سوره احزاب: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸: خط ۱۸:
«حزب» به معنی گروه و طایفه است و این جنگ را احزاب می‌نامند. برای آن‌که یهودیان با مشرکان مکّه و طوائف دیگر پیمان بستند و ائتلاف کردند تا یک‌باره بر مدینه بتازند و کار مسلمانان را یکسره سازند.<ref>شعرانی، حاج میرزا ابوالحسن، تهران، نشر طوبی، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۶۳، ج۱، ص۱۷۱.</ref>
«حزب» به معنی گروه و طایفه است و این جنگ را احزاب می‌نامند. برای آن‌که یهودیان با مشرکان مکّه و طوائف دیگر پیمان بستند و ائتلاف کردند تا یک‌باره بر مدینه بتازند و کار مسلمانان را یکسره سازند.<ref>شعرانی، حاج میرزا ابوالحسن، تهران، نشر طوبی، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۶۳، ج۱، ص۱۷۱.</ref>


آیات (۲۵–۹) سوره احزاب، شرح واقعه جنگ احزاب است و از آیه ۲۵ تا ۲۷ مربوط به غزوه بنی‌قریظه است<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۳ ق، ج۱۶، ص۲۹۱.</ref> که پس از پایان جنگ احزاب، پیامبر(ص) مأمور شد حساب یهود بنی قریظه را که عامل اصلی جنگ احزاب بودند و مشرکان عرب را در این جنگ پشتیبانی کرده بود، روشن سازد که پیامبر اسلام(ص) و لشکریانش فاتح این نبرد بودند.
آیات (۲۵–۹) سوره احزاب، شرح واقعه جنگ احزاب است و از آیه ۲۵ تا ۲۷ مربوط به [[نقد بر گزارش کشتار بنی‌قریظه|غزوه بنی‌قریظه]] است<ref>طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۳ ق، ج۱۶، ص۲۹۱.</ref> که پس از پایان جنگ احزاب، پیامبر(ص) مأمور شد حساب یهود بنی قریظه را که عامل اصلی جنگ احزاب بودند و مشرکان عرب را در این جنگ پشتیبانی کرده بود، روشن سازد که پیامبر اسلام(ص) و لشکریانش فاتح این نبرد بودند.
 
=== زنان پیامبر(ص) ===
خداوند متعال زنان رسول خدا(ص) را متفاوت با دیگر زنان می‌داند و این یعنی اطرافیان بزرگان دین و حاکم اسلامی بایستی بیشتر از بقیه مراقب رفتارها و خواسته‌های مادی خود باشند، لذا فرمود: {{قرآن|ترجمه=ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و این برای خدا آسان است. و هر کس از شما برای خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهیم ساخت، و روزی پرارزشی برای او آماده کرده‌ایم. ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از آنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه‌ای هوس‌انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!|سوره=احزاب|آیه=۳۰ ۳۲}}


