سید احمد خوانساری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۶: خط ۶:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|واژه‌ها|حوزه و روحانیت}}
{{درگاه|واژه‌ها|حوزه و روحانیت}}
سید احمد خوانساری(۱۳۰۹ ق-۱۴۰۵ق)، مرجع تقلید شیعه در ایران، در قرن چهاردهم قمری.  
سید احمد خوانساری(۱۳۰۹ ق-۱۴۰۵ق)، مرجع تقلید شیعه در ایران، در قرن چهاردهم قمری.
[[پرونده:خوانساری.jpg|بندانگشتی| تصویر آیت الله سید احمد خوانساری|295x295پیکسل]]
[[پرونده:خوانساری.jpg|بندانگشتی| تصویر آیت الله سید احمد خوانساری|295x295پیکسل]]
== زندگی‌نامه ==
== زندگی‌نامه ==
زندگى‌اش مظهر زهد، نمونه تقوا و تنديس فضيلت بود. ص۳۱۵.  
زندگی‌اش مظهر زهد، نمونه تقوا و تندیس فضیلت بود. ص۳۱۵.


نسب آيت اللّه خوانسارى- كه با 29 واسطه به امام كاظم عليه السّلام مى‌رسد.ص۳۱۶.
نسب آیت اللّه خوانساری- که با ۲۹ واسطه به امام کاظم علیه السّلام می‌رسد. ص۳۱۶.


آيت اللّه خوانسارى در 18 محرم الحرام سال 1309 ه. ق، در بيت علم و تقوا در خوانسار چشم به جهان گشود. پدرش سيد يوسف خوانسارى (د. 1312 ه. ق)، يكى از علماى محترم خوانسار و از شاگردان ملا حسينعلى تويسركانى، و برادر مهترش آيت اللّه سيد محمّد حسن خوانسارى (د. 1337 ه. ق) بودند.ص۳۱۷.
آیت اللّه خوانساری در ۱۸ محرم الحرام سال ۱۳۰۹ ه‍. ق، در بیت علم و تقوا در خوانسار چشم به جهان گشود. پدرش سید یوسف خوانساری (د. ۱۳۱۲ ه‍.ق)، یکی از علمای محترم خوانسار و از شاگردان ملا حسینعلی تویسرکانی، و برادر مهترش آیت اللّه سید محمّد حسن خوانساری (د. ۱۳۳۷ ه‍.ق) بودند. ص۳۱۷.


تهرانى، نقباء البشر، ج 1، ص 462.
تهرانی، نقباء البشر، ج ۱، ص ۴۶۲.


هجرت به نجف‌
هجرت به نجف


آيت اللّه خوانسارى در 20 سالگى (1328 ه. ق) به قصد بهره بردن از درس آيات عظام و اساطين حوزه علميه نجف اشرف، رهسپار كعبه آمال عالمان شد.
آیت اللّه خوانساری در ۲۰ سالگی (۱۳۲۸ ه‍.ق) به قصد بهره بردن از درس آیات عظام و اساطین حوزه علمیه نجف اشرف، رهسپار کعبه آمال عالمان شد.


بى‌درنگ، در درس آخوند خراسانى- به مدت يك سال- حاضر شد، و پس از درگذشت ايشان در درس آقا سيد محمّد كاظم يزدى، شيخ الشريعه اصفهانى، آقا ضياء عراقى، ميرزاى نائينى و سيد ابو تراب خوانسارى شركت كرد.[1] در اين مدت، استاد فقيد با آيت اللّه مير سيد على يثربى كاشانى هم مباحثه بود.
بی‌درنگ، در درس آخوند خراسانی- به مدت یک سال- حاضر شد، و پس از درگذشت ایشان در درس آقا سید محمّد کاظم یزدی، شیخ الشریعه اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، میرزای نائینی و سید ابو تراب خوانساری شرکت کرد.[۱] در این مدت، استاد فقید با آیت اللّه میر سید علی یثربی کاشانی هم مباحثه بود.


