مقصود از اهلبیت در آیه تطهیر: تفاوت میان نسخهها
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) |
Mnazarzadeh (بحث | مشارکتها) |
||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
== معنای لغوی و اصطلاحی اهل بیت == | == معنای لغوی و اصطلاحی اهل بیت == | ||
اهل در لغت به معنای انس همراه با تعلق خاطر و وابستگی است که شدّت و ضعف در اهلیت به شدت و ضعف در انس و تعلق، بستگی دارد، از این رو ممکن است از کسی که وابستگی و تعلق خاطری با او نیست سلب اهلیت شود هر چند جزء فرزندان انسان باشد چنانکه در قرآن، خداوند به حضرت نوح میفرماید: {{قرآن|إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ}}<ref>هود / ۴۶</ref> او از اهل تو نیست (فرزندت). بیت به معنای خانه است جایی که انسان شبانگاه در آنجا پناه میگیرد. | |||
ترکیب أهل بیت در فرهنگ مسلمانان | ترکیب أهل بیت در فرهنگ مسلمانان اعم از شیعه و سنی معنای خاصی محدود تر از معنای لغوی پیدا کرده و برای افراد خاصی علم شده است. چنانکه علامّه طباطبایی در تفسیر المیزان چنین آورده است که اهل بیت در قرآن عَلَم و اسم خاص برای ۵ تن آل عبا میباشد»<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر همدانی، چاپخانه خوشه، ۱۳۵۷، ج۳۲، ص۱۷۹.</ref> | ||
== آیات هفتگانه همسران پیامبر(ص) == | == آیات هفتگانه همسران پیامبر(ص) == | ||
[[آیه تطهیر]]، در ضمن آیات هفتگانهای واقع شده که احکامی را برای همسران پیامبر اکرم(ص) بیان میکند، آیات قبل و بعد از آن درباره همسران پیامبر(ص) و خطاب به آنها است. این آیات دارای ویژگیهای زیر میباشند. | [[آیه تطهیر]]، در ضمن آیات هفتگانهای واقع شده که احکامی را برای همسران پیامبر اکرم(ص) بیان میکند، آیات قبل و بعد از آن درباره همسران پیامبر(ص) و خطاب به آنها است. این آیات دارای ویژگیهای زیر میباشند. | ||
الف) خطابهایی که به[[همسران پیامبر(ص)]] شده است با عتاب همراه است، در این آیات، همسران پیامبر به [[طلاق]] «أمتعکنّ و أسّرحکنّ»، [[عذاب الهی|عذاب]] «یضاعف لها العذاب» تهدید شدهاند و مأمور به ماندن در خانه «قرن فی بیوتکّن» شدهاند. اما خطاب در آیه تطهیر با اکرام و احترام میباشد. | الف) خطابهایی که به [[همسران پیامبر(ص)]] شده است با عتاب همراه است، در این آیات، همسران پیامبر به [[طلاق]] «أمتعکنّ و أسّرحکنّ»، [[عذاب الهی|عذاب]] «یضاعف لها العذاب» تهدید شدهاند و مأمور به ماندن در خانه «قرن فی بیوتکّن» شدهاند. اما خطاب در آیه تطهیر با اکرام و احترام میباشد. | ||
ب) تمام ضمیرهایی که به همسران پیامبر(ص) بر میگردد همگی مؤنث میباشند، در حالی که بین بیست و چهار ضمیر موجود در آیات مربوط به احکام همسران پیامبر(ص) فقط این قسمت از آیه تطهیر، با دو ضمیر مذکر آورده شده است. | ب) تمام ضمیرهایی که به همسران پیامبر(ص) بر میگردد همگی مؤنث میباشند، در حالی که بین بیست و چهار ضمیر موجود در آیات مربوط به احکام همسران پیامبر(ص) فقط این قسمت از آیه تطهیر، با دو ضمیر مذکر آورده شده است. | ||
== دیدگاه علمای شیعه و اهل سنت == | == دیدگاه علمای شیعه و اهل سنت == | ||
* واحدی از | * واحدی از علمای معروف اهل تسنن میگوید: «این آیه در خصوص پیامبر اکرم(ص) و علی و فاطمه و حسنین(ع) نازل شده است و کس دیگری در آن با آنها مشارکت ندارد».<ref>الواحدی النیسابوری، کتاب اسباب النزول الآیات، ذیل تفسیر آیه ۳۳ احزاب، انتشارات موقع یعسوب.</ref> | ||
