کاربر:Rezapour/صفحه تمرین ۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
خط ۸۳: خط ۸۳:
   
   
*'''یک دوره فقه کامل فارسی'''، مجلسی، محمد تقی، یک دوره فقه کامل فارسی، تهران، مؤسسه و انتشارات فراهانی، ۱۴۰۰ق.
*'''یک دوره فقه کامل فارسی'''، مجلسی، محمد تقی، یک دوره فقه کامل فارسی، تهران، مؤسسه و انتشارات فراهانی، ۱۴۰۰ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}
== مقاله‌های مرتبط ==
== مقاله‌های مرتبط ==

نسخهٔ ‏۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۱۸

الگو:مکان‌های آیین حج عمودی صفا و مروه نام دو کوه کوچک در کنار مسجدالحرام است. سعی میان این دو کوه، از اعمال حج تمتع و عمره مفرده است و انجام‌ندادن آن موجب باطل‌شدن حج می‌شود. صفا در پایین کوه ابوقبیس و در سمت جنوبی کعبه و نقطه آغاز سعی محسوب می‌شود. مروه نیز کوهی کوچک و هم‌جوار کوه قعیقعان است که در سمت شمال شرقی کعبه قرار گرفته و نقطه پایان سعی به شمار می‌آید. به فاصله میان دو کوه صفا و مروه مسعی گفته می‌شود. در آیه ۱۵۸ سوره بقره صفا و مروه را از شعائرالهی برشمرده است.

مکان صفا و مروه

«صفا» بخشی از کوه ابوقبیس است[۱] که در قسمت جنوبی مسجدالحرام واقع شده است.[۲] صفا پیش‌تر متصل به کوه ابوقبیس بود ولی در بازسازی‌های دوره سعودی از آن جا شد.[۳] سعی میان صفا و مروه از کوه صفا آغاز می‌گردد.[۴]

«مروه» نیز جزئی از کوه «قیقعان» است.[۵] کوه مروه در ناحیه شمال شرقی کعبه قرار دارد.[۶] بخشی از کوه مروه تا سال ۱۳۷۴ شمسی باقی بود اما در این سال، به هدف گسترش محدوده دور زدن سعی‌کنندگان، قسمت باقی مانده را نیز برداشتند.[۷]

پیش از توسعه جدید در مسجد الحرام، میان مسعی و مسجدالحرام فاصله‌ای وجود داشت و بازاری در آنجا برپا بود. اما در توسعه مسجد، محدوده مسجد تا مسعی امتداد یافت.[۸]

فاصله صفا و مروه و شکل امروزین

فاصله میان صفا و مروه که سعی در آنجا انجام می‌شود را مسعیٰ می‌گویند.[۹] فاصله میان این دو کوه را حدود سیصد و هشتاد متر دانسته‌اند.[۱۰] فاصله میان صفا و مروه را خستین بار در سال ۱۳۴۵ شمسی سنگفرش کردند تا غبار آن سعی کنندگان و صاحبان مغازه های اطراف را آزار ندهد. امروزه مسعی بصورت سالن سرپوشیده‌ای به عرض ٢٠ متر به شکل زیبایی در دو طبقه ساخته شده که ارتفاع طبقه اوّل «١٢ متر» و ارتفاع طبقه دوم «٩ متر» می‌باشد. این مسیر از دو قسمت رفت و برگشت تشکیل شده است.[۱۱]

همچنین برای پیشگیری از خطرات احتمالی سیل، در زیر مسعی، کانالی به عرض «۵ متر» و ارتفاع «۶\۴ متر» احداث گردیده که آب را به سمت بیرون هدایت می‌کند.[۱۲]

پیشینه

پیشینه تاریخی کوه‌های صفا و مروه در روایات به زمان هبوط حضرت آدم(ع) بازگردانده شده است. در حدیثی از امام صادق(ع) نقل شده که پس از هبوط آدم و حوا به زمین، آدم بر روی کوه صفا و حوا بر روی کوه مروه قرار گرفتند. نام کوه صفا از اسم حضرت آدم و با توجه به آیه «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفی آدَمَ‏ ... » گرفته شد و مروه را مروه نامیدند که از اسم زن (الْمَرْأَة) گرفته شده است.[۱۳]

روایات دیگر شهرت این دو کوه را به عصر حضرت ابراهیم(ع) پیوند می‌زنند. بنابر روایت از ابن عباس نخستین کسی که میان صفا و مروه دوید مادر اسماعیل بود.[۱۴] و به دنبال هفت مرتبه آمد و شد هاجر بین صفا و مروه، سعی، سنّت شد[۱۵] و اولین بار ابراهیم همراه با فرزندش اسماعیل این سنّت الهی را انجام دادند.[۱۶] پیامبران دیگر در زیارت کعبه این عمل را نجام می‌دادند.[۱۷]