سپس، وى در سال 1330 ه. ق با صبيه آيت اللّه مولا محمّد على خوانسارى (د. 1332 ه. ق)، يكى از علماى مشهور نجف اشرف و صاحب بزرگترين كتابخانه‌هاى نفيس نجف وصلت كرد. معظم له پس از نيل به درجه اجتهاد، در سال 1336 ه. ق از راه خوزستان به اهواز وارد شد، و يك ماه در آنجا توقف كرد.
سپس، وی در سال ۱۳۳۰ ه‍.ق با صبیه آیت اللّه مولا محمّد علی خوانساری (د. ۱۳۳۲ ه‍.ق)، یکی از علمای مشهور نجف اشرف و صاحب بزرگترین کتابخانه‌های نفیس نجف وصلت کرد. معظم‌له پس از نیل به درجه اجتهاد، در سال ۱۳۳۶ ه‍.ق از راه خوزستان به اهواز وارد شد، و یک ماه در آنجا توقف کرد.


سپس، وى از راه شوشتر به دزفول آمد و در خلال اين مدت در جلسه درس آيت اللّه حاج شيخ محمّد رضا معزى دزفولى (د. 1352 ه. ق)، از مراجع بزرگ خوزستان، حاضر شد.ص۳۱۸.
سپس، وی از راه شوشتر به دزفول آمد و در خلال این مدت در جلسه درس آیت اللّه حاج شیخ محمّد رضا معزی دزفولی (د. ۱۳۵۲ ه‍.ق)، از مراجع بزرگ خوزستان، حاضر شد. ص۳۱۸.


مهاجرت به اراك‌
مهاجرت به اراک


ورود مرحوم آيت اللّه حاج سيد احمد خوانسارى به ايران، چند سال پس از  
ورود مرحوم آیت اللّه حاج سید احمد خوانساری به ایران، چند سال پس از


تأسيس حوزه علميه اراك- در سال 1332 ه. ق به همت آيت اللّه حاج شيخ عبد الكريم حائرى- بود. لذا، معظم له رهسپار اراك شد تا از فيض آيت اللّه حائرى بهره گيرد، و در كنار تحصيل به تدريس سطوح نيز بپردازد.
تأسیس حوزه علمیه اراک- در سال ۱۳۳۲ ه‍.ق به همت آیت اللّه حاج شیخ عبد الکریم حائری- بود؛ لذا، معظم‌له رهسپار اراک شد تا از فیض آیت اللّه حائری بهره گیرد، و در کنار تحصیل به تدریس سطوح نیز بپردازد.


با مهاجرت آيت اللّه حائرى به قم و تشكيل حوزه علميه در آنجا، مردم اراك از ايشان خواستند كه آيت اللّه خوانسارى به جاى ايشان اقامه جماعت كند، و اداره امور دينى مردم را بر عهده بگيرد. مرحوم استاد هم با اين تقاضا موافقت كرد.ص۳۱۹.
با مهاجرت آیت اللّه حائری به قم و تشکیل حوزه علمیه در آنجا، مردم اراک از ایشان خواستند که آیت اللّه خوانساری به جای ایشان اقامه جماعت کند، و اداره امور دینی مردم را بر عهده بگیرد. مرحوم استاد هم با این تقاضا موافقت کرد. ص۳۱۹.


بى‌درنگ در سال 1340 ه. ق از اراك به قم مهاجرت كرد، و يكسره به درس فقه و اصول آيت اللّه حائرى- در حالى كه خود مدرسى بزرگ بود- حاضر شد.
بی‌درنگ در سال ۱۳۴۰ ه‍.ق از اراک به قم مهاجرت کرد، و یکسره به درس فقه و اصول آیت اللّه حائری- در حالی که خود مدرسی بزرگ بود- حاضر شد.


