ولادت امام حسن عسکری(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۰:

== زندگی‌نامه ==

ابومحمد حسن بن علی بن محمد (۲۳۲–۲۶۰ ق)، امام یازدهم از امامان معصوم در مذهب شیعهٔ اثناعشری است. پدر امام حسن عسکری، امام علی بن محمد(ع) ملقب به هادی و نقی، امام دهم شیعیان بود که پس از وفات پدر به جانشینی او رسید. دربارهٔ مادر امام، سخن مشهور در منابع امامی آن است که وی کنیزی با نام حُدیث بوده است. مشهورترین لقب امام، عسکری است که به سبب سکنای وی در محل عسکر یا عسکر معتصم است که نام دیگر سامرا بوده است.

ابومحمد حسن بن علی بن محمد (۲۳۲–۲۶۰ ق)، امام یازدهم از امامان معصوم در مذهب شیعهٔ اثناعشری است. پدر امام حسن عسکری، امام علی بن محمد(ع) ملقب به هادی و نقی، امام دهم شیعیان بود که پس از وفات پدر به جانشینی او رسید. دربارهٔ مادر امام، سخن مشهور در منابع امامی آن است که وی کنیزی با نام حُدیث بوده است. مشهورترین لقب امام، عسکری است که به سبب سکنای وی در محل عسکر یا عسکر معتصم است که نام دیگر سامرا بوده است.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref> گفته شده امام عسکری(ع) به جلالت و هیبت، ممتاز بودند یعنی عظمت و هیبت و در قیافه او به نحوی بود که هر کس که ایشان را ملاقات می‌کرد تحت تأثیر آن سیما قرار می‌گرفت.<ref>مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، تهران، صدرا، بیتا. ص247.</ref>

امام حسن عسکری(ع) هنوز در سنین کودکی بود که پدرش به اجبار به عراق فراخوانده‌شد و در سامرا، پایتخت آن روز عباسیان، تحت الحفظ قرار گرفت و در این سفر فرزندش حسن نیز همراه وی بود. این فراخوان و جابه‌جایی با دستور متوکل، خلیفهٔ وقت صورت گرفت. این مهاجرت که بنا به عبارتی از زبان امام هادی(ع) به اکراه صورت گرفته، دقیقاً در سالی اتفاق افتاده که متوکل سخت‌گیری خود نسبت به علویان و شیعه را به بیشترین حد رسانده است. امام حسن عسکری تا ۲۵۴ق در جوار پدر، در همان سامرا روزگار به سر برد.

امام حسن عسکری(ع) بیشتر زندگی خود را در سامرا گذرانید و تنها گزارش از خروج از سامرا، حضوری در مکه ــ به‌طبع برای مناسک حج ــ است که بلاذری بدان اشاره‌ کرده‌ است. وی در مجموع ۲۸ سال زندگی کرد که از آن میان، ۶ سال امامت را عهده‌دار بود. امام(ع) هرگز همسری اختیار نکرد و نسل وی تنها از طریق کنیزی دوام یافت که مادر حضرت مهدی(ع) است. بر اساس غالب منابع شیعه و اهل سنت، تنها فرزند آن حضرت امام زمان(ع) مسمّا به محمد است. گفتنی است دربارهٔ فرزندان حضرت، اقوال دیگری هم وجود دارد. برخی او را دارای ۳ فرزند ذکور و ۳ فرزند اناث شمرده‌اند.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref> دوره امامتشان فقط شش سال طول کشید. به نص تواریخ، تمام این مدت شش سال یا در حبس بودند یا اگر هم آزاد بودند ممنوع المعاشرش و ممنوع الملاقات بودند. از نظر معاشرت آزادی نداشتند، اگر هم احیاناً رفت و آمدهایی می‌شد یا گاهی حضرت را می‌خواستند، تحت نظر بودند.<ref>مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، تهران، صدرا، بیتا. ص247.</ref>

~~حضرت~~ بیشتر زندگی خود را در سامرا گذرانید و تنها گزارش از خروج از سامرا، حضوری در مکه ــ به‌طبع برای مناسک حج ــ است که بلاذری بدان ~~اشاره‌کرده‌است~~. وی در مجموع ۲۸ سال زندگی کرد که از آن میان، ۶ سال امامت را عهده‌دار بود. دورهٔ امامت حضرت، با خلافت ۳ تن از خلفای عباسی هم‌زمان بود که در آن سال‌ها، خلفا فاقد اقتدار، و بیشتر دست‌نشاندهٔ سرداران نظامی ترک و بربر بودند. امام(ع) هرگز همسری اختیار نکرد و نسل وی تنها از طریق کنیزی دوام یافت که مادر حضرت مهدی(ع) است.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref>

بر اساس غالب منابع شیعه و اهل سنت، تنها فرزند آن حضرت امام زمان(ع) مسمّا به محمد است. گفتنی است دربارهٔ فرزندان حضرت، اقوال دیگری هم وجود دارد. برخی او را دارای ۳ فرزند ذکور و ۳ فرزند اناث شمرده‌اند.

'''وفات یا شهادت'''

امام حسن عسکری در اول ربیع‌الاول ۲۶۰ ق به بستر بیماری افتاد و چند روز بعد به همین بیماری درگذشت. به گفتهٔ طبرسی، برخی از امامیه براساس حدیثی که به مقتضای آن، همهٔ ائمه(ع) به شهادت از دنیا می‌روند، باور داشتند که امام حسن عسکری(ع) نیز مسموم شده‌است. اما فضل طبرسی خود تصریح دارد که دلیل قاطعی بر صحت این مدعا نیست. ابن‌شهرآشوب نیز به گفتهٔ برخی اشاره دارد که حضرت شهید شده‌است که یکی از آنها مؤلف ''دلائل الامامة'' است. در منابع متأخر با تکیه بر قول به مسمومیت، نقل است که خلیفهٔ وقت از دستور خود نسبت به قتل حضرت پشیمان شد و طبیبان را ملازم خانهٔ او ساخت تا علاجی حاصل شود، اما کوشش آنان سودی نداشت و سم منجر به وفات حضرت شد. حضرت بنا بر قول مشهور نزد نویسندگان شیعه و اهل سنت، در ۸ ربیع‌الاول ۲۶۰ ق وفات یافت.<ref>پاکتچی، احمد، «حسن عسکری(ع)، امام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۲۰، تهران، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، بیتا.</ref>

~~== جایگاه ==~~

دوره امامتشان فقط شش سال طول کشید. به نص تواریخ، تمام این مدت شش سال یا در حبس بودند یا اگر هم آزاد بودند ممنوع المعاشرش و ممنوع الملاقات بودند. از نظر معاشرت آزادی نداشتند، اگر هم احیاناً رفت و آمدهایی می‌شد یا گاهی حضرت را می‌خواستند، تحت نظر بودند. وجود مقدس امام عسکری علیه السلام به جلالت و هیبت و رواء [۱] به اصطلاح، ممتاز بودند یعنی اساساً عظمت و هیبت و جلالت در قیافه ایشان به نحوی بود که هر کس که ایشان را ملاقات می‌کرد تحت تأثیر آن سیما قرار می‌گرفت قبل از اینکه سخن بگویند و او از علم ایشان چیزی بفهمد. ص247.<ref>مطهری، مرتضی، سیری در سیره ائمه اطهار، تهران، صدرا، بیتا.</ref>

== ولادت ==