عصر جاهلی

بنابر برخی گزارش‌های تاریخی در عصر جاهلی، بر کوه صفا بت نهیک و بر کوه مروه بت مطعم الطیر قرار داده شده بود.[۱۸] از این رو آن دسته از مشرکان که بت منات را می‌پرستیدند سعی صفا و مروه را انجام نمی‌دادند.[۱۹] این بت‌ها همچنان بر روی کوه صفا و مروه قرار داشت تا آن گاه که در سال هفتم از هجرت پیامبر اسلام(ص) برای انجام «عمرة القضا» به مکّه آمدند و بنابر روایتی از امام صادق(ع) به درخواست رسول خدا(ص) بت‌ها را از صفا و مروه برداشتند و آن حضرت میان صفا و مروه سعی نمود و پس از آن بار دیگر آنها را بر روی صفا و مروه نصب کردند.[۲۰]

صفا و مروه در قرآن

صفا و مروه یک بار در آیه ۱۵۸ سوره بقره آمده است:

﴿در حقیقت، «صفا» و «مروه» از شعایر خداست [که یادآور اوست]؛ پس هر که خانه [خدا] را حج کند، یا عمره گزارد، بر او گناهی نیست که میان آن دو سعی به جای آورد و هر که افزون بر فریضه، کار نیکی کند، خدا حق شناس و داناست

براساس روایاتی که شیعه و اهل‌سنت نقل کرده‌اند در عصر جاهلیت مشرکان در بالای کوه صفا و کوه مروه بت قرار داده بودند. مشرکان به هنگام سعی از این دو کوه بالا می‌رفتند و آن دو بت را به عنوان تبرک با دست خود مسح می‏کردند. مسلمانان به خاطر این موضوع از سعی میان صفا و مروه کراهت داشتند و گمان می‏کردند در این شرائط سعی صفا و مروه کار صحیحی نیست. آیه ۱۵۸ بقره نازل شد و به آنها اعلام داشت که صفا و مروه از شعائر خداوند است و سعی میان این دو را تأیید کرد.[۲۱]

فضیلت صفا و مروه

در روایتی از پیامبر، پاداش سعی میان صفا و مروه با پاداش حج پیاده و پاداش آزاد کردن هفتاد بنده برابر شمرده شده است.[۲۲] در روایاتی از امامان شیعه بر فضیلت محل سعی تاکید شده است [۲۳][۲۴] از امام صادق(ع) نقل شده که در نزد خداوند، هیچ بقعه‌ای محبوب‌تر از محلّ سعی نیست؛ زیرا هر زورگویی در آن، خوار می‌شود.[۲۵]

حکم فقهی سعی

سعی، بین صفا و مروه رکنی از ارکان حج است، اگر حاجیان عمداً آن را ترک کنند حج آنان باطل می‌باشد.[۲۶] در سعی صفا و مروه هفت مرتبه مسیر میان دو کوه صفا و مروه را می‌پیمایند.[۲۷] به این نحو که پیمودن از کوه صفا تا کوه مروه یک بار حساب گشته و برگشت از مروه به صفا دور دوم از هفت دور حساب می‌شود. و هفت دور سعی از صفا آغاز شده و به مروه ختم می‌گردد.[۲۸]

سعی باید بعد از طواف و نماز طواف انجام شود.[۲۹] البته لازم ندانسته‌اند که بلافاصله پس از نماز طواف، سعی انجام شود. بلکه می‌تواند آن را تا ساعت‌ها (قبل از روز بعد) به تأخیر اندازد.[۳۰]

از مسائل جدید پیرامون سعی صفا و مروه، انجام سعی در طبقه فوقانی است که در دوره آل‌سعود ساخته شده است. فقیهان شیعه معتقدند سعی در طبقه دوم، سعی بین دو کوه صفا و مروه نیست و به همین جهت کفایت نمی‌کند.[۳۱]

