کسانی که خداوند دوست می‌دارد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در [[قرآن]] کسانی که خداوند آنان را دوست دارد به چند بخش تقسیم می‌شوند که با جمله إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ آغاز می‌شود؛ از جمله صابرین، نیکوکاران، بخشندگان، توابین، متقین، توکل‌کنندگان، دادگران و...
خداوند در قرآن از دوست داشتن بعضی افراد صحبت می‌کند که اوصاف حمیده‌ای دارند. از آن جمله محسنین (نیکوکاران) هستند که پنج بار در قرآن آمده است که خداوند محسنین را دوست دارد. و نیز پرهیزکاران، صابران، توبه کنندگان، و...  


== مضمون إِنَّ اللّهَ یُحِبُّ ==
== محسنین (نیکوکاران) ==
۱. '''الْمُحْسِنِینَ''' = نیکوکاران (بقره / ۱۹۵؛ آل عمران / ۱۳۴ و ۱۴۸؛ مائده / ۱۳ و ۹۳)
(بقره / ۱۹۵؛ آل عمران / ۱۳۴ و ۱۴۸؛ مائده / ۱۳ و ۹۳)


خدا در این آیات دستور به نیکوکاری داده است. اما در این که مراد از «احسان» چیست؟ چند احتمال در کلمات مفسران دیده می‌شود: نخست این‌که حسن ظن به خدا داشته باشید (و گمان نکنید انفاق‌های شما موجب اختلال امر معیشت شما خواهد شد) و دیگر این که منظور، اقتصاد و میانه‌روی در مسئله انفاق است، استنباط دیگر این که، انفاق باید آمیخته با حسن رفتار، گشاده‌رویی و مهربانی نسبت به نیازمندان باشد و از هر گونه منت و رنجش و ناراحتی شخص انفاق شونده، اجتناب شود.
خدا در این آیات دستور به نیکوکاری داده است. اما در این که مراد از «احسان» چیست؟ چند احتمال در کلمات مفسران دیده می‌شود: نخست این‌که حسن ظن به خدا داشته باشید (و گمان نکنید انفاق‌های شما موجب اختلال امر معیشت شما خواهد شد) و دیگر این که منظور، اقتصاد و میانه‌روی در مسئله انفاق است، استنباط دیگر این که، انفاق باید آمیخته با حسن رفتار، گشاده‌رویی و مهربانی نسبت به نیازمندان باشد و از هر گونه منت و رنجش و ناراحتی شخص انفاق شونده، اجتناب شود.
خط ۱۴: خط ۱۴:
مانعی ندارد که همه این معانی سه‌گانه در مفهوم و محتوای آیه جمع باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۷.</ref>
مانعی ندارد که همه این معانی سه‌گانه در مفهوم و محتوای آیه جمع باشد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۳۷.</ref>


۲. '''التَّوَّابِینَ''' = توبه‌کاران (بقره / ۲۲۲)
== توبه‌کاران ==
(بقره / ۲۲۲)


کلمه (توابین) صیغه مبالغه و به معنای کسی است که بسیار توبه می‌کند، (کثرت هم از جهت نوع توبه و هم از جهت عدد) پس خداوند هر نوع توبه‌ای را دوست می‌دارد، چه این که با استغفار باشد و چه این که با امتثال همه اوامر و نواهی او باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه المیزان، ج۲، ص۳۱۸.</ref>
کلمه (توابین) صیغه مبالغه و به معنای کسی است که بسیار توبه می‌کند، (کثرت هم از جهت نوع توبه و هم از جهت عدد) پس خداوند هر نوع توبه‌ای را دوست می‌دارد، چه این که با استغفار باشد و چه این که با امتثال همه اوامر و نواهی او باشد.<ref>طباطبایی، سید محمد حسین، ترجمه المیزان، ج۲، ص۳۱۸.</ref>


۳. '''اتَّبِعُونی''' = از من (پیامبر) پیروی کنید (آل عمران / ۳۱)
۳. اتَّبِعُونی = از من (پیامبر) پیروی کنید (آل عمران / ۳۱)


یعنی محبت به خدا تنها یک علاقه قلبی ضعیف و خالی از آثار نیست، بلکه باید آثار آن در عمل انسان منعکس شود. در واقع نخستین نشانه مدعی عشق و علاقه به پروردگار، تبعیت و اطاعت از [[پیامبر]] و فرستاده خداست.
یعنی محبت به خدا تنها یک علاقه قلبی ضعیف و خالی از آثار نیست، بلکه باید آثار آن در عمل انسان منعکس شود. در واقع نخستین نشانه مدعی عشق و علاقه به پروردگار، تبعیت و اطاعت از [[پیامبر]] و فرستاده خداست.


۴. '''المُتَّقینَ''' = پارسایان (خود نگهدار) در حالی که وفای به عهد می‌کند (آل عمران / ۷۶)
== متقین ==
پارسایان (خود نگهدار) در حالی که وفای به عهد می‌کند (آل عمران / ۷۶)


در آیه ۷۶ با رد سخن و رفتار متجاوزین بر حقوق دیگران می‌فرماید:
در آیه ۷۶ با رد سخن و رفتار متجاوزین بر حقوق دیگران می‌فرماید:
خط ۲۸: خط ۳۰:
{{قرآن|ترجمه=آری، هر که به پیمان خود وفا کند، و پرهیزکاری نماید، بی‌تردید خداوند، پرهیزگاران را دوست دارد.}}
{{قرآن|ترجمه=آری، هر که به پیمان خود وفا کند، و پرهیزکاری نماید، بی‌تردید خداوند، پرهیزگاران را دوست دارد.}}


