اولوا الالباب در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۵: خط ۶۵:


=== پندپذیری خردمندان ===
=== پندپذیری خردمندان ===
از ویژگی‌های اولوالالباب که در قرآن تکرار شده است، پندپذیری و عبرت‌گیری آنان است. «پند کسی پذیرد که خرد دارد.»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، جلد ۵، صفحه۱۸۸</ref> در سوره زمر آمده است که تنها خردمندان هستند که پند می‌پذیرند:{{قرآن|إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ|ترجمه=تنها خردمندانند که پند پذیرند.|سوره=زمر|آیه=۹}} در آیه ۲۱ این سوره دگرگونی‌های طبیعیت از قبیل باران و چشمه‌های آب در زمین و کشت و زرع و سپس خشکی و زردی آن را نشانه‌هایی می‌داند که برای خردمندان پند و ذکر است. در آیه ۲۹ [[سوره صاد]] می‌فرماید ما این قرآن را بر تو نازل کردیم تا در آیات بیاندیشند و خردمندان هستند که پند می‌پذیرند. در این آیه خردمندان کسانی هستند که درباره آیات تدبر می‌کنند. در آیه ۵۲ [[سوره ابراهیم]] گفته شده که این قرآن ابلاغ شده است تا مردم انذار یابند و بدانند که خداوند معبودی یگانه است و برای اینکه خردمندان پند بگیرند.
از ویژگی‌های اولوالالباب که در قرآن تکرار شده است، پندپذیری و عبرت‌گیری آنان است. «پند کسی پذیرد که خرد دارد.»<ref>تفسیر کشف الاسرار و عده الابرار، جلد ۵، صفحه۱۸۸</ref> در سوره زمر آمده است که تنها خردمندان هستند که پند می‌پذیرند:{{قرآن|إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ|ترجمه=تنها خردمندانند که پند پذیرند.|سوره=زمر|آیه=۹}} در آیه ۲۱ این سوره دگرگونی‌های طبیعیت از قبیل باران و چشمه‌های آب در زمین و کشت و زرع و سپس خشکی و زردی آن را نشانه‌هایی می‌داند که برای خردمندان پند و ذکر است. در آیه ۲۹ [[سوره صاد]] می‌فرماید ما این قرآن را بر تو نازل کردیم تا در آیات بیندیشند و خردمندان هستند که پند می‌پذیرند. در این آیه خردمندان کسانی هستند که درباره آیات تدبر می‌کنند. در آیه ۵۲ [[سوره ابراهیم]] گفته شده که این قرآن ابلاغ شده است تا مردم انذار یابند و بدانند که خداوند معبودی یگانه است و برای اینکه خردمندان پند بگیرند.


در آیه ۷ سوره [[آل‌عمران]]، گفته شده که تأویل آیات متشابه را تنها خداوند و راسخون در علم می‌دانند؛ سپس آمده است که تنها خردمندان پند می‌پذیرند. از این رو شاید کلمه اولواالاباب با راسخون در علم اشتراک داشته باشند و از جهت مصداقی یکی باشند.
در آیه ۷ سوره [[آل‌عمران]]، گفته شده که تأویل آیات متشابه را تنها خداوند و راسخون در علم می‌دانند؛ سپس آمده است که تنها خردمندان پند می‌پذیرند. از این رو شاید کلمه اولواالاباب با راسخون در علم اشتراک داشته باشند و از جهت مصداقی یکی باشند.


در [[سوره غافر]]، پس از آنکه می‌گوید که موسی را هدایت کردیم و تورات را به میراث آوردیم آمده است: {{قرآن|هُدًی وَذِکْرَ‌یٰ لِأُولِی الْأَلْبَابِ|ترجمه=[که] رهنمود و یادکردی برای خردمندان است.|سوره=غافر|آیه=۵۴}}
در [[سوره غافر]]، پس از آنکه می‌گوید که موسی را هدایت کردیم و تورات را به میراث آوردیم گفته شده که هدایت و ذکر برای اولوا الالباب است. در آیات ۴۳ سوره صاد، ۱۹ [[سوره رعد]] و ۲۶۹ [[سوره بقره]] درباره اینکه خردمندان پند پذیرند آمده است. در [[سوره یوسف]] داستان گذشتگان را عبرتی برای خردمندان می‌داند. و در جایی دیگر، خلقت آسمان و زمین و اختلاف شب و روز را نشانه‌هایی برای خردمندان می‌داند.<ref>آیه ۱۹۰ سوره آل‌عمران</ref>


در آیات ۴۳ سوره صاد، ۱۹ [[سوره رعد]] و ۲۶۹ [[سوره بقره]] درباره اینکه خردمندان پند پذیرند آمده است.
=== دعوت به تقوا ===
 
در بسیاری از آیات خردمندان مورد خطاب خداوند هستند. در سوره بقره به خردمندان می‌گوید از من پروا کنید: {{قرآن|وَاتَّقُونِ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ|ترجمه=و ای خردمندان! از من پروا کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۹۷}} و در چندین آیه دیگر آنان را دعوت به تقوا می کند: (سوره بقره آیه ۱۷۹، سوره طلاق آیه ۱۰، سوره مائده آیه ۱۰۰.)
در [[سوره یوسف]] داستان گذشتگان را عبرتی برای خردمندان می‌داند: {{قرآن|لَقَدْ کَانَ فِی قَصَصِهِمْ عِبْرَ‌ةٌ لِّأُولِی الْأَلْبَابِ ۗ|ترجمه=به راستی در سرگذشت آنان، برای خردمندان عبرتی است.|سوره=یوسف|آیه=۱۱۱}} و در جایی دیگر، خلقت آسمان و زمین و اختلاف شب و روز را نشانه‌هایی برای خردمندان می‌داند.<ref>آیه ۱۹۰ سوره آل‌عمران</ref>
 
=== خطاب به اولوا الالباب و دعوت به تقوا ===
در بسیاری از آیات خردمندان مورد خطاب خداوند است. در سوره بقره به خردمندان می‌گوید از من پروا کنید: {{قرآن|وَاتَّقُونِ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ|ترجمه=و ای خردمندان! از من پروا کنید.|سوره=بقره|آیه=۱۹۷}} و در آیه ۱۷۹ می‌گوید باشد که تقوا بورزید: {{قرآن|وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ|ترجمه=و ای خردمندان، شما را در قصاص زندگانی است، باشد که به تقوا گرایید.|سوره=بقره|آیه=۱۷۹}} در جایی دیگر هم خردمندان را دعوت به تقوا می‌کند: {{قرآن|فَاتَّقُوا اللَّـهَ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ الَّذِینَ آمَنُوا ۚ قَدْ أَنزَلَ اللَّـهُ إِلَیْکُمْ ذِکْرً‌ا|ترجمه=پس ای خردمندانی که ایمان آورده‌اید، از خدا بترسید. راستی که خدا سوی شما تذکاری فرو فرستاده است.|سوره=طلاق|آیه=۱۰}} و در آیه ۱۰۰ سوره طلاق هم خردمندان را به تقوا فرامی‌خواند: {{قرآن|قُل لَّا یَسْتَوِی الْخَبِیثُ وَالطَّیِّبُ وَلَوْ أَعْجَبَکَ کَثْرَةُ الْخَبِیثِ ۚ فَاتَّقُوا اللَّـهَ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ|ترجمه=بگو: «پلید و پاک یکسان نیستند، هر چند کثرت پلید[ها] تو را به شگفت آورد. پس ای خردمندان، از خدا پروا کنید، باشد که رستگار شوید.»|سوره=مائده|آیه=۱۰۰}}


== منابع ==
== منابع ==