کاربر:Rezapour/صفحه تمرین۲

حضرت معصومه را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.[۱]

تا دوره سلطنت ناصرالدین شاه حرم حضرت معصومه شامل گنبد حرم و صحن عتیق بود. در این دوره صحن اتابک ساخته شد.[۲]

تا قبل از دوره صفوی، نه ضریحی نه ایوان باشکوهی و نه صحن‌های متعددی داشت.[۳]

صحن‌ها

صحن عتیق یا صحن کوچک که مربع شکل و دارای سه ایوان است.[۴]

ایوان طلا توسط سیده شاه بیگم صفوی ساخته شد.[۵]

ضریح و گنبد

در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند[۴] در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد[۶] در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.[۷] شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین بکاشی بنا نهاد و بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.[۸] در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.[۹]


مدتی بعد زنی زینب نام که برخی او را دختر امام جواد(ع) دانستند[۳] گنبدی بر روی قبر ساخته شد.[۱۰] «ابوالفضل عراقی» حاکم قم در دوره سلجوقیان، گنبد جدیدی بنا کردند.[۱۱]

در سال ۹۲۵ق شاه بیگم دختر شاه اسماعیل صفوی گنبد سابق را خراب و بقعه و قبه فاطمیه و صحن و گلدسته‌هایی را بنیان نهاد.[۴]

تا قبل از دوره صفوی، نه ضریحی نه ایوان باشکوهی و نه صحن‌های متعددی داشت.[۳]

گلدسته

  • دو گلدسته در ایوان آینه در صحن اتابکی که از بلندترین بناهای حرم است. ارتفاع آنها از سطح بام 28 متر و از سطح صحن 80/42 متر است.
  • دو گلدسته در صحن بزرگ (صحن اتابکی)که روبروی ایوان آینه قرار دارند.
  • دو گلدسته در ایوان طلا در صحن عتیق وجود دارد که پوشیده از کاشی گرهی به صورت مارپیچ است.[۱۲]
  1. کیانی، «مجموعه حرم حضرت معصومه(س)»، ص۶۴.
  2. وزین افضل، «توسعه حرم حضرت معصومه و افزایش زائران قم در دوره ناصرالدین شاه، ص۶۵.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ندوشن، سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)، ص۹۲.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
  5. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۵.
  6. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
  7. «مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.
  8. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
  9. «سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون»، ایسنا.
  10. سجادی، «آستانه حضرت معصومه»، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۱دی ۱۴۰۱ش.
  11. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
  12. «تاریخچه حرم حضرت معصومه (س)»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوه، تاریخ درج مطلب: ۲۴تیر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۱ش.