۵. '''الصَّابِرینَ''' = شکیبایان (آل عمران / ۱۴۶)
== صابران ==
(آل عمران / ۱۴۶)


به دنبال حوادث [[جنگ احد]]، در این آیه با یادآوری شجاعت و ایمان و استقامت مجاهدان و یاران پیامبران، مسلمانان را به شجاعت و فداکاری و پایداری تشویق می‌کند. قرآن به نیکی از ایشان یاد کرده و می‌فرماید که خدا آن شکیبایان را دوست می‌دارد.
به دنبال حوادث [[جنگ احد]]، در این آیه با یادآوری شجاعت و ایمان و استقامت مجاهدان و یاران پیامبران، مسلمانان را به شجاعت و فداکاری و پایداری تشویق می‌کند. قرآن به نیکی از ایشان یاد کرده و می‌فرماید که خدا آن شکیبایان را دوست می‌دارد.


۶. '''المُتَوَکِّلینَ''' = توکل‌کنندگان (آل عمران / ۱۵۹)
== توکل‌کنندگان ==
(آل عمران / ۱۵۹)


معنای [[توکل]] این نیست که انسان به بهانه اعتماد به خدای تعالی اسباب ظاهری را هیچ‌کاره و لغو بشمارد، بلکه معنایش این است که اعتماد قطعی به اسباب نداشته باشد، و بداند آنچه از اسباب ظاهری، به‌عنوان علت برای انسان آشکار می‌گردد، نمونه‌ای بیش نیست و چه بسا اسباب دیگری وجود دارد که انسان از آن آگاهی ندارد، بلکه علت اصلی خداست و به اراده خداوند، مجموعه این سبب‌ها فراهم شده است.<ref>ترجمه المیزان، ج۹، ص۱۵۵.</ref>
معنای [[توکل]] این نیست که انسان به بهانه اعتماد به خدای تعالی اسباب ظاهری را هیچ‌کاره و لغو بشمارد، بلکه معنایش این است که اعتماد قطعی به اسباب نداشته باشد، و بداند آنچه از اسباب ظاهری، به‌عنوان علت برای انسان آشکار می‌گردد، نمونه‌ای بیش نیست و چه بسا اسباب دیگری وجود دارد که انسان از آن آگاهی ندارد، بلکه علت اصلی خداست و به اراده خداوند، مجموعه این سبب‌ها فراهم شده است.<ref>ترجمه المیزان، ج۹، ص۱۵۵.</ref>


۷. '''المُقسِطینَ''' = دادگران (مائده / ۴۲؛ حجرات / ۹؛ ممتحنه / ۸)
== دادگران ==
دادگران (مائده / ۴۲؛ حجرات / ۹؛ ممتحنه / ۸)


از آن جا که تمایلات گروهی، گاهی افراد را به هنگام قضاوت و داوری به سوی یکی از «دو طایفه متخاصم» متمایل می‌سازد و بی‌طرفی داوران را نقض می‌کند، قرآن در بیان دستوری این چنین به مسلمانان هشدار داده است:
از آن جا که تمایلات گروهی، گاهی افراد را به هنگام قضاوت و داوری به سوی یکی از «دو طایفه متخاصم» متمایل می‌سازد و بی‌طرفی داوران را نقض می‌کند، قرآن در بیان دستوری این چنین به مسلمانان هشدار داده است:
خط ۴۲: خط ۴۷:
{{قرآن|ترجمه=و عدالت پیشه کنید، خداوند عدالت پیشه‌گان را دوست می‌دارد}}
{{قرآن|ترجمه=و عدالت پیشه کنید، خداوند عدالت پیشه‌گان را دوست می‌دارد}}


۸. '''المُطَّهِّرینَ''' = پاکیزگان (توبه / ۱۰۸)
== مطهرین ==
پاکیزگان (توبه / ۱۰۸)


پاکیزگی و طهارت معنی وسیعی دارد که هر گونه پاکسازی روحانی از آثار شرک و گناه، و پاکسازی جسمانی از آثار آلودگی به کثافات را شامل می‌شود.
پاکیزگی و طهارت معنی وسیعی دارد که هر گونه پاکسازی روحانی از آثار شرک و گناه، و پاکسازی جسمانی از آثار آلودگی به کثافات را شامل می‌شود.{{مطالعه بیشتر}}
 
== موارد دیگر ==
الف) گروهی که به احکام شرعی و عبادی که در قرآن آمده است عمل می‌کنند: مثل نمازگزاران،<ref>۹۰ مرتبه کلمه نماز و آنچه مربوط به نماز است در قرآن آمده است.</ref> روزه‌داران و عاملین به سایر احکام.
 
ب) گروهی که سفارشات به امور اجتماعی را رعایت می‌کنند: مثل نیکوکاران در حق مردم، صابران و… که معمولاً این دسته از آیات با جمله {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ}} یا {{قرآن|یَا أَیُّهَا النّاس}} شروع می‌شود.<ref>مثل: {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَه إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ» (بقره / ۱۵۳)؛ «یَا أَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکمُ الَّذِی خَلَقَکم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَه}} (نساء / ۱).</ref>
 
ج) گروهی که صفتی از صفات خدا را، که در قرآن جزو صفات حق‌تعالی مطرح شده، در زندگی خود الگو قرار داده و همواره مراقب هستند تا خود را به این صفات الهی آراسته کنند. مثل بخشش و محبت و علم<ref>{{قرآن|إِنَّ رَبَّکمْ لَرؤُوفٌ رَّحِیمٌ}} (نحل ۷ و ۴۷).</ref> و….
{{مطالعه بیشتر}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==