حدیث «ذکر علی عباده»: تفاوت میان نسخه‌ها

(ت)
 
 
(۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{شاخه
 
| شاخه اصلی = کلام
|شاخه فرعی۱ = امامت خاصه
|شاخه فرعی۲ = فضائل امام علی(ع)
|شاخه فرعی۳ =
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
منظور از روایت «ذكرُ عليٍ عبادَه» آيا صرف ذكر اسم آن حضرت عبادت است يا الگو قرار دادن و ذكر مناقب و فضيلت ها و كرامات ايشان عبادت است؟
طبق روایت «ذکرُ علیٍ عبادَه» ذکر نام امام علی(ع) عبادت است؟ یا منظور الگو قرار دادن و ذکر فضایل ایشان است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
روایت ذکر علی عباده از احادیث متفق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] است و در کتب اهل سنت نیز این روایت نقل شده است. برای عبارت «ذکر علی»، مصادیق متعددی می توان نام برد، از جمله این مصادیق سرمشق قرار دادن [[امیر مؤمنان]] در رفتار و گفتار است، مصداق دیگر این یاد کردن، معرفی و ذکر فضایل و مناقب [[امام علی(ع)]] است به انحاء گوناگون است. نکته دیگر این است که یاد امام علی چون بعد از [[رسول اکرم(ص)]] کامل ترین انسان و مظهر حق است، ذکر نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو می باشد.
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان =
| تصویر =ذکر علی عباده.jpg
| توضیح تصویر = <small>قطعه خوشنویسی از حدیث ذکر علی عباده، اثر مسعود محسنی‌فر</small>
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  = [[امام علی(ع)]]
| به نقل از  = [[پیامبر(ص)]]
| روایات مشابه =
| راوی اصلی =
| دیگر راویان =
| اعتبار سند =
| منابع شیعه =
| منابع سنی =
| توضیحات =
}}
'''ذِکْرُ عَلیٍ عِبادَة''' روایتی در منابع حدیثی شیعه و اهل‌ست که «سرمشق قرار دادن امام علی(ع) در رفتار و گفتار» و «معرفی و ذکر فضایل [[امام علی(ع)]]» از معانی این روایت دانسته شده است. همچنین گفته شده بعد از [[پیامبر(ص)]]، امام علی(ع) کامل‌ترین انسان و مظهر حق است، به همین جهت، نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو است.


==نقل روایت در منابع اهل سنت==
== روایت در منابع شیعه ==
قبل از هر مطلبي لازم است اشاره شود كه حديث مورد سؤال در كتاب ارزشمند (فضايل الخمسه من الصحّاح الستّه) از چندين منبع مهم اهل سنّت با سندهاي متعددي از پيامبر اكرم(ص) نقل شده از جمله آورده است كه [[عايشه]] از حضرت نقل كرده كه فرمود: «خير اخوتي عليٌّ و ذكر عليٍّ عباده»<ref>الحسني الفيروز آبادي، السيد مرتضي، فضائل الخمسه من الصحاح السته،ج۲،ص۱۴۵، نشر مجمع جهاني اهل بيت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.</ref> يعني بهترين برادران من علي(ع) است و ياد علي عبادت است.
شیخ مفید در کتاب اختصاص حدیثی از پیامبر نقل کرده که ذکر پیامبر، ذکر امام علی و دیگر ائمه را عبادت دانسته است.<ref>شیخ مفید، الإختصاص، ص۲۲۴.</ref>


==منظور از ذکر علی عبادة==
ابن‌شهر آشوب در مناقب آل ابی‌طالب نیز این روایت را نقل کرده است.<ref>این‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب، ج۳، ص۲۰۲.</ref> کتاب‌های دیگر شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند.<ref>علامه حلی، كشف اليقين في فضائل أمير المؤمنين عليه السلام‏، ص۴۴۹؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۹۱، ص۶۹.
همانطور که در سؤال آمده است، جلوه‌ها، مظاهر و مصاديق متعددي مي‌توان براي یاد امام علی يافت.


