ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
== ترتیب آیات و سوره‌ها زمان پیامبر ==
{{همچنین ببینید|جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام}}
کاتبان وحی آیات را پی درپی و به ترتیب نزول می‌نوشتند، هر گاه بسمله‌ای نازل می‌شد، در می‌یافتند که سورهٔ قبل پایان یافته و سورهٔ دیگری آغاز گشته است.
امام صادق می‌فرماید:
کان یعرف انقضاء سوره بنزول بسم الله الرحمن الرحیم ابتداء لأخری؛<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۸۹، ص۲۳۶.</ref> پایان هر سوره‌ای به واسطهٔ بسم الله الرحمن الرحیم در آغاز سورهٔ دیگر شناخته می‌شد.
ابن‌عباس می‌گوید:
پیامبر با نزول بسم الله الرحمن الرحیم می‌دانست که سورهٔ قبلی پایان یافته و سورهٔ دیگری آغاز گشته است.<ref>علامه مجلسی، بحار الانوار، ج89، ص236.</ref>


== ترتیب آیه‌های قرآن ==
== ترتیب آیه‌های قرآن ==
خط ۲۶: خط ۱۴:


ولی با این حال از توقیفی بودن همهٔ آیات نمی‌توان دفاع کرد. به نظر برخی از مفسران مانند: علامه طباطبایی، آیت الله معرفت و… با این‌که ترتیب آیات بیش‌تر سوره‌های قرآن کریم، توقیفی است، ولی تعداد سوره‌هایی که تنظیم بعضی از آیات آنها به اجتهاد و رأی صحابه صورت گرفته، کم نیست، و وقوع برخی از آیات که به صورت متفرق نازل شده، در جایی که فعلاً قرار دارند، خالی از مداخلهٔ اجتهادی صحابه نبوده است و این مسئله از ظاهر روایات جمع در زمان خلیفهٔ اول به خوبی به دست می‌آید.<ref>ر. ک. المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲، ص۱۲۷؛ الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۱۴.</ref>
ولی با این حال از توقیفی بودن همهٔ آیات نمی‌توان دفاع کرد. به نظر برخی از مفسران مانند: علامه طباطبایی، آیت الله معرفت و… با این‌که ترتیب آیات بیش‌تر سوره‌های قرآن کریم، توقیفی است، ولی تعداد سوره‌هایی که تنظیم بعضی از آیات آنها به اجتهاد و رأی صحابه صورت گرفته، کم نیست، و وقوع برخی از آیات که به صورت متفرق نازل شده، در جایی که فعلاً قرار دارند، خالی از مداخلهٔ اجتهادی صحابه نبوده است و این مسئله از ظاهر روایات جمع در زمان خلیفهٔ اول به خوبی به دست می‌آید.<ref>ر. ک. المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۲، ص۱۲۷؛ الاتقان فی علوم القرآن، ج۱، ص۲۱۴.</ref>
{{همچنین ببینید|جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام}}


== ترتیب سوره‌های قرآن ==
== ترتیب سوره‌های قرآن ==