هستی از نظر فلسفه و عرفان (کتاب)

از ویکی پاسخ
سؤال

کتاب هستی از نظر فلسفه و عرفان از کیست و چه محتوایی دارد؟

...

معرفی

نخستین اثر تألیفی مهم آشتیانی رسالۀ هستی از نظر فلسفه و عرفان است که بر مبنای تقریرات او در دانشکدۀ الٰهیات در ۱۳۳۸ ش، گویا «در ۲۰ روز ... به سلک تحریر» کشیده شده است (آشتیانی، همان، ۱۸). رفیعی‌ قزوینی در تقریظی بر این رساله، آن را «بهترین کتابی» می‌داند که در مباحث راجع به وجود نوشته شده است (ص ۹۰). این رساله از نخستین رساله‌های مستقل در باب وجود است که به مشرب صدرالمتألهین تألیف شده، و در آن همۀ مباحث وجود، تعریف وجود، اصالت وجود و اعتباری‌بودن ماهیت، ادلۀ اصالت وجود، تشکیک وجود، و وجود حق تعالى و صفات او، به دو طریقۀ حکما و عرفا مورد بحث و تحقیق قرار گرفته است. آشتیانی در این رساله از مشرب ملاصدرا دفاع نموده و وجه فساد اقوال حکمای متقدم مانند شهاب‌الدین یحیى سهروردی، فخرالدین رازی، قاضی سعید قمی و عبدالرزاق لاهیجی را در این باره بیان داشته، و بر آنها مناقشه کرده است. افزون بر این، آشتیانی بحث مفصلی نیز دربارۀ «اوهام» حائری مازندرانی آورده است که اندکی پیش‌از آن، حائری در کتاب حکمت بوعلی سینا (۲ / ۳۵۴ بب‍‌ ) از موضع اعتباری‌بودنِ وجود نزد شیخ‌الرئیس، دفاع کرده بود. آشتیانی به تفصیل وجه فساد و ایرادهای حائری را توضیح داده، و بـر آنها منـاقشه کـرده است (هستی ... ، ۹۸ بب‍ ‌). هستی از نظر فلسفه و عرفان رساله‌ای معتبر در شرح مباحث وجود بر مشرب اصالت وجود ملاصدرا به زبان فارسی است که در آن زبدۀ مباحث صدرالمتألهین در اسفار اربعه و آراء شارحان او آمده است.[۱]

نویسنده

جلال الدین آشتیانی شارحِ فلسفۀ متعالیه و عرفان نظری است. او در ۱۳۰۴ ش / ۱۹۲۵ م در آشتیان متولد شد. آشتیانی از شاگردان علامه طباطبایی ، میرزا ابوالحسن رفیعی قزوینی، میرزا احمد آشتیانی بود. وی در ۱۳۳۸ ش / ۱۹۵۹ م، به ‌عضویت هیئت علمی دانشکدۀ الٰهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد درآمد و دو سال پس‌از آن نیز به رتبۀ دانشیاری ارتقا یافت.در سوم فروردین ۱۳۸۴ بر اثر بیماری آلزایمر روی در نقاب خاک کشید و در صحن آزادی حرم امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.[۲]

محتوا

...

منابع

  1. طباطبایی، جواد، «آشتیانی، جلال الدین»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ذیل مدخل.
  2. طباطبایی، جواد، «آشتیانی، جلال الدین»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج۴، ذیل مدخل.