آيت اللّه خوانسارى از همان اوان حضور در درس آيت اللّه حائرى، مورد توجه كامل ايشان قرار گرفت، چنانكه آقاى حائرى پس از دو ماه، محل اقامت نماز جماعت خويش را در مدرسه فيضيه به ايشان تفويض كرد، و در اولين نماز جماعت هم شركت جست و به وى اقتدا نمود.ص۳۱۹.
آیت اللّه خوانساری از همان اوان حضور در درس آیت اللّه حائری، مورد توجه کامل ایشان قرار گرفت، چنان‌که آقای حائری پس از دو ماه، محل اقامت نماز جماعت خویش را در مدرسه فیضیه به ایشان تفویض کرد، و در اولین نماز جماعت هم شرکت جست و به وی اقتدا نمود. ص۳۱۹.


مهاجرت به تهران‌
مهاجرت به تهران


مرحوم آيت اللّه خوانسارى تا سال 1369 يا 1370 ه. ق يا 1330 ه. ش در قم به تدريس، تأليف و اقامه جماعت- در مسجد مسگرهاى بازار- اشتغال داشت، و پيوسته حوزه درس او مورد توجه افراد با استعداد بود و توانست گروهى را تربيت نمايد. در اين سال، پس از درگذشت آيت اللّه يحيى سجادى، عالم معروف تهران و امام جماعت مسجد سيد عزيز اللّه، چهره‌هاى علمى و شخصيتهاى موجه تهران از آيت اللّه بروجردى درخواست عالم بزرگوارى كردند كه هم با قدرت علمى خود حوزه علميه تهران را اداره كند و هم تقوايش راهنماى مردم باشد. آيت اللّه بروجردى اين سفر و مهاجرت را به آيت اللّه خوانسارى سپرد، و ايشان نيز پذيرفت.
مرحوم آیت اللّه خوانساری تا سال ۱۳۶۹ یا ۱۳۷۰ ه‍.ق یا ۱۳۳۰ ه‍.ش در قم به تدریس، تألیف و اقامه جماعت- در مسجد مسگرهای بازار- اشتغال داشت، و پیوسته حوزه درس او مورد توجه افراد با استعداد بود و توانست گروهی را تربیت نماید. در این سال، پس از درگذشت آیت اللّه یحیی سجادی، عالم معروف تهران و امام جماعت مسجد سید عزیز اللّه، چهره‌های علمی و شخصیتهای موجه تهران از آیت اللّه بروجردی درخواست عالم بزرگواری کردند که هم با قدرت علمی خود حوزه علمیه تهران را اداره کند و هم تقوایش راهنمای مردم باشد. آیت اللّه بروجردی این سفر و مهاجرت را به آیت اللّه خوانساری سپرد، و ایشان نیز پذیرفت.


مهاجرت شخصيتى مثل ايشان از مركز علم به محلى ديگر، در نظر گروهى چندان صحيح نبود، زيرا اقامت در حوزه براى او سرنوشت‌ساز بود. ولى، چون آن مرد بزرگ كوچكترين هواى نفسى در سر نداشت، مصلحت عمومى را بر مصلحت شخصى خود ترجيح داد، و از سال 1330 ش در تهران رحل اقامت افكند.[1] در مدت 35 سالى كه وى در تهران ماندگار شد، آنچه در توان داشت در تدريس- يك دوره كامل فقه از طهارت تاديات-، تأليف تربيت نفوس مستعده، اقامه جماعت در مهمترين مساجد تهران و ارشاد و راهنمايى مؤمنان، و رفع نيازمنديهاى حوزه‌هاى علميه كوشيد. ص۳۲۳ و ۳۲۴.<ref>انصارى قمى، ناصر الدين،  اختران فقاهت بررسى زندگى علمى و سياسى گروهى از علماى سده اخير، قم، دليل ما، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۳۲۴.</ref>
مهاجرت شخصیتی مثل ایشان از مرکز علم به محلی دیگر، در نظر گروهی چندان صحیح نبود، زیرا اقامت در حوزه برای او سرنوشت‌ساز بود. ولی، چون آن مرد بزرگ کوچکترین هوای نفسی در سر نداشت، مصلحت عمومی را بر مصلحت شخصی خود ترجیح داد، و از سال ۱۳۳۰ ش در تهران رحل اقامت افکند.[۱] در مدت ۳۵ سالی که وی در تهران ماندگار شد، آنچه در توان داشت در تدریس- یک دوره کامل فقه از طهارت تادیات-، تألیف تربیت نفوس مستعده، اقامه جماعت در مهمترین مساجد تهران و ارشاد و راهنمایی مؤمنان، و رفع نیازمندیهای حوزه‌های علمیه کوشید. ص۳۲۳ و ۳۲۴.<ref>انصاری قمی، ناصر الدین، اختران فقاهت بررسی زندگی علمی و سیاسی گروهی از علمای سده اخیر، قم، دلیل ما، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۳۲۴.</ref>


