عدم منافات عزاداری برای امام حسین(ع) با اسلام: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}آیا عزاداری با اسلام منافاتی دارد؟
{{سوال}}آیا عزاداری برای امام حسین(ع) با اسلام منافاتی دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|امام حسین}}روایات زیادی بر انجام عزاداری برای امام حسین(ع) وجود دارد. عالمان دینی فواید و اهدافی برای عزاداری برشمرده‌اند که نشان می‌دهد عزاداری منافاتی با اسلام ندارد و می‌تواند در راستای اهداف و مصالح اسلام عمل کند.
{{درگاه|امام حسین}}روایات زیادی بر انجام عزاداری برای امام حسین(ع) وجود دارد. عالمان دینی فواید و اهدافی برای عزاداری برشمرده‌اند که نشان می‌دهد عزاداری منافاتی با اسلام ندارد و می‌تواند در راستای اهداف و مصالح اسلام باشد. گفته شده عزاداری برای امام حسین(ع) مصداق تعظیم شعائر الهی و نوعی ابراز مودت نسبت به خاندان پیامبر(ص) است. عزاداری‌ها برای امام حسین را حرکتی علیه جور و ستم و حکومت‌های طاغوت می‌دانند.
 
امام خمینی در صحبتی، درباره اهمیت عزاداری‌ها می‌گوید: عزاداری‌ها رمز بقای اسلام و کشورهای اسلامی و شیعی است.  


== عزاداری از منظر روایات ==
== عزاداری از منظر روایات ==
خط ۲۳: خط ۲۵:
اهل بیت(ع) اولین عزاداران امام حسین بودند که شیعیان را نیز به این امر سفارش فراوان می‌کردند تا برای زنده نگه داشتن یاد امام حسین و عاشورا هر سال به عزاداری بپردازند. به همین دلیل به تدریج این عزاداری‌ها در بین شیعیان به سنتی پایدار تبدیل شد و با گذشت زمان، هم ابعاد گسترده‌ای پیدا کرد. این عزاداری‌ها در دوره‌های مختلف و با توجه به شرایط سیاسی - اجتماعی حاکم، کارکرد متفاوت و جداگانه‌ای را ایفاء داشتند. گاه این عزاداری‌ها صرفاً آیینی مذهبی بوده است؛ یعنی که شیعیان برای دلسوزی نسبت‌ به امام حسین و فرزندانش به سوگواری می‌پرداختند و تا حد زیادی این مراسم تهی از کارکرد سیاسی اجرا می‌شد. گاه نیز از این مراسم، روایتی سیاسی و انقلابی مطرح می‌شد که بر اساس آن عزاداران امام حسین(ع) در راه مبارزه با ظلم و حکومت جور باید به تبع شهدای کربلا حرکت کنند.<ref>رنجبر، مقصود، «با کاروان هدایت گفتمان عاشورایی و انقلاب اسلامی»، پگاه حوزه، شماره ۹۱، ص۴.</ref>
اهل بیت(ع) اولین عزاداران امام حسین بودند که شیعیان را نیز به این امر سفارش فراوان می‌کردند تا برای زنده نگه داشتن یاد امام حسین و عاشورا هر سال به عزاداری بپردازند. به همین دلیل به تدریج این عزاداری‌ها در بین شیعیان به سنتی پایدار تبدیل شد و با گذشت زمان، هم ابعاد گسترده‌ای پیدا کرد. این عزاداری‌ها در دوره‌های مختلف و با توجه به شرایط سیاسی - اجتماعی حاکم، کارکرد متفاوت و جداگانه‌ای را ایفاء داشتند. گاه این عزاداری‌ها صرفاً آیینی مذهبی بوده است؛ یعنی که شیعیان برای دلسوزی نسبت‌ به امام حسین و فرزندانش به سوگواری می‌پرداختند و تا حد زیادی این مراسم تهی از کارکرد سیاسی اجرا می‌شد. گاه نیز از این مراسم، روایتی سیاسی و انقلابی مطرح می‌شد که بر اساس آن عزاداران امام حسین(ع) در راه مبارزه با ظلم و حکومت جور باید به تبع شهدای کربلا حرکت کنند.<ref>رنجبر، مقصود، «با کاروان هدایت گفتمان عاشورایی و انقلاب اسلامی»، پگاه حوزه، شماره ۹۱، ص۴.</ref>


