ضرورت و فضيلت نماز جمعه و نماز عيدين: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


== نماز جمعه از دیدگاه قرآن ==
== نماز جمعه از دیدگاه قرآن ==
۱. در سوره جمعه می‌خوانیم: {{قرآن|یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا نُودِیَ لِلصَّلاه مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَه فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ … وَ إِذا رَأَوْا تِجارَه أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیْها وَ تَرَکُوکَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَه وَ اللَّهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ}}.<ref>جمعه/ ۹ – ۱۱.</ref>
۱. در سوره جمعه می‌خوانیم: {{قرآن|یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا نُودِیَ لِلصَّلاه مِنْ یَوْمِ الْجُمُعَه فَاسْعَوْا إِلی ذِکْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَیْعَ ذلِکُمْ خَیْرٌ لَکُمْ إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ … وَ إِذا رَأَوْا تِجارَه أَوْ لَهْواً انْفَضُّوا إِلَیْها وَ تَرَکُوکَ قائِماً قُلْ ما عِنْدَ اللَّهِ خَیْرٌ مِنَ اللَّهْوِ وَ مِنَ التِّجارَه وَ اللَّهُ خَیْرُ الرَّازِقِینَ
| ترجمه = ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته می‌شود بسوی ذکر خدا (نماز جمعه) بشتابید و خرید و فروش را رها کنید که این برای شما بهتر است اگر می‌دانستید و هنگامی که نماز پایان گرفت شما آزادید در زمین پراکنده شوید و از فضل الهی طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید. هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند و بسوی آن می‌روند و تو را ایستاده بحال خود رها می‌کنند بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.
}}.<ref>جمعه/ ۹ – ۱۱.</ref>


ای کسانی که ایمان آورده‌اید، هنگامی که برای نماز روز جمعه اذان گفته می‌شود بسوی ذکر خدا (نماز جمعه) بشتابید و خرید و فروش را رها کنیدکه این برای شما بهتراست اگر می‌دانستید و هنگامی که نماز پایان گرفت شما آزادید در زمین پراکنده شوید و از فضل الهی طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا رستگار شوید. هنگامی که تجارت یا سرگرمی و لهوی را ببینند و بسوی آن می‌روند و تو را ایستاده بحال خود رها می‌کنند بگو آنچه نزد خدا است بهتر از لهو و تجارت است و خداوند بهترین روزی‌دهندگان است.
در آیات فوق جملات و کلمات چند، دلالت بر ضرورت و اهمیت نماز جمعه دارد.


در آیات فوق جملات و کلمات چند، دلالت بر ضرورت و اهمیت نماز جمعه دارد.
۱. کلمه «یا ایها الناس» که حرف نداء با حرف تنبیه همراه آمده دلالت بر هشدار و بیدار باش دارد. می‌رساند که مسئله نیاز به توجه خاص و هوشمندانه‌ای داردو آگاهی ویژه‌ای را می‌طلبد. «ان کنتم تعلمون»
 
۲. خطاب به مؤمنین بودن، «الذین آمنوا»، خود لطف ویژه در اهمیت و ضرورت مسئله نماز جمعه دارد، خداوند همچون پدر مهربان که فرزندش را می‌خواهد مورد لطف و عنایت قرار دهد، او را متوجه اهمیت مسئله‌ای می‌نماید، «پسرم» خطاب می‌کند، مؤمنین را مورد خطاب قرار می‌دهد: «ای کسانی که مؤمن هستید و به من ایمان آورده‌اید…»


