عمل خیر غیر مسلمانان از نظر شهید مطهری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
پرداختن به بحث عمل خیر غیرمسلمانان از منظر عدل الهی ناشی از سؤالات بسیاری بوده است که مطهری از سوی جوانان و دانشجویان بارها با آن مواجه می‌شده است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۲۴۶.</ref> اساس این بحث این است که آیا کارهای خیر افراد غیرمسلمان مقبول است یا غیرمقبول. اگر مقبول است، مسلمان‌بودن یا نبودن چه تفاوتی دارد. اگر نامقبول است و این اعمال پوچ و بی‌فایده است، چگونه با عدل الهی سازگار است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۲۴۵.</ref> مطهری، پس از گذراندن مباحث مفصلی دربارهٔ این موضوع کل مباحث خود را اینچنین خلاصه می‌کند:
پرداختن به بحث عمل خیر غیرمسلمانان از منظر عدل الهی ناشی از سؤالات بسیاری بوده است که مطهری از سوی جوانان و دانشجویان بارها با آن مواجه می‌شده است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۲۴۶.</ref>  
 
== طرح بحث و سابقهٔ طرح ==
از نظر مطهری اساس این بحث این است که آیا کارهای خیر افراد غیرمسلمان مقبول است یا غیر مقبول. اگر مقبول است پس چه فرق می‌کند که انسان مسلمان باشد یا نباشد، عمده این است که در دنیا کار خیر بکند، فرضا مسلمان نبود و یا هیچ دینی نداشت زیانی نکرده است. اگر غیر مقبول و اجر و پاداشی نزد خدا ندارد با عدل الهی چگونه سازگار است.<ref>مطهری، عدل الهی، ص ۲۴۵.</ref>
مطهری معتقد است که در گذشته این مسئله فقط در میان فلاسفه و در کتاب‌های فلسفی مورد بحث واقع می‌شد، ولی در دوران معاصر به میان همهٔ طبقات اجتماع،از جاهل و عالم ، و بیسواد و تحصیلکرده، کشیده شده و کمتر کسی را می‌توان یافت که حداقل در ذهن خود و برای خود این مسئله را طرح نکرده باشد. مطهری آغاز توجه به این مسئله را از قریب نیم قرن پش و بر اثر سهولت ارتباطات میان ملل مسلمان و غیرمسلمان و ازدیاد وسایل ارتباطی و بالا رفتن میزان ارتباط جوامع با یکدیگر قلمداد می‌کند. آشنایی که موجب می‌شود که این مسئله در میان عموم طبقات اجتماع، خصوصاً طبقهٔ روشنفکر، مورد پرسش و گفت‌وگو قرار گیرد. این گروه‌ها وقتی که در زندگی بعضی از مخترعان و مکتشفان بشر در عصر جدید، که‌ مسلمان نیستند ولی خدمات بسیار ارزنده‌ای به بشریت کرده‌اند، مطالعه‌ می‌کنند، آنها را لایق پاداش می‌یابند و از طرف دیگر قبلاً چنین می‌اندیشیده‌اند که عمل غیر مسلمان مطلقاً بی‌ارزش و بی‌فایده است. جمع چنین تصوراتی آنان را سخت دچار تردید و اضطراب می‌کند و  عملاً موضوعی که سال‌ها در قلمروی فکری فیلسوفان مطرح بود به میان محافل عامه مردم پا می‌گذارد و به صورت اشکالی در موضوع عدل الهی در می‌آید.<ref>مطهری، عدل الهی، ص۲۴۵-۲۴۶.</ref>
 
همین فضا موجب می‌شود که مطهری بارها با سؤال دربارهٔ عمل خیر غیرمسلمانان از منظر عدل الهی از سوی جوانان و دانشجویان روبه‌رو شود و همین موجب می‌شود که او در کتاب خود به این مسئله بپردازد.<ref>مطهری، عدل الهی، ص۲۴۶.</ref>
 
مطهری، پس از گذراندن مباحث مفصلی دربارهٔ این موضوع کل مباحث خود را اینچنین خلاصه می‌کند:
* سعادت و شقاوت دارای درجات و مراتب است. همهٔ اهل سعادت در یک درجه نیستند. اهل شقاوت هم در یک مقام نیستند. از سوی دیگر، سعادت و شقاوت تابع شرایط واقعی، تکوینی و غیرقراردادی است.
* سعادت و شقاوت دارای درجات و مراتب است. همهٔ اهل سعادت در یک درجه نیستند. اهل شقاوت هم در یک مقام نیستند. از سوی دیگر، سعادت و شقاوت تابع شرایط واقعی، تکوینی و غیرقراردادی است.
* همهٔ بهشتیان از همان ابتدا بهشتی نیستند. اهل جهنم هم در [[جهنم]] همیشگی نخواهند بود. بسیاری از مسلمانان و شیعیان به خاطر اعمال بد دنیوی خود، بر فرض اینکه ایمان سالمی داشته باشند، مراحل بسیاری سختی را پس از مرگ در پیش خواهند داشت.
* همهٔ بهشتیان از همان ابتدا بهشتی نیستند. اهل جهنم هم در [[جهنم]] همیشگی نخواهند بود. بسیاری از مسلمانان و شیعیان به خاطر اعمال بد دنیوی خود، بر فرض اینکه ایمان سالمی داشته باشند، مراحل بسیاری سختی را پس از مرگ در پیش خواهند داشت.