امام خمینی در آبان ماه سال ۱۳۵۸ به مناسبت عزاداری ماه محرم گفته است: «عزاداری‌ها رمز بقای اسلام و کشورهای اسلامی و شیعی است. ما باید این رمز و رازها را پیدا کنیم و نگه داریم. یکی از مهم‌ترین رمزها و بالاترین حماسه‌ها، در حادثهٔ سیدالشهدا(ع) نهفته است. حضرت امام حسین، اسلام ناب محمدی را با قیام آگاهانه و نثار خون خودش بیمه کرد. اگر قیام او نبود حکومت‌های بنی‌امیه اسلام را به تدریج نابود می‌کردند.»<ref>«اهمیت عزاداری»، معارف اسلامی، ش۷۹، ص۱.</ref>
[[امام خمینی]] در آبان ماه سال ۱۳۵۸ به مناسبت عزاداری ماه محرم گفته است: «عزاداری‌ها رمز بقای اسلام و کشورهای اسلامی و شیعی است. ما باید این رمز و رازها را پیدا کنیم و نگه داریم. یکی از مهم‌ترین رمزها و بالاترین حماسه‌ها، در حادثه سیدالشهدا(ع) نهفته است. حضرت امام حسین، اسلام ناب محمدی را با قیام آگاهانه و نثار خون خودش بیمه کرد. اگر قیام او نبود حکومت‌های بنی‌امیه اسلام را به تدریج نابود می‌کردند.»<ref>«اهمیت عزاداری»، معارف اسلامی، ش۷۹، ص۱.</ref>


=== حکمت‌های عزاداری برای امام حسین(ع) ===
=== حکمت‌های عزاداری برای امام حسین(ع) ===
خط ۳۴: خط ۳۶:
* برای پیوند با یک مکتب، فقط منطق کافی نیست، بلکه پیوند عاطفی که عشق و علاقه و محبت می‌باشد، نیز لازم است.
* برای پیوند با یک مکتب، فقط منطق کافی نیست، بلکه پیوند عاطفی که عشق و علاقه و محبت می‌باشد، نیز لازم است.
* شیعیان با گریه بر مظلومیّت امام حسین (ع) و سایر اهل بیت (ع)، آنها را الگو قرار می‌دهند و زمینه تطبیق اعمال خود با سیره عملی آن حضرات را فراهم می‌سازند.
* شیعیان با گریه بر مظلومیّت امام حسین (ع) و سایر اهل بیت (ع)، آنها را الگو قرار می‌دهند و زمینه تطبیق اعمال خود با سیره عملی آن حضرات را فراهم می‌سازند.
* عزاداری برای امام حسین (ع) مصداق تعظیم شعائر الهی و نوعی ابراز مودّت نسبت به خاندان پیامبر خدا (ص) است.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407539/منافات-عزاداری-با-پذیرش-قضا-و-قدر-الهی! منافات عزاداری با پذیرش قضا و قدر الهی]»، آیین رحمت (سایت دفتر آیت الله مکارم شیرازی)، تاریخ بازدید: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref>
* عزاداری برای امام حسین(ع) مصداق تعظیم شعائر الهی و نوعی ابراز مودّت نسبت به خاندان پیامبر خدا (ص) است.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407539/منافات-عزاداری-با-پذیرش-قضا-و-قدر-الهی! منافات عزاداری با پذیرش قضا و قدر الهی]»، آیین رحمت (سایت دفتر آیت الله مکارم شیرازی)، تاریخ بازدید: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref>


