دستور الهی در انتخاب امام علی(ع) به عنوان جانشین پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
اگر گفته می‌شود پیامبر اکرم(ص) شخصی را در غدیر برای جانشینی خود انتخاب کرد، آیا گفته و عمل آن حضرت با اذن پروردگار بود؟
اگر گفته می‌شود پیامبر اکرم(ص) شخصی را در غدیر برای جانشینی خود انتخاب کرد، آیا گفته و عمل آن حضرت با اذن پروردگار بود؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
سخنان و گفته‌های پیامبر همگی با اذن پروردگار است. خداوند در قرآن در مورد پیامبر فرموده است که او از روی هوا و هوس سخن نمی‌گوید و گفتار او چیزی جز وحی الهی نیست. در مورد تعیین جانشینی امام علی نیز خداوند در آیه ۶۷ سوره مائده این کار را تکمیل رسالت خود می داند و به پیامبر دستور داده تا جانشینی امام علی را اعلام کند و خداوند در این باره او را از شرّ مردمان محفوظ خواهد داشت.  
سخنان و گفته‌های [[پیامبر(ص)]] همگی با اذن پروردگار است. [[خداوند]] در [[قرآن]] در مورد پیامبر فرموده است که او از روی هوا و هوس سخن نمی‌گوید و گفتار او چیزی جز [[وحی]] الهی نیست. در مورد تعیین جانشینی [[امام علی(ع)]] نیز خداوند در آیه ۶۷ [[سوره مائده]] این کار را تکمیل رسالت خود می داند و به پیامبر دستور داده تا جانشینی امام علی را اعلام کند و خداوند در این باره او را از شرّ مردمان محفوظ خواهد داشت.  
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
==تعیین جانشین از سوی پیامبر(ص)==
==تعیین جانشین از سوی پیامبر(ص)==
احادیث فراوانی در تعیین جانشین از سوی پیامبر اکرم(ص) صادر شده است که در کتاب‌های معتبر شیعه و اهل سنت نقل شده است:
احادیث فراوانی در تعیین جانشین از سوی پیامبر اکرم(ص) صادر شده است که در کتاب‌های معتبر [[شیعه]] و [[اهل سنت]] نقل شده است:
* حدیث ثقلین،<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی.</ref>  
* [[حدیث ثقلین]]،<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۱۸۷۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی.</ref>  
* حدیث منزلت،<ref>همان، ج۷، ص۱۲۰، بیروت، دارالفکر، بی تا.</ref>  
* [[حدیث منزلت]]،<ref>همان، ج۷، ص۱۲۰، بیروت، دارالفکر، بی تا.</ref>  
* حدیث و واقعه تاریخی غدیر،<ref>همان، ج۴، ص۱۸۷۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی و المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۱۸.</ref>  
* حدیث و واقعه تاریخی غدیر،<ref>همان، ج۴، ص۱۸۷۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی و المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۱۸.</ref>  
* حدیث قلم و دوات،<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۳، ص۹۱، بیروت، دارصعب، بی تا.</ref>  
* [[حدیث قلم و دوات]]،<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۳، ص۹۱، بیروت، دارصعب، بی تا.</ref>  
* حدیث یوم انذار<ref>المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۳.</ref> و… از جمله احادیثی هستند که بر جانشینی امام علی(ع) پس از پیامبر دلالت دارند.
* [[حدیث یوم انذار]]<ref>المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۳.</ref> و… از جمله احادیثی هستند که بر جانشینی امام علی(ع) پس از پیامبر دلالت دارند.


