حدیث «ذکر علی عباده»: تفاوت میان نسخه‌ها

جز (جایگزینی متن - '|شاخه فرعی' به '| شاخه فرعی')
 
(۱۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نیازمند گسترش}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}


{{سوال}}
{{سوال}}
طبق روایت «ذکرُ علیٍ عبادَه» تنها ذکر نام امام علی(ع) عبادت است؟ یا منظور الگو قرار دادن و ذکر فضایل ایشان است؟
طبق روایت «ذکرُ علیٍ عبادَه» ذکر نام امام علی(ع) عبادت است؟ یا منظور الگو قرار دادن و ذکر فضایل ایشان است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
روایت ذکر علی عباده از احادیث متفق [[شیعه]] و [[اهل سنت]] است و در کتب اهل سنت نیز این روایت نقل شده است. برای عبارت «ذکر علی»، مصادیق متعددی می‌توان نام برد، از جمله این مصادیق سرمشق قرار دادن [[امیر مؤمنان]] در رفتار و گفتار است، مصداق دیگر این یاد کردن، معرفی و ذکر فضایل و مناقب [[امام علی(ع)]] به انحاء گوناگون است. نکته دیگر این است که چون بعد از [[رسول اکرم(ص)]] امام علی(ع) کامل‌ترین انسان و مظهر حق است، ذکر نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو می‌باشد.
{{جعبه اطلاعات حدیث
| عنوان =
| تصویر =ذکر علی عباده.jpg
| توضیح تصویر = <small>قطعه خوشنویسی از حدیث ذکر علی عباده، اثر مسعود محسنی‌فر</small>
| اندازه تصویر =
| نام‌های دیگر =
| موضوع  = [[امام علی(ع)]]
| به نقل از  = [[پیامبر(ص)]]
| روایات مشابه =
| راوی اصلی =
| دیگر راویان =
| اعتبار سند =
| منابع شیعه =
| منابع سنی =
| توضیحات =
}}
'''ذِکْرُ عَلیٍ عِبادَة''' روایتی در منابع حدیثی شیعه و اهل‌ست که «سرمشق قرار دادن امام علی(ع) در رفتار و گفتار» و «معرفی و ذکر فضایل [[امام علی(ع)]]» از معانی این روایت دانسته شده است. همچنین گفته شده بعد از [[پیامبر(ص)]]، امام علی(ع) کامل‌ترین انسان و مظهر حق است، به همین جهت، نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو است.
 
== روایت در منابع شیعه ==
شیخ مفید در کتاب اختصاص حدیثی از پیامبر نقل کرده که ذکر پیامبر، ذکر امام علی و دیگر ائمه را عبادت دانسته است.<ref>شیخ مفید، الإختصاص، ص۲۲۴.</ref>


==نقل روایت در منابع اهل سنت==
ابن‌شهر آشوب در مناقب آل ابی‌طالب نیز این روایت را نقل کرده است.<ref>این‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب، ج۳، ص۲۰۲.</ref> کتاب‌های دیگر شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند.<ref>علامه حلی، كشف اليقين في فضائل أمير المؤمنين عليه السلام‏، ص۴۴۹؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۹۱، ص۶۹.
قبل از هر مطلبی لازم است اشاره شود که حدیث مورد سؤال در کتاب ارزشمند (فضائل الخمسه من الصّحاح الستّه) از چندین منبع مهم اهل سنّت با سندهای متعددی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است از جمله این که [[عایشه]] از حضرت نقل کرده که فرمود: «خیر اخوتی علیٌّ و ذکر علیٍّ عباده»<ref>الحسنی الفیروز آبادی، السید مرتضی، فضائل الخمسه من الصحاح السته، ج۲، ص۱۴۵، نشر مجمع جهانی اهل بیت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.</ref> یعنی بهترین برادران من علی(ع) است و یاد علی عبادت است.


==منظور از یاد کردن علی(ع)==
</ref>
همان‌طور که در سؤال آمده است، جلوه‌ها، مظاهر و مصادیق متعددی می‌توان برای یاد امام علی(ع) یافت.