# کلمه «یا ایها الناس» که حرف نداء با حرف تنبیه همراه آمده دلالت بر هشدار و بیدار باش دارد. می‌رساند که مسئله نیاز به توجه خاص و هوشمندانه‌ای داردو آگاهی ویژه‌ای را می‌طلبد. «ان کنتم تعلمون»
# خطاب به مؤمنین بودن، «الذین آمنوا»، خود لطف ویژه در اهمیت و ضرورت مسئله نماز جمعه دارد، خداوند همچون پدر مهربان که فرزندش را می‌خواهد مورد لطف و عنایت قرار دهد، او را متوجه اهمیت مسئله‌ای می‌نماید، «پسرم» خطاب می‌کند، مؤمنین را مورد خطاب قرار می‌دهد: «ای کسانی که مؤمن هستید و به من ایمان آورده‌اید…»
۳. جمله «فاسعو الی ذکر الله» که در آن از ماده «سعی» بصورت امر استفاده شده (با اینکه می‌توانست خداوند «فاقیموا الصلوه…» بفرماید) نهایت دلالت را بر اهمیت و ضرورت نماز جمعه و شتافتن به سوی آن دارد، جالب این است که در روایات اسلامی در نمازهای روزانه چنین سفارش شده است: «اذا اقیمت الصلوه فلا تأتوها و انتم سعون و اتوها و انتم تمشون و علیکم السکینه.»<ref>ابو علی طبرسی، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸، ج۹ – ۱۰، ص۴۳۴؛ و ر.ک. تفسیر نمونه، همان، ج۲۴، ص۱۲۷؛ و روح المعانی، ج۲۸، ص۹۰.</ref> هنگامی که نماز (های) یومیه برپا شود، برای شرکت در نماز ندوید و با سرعت حرکت نکنید (بلکه) با آرامش گام بردارید؛ ولی در مورد نماز جمعه نه تنها این سفارش را نفرموده‌اند، بلکه قرآن با صراحت می‌گوید: «فاسعوا» بشتابید و این دلیل بر اهمیت و ضرورت فوق‌العاده نماز جمعه است. در روایتی از امام باقر(ع) می‌خوانیم که: «مسلمانان از روز پنجشنبه خود را برای نماز جمعه آماده می‌کردند چرا که در جمعه حسنات دوچندان می‌شود.»<ref>فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر صافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۲، ج۵، ص۶۵.</ref>
۳. جمله «فاسعو الی ذکر الله» که در آن از ماده «سعی» بصورت امر استفاده شده (با اینکه می‌توانست خداوند «فاقیموا الصلوه…» بفرماید) نهایت دلالت را بر اهمیت و ضرورت نماز جمعه و شتافتن به سوی آن دارد، جالب این است که در روایات اسلامی در نمازهای روزانه چنین سفارش شده است: «اذا اقیمت الصلوه فلا تأتوها و انتم سعون و اتوها و انتم تمشون و علیکم السکینه.»<ref>ابو علی طبرسی، مجمع البیان، بیروت، دار المعرفه، چاپ دوم، ۱۴۰۸، ج۹ – ۱۰، ص۴۳۴؛ و ر.ک. تفسیر نمونه، همان، ج۲۴، ص۱۲۷؛ و روح المعانی، ج۲۸، ص۹۰.</ref> هنگامی که نماز (های) یومیه برپا شود، برای شرکت در نماز ندوید و با سرعت حرکت نکنید (بلکه) با آرامش گام بردارید؛ ولی در مورد نماز جمعه نه تنها این سفارش را نفرموده‌اند، بلکه قرآن با صراحت می‌گوید: «فاسعوا» بشتابید و این دلیل بر اهمیت و ضرورت فوق‌العاده نماز جمعه است. در روایتی از امام باقر(ع) می‌خوانیم که: «مسلمانان از روز پنجشنبه خود را برای نماز جمعه آماده می‌کردند چرا که در جمعه حسنات دوچندان می‌شود.»<ref>فیض کاشانی، ملا محسن، تفسیر صافی، بیروت، مؤسسه الاعلمی، چاپ سوم، ۱۴۰۲، ج۵، ص۶۵.</ref>


خط ۲۰: خط ۲۲:
۱. ذکر «یوم الجمعه» روز جمعه که منشأ برکات و فضائل بی‌شماری است سید ایام، گستردگی رحمت خدا در آن، عید مسلمانان، تجدید عهد ولایت در روز جمعه و وقوع حوادث بسیار عظیم و سرنوشت ساز در آن، همچون ولادت پیامبر(ص) در آن روز ظهور امام زمان، قیام قیامت…<ref>ر. ک. موسوی اصفهانی، محمد تقی، آداب الجمعات (آیین جمعه)، قم، مدرسه امام هادی، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۲۸ – ۸۰؛ و ر.ک. حر عاملی، وسائل االشیعه، ج۵، ص۶۵.</ref>
۱. ذکر «یوم الجمعه» روز جمعه که منشأ برکات و فضائل بی‌شماری است سید ایام، گستردگی رحمت خدا در آن، عید مسلمانان، تجدید عهد ولایت در روز جمعه و وقوع حوادث بسیار عظیم و سرنوشت ساز در آن، همچون ولادت پیامبر(ص) در آن روز ظهور امام زمان، قیام قیامت…<ref>ر. ک. موسوی اصفهانی، محمد تقی، آداب الجمعات (آیین جمعه)، قم، مدرسه امام هادی، ۱۴۰۴ هـ ق، ص۲۸ – ۸۰؛ و ر.ک. حر عاملی، وسائل االشیعه، ج۵، ص۶۵.</ref>


