پیش نویس:امام جواد(ع): تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} زندگینامه اجمالی امام جواد(ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه فضائل و کراماتی از امام جواد(ع) نقل شده است؟ {{پایان سوال}} {{پاسخ}} == منابع == {{پانویس|۲}} {{شاخه | شاخه اصلی = | شاخه فرعی۱ = | شاخه فرعی۲ = | شاخه فرعی۳ = }} {{ارزیا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۸: | خط ۸: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
== زندگینامه == | |||
=== تولد و خانواده === | |||
امام محمد بن علی الجواد(ع) در روز دهم رجب سال ۱۹۵ هجری قمری در شهر مدینه متولد شدند. تولد ایشان در دوران امامت جد بزرگوارشان امام کاظم(ع) و قبل از شهادت ایشان اتفاق افتاد. امام جواد(ع) تنها فرزند امام رضا(ع) بودند که پس از شهادت پدر در سن هشت سالگی به امامت رسیدند (شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۷۱؛ طبرسی، إعلام الوری، ج۲، ص۹۱). دوران کودکی ایشان با حوادث مهمی مانند سفر امام رضا(ع) به مرو و شهادت ایشان همراه بود. | |||
مادر گرامی امام جواد(ع) بانوی پرهیزگاری به نام "سبیکه" یا "خیزران" بودند که از خاندان ماریه قبطیه (همسر پیامبر اکرم ص) محسوب میشدند (کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲). این انتساب نشاندهنده جایگاه ویژه خانوادگی ایشان است. برخی منابع نیز اشاره کردهاند که مادر امام از خانوادههای اصیل و با فرهنگ آن دوران بودهاند. تربیت اولیه امام جواد(ع) تحت نظر امام رضا(ع) و در محیطی آکنده از علم و تقوا انجام شد. | |||
امام جواد(ع) با "ام الفضل" دختر مأمون خلیفه عباسی ازدواج کردند که این ازدواج بیشتر جنبه سیاسی داشت و به دستور مأمون انجام شد (طبری، تاریخ الأمم والملوک، ج۸، ص۵۶۶). اما همسر اصلی و مورد علاقه ایشان "سمانه مغربیه" بودند که از بانوان پرهیزگار و با فضیلت زمان خود به شمار میرفتند و مادر امام هادی(ع) شدند (طوسی، مصباح المتهجد، ص۷۹۵). سمانه مغربیه در تربیت فرزندان امام نقش مهمی ایفا کرد. | |||
فرزندان امام جواد(ع) که هر کدام از شخصیتهای برجسته زمان خود بودند عبارتند از: امام علی النقی(ع) (امام دهم) که ادامهدهنده راه پدر شد، موسی مبرقع که از عالمان و محدثان بزرگ زمان خود بود، حکیمه که از راویان حدیث به شمار میرفت، فاطمه و ام کلثوم که هر دو از بانوان پرهیزگار و عالمه دوران خود بودند (مسعودی، إثبات الوصیة، ص۲۲۱). این خانواده نمونهای از خاندانی دانشمند و متقی را تشکیل میدادند. | |||
=== القاب و کنیهها === | |||
امام نهم(ع) به دلیل ویژگیهای اخلاقی و علمی بینظیرشان به القاب متعددی ملقب بودند که هر کدام بیانگر بعدی از شخصیت والای ایشان است. لقب "جواد" (بخشنده) به دلیل کرم و سخاوت بیحدشان به ایشان داده شد. روایات بسیاری از بخششهای بیشائبه امام به فقرا و نیازمندان نقل شده است. لقب "تقی" (پرهیزگار) به خاطر تقوای مثالزدنی ایشان بود که در تمام مراحل زندگی آشکار بود (ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، ج۴، ص۳۷۹). | |||
لقب "زکی" (پاکیزه) به جهت طهارت باطن و ظاهر ایشان و لقب "قانع" به دلیل زندگی ساده و بیآلایش امام به کار میرفت. کنیه اصلی ایشان "ابوجعفر ثانی" بود که برای تمایز از امام باقر(ع) که کنیه "ابوجعفر اول" داشتند، استفاده میشد. این کنیه نشاندهنده ارتباط علمی و سلسله مراتب امامت میان ائمه اطهار است. برخی منابع نیز کنیه "ابن الرضا" را برای ایشان ذکر کردهاند که نشانه ارتباط ویژه ایشان با پدر بزرگوارشان است. | |||
== دوران امامت و چالشها == | |||
امام جواد(ع) در سن هشت سالگی و پس از شهادت امام رضا(ع) در سال ۲۰۳ قمری به امامت رسیدند (شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۷۳). این مسئله برای بسیاری از شیعیان چالشبرانگیز بود، چرا که برخی نمیتوانستند بپذیرند کودکی در این سن بتواند مقام امامت را عهدهدار شود. امام رضا(ع) پیش از شهادت خود به طور مکرر بر امامت فرزندشان تأکید کرده بودند و در موارد متعددی این موضوع را به شیعیان گوشزد کرده بودند. | |||
در روایتی از یونس بن عبدالرحمن نقل شده که گفت: از امام رضا(ع) پرسیدم اگر اتفاقی برای شما بیفتد به چه کسی مراجعه کنیم؟ فرمودند: "به پسرم ابوجعفر" (کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۰). این تأکیدات نشاندهنده اهمیت موضوع امامت در سنین پایین بود. امام جواد(ع) با وجود سن کم، با معجزات و پاسخهای علمی خود، شایستگی خود را برای این مقام ثابت کردند و تردیدها را از بین بردند. | |||
نسخهٔ ۴ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۰۹:۳۰
زندگینامه اجمالی امام جواد(ع) چیست؟ نام، لقب و کنیه ایشان چیست؟ چه فضائل و کراماتی از امام جواد(ع) نقل شده است؟
زندگینامه
تولد و خانواده
امام محمد بن علی الجواد(ع) در روز دهم رجب سال ۱۹۵ هجری قمری در شهر مدینه متولد شدند. تولد ایشان در دوران امامت جد بزرگوارشان امام کاظم(ع) و قبل از شهادت ایشان اتفاق افتاد. امام جواد(ع) تنها فرزند امام رضا(ع) بودند که پس از شهادت پدر در سن هشت سالگی به امامت رسیدند (شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۷۱؛ طبرسی، إعلام الوری، ج۲، ص۹۱). دوران کودکی ایشان با حوادث مهمی مانند سفر امام رضا(ع) به مرو و شهادت ایشان همراه بود.