مثلا کسی که به گونه‌ای به یاد علی(ع) باشد که کارهای او را سرمشق خود قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این نیز می‌تواند جلوه‌ای از پیام آن [[حدیث]] شریف باشد، چنان‌که در [[نهج البلاغه]] فرمود: «آگاه باشید، برای هر پیروی ـ امامی ـ است که باید از او تبعیت و پیروی کند، بدانید شما توانایی ندارید که کاملا همانند من عمل کنید، لکن با اتصاف به تقوا و کوشش و پاکدامنی و درستکاری مرا یاری کنید.»<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref> بنابراین یکی از بارزترین جلوه‌های یاد علی(ع) تلاش در جهت پیروی از او در گفتار و کردار است.
==روایت در منابع اهل سنت==
حدیث ذکر علی عباده مورد سؤال در کتاب ارزشمند (فضائل الخمسه من الصّحاح الستّه) از چندین منبع مهم اهل سنّت با سندهای متعددی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است از جمله این که [[عایشه]] از حضرت نقل کرده که فرمود: «خیر اخوتی علیٌّ و ذکر علیٍّ عباده»<ref>الحسنی الفیروز آبادی، السید مرتضی، فضائل الخمسه من الصحاح السته، ج۲، ص۱۴۵، نشر مجمع جهانی اهل بیت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.</ref> یعنی بهترین برادران من علی(ع) است و یاد علی عبادت است.


و هم چنین ذکر مناقب و بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت به هر نحوی که باشد، در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و امثال آن می‌تواند از مصادیق یاد علی(ع) و عمل به پیام آن حدیث شریف باشد.
==منظور از یاد کردن علی(ع)==
عالمان، جلوه‌ها و مصادیق متعددی برای یاد امام علی(ع) ذکر کرده‌اند. اینان معتقدند کسی که به یاد علی(ع) باشد؛ کارهای او را سرمشق قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این عمل جلوه‌ای از ذکر علی(ع) است. علی(ع)‌ به پیروانشان فرموده‌اند که برای هر پیرو، امامی وجود دارد که باید از او تبعیت و پیروی کند. امام همچنین اذعان می‌دارد که پیروانش توانایی ندارند کاملا همانند وی عمل کنند، لکن توصیه می‌کند با به‌دست آوردن تقوا، پاکدامنی و درستکاری، وی را یاری کنند.<ref>نهج البلاغه، نامه ۴۵.</ref>


نکته دیگر آن است که چون علی(ع) بعد از پیامبر اکرم(ص) کامل‌ترین انسان و مظهر حق و دارای کمالات برتر انسانی و الهی است، لذا یاد و ذکر او ثواب و پاداش ارزشمند اخروی داشته و در واقع یاد او، یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن است، لذا در حدیث شریف از ذکر علی(ع) به عبادت تعبیر شده است.
ذکر مناقب، بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت، به هر نحوی که باشد، در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و مانند آن، می‌تواند از مصادیق یاد علی(ع) باشد.


بنابر این هر گونه ذکر و یاد از علی(ع)، چه در گفتار و چه در کردار از مصادیق عبادت شمرده می‌شود.
نکته دیگری که به آن توجه داده‌اند، آن است که علی(ع) بعد از پیامبر اسلام(صکامل‌ترین انسان، مظهر حق و دارای کمالات برتر انسانی و الهی است و مقصود از ذکر علی، یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن، است.{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


==منابع==
==منابع==
خط ۴۰: خط ۵۹:
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =   
  | بازبینی نویسنده =   
  | بازبینی =
  | بازبینی =شد
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت = ج
  | اولویت = ج
  | کیفیت = ب
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
خط ۴۹: خط ۶۸:


[[رده:امام علی(ع)]]
[[رده:امام علی(ع)]]
[[رده:مقاله‌های پیشنهادی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۴۵