۲. بکار بردن «ذکر الله» بجای «صلوه الجمعه» خود نشان دهنده فضیلت آن است چرا که «یاد خدا» آرامش بخش دلها است. {{قرآن|الا بذکر الله تطمئن القلوب}}<ref>رعد/ ۲۸.</ref> وروگردانی از آن زندگی تلخ وپوچی را در پی خواهد داشت.{{قرآن|و من اعرض عن ذکری فان له معیشه صنکا}}<ref>طه/ ۱۲۴.</ref>
۲. بکار بردن «ذکر الله» بجای «صلوه الجمعه» خود نشان دهنده فضیلت آن است چرا که «یاد خدا» آرامش بخش دلها است. {{قرآن|الا بذکر الله تطمئن القلوب}}<ref>رعد/ ۲۸.</ref> و روگردانی از آن زندگی تلخ و پوچی را در پی خواهد داشت.{{قرآن|و من اعرض عن ذکری فان له معیشه صنکا}}<ref>طه/ ۱۲۴.</ref>
 
۳. خیر بودن نماز جمعه وبهتر بودن آن (نسبت به تجارت وسرگرمیها…)
 
۴. عامل رستگاری «لعلکم تفلحون» و تفضل خدا را به دنبال داشتن «من فضل الله»
 
۵. ضمانت رزق و روزی «خیرالرازقین» نسبت به کسانی که نماز جمعه را با آرامش خاطر وخضوع وخشوع برگذار نموده‌اند، و خود ویا حواسشان به دنبال کسب وتجارت نرفته‌اند.


# خیر بودن نماز جمعه وبهتر بودن آن (نسبت به تجارت وسرگرمیها…)
# عامل رستگاری «لعلکم تفلحون» و تفضل خدا را به دنبال داشتن «من فضل الله»
# ضمانت رزق و روزی «خیرالرازقین» نسبت به کسانی که نماز جمعه را با آرامش خاطر وخضوع وخشوع برگذار نموده‌اند، و خود ویا حواسشان به دنبال کسب وتجارت نرفته‌اند.
۲. و شاهد و مشهود: قسم به شاهد و مشهود، تفسیرهای مختلفی برای آن شده است از جمله اینکه مراد از آن روز جمعه است که شاهد اجتماع مسلمین در مراسم نماز جمعه در آن روز هستیم.<ref>تفسیر نمونه، همان، ج۲۶، ص۳۳۰؛ و مجمع البیان، همان، ج۱۰، ص۷۰۸.</ref> بنابر این تفسیر دلالت بر اهمیت نماز جمعه دارد زیرا خداوند بعنوان یک چیز با عظمت به آن قسم یاد کرده است.
۲. و شاهد و مشهود: قسم به شاهد و مشهود، تفسیرهای مختلفی برای آن شده است از جمله اینکه مراد از آن روز جمعه است که شاهد اجتماع مسلمین در مراسم نماز جمعه در آن روز هستیم.<ref>تفسیر نمونه، همان، ج۲۶، ص۳۳۰؛ و مجمع البیان، همان، ج۱۰، ص۷۰۸.</ref> بنابر این تفسیر دلالت بر اهمیت نماز جمعه دارد زیرا خداوند بعنوان یک چیز با عظمت به آن قسم یاد کرده است.