==سخنان پیامبر همسو با کلام خدا==
==سخنان پیامبر همسو با کلام خدا==
این احادیث به اذن و دستور خدا بوده‌است زیرا سفارشات و دستورهای رسول خدا به خصوص در مسائل دین، اصول عقاید و شریعت و آنچه بستگی به سرنوشت امت اسلامی و بشر دارد، ممکن نیست بدون اذن و دستور خدا باشد زیرا در غیر این صورت رسالت و نبوت آن حضرت خدشه دار می‌گردد.
این احادیث به اذن و دستور خدا بوده‌است زیرا سفارشات و دستورهای رسول خدا به خصوص در مسائل دین، اصول عقاید و شریعت و آنچه بستگی به سرنوشت امت اسلامی و بشر دارد، ممکن نیست بدون اذن و دستور خدا باشد زیرا در غیر این صورت رسالت و نبوت آن حضرت خدشه دار می‌گردد.


خداوند در سوره نجم درباره پیامبر می فرماید: {{قرآن|وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ|۳|إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ|۴|ترجمه=و از روی هوا و هوس سخن نمی گوید(۳). گفتار او چیزی جز وحی که به او نازل می شود، نیست(۴).|سوره=نجم|آیه=۳-۴}}  
[[خداوند]] در [[سوره نجم]] درباره پیامبر می‌فرماید: {{قرآن|وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ|۳|إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ|۴|ترجمه=و از روی هوا و هوس سخن نمی گوید(۳). گفتار او چیزی جز وحی که به او نازل می شود، نیست(۴).|سوره=نجم|آیه=۳-۴}}  


با تکیه بر چند آیه دیگر نیز می‌توان نشان داد که پیامبر هر دستور دینی که بدهد از جمله در بحث امامت و جانشینی، از سوی خداست. روی این جهت است که خداوند در قرآن کریم اطاعت مطلق رسول خدا را در کنار اطاعت خود بر مؤمنین واجب قرار داده‌است، به دلیل این که او هیچ چیزی را بدون اذن خداوند انجام نمی‌دهد و لذا می‌فرماید:
با تکیه بر چند آیه دیگر نیز می‌توان نشان داد که پیامبر هر دستور دینی که بدهد از جمله در بحث [[امامت]] و جانشینی، از سوی خداست. روی این جهت است که خداوند در [[قرآن کریم]] اطاعت مطلق رسول خدا را در کنار اطاعت خود بر مؤمنین واجب قرار داده‌است، به دلیل این که او هیچ چیزی را بدون اذن خداوند انجام نمی‌دهد و لذا می‌فرماید:


* {{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ۖ|ترجمه=ای اهل ایمان! از خدا اطاعت کنید و [نیز] از پیامبر و صاحبان امر خودتان [که امامان از اهل بیت اند و چون پیامبر دارای مقام عصمت می باشند] اطاعت کنید.|سوره=نساء|آیه=۵۹}}
* {{قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ۖ|ترجمه=ای اهل ایمان! از خدا اطاعت کنید و [نیز] از پیامبر و صاحبان امر خودتان [که امامان از اهل بیت اند و چون پیامبر دارای مقام عصمت می باشند] اطاعت کنید.|سوره=نساء|آیه=۵۹}}
خط ۳۴: خط ۳۴:
* جلال الدین سیوطی از مفسران اهل سنت در ذیل این آیه از مجاهد نقل می‌کند که وقتی این آیه نازل شد، پیامبر عرض کرد: خدایا من تنهایم چگونه این کار را انجام دهم؟ به دنبال این سخن پیامبر، این آیه نازل شد که: {{عربی|وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ}}  
* جلال الدین سیوطی از مفسران اهل سنت در ذیل این آیه از مجاهد نقل می‌کند که وقتی این آیه نازل شد، پیامبر عرض کرد: خدایا من تنهایم چگونه این کار را انجام دهم؟ به دنبال این سخن پیامبر، این آیه نازل شد که: {{عربی|وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ}}  


* ابوسعید خدری یکی از صحابه رسول خدا نقل می‌کند که این آیه بر رسول خدا در روز غدیر خم دربارهٔ امامت و جانشینی علی(ع) نازل شد.
* ابوسعید خدری یکی از صحابه رسول خدا نقل می‌کند که این آیه بر رسول خدا در روز [[غدیرخم]] دربارهٔ امامت و جانشینی علی(ع) نازل شد.


