نمایش مبدأ برای مواسات در اموال نشانه شیعه بودن

{{شروع متن}}
{{سوال}}
در روایتی آمده است که شیعه باید در اموال خود مواسات کند، درهمی برای خود و درهمی برای دیگران بذل کند و گرنه شیعه نیست: «وَ فِی أَمْوَالِهِمْ یَتَوَاسَوْنَ وَ فِی اللَّهِ یَتَبَاذَلُونَ یَا نَوْفُ دِرْهَمٌ وَ دِرْهَمٌ وَ ثَوْبٌ وَ ثَوْبٌ وَ إِلَّا فَلَا» آیا واقعاً که الان مردم چنین نمی‌کنند، شیعه نیستند؟ آیا این روایت صحیح است؟ تفسیر صحیح آن چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
حدیثی که '''مواسات در اموال را نشانه شیعه بودن''' دانسته، ضعیف برشمرده‌اند. هر کس دوازده امام را جانشین الهی رسول خدا(ص) بداند شیعه است و عمل نکردن به یکی از دستورات دینی به معنای خارج شدن از شیعه بودن نیست. برخی از این روایات با صرف نظر از معتبر نبودن سند آن، به بالاترین کمال ایمان اشاره دارد که شیعه کامل باید چنان صفاتی داشت باشد و به معنای خارج شدن مواسات نکننده، از مکتب شیعه نیست.

== متن روایت ==
[[جایگاه علامه مجلسی|علامه مجلسی]] در [[اعتبار کتاب بحارالانوار|بحار الانوار]] از کتاب [[کنز الفوائد]] روایتی نقل می‌کند که [[علی(ع)|حضرت علی(ع)]] برخی از صفات شیعه را به نوف شامی بیان کرده است. امام(ع) مواسات در مال {{یادداشت|مواسات‏ يعنى‏: ديگرى را در مال خويش شريك قرار دادن، تا آنجا كه هر گونه خود از مال خويش استفاده و در آن تصرّف مى‏كند، ديگرى نيز چنان باشد.«حكيمى، محمدرضا و حكيمى، محمد و حكيمى، على، الحياة، ترجمه: احمد آرام - تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، ۱۳۸۰ش، ۵، ص۱۵۶.»}} را یکی از صفات برجسته شیعه دانسته است که اگر در کسی نباشد، فرد نباید خود را شیعه بداند:

{{عربی بزرگ|شِيعَتِيَ الَّذِينَ فِي قُبُورِهِمْ يَتَزَاوَرُونَ وَ فِي أَمْوَالِهِمْ يَتَوَاسَوْنَ وَ فِي اللَّهِ يَتَبَاذَلُونَ يَا نَوْفُ دِرْهَمٌ وَ دِرْهَمٌ وَ ثَوْبٌ وَ ثَوْبٌ وَ إِلَّا فَلَا<ref>مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، بيروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق، ج۶۵، ص۱۹۱.</ref>

|ترجمه= شیعه من کسانی هستند که در قبرشان همدیگر را زیارت می‌کنند و در اموال خود دیگران را هم سهیم مى‌كنند و آن را در راه خدا به يك ديگر مى‌بخشند؛ اى نوف! درهمى و درهمى و لباسی و لباسی و گرنه نه (از آنچه دارد درهمى برای خود و درهمى برای دیگران؛ لباسی برای خود و لباسی برای دیگران و گرنه شیعه نیست.)}}

== سند روایت ==
* نام کامل محمد بن طالب اولین راوی در [[سلسله حدیث|سلسله سند]] این حدیث، محمد بن علی بن طالب البلدی است.<ref>کراجکی، محمد بن علی، کنز الفوائد، قم، دار الذخائر، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۸۷.</ref> نام وی در کتاب‌های رجال نیامده است.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۳۴.</ref>
* ابی المفضل الشیبانی راوی دیگر این حدیث، ضعیف است.<ref>طوسی، محمد بن حسن، رجال الطوسی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، چاپ سوم، ۱۳۷۳ش، ص۴۴۷.</ref>
* نام عبدالله بن جعفر الازدی نیز در کتاب‌های رجال نیامده است.<ref>نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران، فرزند مؤلف، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۵۰۲.</ref>
* خالد بن یزید الثقفی هم مهمل است و معلوم نیست ثقه بود یا نه.<ref>مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال فی علم الرجال، قم، موسسة آل البیت لإحیاء التراث، چاپ اول، ۱۴۳۱ق، ج۲۵، ص۲۱۹.</ref>

علامه مجلسی این حدیث را از کتاب کنز الفوائد نقل می‌کند. عبارت‌های مورد نظر در متن کنز الفوائد که امروزه چاپ شده است، وجود ندارد و این یکی از ایرادهای اصلی معتبر نبودن روایت می‌باشد.

کتاب أعلام الدین فی صفات المؤمنین، این روایت را با عبارت‌های مورد نظر آورده است.<ref>دیلمی، حسن بن محمد، أعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم، مؤسسه آل البیت، چاپ اول، ۱۴۰۸ق، ص۱۳۸.</ref> این کتاب برای هیچ‌کدام از روایاتش سند نیاورده است و قابل استناد نیست.

برخی گفته‌اند: حجاب‌های بی شماری بر سر راه شیعیان وجود دارد که مانع شکوفا گشتن و تکامل و تعالی ایشان می‌شود.<ref>جوادی آملی، عبدالله، تفسیر موضوعی قرآن کریم (حیات حقیقی انسان در قرآن)، ج۱۵، چاپ چهارم، ۱۳۸۷ش، ص۶۸.</ref> این گونه روایات با صرف نظر از سندشان، اشاره به سطح والا و مصداق کامل ایمان است نه این که بدون این ویژگی، فرد شیعه نباشد.

== منابع ==
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
 | شاخه اصلی = حدیث
 | شاخه فرعی۱ = منبع‌شناسی
 | شاخه فرعی۲ =علم رجال
 | شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
 | شناسه = شد
 | تیترها = شد
 | ویرایش =
 | لینک‌دهی = شد
 | ناوبری =
 | نمایه =
 | تغییر مسیر = شد
 | ارجاعات =
 | بازبینی =
 | تکمیل =
 | اولویت = ج
 | کیفیت = ج
}}
{{پایان متن}}