشته [[حسن بن خالد برقی]] می‌دانند که در این تفسیر ۱۲۰ جزء، به املای امام حسن عسکری(ع) نگاشته شده است<ref>(ابن شهر آشوب، معالم العلماء، ص۳۴)،</ref> اما [[شیخ طوسی]]، برقی را جزء کسانی دانسته است که [[ائمه(ع)]] را درک نکرده‌اند. در فهرست نسخه‌های موجود در کتابخانه سید عبد العزیز طباطبائی (متوفی بهمن ۱۳۷۴) در قم، سه نسخه با عنوان تفسیر نگاشته حسن بن خالد برقی معرفی شده است، که آن‌ها همین تفسیر امام حسن عسکری(ع) هستند و دلیلی برای انتساب این نسخه‌ها به برقی، وجود ندارد. | ||
در میان فقهای معاصر امامی، عده‌ای مانند آیت الله خویی، محمد جواد بلاغی و محمد تقی تستری، این تفسیر را مجعول دانسته و انتساب آن را به امام عسکری(ع) غلط می‌دانند. | در میان فقهای معاصر امامی، عده‌ای مانند آیت الله خویی، محمد جواد بلاغی و محمد تقی تستری، این تفسیر را مجعول دانسته و انتساب آن را به امام عسکری(ع) غلط می‌دانند. | ||