=== اساتید ===
=== اساتید ===
مرحوم آيت اللّه خوانسارى ثمره سه حوزه علميه بزرگ شيعه: اصفهان، نجف و قم، و محصول زحمتهاى استادان ذيل بود:
مرحوم آیت اللّه خوانساری ثمره سه حوزه علمیه بزرگ شیعه: اصفهان، نجف و قم، و محصول زحمتهای استادان ذیل بود:


1. آخوند ملا محمّد كاظم خراسانى (1255- 1329 ه. ق)، صاحب كفاية الاصول‌
۱. آخوند ملا محمّد کاظم خراسانی (۱۲۵۵–۱۳۲۹ ه‍.ق)، صاحب کفایة الاصول


2. آقا سيد محمّد كاظم يزدى (1256- 1337 ه. ق)، صاحب عروة الوثقى‌. ص۳۲۰.
۲. آقا سید محمّد کاظم یزدی (۱۲۵۶–۱۳۳۷ ه‍.ق)، صاحب عروة الوثقی. ص۳۲۰.


ملا فتح اللّه شريعت اصفهانى (1266- 1339 ه. ق)، صاحب قاعدة لا ضرر
ملا فتح اللّه شریعت اصفهانی (۱۲۶۶–۱۳۳۹ ه‍.ق)، صاحب قاعدة لا ضرر


4. آقا ضياء الدين عراقى (1278- 1361 ه. ق)، صاحب مقالات الاصول‌
۴. آقا ضیاء الدین عراقی (۱۲۷۸–۱۳۶۱ ه‍.ق)، صاحب مقالات الاصول


5. ميرزا محمّد حسين غروى نائينى (1277- 1355 ه. ق)، نويسنده تنبيه الملة و تنزيه الامة
۵. میرزا محمّد حسین غروی نائینی (۱۲۷۷–۱۳۵۵ ه‍.ق)، نویسنده تنبیه الملة و تنزیه الامة


6. شيخ عبد الكريم حائرى يزدى (1276- 1355 ه. ق)، صاحب درر الاصول‌
۶. شیخ عبد الکریم حائری یزدی (۱۲۷۶–۱۳۵۵ ه‍.ق)، صاحب درر الاصول


7. آقا سيد ابو تراب خوانسارى (1271- 1346 ه. ق)، نويسنده سبل الرشاد فى شرح نجاة العباد
۷. آقا سید ابو تراب خوانساری (۱۲۷۱–۱۳۴۶ ه‍.ق)، نویسنده سبل الرشاد فی شرح نجاة العباد


8. مير محمّد صادق احمدآبادى اصفهانى (د. 1348 ه. ق)
۸. میر محمّد صادق احمدآبادی اصفهانی (د. ۱۳۴۸ ه‍.ق)


9. آخوند ملا عبد الكريم گزى اصفهانى (د. 1339 ه. ق)، صاحب تذكرة القبور
۹. آخوند ملا عبد الکریم گزی اصفهانی (د. ۱۳۳۹ ه‍.ق)، صاحب تذکرة القبور


10. ميرزا محمّد على تويسركانى‌
۱۰. میرزا محمّد علی تویسرکانی


11. آقا سيد محمّد حسن خوانسارى (د. 1332 ه. ق)، صاحب حاشيه بر قواعد علامه‌
۱۱. آقا سید محمّد حسن خوانساری (د. ۱۳۳۲ ه‍.ق)، صاحب حاشیه بر قواعد علامه


