پرش به محتوا

گفتار امام علی(ع) درباره غصب خلافت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا امام علی(ع) بعد از رسیدن به خلافت، غاصب بودن خلفای قبلی را گوشزد کرد؟
آیا امام علی(ع)، غاصب بودن خلفای قبلی را گوشزد کرد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{خطبه غدیر}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|غدیر}}
گفتارهای متعددی از [[امام علی(ع)]] در کتاب‌های تاریخی و حدیثی درباره [[غصب خلافت]] نقل شده است. امام(ع) در [[خطبه شقشقیه]]، در نامه‌ای به مردم [[مصر]]، در گفتاری که در [[جنگ صفین]] از او نقل شده و در شماری دیگر از خطبه‌های [[نهج‌البلاغه]]، درباره غصب [[خلافت]] صحبت کرده است.  
گفتارهای متعددی از [[امام علی(ع)]] در کتاب‌های تاریخی و حدیثی درباره [[غصب خلافت]] نقل شده است. امام(ع) در [[خطبه شقشقیه]]، در نامه‌ای به مردم [[مصر]]، در گفتاری که در [[جنگ صفین]] از او نقل شده و در شماری دیگر از خطبه‌های [[نهج‌البلاغه]]، درباره غصب [[خلافت]] صحبت کرده است.  


همچنین در خطبه‌هایی مانند [[خطبه وسیله]] که در کتاب [[الکافی|کافی]] ذکر شده و نیز خطبه‌ای در آغاز زمامداری‌اش و خطبه‌ای قبل از عزیمت به [[بصره]] که در [[شرح نهج البلاغه (ابن‌ابی‌الحدید)|شرح نهج‌البلاغه ابن اَبِی‌الْحدید]] نقل شده، به غصب خلافت تصریح کرده است.  
همچنین در خطبه‌هایی مانند خطبه وسیله که در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]] ذکر شده و نیز خطبه‌ای در آغاز زمامداری‌اش و خطبه‌ای قبل از عزیمت به [[بصره]] که در [[شرح نهج البلاغه (ابن‌ابی‌الحدید)|شرح نهج‌البلاغه ابن اَبِی‌الْحدید]] نقل شده، به غصب خلافت تصریح کرده است.  


در برخی خطبه‌ها نام غصب‌کننده خلافت ([[ابوبکر]]) ذکر شده و در برخی دیگر به‌صورت کلی غصب‌کنندگان خلافت، شماری از [[قریش]] شمرده شده‌اند.  
در برخی خطبه‌ها نام غصب‌کننده خلافت ([[ابوبکر]]) ذکر شده و در برخی دیگر به‌صورت کلی غصب‌کنندگان خلافت، شماری از [[قریش]] شمرده شده‌اند.  
خط ۳۳: خط ۳۳:


== خطبه وسیله ==
== خطبه وسیله ==
بر اساس خطبه‌ای معروف به [[خطبه وسیله]] که در کتاب [[الکافی|کافی]] ذکر شده، امام علی(ع) دو فردی که [[خلافت]] را از او غصب کردند بخت‌برگشته، گمراه و نادان خوانده و جایگاهشان را در [[آخرت]] جایگاه بدی توصیف کرده است:  
بر اساس خطبه‌ای معروف به [[خطبه وسیله]] که در [[اعتبار کتاب کافی|کتاب کافی]] ذکر شده، امام علی(ع) دو فردی که [[خلافت]] را از او غصب کردند بخت‌برگشته، گمراه و نادان خوانده و جایگاهشان را در [[آخرت]] جایگاه بدی توصیف کرده است:  


«در من منقبت‌هایی وجود دارد که اگر آنها را بر زبان آورم ارتفاع بنای آنها بزرگ و در نتیجه زمان گوش دادن بدانها نیز طولانی می‌گردد. و اگر در برابر آن، دو بخت‌برگشته پیراهن خلافت را بر تن کردند و در آنچه حقی به آن نداشته با من ستیزه جستند و از روی گمراهی بر مسند آن سوار شدند و از روی نادانی آن را به خود بستند، پس به بد جایگاهی در آیند و چه بد است آنچه را برای خود آماده و تهیه کردند در خانه گور به یکدیگر لعنت کنند و هر کدام آنها از دیگری بیزاری جوید».<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۸–۳۰.</ref>
«در من منقبت‌هایی وجود دارد که اگر آنها را بر زبان آورم ارتفاع بنای آنها بزرگ و در نتیجه زمان گوش دادن بدانها نیز طولانی می‌گردد. و اگر در برابر آن، دو بخت‌برگشته پیراهن خلافت را بر تن کردند و در آنچه حقی به آن نداشته با من ستیزه جستند و از روی گمراهی بر مسند آن سوار شدند و از روی نادانی آن را به خود بستند، پس به بد جایگاهی در آیند و چه بد است آنچه را برای خود آماده و تهیه کردند در خانه گور به یکدیگر لعنت کنند و هر کدام آنها از دیگری بیزاری جوید».<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۱۸–۳۰.</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:
در خطبه‌ای که [[ابن ابی‌الحدید]]، شارح اهل‌سنت نهج‌البلاغه ذکر کرده، امام علی(ع) در نخستین روزهای زمام‌داری خود، گروهی از [[قریش]] را غصب‌کننده خلافت پس از رحلت پیامبر(ص) شمرده است:  
در خطبه‌ای که [[ابن ابی‌الحدید]]، شارح اهل‌سنت نهج‌البلاغه ذکر کرده، امام علی(ع) در نخستین روزهای زمام‌داری خود، گروهی از [[قریش]] را غصب‌کننده خلافت پس از رحلت پیامبر(ص) شمرده است:  