* سیوطی اشاره میکند که: از [[عایشه]] پس از جنگ جمل سؤالاتی پرسیدند که یکی ازآنها درباره [[علی(ع)]] میباشد. عایشه چنین جواب داده است، آیا از من درباره کسی سؤال میکنی که محبوبترین مردم نزد پیامبر(ص) و همسر محبوبترین مردم نزد رسول خدا(ص) بود. «من با چشم خود دیدم علی و [[فاطمه(س)]] و [[حسن(ع)]] و [[حسین(ع)]] را که پیامبر(ص) آنها را زیر پارچهای جمع کرده بود فرمود: خداوندا اینها خاندان منند و حامیان من، و رجس و پلیدی را از آنها ببر و از آلودگیها پاکشان فرما. من گفتم ای رسول خدا آیا من نیز از آنها هستم، فرمود: دور باش تو بر خیر و نیکی هستی، اما جزء این جمع (اهل بیت) نمیباشی».<ref>سیوطی، الدّر المنثور، ج۸، ص۱۵۵ و ج۶، ص۶۰۴.</ref> | * سیوطی اشاره میکند که: از [[عایشه]] پس از جنگ جمل سؤالاتی پرسیدند که یکی ازآنها درباره [[علی(ع)]] میباشد. عایشه چنین جواب داده است، آیا از من درباره کسی سؤال میکنی که محبوبترین مردم نزد پیامبر(ص) و همسر محبوبترین مردم نزد رسول خدا(ص) بود. «من با چشم خود دیدم علی و [[فاطمه(س)]] و [[حسن(ع)]] و [[حسین(ع)]] را که پیامبر(ص) آنها را زیر پارچهای جمع کرده بود فرمود: خداوندا اینها خاندان منند و حامیان من، و رجس و پلیدی را از آنها ببر و از آلودگیها پاکشان فرما. من گفتم ای رسول خدا آیا من نیز از آنها هستم، فرمود: دور باش تو بر خیر و نیکی هستی، اما جزء این جمع (اهل بیت) نمیباشی».<ref>سیوطی، الدّر المنثور، ج۸، ص۱۵۵ و ج۶، ص۶۰۴.</ref> | ||
همین داستان در صحیح مسلم، از قول عایشه و | همین داستان در کتابهای صحیح مسلم، مستدرک، سنن بیهقی و تفسیر کبیر از قول عایشه نقل شده است و گفته شده است که آیه تطهیر پس از این دعای پیامبر(ص) نازل گردیده است؛ ولی اکثر مفسرین شیعه این حدیث را از لسان [[امّ سلمه]] نقل میکنند و محلّ نزول آیه تطهیر را منزل ام سلمه میدانند. | ||
* برخی از علمای شیعه اینطور فرمودهاند: «اگر مراد از اهل بیت، زنهای رسول خدا بودند، این شرفی برای آنها بود اما دیده نشده که یکی از زنهای رسول خدا این ادعّا را بکند و این لقب را به خود نسبت دهد، تا دیگران از نزدیکان این زنان به شرافت فامیلی با اهل بیت رسول خدا(ص) فخر کنند چنانچه معاویه بر برادری ام المومنین (خواهرش ام حبیبه) افتخار میکرد که اگر خواهرش مصداق اهل بیت بود حتماً به آن فخر میفروخت در حالی که چنین ادعایی از وی نقل نشده است.<ref>طهرانی، محمد حسین، امامشناسی، انتشارات حکمت، چاپ اوّل، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۱۷.</ref> | * برخی از علمای شیعه اینطور فرمودهاند: «اگر مراد از اهل بیت، زنهای رسول خدا بودند، این شرفی برای آنها بود اما دیده نشده که یکی از زنهای رسول خدا این ادعّا را بکند و این لقب را به خود نسبت دهد، تا دیگران از نزدیکان این زنان به شرافت فامیلی با اهل بیت رسول خدا(ص) فخر کنند چنانچه معاویه بر برادری ام المومنین (خواهرش ام حبیبه) افتخار میکرد که اگر خواهرش مصداق اهل بیت بود حتماً به آن فخر میفروخت در حالی که چنین ادعایی از وی نقل نشده است.<ref>طهرانی، محمد حسین، امامشناسی، انتشارات حکمت، چاپ اوّل، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۱۷.</ref> | ||