نگارخانه

پانویس

  1. تاریخ مکه المشرفه والمسجد الحرام والمدینه الشریفه والقبر الشریف، ج۱، ص۱۹۴.
  2. آثار اسلامی مکّه و مدینه، ج۱، ص۱۰۵.
  3. المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، ج۱، ص۱۵۹.
  4. پرشکوهترین مراسم عبادت و قربانی، ج۱، ص۶۰.
  5. مناسک حج، ج۱، ص۱۷۰.
  6. آثار اسلامی مکّه و مدینه، ج۱، ص۱۰۵.
  7. آثار اسلامی مکّه و مدینه، ج۱، ص۱۰۷ - ۱۰۸.
  8. آثار اسلامی مکّه و مدینه، ج۱، ص۱۰۵- ۱۰۶.
  9. مناسک حج ویژه بانوان، ص۲۰۹.
  10. تفسیر احسن‌الحدیث، ج۱، ص۲۸۹.
  11. آثار اسلامی مکّه و مدینه، ج۱، ص۱۰۷.
  12. فی خدمة ضیوف الرحمان، ص۶۸.
  13. الکافی، ج۴، ص۱۹۰.
  14. تاریخ طبری، ج١، ص١٩٣.
  15. قصص الانبیاء، ابن کثیر، ج١، ص٢٢4.
  16. تاریخ طبری، ج١، ص١٩٣.
  17. اخبار مکه، ج١، 6٨.
  18. اخبار مکه، ج١، ص١٢۵.
  19. اخبار مکه، ج١، ص١٢۵.
  20. مجمع‌البیان، ج١، ص٢4٠؛ بحارالانوار، ج٩۶، ص٢٣۵.
  21. تفسیر نمونه، ج‏۱، ص۵۳۷
  22. بحار، ج٩۶، ص٢٣۶.
  23. بحار، ج٩۶، ص٢٣۵.
  24. بحار، ج٩۶، ص٢٣۴.
  25. الکافی، ج۴، ص۴۳۴.
  26. یک دوره فقه کامل فارسی، ص۶۵.
  27. مناسک حج (محشی)، ص۳۸۵.
  28. مناسک حج، ج۱، ص۱۷۰.
  29. مناسک حج (محشی)، ص۳۸۷.
  30. مناسک جامع حج، ص۲۴۰.
  31. جامع الفتاوی، ص۱۵۶.
  32. «صورتان نادرتان للمسعی»، صفحه ارض الذکریات در توییتر.
  33. «صورتان نادرتان للمسعی»، صفحه ارض الذکریات در توییتر.

منابع

الگو:برگرفتگی

  • «صورتان نادرتان للمسعی»، صفحه ارض الذکریات در توییتر، تاریخ درج مطلب: ۱۲ سپتامبر ۲۰۲۰م، تاریخ بازدید: ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ش.
  • قرآن کریم.
  • احکام القرآن، ابوبکر محمد بن عبدالله ابن عربی. بی نا، بی جا، بی تا.
  • اخبار مکه، محمد بن عبدالله ازرقی، بیروت، دار الأندلس، ۱۴۱۶ق.
  • الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، محقق و مصحح: علی‌اکبر غفاری، محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
  • المعالم الأثیرة فی السنة و السیرة، محمد حمید الله، دار النفائس، بی‌تا.
  • آثار اسلامی مکّه و مدینه، رسول جعفریان، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
  • بحارالانوار، محمدباقر المجلسی، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
  • پرشکوهترین مراسم عبادت و قربانی، عبدالکریم بی‌آزار، مطابق با فتاوای آیة الله ناصر مکارم شیرازی‌، قم، مدرسة الإمام علي بن أبي طالب(ع)، ۱۳۷۹ش.
  • تاریخ الطبری، محمد بن جریر الطبری، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ دوم، بیروت، دارالتراث، ١٩۶۷م.
  • تاریخ مکه المشرفه والمسجد الحرام والمدینه الشریفه والقبر الشریف، محمد بن احمد ابن ضیاء، بیروت، دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون ، ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۷م.
  • تفسیر احسن‌الحدیث، سید علی‌اکبر قرشی، تهران، بنیاد بعثت،۱۳۷۷ش.
  • تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.
  • جامع الفتاوی، (عمره مفرده مطابق با فتاوای ده تن از مراجع عظام تقلید)، مرتضی موسوی شاهرودی، تهران، مشعر، ۱۳۸۶ش.
  • سلسلة ینابیع الفقهیة، علی‌اصغر مروارید، بیروت، دار التراث، ۱۹۹۰م - ۱۹۹۳م.
  • قصص الانبیاء، اسماعیل بن عمر ابن‌کثیر، بیروت، دار و مکتبة الهلال، ۲۰۰۳م.
  • کشف الاسرار، ابوالفضل رشید الدین میبدی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۱ش.
  • لغت‌نامه دهخدا، علی‌اکبر دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۲ش.
  • مجمع البیان، فضل بن حسن طبرسی، مقدمه محمدجواد بلاغی‏، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، ۱۳۷۲ش.
  • مجمع‌البحرین، فخرالدین طریحی، تحقیق سیداحمد حسینی‏، تهران، کتابفروشی مرتضوی، چاپ سوم، ۱۳۷۵ش.
  • مناسک جامع حج، ناصر مکارم شیرازی، قم، مدرسة الإمام علي بن أبی‌طالب(ع)، ۱۴۲۶ق.
  • مناسک حج (محشی)، محمدرضا‌ محمودی، تهران، نشر مشعر‌، ۱۴۲۹ق.
  • مناسک حج، جعفر سبحانی، قم، مؤسسه امام صادق عليه السلام‌، ۱۴۲۸ق.
  • مناسک حج ویژه بانوان، محمدحسين‌ فلاح‌زاده، قم، مشعر، ۱۴۲۸ق.
  • یک دوره فقه کامل فارسی، مجلسی، محمد تقی، یک دوره فقه کامل فارسی، تهران، مؤسسه و انتشارات فراهانی، ۱۴۰۰ق.

مقاله‌های مرتبط

الگو:اماکن مکه