مثلاً كسي كه به گونه‌‌اي به ياد علي(ع) باشد كه كارهاي او را سرمشق خود قرار داده و بكوشد تا حد امكان همانند او عمل كند، اين نيز مي‌تواند جلوه‌اي از پيام آن [[حديث]] شريف باشد، چنان كه در نهج البلاغه فرمود: «آگاه باشيد، براي هر پيروي ـ امامي ـ است كه بايد از او تبعيت و پيروي كند، بدانيد شما توانايي نداريد كه كاملاً همانند من عمل كنيد، لكن با اتصاف به تقوا و كوشش و پاكدامني و درستكاري مرا ياري كنيد.»<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref> بنابراين يكي از بارزترين جلوه‌هاي ياد علي(ع) تلاش در جهت پيروي از او در گفتار و كردار است.
</ref>


و هم چنين ذكر مناقب و بيان فضايل و كمالات وجودي آن حضرت به هر نحوي كه باشد، در جهت معرفي آن حضرت و بيان كلمات او و امثال آن مي‌تواند از مصاديق ياد علي(ع) و عمل به پيام آن حديث شريف باشد.
==روایت در منابع اهل سنت==
حدیث ذکر علی عباده مورد سؤال در کتاب ارزشمند (فضائل الخمسه من الصّحاح الستّه) از چندین منبع مهم اهل سنّت با سندهای متعددی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است از جمله این که [[عایشه]] از حضرت نقل کرده که فرمود: «خیر اخوتی علیٌّ و ذکر علیٍّ عباده»<ref>الحسنی الفیروز آبادی، السید مرتضی، فضائل الخمسه من الصحاح السته، ج۲، ص۱۴۵، نشر مجمع جهانی اهل بیت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.</ref> یعنی بهترین برادران من علی(ع) است و یاد علی عبادت است.


نكته ديگر آن است كه چون علي(ع) بعد از پيامبر اكرم(ص) كامل‌ترين انسان و مظهر حق و داراي كمالات برتر انساني و الهي است، لذا ياد و ذكر او ثواب و پاداش ارزشمندي اخروي داشته و در واقع ياد او، یاد حق و ذكر كمالات براي الگوگيري و سرمشق زندگي قرار دادن است، لذا در حديث شريف از ذكر علي(ع) به عبادت تعبير شده است.
==منظور از یاد کردن علی(ع)==
عالمان، جلوه‌ها و مصادیق متعددی برای یاد امام علی(ع) ذکر کرده‌اند. اینان معتقدند کسی که به یاد علی(ع) باشد؛ کارهای او را سرمشق قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این عمل جلوه‌ای از ذکر علی(ع) است. علی(ع)به پیروانشان فرموده‌اند که برای هر پیرو، امامی وجود دارد که باید از او تبعیت و پیروی کند. امام همچنین اذعان می‌دارد که پیروانش توانایی ندارند کاملا همانند وی عمل کنند، لکن توصیه می‌کند با به‌دست آوردن تقوا، پاکدامنی و درستکاری، وی را یاری کنند.<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref>


بنابر این هر گونه ذکر و یاد از علی، چه در گفتار، کردار، معرفی ایشان از مصادیق عبادت شمرده می شود.
ذکر مناقب، بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت، به هر نحوی که باشد، در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و مانند آن، می‌تواند از مصادیق یاد علی(ع) باشد.
{{پایان پاسخ}}
 
نکته دیگری که به آن توجه داده‌اند، آن است که علی(ع) بعد از پیامبر اسلام(ص)، کامل‌ترین انسان، مظهر حق و دارای کمالات برتر انسانی و الهی است و مقصود از ذکر علی، یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن، است.{{پایان پاسخ}}