== عدم تضاد عزاداری با قضا و قدر ==
== عدم تضاد عزاداری با قضا و قدر ==
{{نوشتار اصلی|عدم تضاد عزاداری با قضا و قدر}}
{{نوشتار اصلی|عدم تضاد عزاداری با قضا و قدر}}
در مورد گریه و عزاداری شیعیان برای شهادت اهل بیت (ع) خصوصاً امام حسین (ع) لازم است بدانیم این گریه تنها از نوع گریه انفعالی و احساسات محض نیست تا به معنی اعتراض باشد. شیعه فقط به عنوان سوگواری برای اهل بیت (ع) گریه نمی‌کند تا اعتراض به قضا و قدر الهی باشد؛ بلکه گریه شیعه حکمت‌های فراوانی دارد که هر یک به تنهایی دلیل منطقی و قابل قبولی برای آن است.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407539/%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D9%82%D8%B6%D8%A7-%D9%88-%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C! منافات عزاداری با پذیرش قضا و قدر الهی]»، آیین رحمت (سایت دفتر آیت الله مکارم شیرازی)، تاریخ بازدید: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref>
گریه و عزاداری شیعیان برای شهادت اهل بیت(ع) خصوصاً امام حسین(ع)، تنها از نوع گریه انفعالی و احساسات محض نیست تا به معنی اعتراض باشد. شیعه فقط به عنوان سوگواری برای اهل بیت(ع) گریه نمی‌کند تا اعتراض به [[قضا و قدر]] الهی باشد؛ بلکه گریه شیعه حکمت‌های فراوانی دارد که هر یک به تنهایی دلیل منطقی و قابل قبولی برای آن است.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/407539/%D9%85%D9%86%D8%A7%D9%81%D8%A7%D8%AA-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D8%B4-%D9%82%D8%B6%D8%A7-%D9%88-%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C! منافات عزاداری با پذیرش قضا و قدر الهی]»، آیین رحمت (سایت دفتر آیت الله مکارم شیرازی)، تاریخ بازدید: ۸ مرداد ۱۴۰۲ش.</ref>


== هدف عزاداری از نگاه شهید مطهری ==
== هدف عزاداری از نگاه شهید مطهری ==
شهید مطهری امام حسین را سمبل عدالت در اسلام و مبارزه با ظلم معرفی می‌کند: «حسین شعار عدالت اسلامی است، شعار عدالت است. تا شما نام حسین را زنده نگه می‌دارید، یعنی ما طرفدار عدالت اسلامی هستیم. اینکه پرچم سیاه بالای خانه‌تان می‌زنید یعنی من وابسته به حسینم، کدام حسین؟ همان حسینی که در راه عدالت شهید شد. پس من وابسته به عدالت اسلامی‌ام. من وابسته به حسینم، کدام حسین؟ همان حسینی که در راه خدا هرچه داشت داد، آن حسینِ پاکباخته در راه خدا. پس من طرفدار پاکباختگی در راه خدا هستم. خود همین شعار است. اسم بچه‌تان را هم که حسین می‌گذارید- اگر توجه داشته باشید- می‌خواهید این شعار را زنده نگه دارید.»<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش،  ج۲۵، ص۲۷۰. </ref>
[[شهید مطهری]]، امام حسین(ع) را سمبل عدالت در اسلام و مبارزه با ظلم معرفی می‌کند: «حسین شعار عدالت اسلامی است، شعار عدالت است. تا شما نام حسین را زنده نگه می‌دارید، یعنی ما طرفدار عدالت اسلامی هستیم. اینکه پرچم سیاه بالای خانه‌تان می‌زنید یعنی من وابسته به حسینم، کدام حسین؟ همان حسینی که در راه عدالت شهید شد. پس من وابسته به عدالت اسلامی‌ام. من وابسته به حسینم، کدام حسین؟ همان حسینی که در راه خدا هرچه داشت داد، آن حسینِ پاکباخته در راه خدا. پس من طرفدار پاکباختگی در راه خدا هستم. خود همین شعار است. اسم بچه‌تان را هم که حسین می‌گذارید- اگر توجه داشته باشید- می‌خواهید این شعار را زنده نگه دارید.»<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش،  ج۲۵، ص۲۷۰. </ref>


شهید مطهری فلسفه عزاداری را تهییج احساسات علیه یزیدها و ابن زیادها و به سود حسین‌ها و حسینی‌ها می‌داند.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش، ج۲۴. ص۷۹.</ref>
شهید مطهری فلسفه عزاداری را تهییج احساسات علیه یزیدها و ابن زیادها و به سود حسین‌ها و حسینی‌ها می‌داند.<ref>مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ۱۳۸۹ش، ج۲۴. ص۷۹.</ref>