مادر گرامی امام جواد(ع) بانوی پرهیزگاری به نام "سبیکه" یا "خیزران" بودند که از خاندان ماریه قبطیه (همسر پیامبر اکرم ص) محسوب میشدند (کلینی، الکافی، ج۱، ص۴۹۲). این انتساب نشاندهنده جایگاه ویژه خانوادگی ایشان است. برخی منابع نیز اشاره کردهاند که مادر امام از خانوادههای اصیل و با فرهنگ آن دوران بودهاند. تربیت اولیه امام جواد(ع) تحت نظر امام رضا(ع) و در محیطی آکنده از علم و تقوا انجام شد.
امام جواد(ع) با "ام الفضل" دختر مأمون خلیفه عباسی ازدواج کردند که این ازدواج بیشتر جنبه سیاسی داشت و به دستور مأمون انجام شد (طبری، تاریخ الأمم والملوک، ج۸، ص۵۶۶). اما همسر اصلی و مورد علاقه ایشان "سمانه مغربیه" بودند که از بانوان پرهیزگار و با فضیلت زمان خود به شمار میرفتند و مادر امام هادی(ع) شدند (طوسی، مصباح المتهجد، ص۷۹۵). سمانه مغربیه در تربیت فرزندان امام نقش مهمی ایفا کرد.
فرزندان امام جواد(ع) که هر کدام از شخصیتهای برجسته زمان خود بودند عبارتند از: امام علی النقی(ع) (امام دهم) که ادامهدهنده راه پدر شد، موسی مبرقع که از عالمان و محدثان بزرگ زمان خود بود، حکیمه که از راویان حدیث به شمار میرفت، فاطمه و ام کلثوم که هر دو از بانوان پرهیزگار و عالمه دوران خود بودند (مسعودی، إثبات الوصیة، ص۲۲۱). این خانواده نمونهای از خاندانی دانشمند و متقی را تشکیل میدادند.
القاب و کنیهها
امام نهم(ع) به دلیل ویژگیهای اخلاقی و علمی بینظیرشان به القاب متعددی ملقب بودند که هر کدام بیانگر بعدی از شخصیت والای ایشان است. لقب "جواد" (بخشنده) به دلیل کرم و سخاوت بیحدشان به ایشان داده شد. روایات بسیاری از بخششهای بیشائبه امام به فقرا و نیازمندان نقل شده است. لقب "تقی" (پرهیزگار) به خاطر تقوای مثالزدنی ایشان بود که در تمام مراحل زندگی آشکار بود (ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، ج۴، ص۳۷۹).
لقب "زکی" (پاکیزه) به جهت طهارت باطن و ظاهر ایشان و لقب "قانع" به دلیل زندگی ساده و بیآلایش امام به کار میرفت. کنیه اصلی ایشان "ابوجعفر ثانی" بود که برای تمایز از امام باقر(ع) که کنیه "ابوجعفر اول" داشتند، استفاده میشد. این کنیه نشاندهنده ارتباط علمی و سلسله مراتب امامت میان ائمه اطهار است. برخی منابع نیز کنیه "ابن الرضا" را برای ایشان ذکر کردهاند که نشانه ارتباط ویژه ایشان با پدر بزرگوارشان است.
دوران امامت و چالشها
امام جواد(ع) در سن هشت سالگی و پس از شهادت امام رضا(ع) در سال ۲۰۳ قمری به امامت رسیدند (شیخ مفید، الإرشاد، ج۲، ص۲۷۳). این مسئله برای بسیاری از شیعیان چالشبرانگیز بود، چرا که برخی نمیتوانستند بپذیرند کودکی در این سن بتواند مقام امامت را عهدهدار شود. امام رضا(ع) پیش از شهادت خود به طور مکرر بر امامت فرزندشان تأکید کرده بودند و در موارد متعددی این موضوع را به شیعیان گوشزد کرده بودند.
در روایتی از یونس بن عبدالرحمن نقل شده که گفت: از امام رضا(ع) پرسیدم اگر اتفاقی برای شما بیفتد به چه کسی مراجعه کنیم؟ فرمودند: "به پسرم ابوجعفر" (کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۲۰). این تأکیدات نشاندهنده اهمیت موضوع امامت در سنین پایین بود. امام جواد(ع) با وجود سن کم، با معجزات و پاسخهای علمی خود، شایستگی خود را برای این مقام ثابت کردند و تردیدها را از بین بردند.
منابع