کاربر:Rezapour/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:سیر تحول حرم حضرت معصومه.JPG|چپ|300px|سیر تحول حرم حضرت معصومه]]حضرت معصومه را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.<ref>کیانی، «مجموعه حرم حضرت معصومه(س)»، ص۶۴.</ref> | [[پرونده:سیر تحول حرم حضرت معصومه.JPG|چپ|300px|سیر تحول حرم حضرت معصومه]]حضرت معصومه را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.<ref>کیانی، «مجموعه حرم حضرت معصومه(س)»، ص۶۴.</ref> در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند<ref name=":0" /> در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد<ref name=":2" /> با این حال تا قبل از دوره صفوی، ضریح یا ایوان باشکوهی برای حرم وجود نداشت.<ref name=":1">ندوشن، سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)، ص۹۲.</ref> در دوره صفویه، حرم گسترش داده شد و در دوره قاجار نیز گسترش حرم ادامه پیدا کرد. در دوره سلطنت ناصرالدین شاه صحن اتابک نیز ساخته شد.<ref>وزین افضل، «توسعه حرم حضرت معصومه و افزایش زائران قم در دوره ناصرالدین شاه، ص۶۵.</ref> پس از انقلاب اسلامی ایران نیز حرم گسترش یافته و بخش‌هایی از جمله صحن امام خمینی بر حرم افزوده شد. | ||
تا دوره | |||
=== صحن‌ها === | === صحن‌ها === | ||
صحن عتیق یا صحن کوچک که مربع شکل و دارای سه ایوان است.<ref name=":0" /> | صحن عتیق یا صحن کوچک که مربع شکل و دارای سه ایوان است.<ref name=":0" /> | ||
| خط ۱۰: | خط ۶: | ||
=== ضریح و گنبد === | === ضریح و گنبد === | ||
در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند<ref name=":0" /> در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref> در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.<ref>«[https://www.hawzahnews.com/news/939002/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1 مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)]»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.</ref> شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین بکاشی بنا نهاد و بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref> در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/95050112516/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86 سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون]»، ایسنا.</ref> | در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند<ref name=":0" /> در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد<ref name=":2">«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref> در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.<ref>«[https://www.hawzahnews.com/news/939002/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1 مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)]»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.</ref> شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین بکاشی بنا نهاد و بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref> در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/95050112516/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86 سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون]»، ایسنا.</ref> | ||
نسخهٔ ۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۵۲
حضرت معصومه را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.[۱] در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند[۲] در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد[۳] با این حال تا قبل از دوره صفوی، ضریح یا ایوان باشکوهی برای حرم وجود نداشت.[۴] در دوره صفویه، حرم گسترش داده شد و در دوره قاجار نیز گسترش حرم ادامه پیدا کرد. در دوره سلطنت ناصرالدین شاه صحن اتابک نیز ساخته شد.[۵] پس از انقلاب اسلامی ایران نیز حرم گسترش یافته و بخش‌هایی از جمله صحن امام خمینی بر حرم افزوده شد.
صحن‌ها
صحن عتیق یا صحن کوچک که مربع شکل و دارای سه ایوان است.[۲]
ایوان طلا توسط سیده شاه بیگم صفوی ساخته شد.[۶]
ضریح و گنبد
در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند[۲] در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد[۳] در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.[۷] شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین بکاشی بنا نهاد و بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.[۸] در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.[۹]
مدتی بعد زنی زینب نام که برخی او را دختر امام جواد(ع) دانستند[۴] گنبدی بر روی قبر ساخته شد.[۱۰] «ابوالفضل عراقی» حاکم قم در دوره سلجوقیان، گنبد جدیدی بنا کردند.[۱۱]
در سال ۹۲۵ق شاه بیگم دختر شاه اسماعیل صفوی گنبد سابق را خراب و بقعه و قبه فاطمیه و صحن و گلدسته‌هایی را بنیان نهاد.[۲]
تا قبل از دوره صفوی، نه ضریحی نه ایوان باشکوهی و نه صحن‌های متعددی داشت.[۴]
گلدسته
- دو گلدسته در ایوان آینه در صحن اتابکی که از بلندترین بناهای حرم است. ارتفاع آنها از سطح بام 28 متر و از سطح صحن 80/42 متر است.
- دو گلدسته در صحن بزرگ (صحن اتابکی)که روبروی ایوان آینه قرار دارند.
- دو گلدسته در ایوان طلا در صحن عتیق وجود دارد که پوشیده از کاشی گرهی به صورت مارپیچ است.[۱۲]
- ↑ کیانی، «مجموعه حرم حضرت معصومه(س)»، ص۶۴.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ «آستانه مقدسه حضرت‌معصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «آستانه مقدسه حضرت‌معصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ندوشن، سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)، ص۹۲.
- ↑ وزین افضل، «توسعه حرم حضرت معصومه و افزایش زائران قم در دوره ناصرالدین شاه، ص۶۵.
- ↑ «آستانه مقدسه حضرت‌معصومه علیهاسلام»، ص۵۵.
- ↑ «مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.
- ↑ «آستانه مقدسه حضرت‌معصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
- ↑ «سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون»، ایسنا.
- ↑ سجادی، «آستانه حضرت معصومه»، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۱دی ۱۴۰۱ش.
- ↑ «آستانه مقدسه حضرت‌معصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
- ↑ «تاریخچه حرم حضرت معصومه (س)»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوه، تاریخ درج مطلب: ۲۴تیر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۱ش.