تعارض ضمان عاقله و جریره با اصل شخصی‌بودن مجازات‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{سوال}}
{{سوال}}
آیا ضمان عاقله با قاعده وزر (اصل شخصی بودن مجازات‌ها) در تعارض نیست؟{{پایان سوال}}
آیا ضمان عاقله با قاعده وزر (اصل شخصی بودن مجازات‌ها) در تعارض نیست؟{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}اصل شخصی بودن مجازات‌ها، یکی از اساسی‌ترین اصول حقوق کیفری به شمار می‌رود. به موجب این اصل فقط شخص مرتکب جرم مسئولیت کیفری دارد و به مجازات می‌رسد. [[ضمان عاقله]] و [[ضمان جریره]] تعارضی با این اصل ندارد زیرا دیه‌ای که عاقله می‌پردازد از نوع کیفر نیست بلکه یک نوع ضمانت و مسئولیت اجتماعی است.
{{پاسخ}}[[ضمان عاقله]] و [[ضمان جریره]] تعارضی با اصل شخصی بودن مجازات‌ها ندارد؛ زیرا دیه‌ای که عاقله یا جریره می‌پردازد از نوع کیفر نیست بلکه یک نوع ضمانت و مسئولیت حقوقی و اجتماعی است. اصل شخصی بودن مجازات‌ها، یکی از اساسی‌ترین اصول حقوق کیفری به شمار می‌رود. به موجب این اصل فقط شخص مرتکب جرم مسئولیت کیفری دارد و به مجازات می‌رسد.


طبق مواد (۳۰۵) و (۳۱۲) قانون مجازات اسلامی مسئولیت پرداخت دیه در قتل خطای محض با عاقله است. و طبق ماده (۳۱۲) این قانون، هر گاه جانی دارای عاقله نباشد یا عاقله او نتواند [[دیه]] را در مدت سه سال بپردازد، دیه از بیت المال پرداخت می‌شود.
طبق مواد (۳۰۵) و (۳۱۲) قانون مجازات اسلامی مسئولیت پرداخت دیه در قتل خطای محض با عاقله است. و طبق ماده (۳۱۲) این قانون، هر گاه جانی دارای عاقله نباشد یا عاقله او نتواند [[دیه]] را در مدت سه سال بپردازد، دیه از بیت المال پرداخت می‌شود.
خط ۲۲: خط ۲۲:
اصل شخصی بودن مسئولیت یک اصل عقلایی است؛ چرا که گذاشتن بار مسئولیت کسی بر دوش دیگری زشت و قبیح است و حکم عقل به قبح آن مسلم است. علاوه بر این، قاعده لاضرر نیز در قواعد فقهی وجود دارد که بر اساس آن، نباید ضرر و زیان دیگری بر شخص تحمیل گردد؛ لذا تنها مجرم مجازات می‌بیند و دیگری مسئول اعمال او نیست.
اصل شخصی بودن مسئولیت یک اصل عقلایی است؛ چرا که گذاشتن بار مسئولیت کسی بر دوش دیگری زشت و قبیح است و حکم عقل به قبح آن مسلم است. علاوه بر این، قاعده لاضرر نیز در قواعد فقهی وجود دارد که بر اساس آن، نباید ضرر و زیان دیگری بر شخص تحمیل گردد؛ لذا تنها مجرم مجازات می‌بیند و دیگری مسئول اعمال او نیست.


== تعریف عاقله ==
== تعریف عاقله و جریره ==
عاقله هر کسی، عصبه اوست و سپس آزاد کننده او و آن گاه ضامن جریره او و در آخر امام(ع).
عاقله هر کسی، عصبه اوست و سپس آزاد کننده او و آن گاه ضامن جریره او و در آخر امام(ع).