12. آقا شيخ على اكبر حكمى يزدى (د. 1322 ه. ق)، صاحب الرضاعيات‌
۱۲. آقا شیخ علی اکبر حکمی یزدی (د. ۱۳۲۲ ه‍.ق)، صاحب الرضاعیات


13. آقا شيخ محمّد رضا مسجد شاهى اصفهانى (1287- 1362 ه. ق)، نويسنده وقاية الاذهان‌. ص۳۲۱.
۱۳. آقا شیخ محمّد رضا مسجد شاهی اصفهانی (۱۲۸۷–۱۳۶۲ ه‍.ق)، نویسنده وقایة الاذهان. ص۳۲۱.


=== شاگردان ===
=== شاگردان ===
معظم له در طول بيش از 60 سال تدريس مستمر خويش، فقهايى را پرورانيد كه برخى از آنان عبارتند از آيات و حجج اسلام:
معظم‌له در طول بیش از ۶۰ سال تدریس مستمر خویش، فقهایی را پرورانید که برخی از آنان عبارتند از آیات و حجج اسلام:
 
1. شيخ مرتضى حائرى يزدى (1334- 1406 ه. ق)
 
2. شيخ مرتضى مطهرى (1332- 1399 ه. ق)
 
3. شيخ حسينعلى منتظرى‌
 
4. سيد موسى صدر
 
5. سيد مصطفى صفائى خوانسارى (1321- 1412 ه. ق)
 
6. شيخ محمّد تقى صديقين اصفهانى‌
 
7. شيخ على اصغر صالحى كرمانى‌
 
8. ميرزا عبد اللّه مجتهدى تبريزى (1320- 1396 ه. ق)
 
9. سيد محمّد حسن آل طيب جزائرى (1329- 1415 ه. ق)
 
10. شيخ محمّد لاكانى رشتى‌
 
11. سيد عبد اللّه شبسترى‌
 
12. شيخ جلال طاهر شمس گلپايگانى‌
 
13. شيخ على پناه اشتهاردى‌
 
14. شيخ محمّد تقى ستوده‌
 
15. شيخ احمد مجتهدى تهرانى‌
 
16. شيخ مهدى حائرى يزدى‌
 
17. سيد محمّد باقر موحد ابطحى‌


18. ميرزا محمود انصارى قمى‌
۱. شیخ مرتضی حائری یزدی (۱۳۳۴–۱۴۰۶ ه‍.ق)


19. سيد رضى شيرازى‌
۲. شیخ مرتضی مطهری (۱۳۳۲–۱۳۹۹ ه‍.ق)


20. سيد عز الدين حسينى زنجانى‌. ص۳۲۲.
# شیخ حسینعلی منتظری
# سید موسی صدر
۵. سید مصطفی صفائی خوانساری (۱۳۲۱–۱۴۱۲ ه‍.ق)


شيخ مجد الدين محلاتى شيرازى‌
# شیخ محمّد تقی صدیقین اصفهانی
# شیخ علی اصغر صالحی کرمانی
۸. میرزا عبد اللّه مجتهدی تبریزی (۱۳۲۰–۱۳۹۶ ه‍.ق)


22. سيد عبد الكريم موسوى اردبيلى‌
۹. سید محمّد حسن آل طیب جزائری (۱۳۲۹–۱۴۱۵ ه‍.ق)


23. شيخ محمّد تقى شريعتمدارى‌
# شیخ محمّد لاکانی رشتی
# سید عبد اللّه شبستری
# شیخ جلال طاهر شمس گلپایگانی
# شیخ علی پناه اشتهاردی
# شیخ محمّد تقی ستوده
# شیخ احمد مجتهدی تهرانی
# شیخ مهدی حائری یزدی
# سید محمّد باقر موحد ابطحی
# میرزا محمود انصاری قمی
# سید رضی شیرازی
۲۰. سید عز الدین حسینی زنجانی. ص۳۲۲.


