پیش نویس:پذیرش توبه

سؤال

قرآن

در آیه 17 سوره نساء(إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللَّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِنْ قَرِيبٍ فَأُولَٰئِكَ يَتُوبُ اللَّهُ عَلَيْهِمْ ۗ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا)پذيرش توبه تنها از سوى خدا، تنها براى كسانى است كه كار بدى را از روى جهالت انجام مى‌دهند، سپس زود توبه مى‌كنند. خداوند، توبه چنين اشخاصى را مى‌پذيرد؛ و خدا دانا و حكيم است.

و آیه 18 سوره نساء(وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّىٰ إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ وَلَا الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ ۚ أُولَٰئِكَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا)براى كسانى كه كارهاى بد را انجام مى‌دهند، و هنگامى كه مرگ يكى از آنها فرا مى‌رسد مى‌گويد: «الآن توبه كردم» توبه نيست؛ و نه براى كسانى كه در حال كفر از دنيا مى‌روند؛ اينها كسانى هستند كه عذاب دردناكى برايشان فراهم كرده‌ايم.

شروط

1. از سر جهالت باشد، واژه «جهل» در آیه مورد بحث، به معنای غلبه‌ی غرایز و هوس‌ها بر عقل و ایمان است. در این حالت، گرچه شخص از گناه آگاه است، اما این آگاهی تحت تاثیر غرایز، بی‌اثر می‌شود و مانند جهل عمل می‌کند.توبه در این حالت پذیرفته است.
2. زود توبه کند،درست است كه توبه بعد از زمان طولانى نيز پذيرفته مى‌شود، اما توبه كامل نيست و شايد تعبير به عَلَى اللَّهِ: «توبه‌اى كه بر خدا لازم است آن را بپذيرد» نيز اشاره به همين معنى باشد.
3. توبه دم مرگ نباشد،