جمعآوری قرآن توسط خلیفه سوم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
بنابراین، عثمان با هدف حفظ و صیانت قرآن کریم و رفع اختلافها و پرهیز از خطر تحریف و… اقدام به جمعآوری و یکسان کردن مصاحف نمود و کمیتهٔ برگزیدهٔ او سه مرحلهٔ اساسی را طی کرد: ۱. جمعآوری منابع و مآخذ صحیح برای تهیهٔ مصحف واحد و انتشار آن بین مسلمانان؛ ۲. مقابلهٔ مصحفهای آماده شده با یکدیگر، به منظور حصول اطمینان نسبت به صحت آنها و عدم وجود اختلاف بین آنها؛ ۳. جمعآوری مصحف یا صحیفههایی که قرآن در آنها ثبت شده بود از تمامی بلاد اسلامی و نابود کردن آنها. و در نهایت، ملزم کردن همهٔ مسلمانان به قرائت این مصحف و منع از تلاوت مصحفها و قرائتهای دیگر.<ref>غانم القدوری الحمد، رسمالخط المصحف، ترجمهٔ یعقوب جعفری، ص۹۶ – ۱۰۸.</ref> | بنابراین، عثمان با هدف حفظ و صیانت قرآن کریم و رفع اختلافها و پرهیز از خطر تحریف و… اقدام به جمعآوری و یکسان کردن مصاحف نمود و کمیتهٔ برگزیدهٔ او سه مرحلهٔ اساسی را طی کرد: ۱. جمعآوری منابع و مآخذ صحیح برای تهیهٔ مصحف واحد و انتشار آن بین مسلمانان؛ ۲. مقابلهٔ مصحفهای آماده شده با یکدیگر، به منظور حصول اطمینان نسبت به صحت آنها و عدم وجود اختلاف بین آنها؛ ۳. جمعآوری مصحف یا صحیفههایی که قرآن در آنها ثبت شده بود از تمامی بلاد اسلامی و نابود کردن آنها. و در نهایت، ملزم کردن همهٔ مسلمانان به قرائت این مصحف و منع از تلاوت مصحفها و قرائتهای دیگر.<ref>غانم القدوری الحمد، رسمالخط المصحف، ترجمهٔ یعقوب جعفری، ص۹۶ – ۱۰۸.</ref> | ||
در سال بیست و پنجم هجری، کمیتهٔ یکسانسازی مصاحف، کار خود را در چهار مرحلهٔ اساسی آغاز کرد. | |||
# جمعآوری منابع و مآخذ صحیح برای تهیهٔ مصحف واحد و انتشار آن بین مسلمانان. | |||
# مقابلهٔ مصحفهای آماده شده با یکدیگر، به منظور حصول اطمینان به صحت آنها و عدم وجود اختلاف بین آنها؛ البته چنانکه گفته شد، عثمان دستور داد تا مصحفهای متعددی بنگارند و آنها را به مناطق مهم اسلامی، مثل مدینه، مکه، کوفه، بصره و شام بفرستند که آنها از نظر تعداد سورهها و آیات تفاوتی نداشتند، فقط در برخی موارد قرائتها تفاوت داشتند. | |||
# جمعآوری مصحفها یا نسخههایی که قرآن در آنها ثبت شده بود از تمامی بلاد اسلامی، و محو کردن آنها. | |||
۴. الزام همهٔ مسلمانان به قرائت مصحف واحد و منع آنان از تلاوت مصحفها و قرائتهای دیگر.<ref>پژوهشی در تاریخ قرآن، ص۴۴۸–۴۶۲.</ref> | |||
== آتشزدن نسخههای دیگر == | == آتشزدن نسخههای دیگر == | ||
خط ۴۵: | خط ۵۱: | ||
چون این حوادث و نظایر آن سرانجام خوشایندی نداشت، لذا خلیفهٔ سوم به پیشنهاد حذیفه بن یمان بهطور جدی به فکر یکسان کردن مصاحف برآمد. | چون این حوادث و نظایر آن سرانجام خوشایندی نداشت، لذا خلیفهٔ سوم به پیشنهاد حذیفه بن یمان بهطور جدی به فکر یکسان کردن مصاحف برآمد. | ||
== دیدگاه امام علی(ع) == | |||
عثمان با مشورت صحابه به این نتیجه رسید، مصحفها را یکسان کند و کمیتهای به مسئولیت و سرپرستی اُبی بن کعب تشکیل شد و کار یکسانسازی مصحفها را شروع کرد.<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳۴–۳۸۵.</ref> | عثمان با مشورت صحابه به این نتیجه رسید، مصحفها را یکسان کند و کمیتهای به مسئولیت و سرپرستی اُبی بن کعب تشکیل شد و کار یکسانسازی مصحفها را شروع کرد.<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳۴–۳۸۵.</ref> | ||
خط ۶۰: | خط ۶۷: | ||
از آنجا که مصاحف متعدد، با قرائتها و لهجههای گوناگون، موجب اختلاف جدی در امر آیات قرآن کریم میشد، خلیفهٔ سوم، برای خاتمه دادن به اضطراب و نابسامانیها در قرائات قرآن، بعد از تدوین مصحف واحد، دستور داد سایر مصحفها را بسوزانند و این عمل، باعث انتقاد و سرزنش به عثمان شد.<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳۴–۳۸۵.</ref> | از آنجا که مصاحف متعدد، با قرائتها و لهجههای گوناگون، موجب اختلاف جدی در امر آیات قرآن کریم میشد، خلیفهٔ سوم، برای خاتمه دادن به اضطراب و نابسامانیها در قرائات قرآن، بعد از تدوین مصحف واحد، دستور داد سایر مصحفها را بسوزانند و این عمل، باعث انتقاد و سرزنش به عثمان شد.<ref>التمهید فی علوم القرآن، ج۱، ص۳۳۴–۳۸۵.</ref> | ||
امامان معصوم نیز قایلاند که قرآن را باید طبق نسخه و قرائت مرسوم قرائت کرد؛ همچنین شیعه به تبعیت از امامان معصوم معتقد است قرآنی که امروزه در دست مسلمانان است، همان قرآن کامل و جامع است و هرگز تحریف و تغییری در آن صورت نگرفته است؛ چنانکه شخصی در محضر امام صادق عبارتی از قرآن را بر خلاف قرائت دیگران قرائت کرد. امام به او فرمود: «دیگر اینگونه قرائت مکن و همانگونه که همگان قرائت میکنند، قرائت نما.»<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۴، ص۸۲۱.</ref> | امامان معصوم نیز قایلاند که قرآن را باید طبق نسخه و قرائت مرسوم قرائت کرد؛ همچنین شیعه به تبعیت از امامان معصوم معتقد است قرآنی که امروزه در دست مسلمانان است، همان قرآن کامل و جامع است و هرگز تحریف و تغییری در آن صورت نگرفته است؛ چنانکه شخصی در محضر امام صادق عبارتی از قرآن را بر خلاف قرائت دیگران قرائت کرد. امام به او فرمود: «دیگر اینگونه قرائت مکن و همانگونه که همگان قرائت میکنند، قرائت نما.»<ref>شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۴، ص۸۲۱.</ref> |