خط ۳۲: خط ۳۷:
۱. وجوب و لزوم نماز جمعه بر همه: علی(ع) فرمود: «و الجمعه واجبه علی کل مؤمن الا علی العبی والمریض…» نماز جمعه بر همه واجب و (ثابت) است جزء چند گروه، کودک، مریض، دیوانه، پیرمرد، نابینا، مسافر، زن و برده …<ref>حر عاملی، محمد، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ۱۳۹۱، ج۵، ص۳، روایت ۷، ۱، ۴.</ref>روایاتی زیادی به همین مضمون وارد شده است که در برخی کلمه وجوب، ودر برخی دیگر کلمه، (افترض) خداوند واجب فرموده است، به کار رفته ودر بعضی دارد «واجبه الی یوم القیامه»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت ۲۲.</ref>
۱. وجوب و لزوم نماز جمعه بر همه: علی(ع) فرمود: «و الجمعه واجبه علی کل مؤمن الا علی العبی والمریض…» نماز جمعه بر همه واجب و (ثابت) است جزء چند گروه، کودک، مریض، دیوانه، پیرمرد، نابینا، مسافر، زن و برده …<ref>حر عاملی، محمد، وسائل الشیعه، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ چهارم، ۱۳۹۱، ج۵، ص۳، روایت ۷، ۱، ۴.</ref>روایاتی زیادی به همین مضمون وارد شده است که در برخی کلمه وجوب، ودر برخی دیگر کلمه، (افترض) خداوند واجب فرموده است، به کار رفته ودر بعضی دارد «واجبه الی یوم القیامه»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت ۲۲.</ref>


۲. لزوم اجتماع و ترک نماز جمعه نشانه نفاق:
۲. لزوم اجتماع و ترک نماز جمعه نشانه نفاق: امام باقر(ع) فرمود: «نماز جمعه واجب و اجتماع درآن با امام لازم است اگر کسی سه هفته بدون عذری نماز جمعه را ترک کند در واقع سه واجب را ترک کرده که این عمل نشانه نفاق و منافق بودن اواست.»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۸ و ۱۲ و ص۶، روایت ۲۶.</ref>
 
امام باقر(ع) فرمود: «صلاه الجمعه فریضه و الاجتماع الیها فریضه مع الامام، فان ترک رجل من غیر عله ثلاث جمع فقد ترک ثلاثه فرائض ولا یدع ثلاث فرائض من غیر عله الا منافق»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۸ و ۱۲ و ص۶، روایت ۲۶.</ref>
 
نماز جمعه واجب و اجتماع درآن با امام لازم است اگر کسی سه هفته بدون عذری نماز جمعه را ترک کند در واقع سه واجب را ترک کرده که این عمل نشانه نفاق و منافق بودن اواست.


۳. ترک نماز جمعه و پرده افتادن بر قلب و روح: امام باقر(ع) همیشه می‌فرمود: «من ترک الجمعه ثلاثا متوالیات بغیر عله طبع الله علی قلبه»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۱، و ص۶، روایت۲۰.</ref> کسی که سه جمعه متوالی نماز جمعه را بدون عذر ترک کند بر قلب (و روح) او پرده زده می‌شود. در بعضی روایات قیدی «متعادفا» یعنی بی‌اهمیتی هم اضافه شده است.<ref>همان. ج۵، ص۶، روایت ۲۵.</ref>
۳. ترک نماز جمعه و پرده افتادن بر قلب و روح: امام باقر(ع) همیشه می‌فرمود: «من ترک الجمعه ثلاثا متوالیات بغیر عله طبع الله علی قلبه»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۱، و ص۶، روایت۲۰.</ref> کسی که سه جمعه متوالی نماز جمعه را بدون عذر ترک کند بر قلب (و روح) او پرده زده می‌شود. در بعضی روایات قیدی «متعادفا» یعنی بی‌اهمیتی هم اضافه شده است.<ref>همان. ج۵، ص۶، روایت ۲۵.</ref>
در بعضی روایات آمده که مهر بر قلب آنها زده می‌شودو جزو غافلان شمرده می‌شود. «... و یختمن علی قلوبهم ثم لیکونن من الغافلین»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت۲۷.</ref>


