آرزوی مرگ از حضرت فاطمه(س)

سؤال

آیا طلب مرگ توسط حضرت فاطمه(س)، با توصیه به صبر منافات ندارد؟

درگاه‌ها
فاطمیه.png


طلب مرگ توسط حضرت زهرا(س) به‌صورت شعر و در سوگواری پس از وفات پیامبر اسلام بیان شد:

يَا إِلَهِي عَجِّلْ‏ وَفَاتِي‏ سَرِيعاً فَلَقَدْ تَنَغَّصَتِ الْحَيَاةُ يَا مَوْلَائِي‏
خداوندا، مرگ مرا سریع‌تر برسان زیرا که زندگی‌ام به تیرگی گراییده است

این بیت شعر بخشی از شعری بود که فاطمه(س)‌ آن‌را در ذیل گفتاری در جمع زنان مدینه و در سوگ پیامبر اسلام بیان داشت.[۱]

این گفتار در منابع متقدم وجود ندارد. علامه مجلسی عالم شیعی قرن یازده در کتاب بحار الانوار این مطلب را نقل کرده است.[۲] او در ابتدای این خبر آورده که این مطلب را در کتابی دیده و مشتاق نقل آن گردیده است اگرچه او را از جایی که بتوان بر آن اعتماد کرده باشد، نگرفته است.[۳]

تنها منبعی که در آن به نقل از حضرت فاطمه(س) جمله «یا الهی عجل وفاتی سریعاً» وجود دارد، کتاب بحارالانوار است که مرحوم علامه مجلسی نیز قبل از ذکر خبر تأکید می‌کنند که این روایت، مدرک قابل اعتمادی ندارد.

براساس آیات قرآن، حضرت مریم(س) در شرایط سخت زایمان[۴] و ترس از تهمت دیگران[۵] آرزوی مرگ کرد.[۶] محمدجواد مغنیه از مفسران معاصر شیعی معتقد است این نوع کلمات و تعابیر برای هر انسانی که در شرايط سخت قرار گرفته، طبیعی است و تا زمانی که از روی شک در دین نباشد، اشکالی ندارد.[۷]

منابع

  1. بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏43، ص: ۱۷۴- ۱۷۸.
  2. بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏43، ص: ۱۷۴- ۱۸۰.
  3. بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج‏43، ص: 174
  4. طیب، اطيب البيان في تفسير القرآن، ج۸، ص۴۳۱، تهران، اسلام، ۱۳۷۸ش.
  5. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۴۱، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۳۷۴ش.
  6. سوره مریم، آیه۲۳.
  7. مغنیه، تفسیر الکاشف، ج۵، ص۱۷۷، تهران، دارالکتب الإسلامیة، ۱۴۲۴ق.