«ای مردم، آگاه باشید هنگامی که پیامبر گرامی از میان ما رفت، لازم بود کسی با ما درباره حکومتی که او پی‌ریزی کرد، نزاع نکند و به آن چشم طمع ندوزد؛ زیرا ما وارث و ولیّ و عترت او بودیم؛ اما برخلاف انتظار، گروهی از [[قریش]] به حق ما دست دراز کرده خلافت را از ما سلب کردند و از آنِ خود قرار دادند. به خدا سوگند، اگر ترس از وقوع شکاف و اختلاف در میان مسلمانان نبود و بیم آن نمی‌رفت که بار دیگر کفر و بت‌پرستی بازگردد و اسلام محو و نابود شود، وضع ما غیر این بود که مشاهده می‌کنید».<ref>شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج۱، ص۳۰۷ (مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان).</ref>
«ای مردم، آگاه باشید هنگامی که پیامبر گرامی از میان ما رفت، لازم بود کسی با ما درباره حکومتی که او پی‌ریزی کرد، نزاع نکند و به آن چشم طمع ندوزد؛ زیرا ما وارث و ولیّ و عترت او بودیم؛ اما برخلاف انتظار، گروهی از [[قریش]] به حق ما دست دراز کرده خلافت را از ما سلب کردند و از آنِ خود قرار دادند. به خدا سوگند، اگر ترس از وقوع شکاف و اختلاف در میان مسلمانان نبود و بیم آن نمی‌رفت که بار دیگر کفر و بت‌پرستی بازگردد و اسلام محو و نابود شود، وضع ما غیر این بود که مشاهده می‌کنید».<ref>شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج۱، ص۳۰۷.</ref>


== در ماجرای شورش طلحه و زبیر ==
== در ماجرای شورش طلحه و زبیر ==
براساس خطبه‌ای که [[ابن ابی‌الحدید]]، شارح اهل‌سنت نهج‌البلاغه نقل کرده، امام علی(ع) هنگامی که برای سرکوب کردن پیمان‌شکنی [[طلحه]] و [[زبیر]] عازم بصره شد، ضمن خطبه‌ای قریش را افرادی خودکامه توصیف کرده که حق او را غصب کردند:  
براساس خطبه‌ای که [[ابن ابی‌الحدید]]، شارح اهل‌سنت نهج‌البلاغه نقل کرده، امام علی(ع) هنگامی که برای سرکوب کردن پیمان‌شکنی [[طلحه]] و [[زبیر]] عازم [[بصره]] شد، ضمن خطبه‌ای قریش را افرادی خودکامه توصیف کرده که حق او را غصب کردند:  


«هنگامی که خداوند پیامبر خود را قبض روح کرد و قریش با خودکامگی، خود را بر ما مقدم شمرد و ما را از حقمان بازداشت؛ ولی من دیدم که صبر و بردباری بر این کار بهتر از ایجاد تفرقه میان مسلمانان و ریختن خون آنان است؛ زیرا مردم به تازگی اسلام را پذیرفته بودند و دین مانند مشک سرشار از شیر بود که کف کرده باشد و کمترین سستی آن را فاسد می‌کرد و کوچکترین فرد آن را واژگون می‌ساخت».<ref>شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج۸، ص۳۰.</ref>{{پایان پاسخ}}
«هنگامی که خداوند پیامبر خود را قبض روح کرد و قریش با خودکامگی، خود را بر ما مقدم شمرد و ما را از حقمان بازداشت؛ ولی من دیدم که صبر و بردباری بر این کار بهتر از ایجاد تفرقه میان مسلمانان و ریختن خون آنان است؛ زیرا مردم به تازگی اسلام را پذیرفته بودند و دین مانند مشک سرشار از شیر بود که کف کرده باشد و کمترین سستی آن را فاسد می‌کرد و کوچکترین فرد آن را واژگون می‌ساخت».<ref>شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، ج۸، ص۳۰.</ref>{{پایان پاسخ}}
خط ۶۷: خط ۶۷:
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =ب
  | اولویت =ب
  | کیفیت =ج
  | کیفیت =ب
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
[[رده:خلافت امام علی(ع)]]
[[رده:خلفا]]
۶٬۷۱۶

ویرایش