۴. بدون نماز جمعه، نماز (واقعی نیست): امام باقر(ع) فرمود: کسی که نماز جمعه و جماعت را ترک کند «فلا صلوه له» نماز واقعی (و کامل) برای او نیست.<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۳.</ref>
۴. بدون نماز جمعه، نماز (واقعی نیست): امام باقر(ع) فرمود: کسی که نماز جمعه و جماعت را ترک کند «فلا صلوه له» نماز واقعی (و کامل) برای او نیست.<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۳.</ref>
خط ۴۸: خط ۴۷:
۶. ترک یک نماز جمعه برابر با ده نماز عید: علی(ع) همیشه می‌فرمود: «در ده نماز عید قربان شرکت نکنم محبوبتر است نزد من از اینکه «ادع شهود حضور الجمعه مره واحده» یک بار نماز جمعه را ترک کنم بدون عذر»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت۱۸.</ref>
۶. ترک یک نماز جمعه برابر با ده نماز عید: علی(ع) همیشه می‌فرمود: «در ده نماز عید قربان شرکت نکنم محبوبتر است نزد من از اینکه «ادع شهود حضور الجمعه مره واحده» یک بار نماز جمعه را ترک کنم بدون عذر»<ref>همان، ج۵، ص۶، روایت۱۸.</ref>


۷. سفارش اکید پیامبر اسلام(ص) درباره نماز جمعه: حضرت فرمود: «ان الله تعالی فرض علیکم الجمعه فمن ترکها فی حیاتی أو بعد مماتی استخفافا بها أو حجودا لها فلا جمع الله شمله و لابارث له فی امره الا و لا صلوه له، الا و لا زکوه له، الا و لا حج له، الا و لا صوم له، الا و لا بر له حتی یتوب»<ref>همان، ص۷، روایت ۲۸.</ref> براستی خداوند نماز جمعه را فرض و واجب نموده است هرکس آنرا در حیات من، یا بعد از مرگ من از روی بی‌اعتنایی (و استخفاف) یا انکار ترک کند خداوند او را پریشان نموده، پراکندگی او را جمع نخواهد کرد و کار و امرش برکت نخواهد یافت. بیدار باشید نمازی برای او نیست، بیدار باشید زکوتی برای او نیست (زکوتی که پرداخته قبول نمی‌شود) آگاه باشید که حج و روزه و نیکی برای او (قبول حق) نیست تا آنگاه که توبه کند.
۷. سفارش اکید پیامبر اسلام(ص) درباره نماز جمعه: «براستی خداوند نماز جمعه را فرض و واجب نموده است هرکس آنرا در حیات من، یا بعد از مرگ من از روی بی‌اعتنایی (و استخفاف) یا انکار ترک کند خداوند او را پریشان نموده، پراکندگی او را جمع نخواهد کرد و کار و امرش برکت نخواهد یافت. بیدار باشید نمازی برای او نیست، بیدار باشید زکوتی برای او نیست (زکوتی که پرداخته قبول نمی‌شود) آگاه باشید که حج و روزه و نیکی برای او (قبول حق) نیست تا آنگاه که توبه کند.»<ref>همان، ص۷، روایت ۲۸.</ref>


۸. ترک نماز جمعه باعث هلاکت: علی(ع) فرمود: «ثلاثه ان انتم خالفتم فیهن ائمتکم هلکتم: جمعتکم…»<ref>نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، بیروت، مؤسسه آل البیت، چاپ سوم، ۱۴۱۱، ج۶، ص۷.</ref>
۸. ترک نماز جمعه باعث هلاکت: علی(ع) فرمود: «ثلاثه ان انتم خالفتم فیهن ائمتکم هلکتم: جمعتکم…»<ref>نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، بیروت، مؤسسه آل البیت، چاپ سوم، ۱۴۱۱، ج۶، ص۷.</ref>
خط ۵۴: خط ۵۳:
سه چیز است که در آنها اگر ائمه (معصوم) خویش را مخالفت کنید هلاک می‌شوید: نماز جمعه، جهاد با دشمن و مناسک حج.
سه چیز است که در آنها اگر ائمه (معصوم) خویش را مخالفت کنید هلاک می‌شوید: نماز جمعه، جهاد با دشمن و مناسک حج.


