مذهب حافظ شیرازی

سؤال

آیا حافظ شیعه بوده است؟

حافظ شیرازی، شاعر بزرگ ایرانی با توجه به مذهب زمانه و شهرش و شواهدی فقهی و کلامی که در دیوان او وجود دارد، مقلد فقه شافعی و پیرو کلام اشعری است؛ با این حال تعلق خاطری عمیق و صادقانه به اهل بیت(ع) دارد و در مسلک عرفانی به عرفان شیعه نزدیک تر است تا صوفی گری سنی.[۱]

خرمشاهی حافظ پژوه می‌گوید حافظ در اصول عقاید، یعنی مکتب کلامی، پیرو اشعری و در فروع (مذهب فقهی) شافعی است و در عین حال آشکارا گرایش بهتشیع دارد، اما شیعه کامل عیار نیست و مسلّم است که مثل هر مسلمان پاک اعتقاد بی‌تعصب صاحبدلی دوستدار خاندان عصمت و طهارت(ع) است.[۲]

آیت الله شبیری زنجانی می‌گوید: «حافظ، قاضی فالی (حاکم اهل سنت) را مدح کرده است و این یکی دیگر از ادله سنّی بودن وی می‌باشد. در دوران حافظ شیراز مرکز اهل سنت بود و شیعه بودن حافظ در شیراز مثل سنی بودن یک شخص در قم است که بعید و غیرعادی است. بعضی افراد اشعاری از دیوان حافظ را دلیل بر تشیع وی می‌دانند در حالی که این ابیات در نسخه‌های کهن موجود نیست و به مرور زمان به دیوان او افزوده شده است.»[۳]


مطالعه بیشتر

  • عرفان حافظ، شهید مطهری.
  • شرح اشعار حافظ، خطیب رهبر.

منابع

  1. پایگاه اطلاع‌رسانی آیت الله مکارم شیرازی https://makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=44&catid=27651&pageindex=0&mid=406548
  2. حافظ نامه، خرمشاهی، بهاء الدین، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هفتم ص۲۵۲
  3. جرعه ای از دریا، شبیری زنجانی، سید موسی، مؤسسه کتاب‌شناسی شیعه، چاپ اول، ج۲ ص۳۰۰