پرش به محتوا

جایگاه انسان در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
جایگاه انسان را در قرآن و روایات بیان کنید؟
جایگاه انسان را در قرآن و روایات بیان کنید؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}واژه «اِنْس» ۱۸ بار در قرآن به کار رفته که ۳ بار به صورت نکره (انس) و ۱۵ بار به صورت معرفه (الانس) استعمال شده است. ابن فارس، «انس» را به معنای «ظهور و آشکار» می‌داند، برخلاف «جن» که از دیدگان پنهان است.<ref>ابن فارس، مقاییس اللغه، مکتبه العلوم الاسلامی، ۱۴۰۴ هـ. ق، قم، ذیل ماده «انس».</ref>
{{پاسخ}}واژه «اِنْس» ۱۸ بار در [[قرآن]] به کار رفته است. واژه «انسان»، ۶۵ مرتبه که ۶۴ مرتبه به صورت «الانسان» و یک بار به صورت «انسان» در قرآن ذکر شده است و به معنای اُنس و الفت و نسیان و فراموشکار نیز آمده است.<ref>جوهری، صحاح اللغه، قاهره، چاپ اول، ۱۳۷۶ هـ، دارالعلم ملایین، ذیل ماده «انس».</ref>


واژه «انسان»، ۶۵ مرتبه که۶۴ مرتبه به صورت «الانسان» و یک بار به صورت «انسان» در قرآن ذکر شده است و به معنای اُنس و الفت و نسیان و فراموشکار نیز آمده است.<ref>جوهری، صحاح اللغه، قاهره، چاپ اول، ۱۳۷۶ هـ، دارالعلم ملایین، ذیل ماده «انس».</ref>
قرآن، انسان را تکریم کرده و گرامی داشته است. جان و مال و آبروی انسان ارزشمند است و تمام هستی و دنیا برای او آفریده شد. بدو علم اسماء آموخته شد و خداوند او را خلیفه خود بر زمین قرار داد.
 
== کرامت انسان ==
{{قرآن|وَ لَقَدْ كَرَّمْنا بَني‏ آدَمَ|ترجمه=و به راستى ما فرزندان آدم را گرامى داشتيم‏.|سوره=اسراء|آیه=۷۰}} 


== هستی برای انسان ==
== هستی برای انسان ==
خداوند تمام هستی و موجودات و زمین و آسمان را برای انسان می‌داند و می‌فرماید: {{قرآن|هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً|ترجمه=خداوند تمام چیزهایی که در زمین وجود دارد را برای انسان خلق نموده است|سوره=بقره|آیه=۲۹}}  {{قرآن|وَ الْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ|ترجمه=زمین را برای مردم قرار داد.|سوره=الرحمن|آیه=۱۰}}  {{قرآن|وَ الْخَیْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوها وَ زِینَه|ترجمه=و اسبان و استران و خران را آفرید تا بر آنها سوار شوید و زینت و تجمّلی برای شماست.|سوره=نحل|آیه=۸}}  
خداوند تمام هستی و موجودات و زمین و آسمان را برای انسان می‌داند و می‌فرماید: {{قرآن|هُوَ الَّذِی خَلَقَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ جَمِیعاً|ترجمه=خداوند تمام چیزهایی که در زمین وجود دارد را برای انسان خلق نموده است|سوره=بقره|آیه=۲۹}}  {{قرآن|وَ الْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ|ترجمه=زمین را برای مردم قرار داد.|سوره=الرحمن|آیه=۱۰}}  {{قرآن|وَ الْخَیْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوها وَ زِینَه|ترجمه=و اسبان و استران و خران را آفرید تا بر آنها سوار شوید و زینت و تجملی برای شماست.|سوره=نحل|آیه=۸}}  


== انسان و خلیفه الهی ==
== انسان و خلیفه الهی ==
خط ۱۸: خط ۲۰:


== انسان و فطرت خداگرایی ==
== انسان و فطرت خداگرایی ==
{{قرآن|إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ …}}<ref>انعام/ ۷۹، ر.ک. اعراف/ ۱۷۲.</ref> (حضرت ابراهیم(ع) فرمود:) همانا من با فطرت درونی خودم، رو به سوی خدا آوردم؛ همان خدایی که آفریننده زمین و آسمان است…»
{{قرآن|إِنِّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ …|ترجمه=(حضرت ابراهیم(ع) فرمود:) همانا من با فطرت درونی خودم، رو به سوی خدا آوردم؛|سوره=انعام|آیه=۷۹}} 