۹. خطر مسافرت قبل از نماز جمعه: امام هشتم(ع) فرمود: «ما یأمن من سافر یوم الجمعه قبل الصلوه ان لا یحفظه الله تعالی فی سفره و لا یخلف فی اهله و لا یرزقه من فضله» کسی که قبل از انجام نماز جمعه مسافرت کند، بترسد از اینکه خداوند او را در سفرش حفظ و نگهبانی نکند (اهل و عیال) او را سرپرستی نکند و روزی از فضل (وکرمش) نصیب او نگرداند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ هـ، ۱۹۸۳ م، ج۸۶، ص۲۰۱، روایت ۵۱.</ref>
۹. خطر مسافرت قبل از نماز جمعه: امام هشتم(ع) فرمود: «ما یأمن من سافر یوم الجمعه قبل الصلوه ان لا یحفظه الله تعالی فی سفره و لا یخلف فی اهله و لا یرزقه من فضله» کسی که قبل از انجام نماز جمعه مسافرت کند، بترسد از اینکه خداوند او را در سفرش حفظ و نگهبانی نکند (اهل و عیال) او را سرپرستی نکند و روزی از فضل (و کرمش) نصیب او نگرداند.<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، داراحیاء التراث العربی، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳ هـ، ۱۹۸۳ م، ج۸۶، ص۲۰۱، روایت ۵۱.</ref>


و روایات فراوان دیگری وارد شده ولی در این نوشتار به همین تعداد بسنده می‌شود. با تذکر به این نکته که مذمتهای شدیدی که در مورد ترک نماز جمعه آمده است و تارکان جمعه در ردیف منافقان شمرده شده‌اند. این در صورتی است که نماز جمعه واجب عینی باشد یعنی در زمان حضورامام معصوم و مسبوط الید بودن او باشد. اما در زمان غیبت بنابر این که واجب تخییری (بین ظهر و جمعه) باشد و از روی استخفاف و انکار انجام نگیرد مشمول این مذمتها نخواهد شد.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، پیشین، ج۲۴، ص۱۳۳.</ref>
این نکته که مذمت‌های شدیدی که در مورد ترک نماز جمعه آمده است و تارکان جمعه در ردیف منافقان شمرده شده‌اند؛ این در صورتی است که نماز جمعه واجب عینی باشد یعنی در زمان حضور امام معصوم و مسبوط الید بودن او باشد. اما در زمان غیبت بنابر این که واجب تخییری (بین ظهر و جمعه) باشد و از روی استخفاف و انکار انجام نگیرد مشمول این مذمت‌ها نخواهد شد.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، پیشین، ج۲۴، ص۱۳۳.</ref>


'''فضیلت نماز جمعه'''
'''فضیلت نماز جمعه'''
خط ۶۲: خط ۶۱:
۱. حرام شدن آتش بر نماز گذار جمعه: امام صادق(ع) فرمود: «ما من قدم سعت الی الجمعه الا حرم الله جسدها علی النار»<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ج۵، ص۳، روایت ۷.</ref> هر قدمی که در راه نماز جمعه برداشته شود (و در آن راه سعی کند) خداوند آتش را بر جسد و بدن او حرام می‌کند.
۱. حرام شدن آتش بر نماز گذار جمعه: امام صادق(ع) فرمود: «ما من قدم سعت الی الجمعه الا حرم الله جسدها علی النار»<ref>وسائل الشیعه، پیشین، ج۵، ص۳، روایت ۷.</ref> هر قدمی که در راه نماز جمعه برداشته شود (و در آن راه سعی کند) خداوند آتش را بر جسد و بدن او حرام می‌کند.


۲. بهشت رفتن: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «... فما من مؤمن شئ فیه الی الجمعه الا خفف الله علیه احوال القیامه ثم یأمر به الی الجنه»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۹.</ref> هر گامی بسوی نماز جمعه برداشته شود خداوند سختیهای قیامت را بر او آسان می‌کند و دستور می‌دهد به او که وارد بهشت شود.
۲. بهشت رفتن: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «هر گامی بسوی نماز جمعه برداشته شود خداوند سختیهای قیامت را بر او آسان می‌کند و دستور می‌دهد به او که وارد بهشت شود.»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۹.</ref>