==منابع==
==منابع==
<references />
{{پانویس}}
 
{{شاخه
| شاخه اصلی = کلام
| شاخه فرعی۱ = امامت خاصه
| شاخه فرعی۲ = فضائل امام علی(ع)
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
خط ۳۵: خط ۵۴:
  | ویرایش = شد
  | ویرایش = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | تغییر مسیر = شد
  | بازبینی =  
| ارجاعات =
  | تکمیل =  
| بازبینی نویسنده = 
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
<references />
[[رده:امام علی(ع)]]
[[رده:مقاله‌های پیشنهادی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۵


سؤال

طبق روایت «ذکرُ علیٍ عبادَه» ذکر نام امام علی(ع) عبادت است؟ یا منظور الگو قرار دادن و ذکر فضایل ایشان است؟

حدیث «ذکر علی عباده»
ذکر علی عباده.jpg
قطعه خوشنویسی از حدیث ذکر علی عباده، اثر مسعود محسنی‌فر
اطلاعات حدیث
موضوعامام علی(ع)
به نقل ازپیامبر(ص)

ذِکْرُ عَلیٍ عِبادَة روایتی در منابع حدیثی شیعه و اهل‌ست که «سرمشق قرار دادن امام علی(ع) در رفتار و گفتار» و «معرفی و ذکر فضایل امام علی(ع)» از معانی این روایت دانسته شده است. همچنین گفته شده بعد از پیامبر(ص)، امام علی(ع) کامل‌ترین انسان و مظهر حق است، به همین جهت، نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو است.

روایت در منابع شیعه

شیخ مفید در کتاب اختصاص حدیثی از پیامبر نقل کرده که ذکر پیامبر، ذکر امام علی و دیگر ائمه را عبادت دانسته است.[۱]

ابن‌شهر آشوب در مناقب آل ابی‌طالب نیز این روایت را نقل کرده است.[۲] کتاب‌های دیگر شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند.[۳]

روایت در منابع اهل سنت

حدیث ذکر علی عباده مورد سؤال در کتاب ارزشمند (فضائل الخمسه من الصّحاح الستّه) از چندین منبع مهم اهل سنّت با سندهای متعددی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است از جمله این که عایشه از حضرت نقل کرده که فرمود: «خیر اخوتی علیٌّ و ذکر علیٍّ عباده»[۴] یعنی بهترین برادران من علی(ع) است و یاد علی عبادت است.

منظور از یاد کردن علی(ع)

عالمان، جلوه‌ها و مصادیق متعددی برای یاد امام علی(ع) ذکر کرده‌اند. اینان معتقدند کسی که به یاد علی(ع) باشد؛ کارهای او را سرمشق قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این عمل جلوه‌ای از ذکر علی(ع) است. علی(ع)‌ به پیروانشان فرموده‌اند که برای هر پیرو، امامی وجود دارد که باید از او تبعیت و پیروی کند. امام همچنین اذعان می‌دارد که پیروانش توانایی ندارند کاملا همانند وی عمل کنند، لکن توصیه می‌کند با به‌دست آوردن تقوا، پاکدامنی و درستکاری، وی را یاری کنند.[۵]

ذکر مناقب، بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت، به هر نحوی که باشد، در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و مانند آن، می‌تواند از مصادیق یاد علی(ع) باشد.

نکته دیگری که به آن توجه داده‌اند، آن است که علی(ع) بعد از پیامبر اسلام(ص)، کامل‌ترین انسان، مظهر حق و دارای کمالات برتر انسانی و الهی است و مقصود از ذکر علی، یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن، است.


منابع

  1. شیخ مفید، الإختصاص، ص۲۲۴.
  2. این‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب، ج۳، ص۲۰۲.
  3. علامه حلی، كشف اليقين في فضائل أمير المؤمنين عليه السلام‏، ص۴۴۹؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۹۱، ص۶۹.
  4. الحسنی الفیروز آبادی، السید مرتضی، فضائل الخمسه من الصحاح السته، ج۲، ص۱۴۵، نشر مجمع جهانی اهل بیت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.
  5. نهج البلاغه، نامه ۴۵.