24. سيد حسين شمس خراسانى‌
شیخ مجد الدین محلاتی شیرازی


25. شيخ عزيز اللّه عليمراديان نهاوندى‌. ص۳۲۳.
# سید عبد الکریم موسوی اردبیلی
# شیخ محمّد تقی شریعتمداری
# سید حسین شمس خراسانی
۲۵. شیخ عزیز اللّه علیمرادیان نهاوندی. ص۳۲۳.


== آثار ==
== آثار ==
خط ۱۳۲: خط ۱۱۶:
== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
مرجع متیقن، خاطرات و اسنادی منتشر نشده درباره آیت الله خوانساری، به کوشش و نگارش محمدتقی انصاریان خوانساری،
مرجع متیقن، خاطرات و اسنادی منتشر نشده درباره آیت الله خوانساری، به کوشش و نگارش محمدتقی انصاریان خوانساری،
==منابع==

نسخهٔ ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۰۲

سؤال

سید احمد خوانساری کیست و چه جایگاهی در حوزه علمیه شیعه دارد؟

درگاه‌ها
واژه-ها.png
حوزه-و-روحانیت.png


سید احمد خوانساری(۱۳۰۹ ق-۱۴۰۵ق)، مرجع تقلید شیعه در ایران، در قرن چهاردهم قمری.

تصویر آیت الله سید احمد خوانساری

زندگی‌نامه

زندگی‌اش مظهر زهد، نمونه تقوا و تندیس فضیلت بود. ص۳۱۵.

نسب آیت اللّه خوانساری- که با ۲۹ واسطه به امام کاظم علیه السّلام می‌رسد. ص۳۱۶.

آیت اللّه خوانساری در ۱۸ محرم الحرام سال ۱۳۰۹ ه‍. ق، در بیت علم و تقوا در خوانسار چشم به جهان گشود. پدرش سید یوسف خوانساری (د. ۱۳۱۲ ه‍.ق)، یکی از علمای محترم خوانسار و از شاگردان ملا حسینعلی تویسرکانی، و برادر مهترش آیت اللّه سید محمّد حسن خوانساری (د. ۱۳۳۷ ه‍.ق) بودند. ص۳۱۷.

تهرانی، نقباء البشر، ج ۱، ص ۴۶۲.

هجرت به نجف

آیت اللّه خوانساری در ۲۰ سالگی (۱۳۲۸ ه‍.ق) به قصد بهره بردن از درس آیات عظام و اساطین حوزه علمیه نجف اشرف، رهسپار کعبه آمال عالمان شد.

بی‌درنگ، در درس آخوند خراسانی- به مدت یک سال- حاضر شد، و پس از درگذشت ایشان در درس آقا سید محمّد کاظم یزدی، شیخ الشریعه اصفهانی، آقا ضیاء عراقی، میرزای نائینی و سید ابو تراب خوانساری شرکت کرد.[۱] در این مدت، استاد فقید با آیت اللّه میر سید علی یثربی کاشانی هم مباحثه بود.

سپس، وی در سال ۱۳۳۰ ه‍.ق با صبیه آیت اللّه مولا محمّد علی خوانساری (د. ۱۳۳۲ ه‍.ق)، یکی از علمای مشهور نجف اشرف و صاحب بزرگترین کتابخانه‌های نفیس نجف وصلت کرد. معظم‌له پس از نیل به درجه اجتهاد، در سال ۱۳۳۶ ه‍.ق از راه خوزستان به اهواز وارد شد، و یک ماه در آنجا توقف کرد.

سپس، وی از راه شوشتر به دزفول آمد و در خلال این مدت در جلسه درس آیت اللّه حاج شیخ محمّد رضا معزی دزفولی (د. ۱۳۵۲ ه‍.ق)، از مراجع بزرگ خوزستان، حاضر شد. ص۳۱۸.