== ازدواج پیامبر با همسر زید ==
== ازدواج پیامبر با همسر زید ==
ازدواج با همسر فرزندخوانده بعد از طلاق یکی از احکام سوره احزاب است. زید پسر خوانده رسول خدا(ص) همسرش را طلاق داد و سپس پیامبر(ص) با همسر طلاق یافته او ازدواج کرد. خداوند در این باره می‌فرمایند: {{قرآن|ترجمه=[به خاطر بیاور] زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی به فرزند خوانده‌ات (زید) می‌گفتی: همسرت را نگاه‌دار و از خدا بپرهیز! [و پیوسته این امر را تکرار می‌کردی]؛ و در دل چیزی را پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار می‌کند؛ و از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد [و از او جدا شد]، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‌های شان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنی است [و سنّت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود]|سوره=احزاب|آیه=۳۷}}
ازدواج با همسر فرزندخوانده بعد از طلاق یکی از احکام سوره احزاب است. زید پسر خوانده رسول خدا(ص) همسرش را طلاق داد و سپس پیامبر(ص) با همسر طلاق یافته او ازدواج کرد. خداوند در این باره می‌فرمایند: {{قرآن|ترجمه=[به خاطر بیاور] زمانی را که به آن کس که خداوند به او نعمت داده بود و تو نیز به او نعمت داده بودی به فرزند خوانده‌ات (زید) می‌گفتی: همسرت را نگاه‌دار و از خدا بپرهیز! [و پیوسته این امر را تکرار می‌کردی]؛ و در دل چیزی را پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار می‌کند؛ و از مردم می‌ترسیدی در حالی که خداوند سزاوارتر است که از او بترسی! هنگامی که زید نیازش را از آن زن به سرآورد [و از او جدا شد]، ما او را به همسری تو درآوردیم تا مشکلی برای مؤمنان در ازدواج با همسران پسر خوانده‌های شان -هنگامی که طلاق گیرند- نباشد؛ و فرمان خدا انجام شدنی است [و سنّت غلط تحریم این زنان باید شکسته شود]|سوره=احزاب|آیه=۳۷}}
== آیه حجاب ==
درباره پوشش و حجاب زنان در این سوره آمده است:{{قرآن|ترجمه=ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها [چادر یا روسری‌های بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است؛ خداوند همواره آمرزنده رحیم است.|سوره=احزاب|آیه=۵۹}}
== خاتمیت ==
== خاتمیت ==
در سوره احزاب به صراحت آمده است که حضرت محمد(ص) خاتم پیامبران است.{{قرآن|مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَٰكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا|ترجمه=محمّد پدر هيچ يك از مردان شما نيست، ولى فرستاده خدا و خاتم پيامبران است. و خدا همواره بر هر چيزى داناست.|سوره=احزاب|آیه=۴۰}}
در سوره احزاب به صراحت آمده است که حضرت محمد(ص) خاتم پیامبران است.{{قرآن|مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَٰكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ ۗ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا|ترجمه=محمّد پدر هيچ يك از مردان شما نيست، ولى فرستاده خدا و خاتم پيامبران است. و خدا همواره بر هر چيزى داناست.|سوره=احزاب|آیه=۴۰}}
خط ۴۱: خط ۳۳:
خداوند در سوره احزاب انسان را حامل امانتی می‌داند که خود داوطلب برای برداشتن آن شده است: {{قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا|ترجمه=ما امانت [الهى و بار تكليف‌] را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه كرديم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناك شدند، و[لى‌] انسان آن را برداشت؛ راستى او ستمگرى نادان بود.|سوره=احزاب|آیه=۷۲}} در اینکه این امانت چیست اقوال مختلفی گفته شده است. علامه طباطبایی می فرماید: «آن اين است كه مراد از امانت مزبور كمالى باشد كه از ناحيه تلبس و داشتن اعتقادات حق، و نيز تلبس به اعمال صالح، و سلوك طريقه كمال حاصل شود به اينكه از حضيض ماده به اوج اخلاص ارتقاء پيدا كند و خداوند انسان حامل آن امانت را براى خود خالص كند، اين است آن احتمالى كه مى‏تواند مراد از امانت باشد، چون در اين كمال هيچ موجودى نه آسمان، و نه زمين، و نه غير آن دو، شريك انسان نيست. از سويى ديگر چنين كسى تنها خدا متولى امور اوست، و جز ولايت الهى هيچ موجودى از آسمان و زمين در امور او دخالت ندارد، چون خدا او را براى خود خالص كرده.»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۶، ص۵۲۵</ref>
خداوند در سوره احزاب انسان را حامل امانتی می‌داند که خود داوطلب برای برداشتن آن شده است: {{قرآن|إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَى السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنْسَانُ ۖ إِنَّهُ كَانَ ظَلُومًا جَهُولًا|ترجمه=ما امانت [الهى و بار تكليف‌] را بر آسمانها و زمين و كوهها عرضه كرديم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناك شدند، و[لى‌] انسان آن را برداشت؛ راستى او ستمگرى نادان بود.|سوره=احزاب|آیه=۷۲}} در اینکه این امانت چیست اقوال مختلفی گفته شده است. علامه طباطبایی می فرماید: «آن اين است كه مراد از امانت مزبور كمالى باشد كه از ناحيه تلبس و داشتن اعتقادات حق، و نيز تلبس به اعمال صالح، و سلوك طريقه كمال حاصل شود به اينكه از حضيض ماده به اوج اخلاص ارتقاء پيدا كند و خداوند انسان حامل آن امانت را براى خود خالص كند، اين است آن احتمالى كه مى‏تواند مراد از امانت باشد، چون در اين كمال هيچ موجودى نه آسمان، و نه زمين، و نه غير آن دو، شريك انسان نيست. از سويى ديگر چنين كسى تنها خدا متولى امور اوست، و جز ولايت الهى هيچ موجودى از آسمان و زمين در امور او دخالت ندارد، چون خدا او را براى خود خالص كرده.»<ref>ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۶، ص۵۲۵</ref>
== آیات مهم ==
== آیات مهم ==
'''احکام طلاق و عدّه:''' درباره عده طلاق قبل از هم‌بسترشدن آمده است: {{قرآن|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که با زنان با ایمان ازدواج کردید و قبل از همبستر شدن طلاق دادید، عدّه‌ای برای شما بر آنها نیست که بخواهید حساب آن را نگاه دارید؛ آنها را با هدیه مناسبی بهره‌مند سازید و بطرز شایسته‌ای رهایشان کنید|سوره=احزاب|آیه=۴۹}}
 
* '''احکام طلاق و عدّه:''' درباره عده طلاق قبل از هم‌بسترشدن آمده است: {{قرآن|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید! هنگامی که با زنان با ایمان ازدواج کردید و قبل از همبستر شدن طلاق دادید، عدّه‌ای برای شما بر آنها نیست که بخواهید حساب آن را نگاه دارید؛ آنها را با هدیه مناسبی بهره‌مند سازید و بطرز شایسته‌ای رهایشان کنید|سوره=احزاب|آیه=۴۹}}
 
* '''زنان پیامبر(ص):''' خداوند متعال زنان رسول خدا(ص) را متفاوت با دیگر زنان می‌داند و این یعنی اطرافیان بزرگان دین و حاکم اسلامی بایستی بیشتر از بقیه مراقب رفتارها و خواسته‌های مادی خود باشند، لذا فرمود: {{قرآن|ترجمه=ای همسران پیامبر! هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود، عذاب او دوچندان خواهد بود؛ و این برای خدا آسان است. و هر کس از شما برای خدا و پیامبرش خضوع کند و عمل صالح انجام دهد، پاداش او را دو چندان خواهیم ساخت، و روزی پرارزشی برای او آماده کرده‌ایم. ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از آنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه‌ای هوس‌انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید!|سوره=احزاب|آیه=۳۰ ۳۲}}
* '''آیه حجاب:''' درباره پوشش و حجاب زنان در این سوره آمده است:{{قرآن|ترجمه=ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلباب‌ها [چادر یا روسری‌های بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است؛ خداوند همواره آمرزنده رحیم است.|سوره=احزاب|آیه=۵۹}}