== انسان دو بعدی (جسم، روح) ==
== انسان دو بعدی (جسم، روح) ==
{{قرآن|فَإِذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی|ترجمه=هنگامی که کار او را به پایان رساندم و در او از روح خود دمیدم|سوره=حجر|آیه=۲۹}}<ref>حجر/ ۲۹.</ref>
{{قرآن|فَإِذا سَوَّیْتُهُ وَ نَفَخْتُ فِیهِ مِنْ رُوحِی|ترجمه=هنگامی که کار او را به پایان رساندم و در او از روح خود دمیدم|سوره=حجر|آیه=۲۹}}  


== انسان آزاد و امانت‌دار ==
== انسان آزاد و امانت‌دار ==
خط ۲۷: خط ۲۹:


== انسان دارای وجدان اخلاقی ==
== انسان دارای وجدان اخلاقی ==
{{قرآن|فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها}}<ref>شمس/ ۷ و ۸.</ref> قسم به جان آدمی و آن کس که آن را (آفریده) و متنعّم ساخته، سپس فجور و تقوی (شر و خیرش) را به او الهام کرده است
{{قرآن|فَأَلْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها|ترجمه=سپس فجور و تقوی (شر و خیرش) را به او الهام کرده است.|سوره=شمس|آیه=۸}}
 
== آرامش انسان فقط با یاد خدا ==
{{قرآن|أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ}}<ref>رعد/ ۲۸.</ref> آگاه باشید. تنها با یاد خدا دلها آرامش می‌یابد.
 
== انسان برای هدف‌های عالی می‌کوشد و می‌جوشد ==
{{قرآن|یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّه ارْجِعِی إِلی رَبِّکِ راضِیَه مَرْضِیَّه}}<ref>فجر/ ۲۸ و ۲۷.</ref> تو ای روح آرام یافته! به سوی خدا باز گرد! در حالی که هم تو از او خوشنودی و هم او از تو خشنود است؛ {{قرآن|أَلا إِلَی اللَّهِ تَصِیرُ الْأُمُورُ}}<ref>شوری/ ۵۳.</ref> تمامی امور به سوی او در حرکتند.
 
همچنین انسان برای رسیدن به رحمت الهیه تلاش دارد: {{قرآن|إِلاَّ مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ وَ لِذلِکَ خَلَقَهُمْ}}<ref>هود/ ۱۱۹.</ref>
 
== خلقت انسان، نوعی احسان است ==
پیامبر اسلام(ص) از قول خداوند می‌فرماید: «لم اخلقکم لاربح علیکم و لکن لتربحوا؛ انسان‌ها را خلق کردم تا از من سودی ببرند؛ نه اینکه از او سودی ببرم.»<ref>دیلمی، حسن، ارشاد القلوب، شریف رضی، قم، ۱۴۱۲، ج۱، ص۱۱۰.</ref>


== خلقت انسان برای رسیدن آگاهی از قدرت و شناخت خداوند است ==
== خلقت انسان برای آگاهی از قدرت و شناخت خداوند ==
{{قرآن|اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍقدیر}}<ref>طلاق/ ۱۲.</ref> خداوند کسی است که هفت آسمان را آفرید و زمین را نیز همانند آن آفرید. فرمان او پیوسته فرود می‌آید تا بدانید خداوند بر همه چیز تواناست.
{{قرآن|اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ یَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَیْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلی کُلِّ شَیْءٍقدیر}}<ref>طلاق/ ۱۲.</ref> خداوند کسی است که هفت آسمان را آفرید و زمین را نیز همانند آن آفرید. فرمان او پیوسته فرود می‌آید تا بدانید خداوند بر همه چیز تواناست.


حضرت داود(ع) از پیشگاه خداوند سؤال نمود: «یا رب لماذا خلقت الخلق؛ پروردگارا! برای چه بشر را خلق کرده‌ای؟»
* [[حضرت داود(ع)]] از پیشگاه خداوند سؤال نمود: «یا رب لماذا خلقت الخلق؛ پروردگارا! برای چه بشر را خلق کرده‌ای؟»


خداوند پاسخ داد: «کنتُ کنزاً مخفیا فاجبت ان اعرف فخلقت الخلق لأعرف؛ من یک گنج مخفی بوده‌ام و انسان را آفریدم تا شناخته شوم.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفا، ۱۴۰۴ هـ، ج۸۴، ص۳۴۴.</ref>
خداوند پاسخ داد: «کنتُ کنزاً مخفیا فاجبت ان اعرف فخلقت الخلق لأعرف؛ من یک گنج مخفی بوده‌ام و انسان را آفریدم تا شناخته شوم.»<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفا، ۱۴۰۴ هـ، ج۸۴، ص۳۴۴.</ref>
۱۵٬۱۴۷

ویرایش