مهاجرت به اراک

ورود مرحوم آیت اللّه حاج سید احمد خوانساری به ایران، چند سال پس از

تأسیس حوزه علمیه اراک- در سال ۱۳۳۲ ه‍.ق به همت آیت اللّه حاج شیخ عبد الکریم حائری- بود؛ لذا، معظم‌له رهسپار اراک شد تا از فیض آیت اللّه حائری بهره گیرد، و در کنار تحصیل به تدریس سطوح نیز بپردازد.

با مهاجرت آیت اللّه حائری به قم و تشکیل حوزه علمیه در آنجا، مردم اراک از ایشان خواستند که آیت اللّه خوانساری به جای ایشان اقامه جماعت کند، و اداره امور دینی مردم را بر عهده بگیرد. مرحوم استاد هم با این تقاضا موافقت کرد. ص۳۱۹.

بی‌درنگ در سال ۱۳۴۰ ه‍.ق از اراک به قم مهاجرت کرد، و یکسره به درس فقه و اصول آیت اللّه حائری- در حالی که خود مدرسی بزرگ بود- حاضر شد.

آیت اللّه خوانساری از همان اوان حضور در درس آیت اللّه حائری، مورد توجه کامل ایشان قرار گرفت، چنان‌که آقای حائری پس از دو ماه، محل اقامت نماز جماعت خویش را در مدرسه فیضیه به ایشان تفویض کرد، و در اولین نماز جماعت هم شرکت جست و به وی اقتدا نمود. ص۳۱۹.

مهاجرت به تهران

مرحوم آیت اللّه خوانساری تا سال ۱۳۶۹ یا ۱۳۷۰ ه‍.ق یا ۱۳۳۰ ه‍.ش در قم به تدریس، تألیف و اقامه جماعت- در مسجد مسگرهای بازار- اشتغال داشت، و پیوسته حوزه درس او مورد توجه افراد با استعداد بود و توانست گروهی را تربیت نماید. در این سال، پس از درگذشت آیت اللّه یحیی سجادی، عالم معروف تهران و امام جماعت مسجد سید عزیز اللّه، چهره‌های علمی و شخصیتهای موجه تهران از آیت اللّه بروجردی درخواست عالم بزرگواری کردند که هم با قدرت علمی خود حوزه علمیه تهران را اداره کند و هم تقوایش راهنمای مردم باشد. آیت اللّه بروجردی این سفر و مهاجرت را به آیت اللّه خوانساری سپرد، و ایشان نیز پذیرفت.

مهاجرت شخصیتی مثل ایشان از مرکز علم به محلی دیگر، در نظر گروهی چندان صحیح نبود، زیرا اقامت در حوزه برای او سرنوشت‌ساز بود. ولی، چون آن مرد بزرگ کوچکترین هوای نفسی در سر نداشت، مصلحت عمومی را بر مصلحت شخصی خود ترجیح داد، و از سال ۱۳۳۰ ش در تهران رحل اقامت افکند.[۱] در مدت ۳۵ سالی که وی در تهران ماندگار شد، آنچه در توان داشت در تدریس- یک دوره کامل فقه از طهارت تادیات-، تألیف تربیت نفوس مستعده، اقامه جماعت در مهمترین مساجد تهران و ارشاد و راهنمایی مؤمنان، و رفع نیازمندیهای حوزه‌های علمیه کوشید. ص۳۲۳ و ۳۲۴.[۱]

اساتید

مرحوم آیت اللّه خوانساری ثمره سه حوزه علمیه بزرگ شیعه: اصفهان، نجف و قم، و محصول زحمتهای استادان ذیل بود:

۱. آخوند ملا محمّد کاظم خراسانی (۱۲۵۵–۱۳۲۹ ه‍.ق)، صاحب کفایة الاصول

۲. آقا سید محمّد کاظم یزدی (۱۲۵۶–۱۳۳۷ ه‍.ق)، صاحب عروة الوثقی. ص۳۲۰.