* ابن مسعود صحابه دیگر رسول خدا نقل می‌کند که او گفته ما این آیه را در زمان حیات پیامبر قرائت می‌کردیم به این معنا که علی(ع) مولای همه مؤمنین است.<ref>جلال الدین سیوطی، الدرالمنثور، ج۲، ص ۲۹۸.</ref>
* ابن مسعود صحابه دیگر رسول خدا نقل می‌کند که او گفته ما این آیه را در زمان حیات پیامبر قرائت می‌کردیم به این معنا که علی(ع) مولای همه مؤمنین است.<ref>جلال الدین سیوطی، الدرالمنثور، ج۲، ص ۲۹۸.</ref>
خط ۴۳: خط ۴۳:
: {{عربی|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ|ترجمه=سرپرست و دوست شما فقط خدا و رسول اوست و مؤمنانی [مانند علی بن ابی طالب اند] که همواره نماز را برپا می دارند و در حالی که در رکوعند [به تهیدستان] زکات می دهند|سوره=مائده|آیه=۵۵}}
: {{عربی|إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ|ترجمه=سرپرست و دوست شما فقط خدا و رسول اوست و مؤمنانی [مانند علی بن ابی طالب اند] که همواره نماز را برپا می دارند و در حالی که در رکوعند [به تهیدستان] زکات می دهند|سوره=مائده|آیه=۵۵}}


* جلال الدین سیوطی می‌گوید به طور متفق علیه از ابن عباس نقل شده که هنگامی که علی در حال رکوع انگشترش را صدقه داد، پیامبر از سائل پرسید که این انگشتر را چه کسی به تو داد؟ او در جواب اشاره به علی کرد و گفت آن رکوع کننده. در همین لحظه این آیه نازل شد.<ref>جلال الدین سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۳، قم، کتابخانه نجفی، ۱۴۰۴ق.</ref> و نیز در همین تفسیر احادیث متعددی نقل شده که همگی می‌گویند این آیه دربارهٔ علی نازل شده‌است و علی کسی بوده که انگشترش را در حال رکوع به سائل داده‌است.<ref>همان، صص۲۹۳–۲۹۴.</ref>
* جلال الدین سیوطی می‌گوید به طور متفق علیه از ابن عباس نقل شده که هنگامی که علی در حال رکوع انگشترش را [[صدقه]] داد، پیامبر از سائل پرسید که این انگشتر را چه کسی به تو داد؟ او در جواب اشاره به علی کرد و گفت آن [[رکوع]] کننده. در همین لحظه این آیه نازل شد.<ref>جلال الدین سیوطی، الدر المنثور، ج۲، ص۲۹۳، قم، کتابخانه نجفی، ۱۴۰۴ق.</ref> و نیز در همین تفسیر احادیث متعددی نقل شده که همگی می‌گویند این آیه دربارهٔ علی نازل شده‌است و علی کسی بوده که انگشترش را در حال رکوع به سائل داده‌است.<ref>همان، صص۲۹۳–۲۹۴.</ref>


* امام فخر رازی از مفسران معروف اهل سنت نیز روایات متعددی را مبنی بر این نقل می‌کند که این آیه در حق علی نازل شده و اوست که در حال رکوع انگشترش را صدقه داده‌است.<ref>فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج۱۲، ص۳۸۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی، سوم، ۱۴۲۰ق.</ref>
* امام فخر رازی از مفسران معروف اهل سنت نیز روایات متعددی را مبنی بر این نقل می‌کند که این آیه در حق علی نازل شده و اوست که در حال رکوع انگشترش را صدقه داده‌است.<ref>فخرالدین رازی، محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج۱۲، ص۳۸۳، بیروت، داراحیاء التراث العربی، سوم، ۱۴۲۰ق.</ref>