۳. پاک شدن گناهان گذشته: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من الی الجمعه ایمان و احسابا استأنف العمل»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۰، ص۳، روایت ۳.</ref> کسی که از روی ایمان و برای خدا در نماز جمعه شرکت کند گناهان او بخشوده شد و برنامه عملش را از نو آغاز می‌کند. در روایت دیگر فرمود چهار گروهند که (گناهان آنها بخشیده می‌شود) اعمال خویش را از نو آغاز می‌کنند: ۱. مریضی که بهبودی یافته ۲. مشرکی که مسلمان شده ۳. کسی که از نماز جمعه برگشته ۴. و حاجی که از سفر حج برگشته است.<ref>مستدرک الوسائل، پیشین، ج۶، ص۷.</ref>
۳. پاک شدن گناهان گذشته: پیامبر اکرم(ص) فرمود: «من الی الجمعه ایمان و احسابا استأنف العمل»<ref>همان، ج۵، ص۴، روایت ۱۰، ص۳، روایت ۳.</ref> کسی که از روی ایمان و برای خدا در نماز جمعه شرکت کند گناهان او بخشوده شد و برنامه عملش را از نو آغاز می‌کند. در روایت دیگر فرمود چهار گروهند که (گناهان آنها بخشیده می‌شود) اعمال خویش را از نو آغاز می‌کنند: ۱. مریضی که بهبودی یافته ۲. مشرکی که مسلمان شده ۳. کسی که از نماز جمعه برگشته ۴. و حاجی که از سفر حج برگشته است.<ref>مستدرک الوسائل، پیشین، ج۶، ص۷.</ref>
خط ۷۰: خط ۶۹:
۱. {{قرآن|قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی}}<ref>اعلی/ ۱۵–۱۶</ref> به یقین کسی که پاکی جست (وخود را تزکیه کرد) رستگار شد و (آنکه) نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند در روایت چنین تفسیر شده است «و ذکر اسم ربه فصلی»؛ «قال صلوه الفطر و الاضحی» که مراد از صلوه نماز عید قربان و عید فطر است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۸۷، ص۳۴۸.</ref>
۱. {{قرآن|قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی}}<ref>اعلی/ ۱۵–۱۶</ref> به یقین کسی که پاکی جست (وخود را تزکیه کرد) رستگار شد و (آنکه) نام پروردگارش را یاد کرد سپس نماز خواند در روایت چنین تفسیر شده است «و ذکر اسم ربه فصلی»؛ «قال صلوه الفطر و الاضحی» که مراد از صلوه نماز عید قربان و عید فطر است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۸۷، ص۳۴۸.</ref>


۲. {{قرآن|فصل لربک والنحر}}<ref>کوثر/ ۲.</ref> پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن. در این آیه امر شده‌است به نماز عید و امر هم دلالت بر وجوب دارد. مراد از صلوه هم طبق گفته مفسران و روایت پیامبر اکرم(ص) نماز عید قربان است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۷۸، ص۳۴۹.</ref> آیات مذکور در عین حال که لزوم نماز عیدین را می‌رساند متضمن فضائل آنها نیزرمی باشد چرا که آیه اول می‌گوید رستگاری از آن کسی است که خود را پاکیزه کرد (یا قربانی نمود) و نماز عید برگزار نمود و در آیه دوم با توجه به اینکه مراد از کوثر فاطمه زهراء ـ سلام الله علیه ـ می‌باشد، به شکرانه این نعمت عظیم بهترین تشکر از خدا این است که نماز عید و قربانی انجام شود. (و یا نماز گذارد و هنگام نماز برای تکبیر دستها را بالا بیاورد)<ref>تفسیر صافی، پیشین، ج۵، ص۳۸۳.</ref>
۲. {{قرآن|فصل لربک والنحر
| ترجمه = پس برای پروردگارت نماز بخوان و قربانی کن.
}}<ref>کوثر/ ۲.</ref> در این آیه امر شده‌ است به نماز عید و امر هم دلالت بر وجوب دارد. مراد از صلوه هم طبق گفته مفسران و روایت پیامبر اکرم(ص) نماز عید قربان است.<ref>بحار الانوار، پیشین، ج۷۸، ص۳۴۹.</ref> آیات مذکور در عین حال که لزوم نماز عیدین را می‌رساند متضمن فضائل آنها نیزرمی باشد چرا که آیه اول می‌گوید رستگاری از آن کسی است که خود را پاکیزه کرد (یا قربانی نمود) و نماز عید برگزار نمود و در آیه دوم با توجه به اینکه مراد از کوثر فاطمه زهراء ـ سلام الله علیه ـ می‌باشد، به شکرانه این نعمت عظیم بهترین تشکر از خدا این است که نماز عید و قربانی انجام شود. (و یا نماز گذارد و هنگام نماز برای تکبیر دستها را بالا بیاورد)<ref>تفسیر صافی، پیشین، ج۵، ص۳۸۳.</ref>


=== روایات ===
=== روایات ===
۱۵٬۲۳۱

ویرایش