ملا فتح اللّه شریعت اصفهانی (۱۲۶۶–۱۳۳۹ ه‍.ق)، صاحب قاعدة لا ضرر

۴. آقا ضیاء الدین عراقی (۱۲۷۸–۱۳۶۱ ه‍.ق)، صاحب مقالات الاصول

۵. میرزا محمّد حسین غروی نائینی (۱۲۷۷–۱۳۵۵ ه‍.ق)، نویسنده تنبیه الملة و تنزیه الامة

۶. شیخ عبد الکریم حائری یزدی (۱۲۷۶–۱۳۵۵ ه‍.ق)، صاحب درر الاصول

۷. آقا سید ابو تراب خوانساری (۱۲۷۱–۱۳۴۶ ه‍.ق)، نویسنده سبل الرشاد فی شرح نجاة العباد

۸. میر محمّد صادق احمدآبادی اصفهانی (د. ۱۳۴۸ ه‍.ق)

۹. آخوند ملا عبد الکریم گزی اصفهانی (د. ۱۳۳۹ ه‍.ق)، صاحب تذکرة القبور

۱۰. میرزا محمّد علی تویسرکانی

۱۱. آقا سید محمّد حسن خوانساری (د. ۱۳۳۲ ه‍.ق)، صاحب حاشیه بر قواعد علامه

۱۲. آقا شیخ علی اکبر حکمی یزدی (د. ۱۳۲۲ ه‍.ق)، صاحب الرضاعیات

۱۳. آقا شیخ محمّد رضا مسجد شاهی اصفهانی (۱۲۸۷–۱۳۶۲ ه‍.ق)، نویسنده وقایة الاذهان. ص۳۲۱.

شاگردان

معظم‌له در طول بیش از ۶۰ سال تدریس مستمر خویش، فقهایی را پرورانید که برخی از آنان عبارتند از آیات و حجج اسلام:

۱. شیخ مرتضی حائری یزدی (۱۳۳۴–۱۴۰۶ ه‍.ق)

۲. شیخ مرتضی مطهری (۱۳۳۲–۱۳۹۹ ه‍.ق)

  1. شیخ حسینعلی منتظری
  2. سید موسی صدر

۵. سید مصطفی صفائی خوانساری (۱۳۲۱–۱۴۱۲ ه‍.ق)

  1. شیخ محمّد تقی صدیقین اصفهانی
  2. شیخ علی اصغر صالحی کرمانی

۸. میرزا عبد اللّه مجتهدی تبریزی (۱۳۲۰–۱۳۹۶ ه‍.ق)

۹. سید محمّد حسن آل طیب جزائری (۱۳۲۹–۱۴۱۵ ه‍.ق)

  1. شیخ محمّد لاکانی رشتی
  2. سید عبد اللّه شبستری
  3. شیخ جلال طاهر شمس گلپایگانی
  4. شیخ علی پناه اشتهاردی
  5. شیخ محمّد تقی ستوده
  6. شیخ احمد مجتهدی تهرانی
  7. شیخ مهدی حائری یزدی
  8. سید محمّد باقر موحد ابطحی
  9. میرزا محمود انصاری قمی
  10. سید رضی شیرازی

۲۰. سید عز الدین حسینی زنجانی. ص۳۲۲.

شیخ مجد الدین محلاتی شیرازی

  1. سید عبد الکریم موسوی اردبیلی
  2. شیخ محمّد تقی شریعتمداری
  3. سید حسین شمس خراسانی

۲۵. شیخ عزیز اللّه علیمرادیان نهاوندی. ص۳۲۳.

آثار

...

مطالعه بیشتر

مرجع متیقن، خاطرات و اسنادی منتشر نشده درباره آیت الله خوانساری، به کوشش و نگارش محمدتقی انصاریان خوانساری،

منابع

  1. ↑ انصاری قمی، ناصر الدین، اختران فقاهت بررسی زندگی علمی و سیاسی گروهی از علمای سده اخیر، قم، دلیل ما، ۱۳۸۷ش، ج۲، ص۳۲۴.
برگرفته از «https://fa.wikipasokh.com/index.php?title=سید_احمد_خوانساری&oldid=61681»