رفق و مدارا در عبادت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:


از اين احاديث و احاديث ديگر استفاده ادب ديگر شود كه آن نيز از مهمّات باب رياضت است. و آن عبارت از «مراعات» است. و آن، چنان است كه سالك در هر مرتبه كه هست، چه در رياضات و مجاهدات علميّه يا نفسانيّه يا عمليّه، مراعات حال خود را بكند و با رفق و مدارا با نفس رفتار نمايد و زايد بر طاقت و حالت خود تحميل آن نكند، خصوصا براى جوانها و تازه‌كارها اين مطلب از مهمّات است كه ممكن است اگر جوانها با رفق و مدارا با نفس رفتار نكنند و حظوظ طبيعت را به‌اندازه احتياج آن از طرق محلّله ادا نكنند، گرفتار خطر عظيمى شوند كه جبران آن را نتوانند كرد، و آن خطر آن است كه گاه نفس به واسطه سخت گيرى فوق‌العاده و عنان گيرى بى‌اندازه عنان‌گسيخته شود و زمام اختيار را از دست بگيرد و اقتضاءات طبيعت كه متراكم شد و آتش تيز شهوت كه در تحت فشار بى‌اندازه رياضت واقع شود، ناچار محترق شود و مملكت را بسوزاند. و اگر خداى نخواسته سالكى عنان‌گسيخته شود يا زاهدى بى‌اختيار شود، چنان در پرتگاه افتد كه روى نجات را هرگز نبيند و به طريق سعادت و رستگارى هيچ‌گاه عود نكند.<ref>خميني، سيد روح الله، آداب صلاه، ج۱، ص۲۵.</ref>
از اين احاديث و احاديث ديگر استفاده ادب ديگر شود كه آن نيز از مهمّات باب رياضت است. و آن عبارت از «مراعات» است. و آن، چنان است كه سالك در هر مرتبه كه هست، چه در رياضات و مجاهدات علميّه يا نفسانيّه يا عمليّه، مراعات حال خود را بكند و با رفق و مدارا با نفس رفتار نمايد و زايد بر طاقت و حالت خود تحميل آن نكند، خصوصا براى جوانها و تازه‌كارها اين مطلب از مهمّات است كه ممكن است اگر جوانها با رفق و مدارا با نفس رفتار نكنند و حظوظ طبيعت را به‌اندازه احتياج آن از طرق محلّله ادا نكنند، گرفتار خطر عظيمى شوند كه جبران آن را نتوانند كرد، و آن خطر آن است كه گاه نفس به واسطه سخت گيرى فوق‌العاده و عنان گيرى بى‌اندازه عنان‌گسيخته شود و زمام اختيار را از دست بگيرد و اقتضاءات طبيعت كه متراكم شد و آتش تيز شهوت كه در تحت فشار بى‌اندازه رياضت واقع شود، ناچار محترق شود و مملكت را بسوزاند. و اگر خداى نخواسته سالكى عنان‌گسيخته شود يا زاهدى بى‌اختيار شود، چنان در پرتگاه افتد كه روى نجات را هرگز نبيند و به طريق سعادت و رستگارى هيچ‌گاه عود نكند.<ref>خميني، سيد روح الله، آداب صلاه، ج۱، ص۲۵.</ref>
زیادی در عبادت و اعمال خوب محدود به این است که زندگی اجتماعی و خانوادگی شخص تحت‌الشعاع قرار نگیرد و موجب تعطیل زندگی نشود. تا مرزی برود که انسان از نقش اجتماعی بیرون نرود. ممکن است نشاط و علاقه داشته باشد اما تأثیر منفی بر خانواده و اجتماع بگذارد. عبادات نباید موجب نفرت، سرخوردگی، زدگی روحی و روانی شخص شود. اگر به این حد رسید، مطلوب نیست. هر نوع عبادتی که نفرت و سرخوردگی ایجاد کند، ممنوع است.<ref>درس خارج فقه تربیتی استاد علیرضا اعرافی، مدرسه فقاهت، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۵، تاریخ بازدید: ۱۴۰۱.</ref>
== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}