سؤال

طبق روایت «ذکرُ علیٍ عبادَه» ذکر نام امام علی(ع) عبادت است؟ یا منظور الگو قرار دادن و ذکر فضایل ایشان است؟

حدیث «ذکر علی عباده»
ذکر علی عباده.jpg
قطعه خوشنویسی از حدیث ذکر علی عباده، اثر مسعود محسنی‌فر
اطلاعات حدیث
موضوعامام علی(ع)
به نقل ازپیامبر(ص)

ذِکْرُ عَلیٍ عِبادَة روایتی در منابع حدیثی شیعه و اهل‌ست که «سرمشق قرار دادن امام علی(ع) در رفتار و گفتار» و «معرفی و ذکر فضایل امام علی(ع)» از معانی این روایت دانسته شده است. همچنین گفته شده بعد از پیامبر(ص)، امام علی(ع) کامل‌ترین انسان و مظهر حق است، به همین جهت، نام او و یاد او، یاد کردن حق و بزرگداشت کمالات و صفات نیکو است.

روایت در منابع شیعه

شیخ مفید در کتاب اختصاص حدیثی از پیامبر نقل کرده که ذکر پیامبر، ذکر امام علی و دیگر ائمه را عبادت دانسته است.[۱]

ابن‌شهر آشوب در مناقب آل ابی‌طالب نیز این روایت را نقل کرده است.[۲] کتاب‌های دیگر شیعی نیز این روایت را نقل کرده‌اند.[۳]

روایت در منابع اهل سنت

حدیث ذکر علی عباده مورد سؤال در کتاب ارزشمند (فضائل الخمسه من الصّحاح الستّه) از چندین منبع مهم اهل سنّت با سندهای متعددی از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است از جمله این که عایشه از حضرت نقل کرده که فرمود: «خیر اخوتی علیٌّ و ذکر علیٍّ عباده»[۴] یعنی بهترین برادران من علی(ع) است و یاد علی عبادت است.

منظور از یاد کردن علی(ع)

عالمان، جلوه‌ها و مصادیق متعددی برای یاد امام علی(ع) ذکر کرده‌اند. اینان معتقدند کسی که به یاد علی(ع) باشد؛ کارهای او را سرمشق قرار داده و بکوشد تا حد امکان همانند او عمل کند، این عمل جلوه‌ای از ذکر علی(ع) است. علی(ع)‌ به پیروانشان فرموده‌اند که برای هر پیرو، امامی وجود دارد که باید از او تبعیت و پیروی کند. امام همچنین اذعان می‌دارد که پیروانش توانایی ندارند کاملا همانند وی عمل کنند، لکن توصیه می‌کند با به‌دست آوردن تقوا، پاکدامنی و درستکاری، وی را یاری کنند.[۵]

ذکر مناقب، بیان فضایل و کمالات وجودی آن حضرت، به هر نحوی که باشد، در جهت معرفی آن حضرت و بیان کلمات او و مانند آن، می‌تواند از مصادیق یاد علی(ع) باشد.

نکته دیگری که به آن توجه داده‌اند، آن است که علی(ع) بعد از پیامبر اسلام(ص)، کامل‌ترین انسان، مظهر حق و دارای کمالات برتر انسانی و الهی است و مقصود از ذکر علی، یاد حق و ذکر کمالات برای الگوگیری و سرمشق زندگی قرار دادن، است.


منابع

  1. شیخ مفید، الإختصاص، ص۲۲۴.
  2. این‌شهر آشوب، مناقب آل أبی‌طالب، ج۳، ص۲۰۲.
  3. علامه حلی، كشف اليقين في فضائل أمير المؤمنين عليه السلام‏، ص۴۴۹؛ علامه مجلسی، بحار الأنوار، ج۹۱، ص۶۹.
  4. الحسنی الفیروز آبادی، السید مرتضی، فضائل الخمسه من الصحاح السته، ج۲، ص۱۴۵، نشر مجمع جهانی اهل بیت، چ اول، سال ۱۴۲۲ ق.
  5. نهج البلاغه، نامه ۴۵.