ترتیب سوره‌های قرآن توسط صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (اصلاح ارقام) |
||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
پیرامون آیات قرآن، ترتیب بیشتر آیات را به دستور پیامبر دانسته‌اند که براساس ترتیب نزول، مرتب شده‌اند. با این حال برخی مفسران مانند علامه طباطبایی و آیت الله معرفت معتقدند ترتیب برخی آیات به اجتهاد و رأی صحابه صورت گرفته و تعداد این آیات کم نیست. | پیرامون آیات قرآن، ترتیب بیشتر آیات را به دستور پیامبر دانسته‌اند که براساس ترتیب نزول، مرتب شده‌اند. با این حال برخی مفسران مانند علامه طباطبایی و آیت الله معرفت معتقدند ترتیب برخی آیات به اجتهاد و رأی صحابه صورت گرفته و تعداد این آیات کم نیست. | ||
== ترتیب سوره‌های قرآن == | == ترتیب سوره‌های قرآن == | ||
بسیاری از [[تفسیر|مفسران]] و دانشمندان [[علوم قرآنی]] معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به [[اجتهاد]] و نظر [[صحابه]] بوده است. [[علامه طباطبایی]]، نویسنده [[تفسیر المیزان]]، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ برای نمونه، [[عثمان بن عفان|عثمان]] خلیفه سوم، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.<ref name=":0" /> همچنین مصحف‌های قرآن در ترتیب، با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشتند.<ref name=":0" /> روایت شده مصحف [[امام علی(ع)]] براساس نزول بوده و نخستین سوره آن، [[سوره علق]] و سپس [[سوره مدثر]] و … بوده است.<ref name=":0">طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ص۱۲۳.</ref> | بسیاری از [[تفسیر|مفسران]] و دانشمندان [[علوم قرآنی]] معتقدند، ترتیب سوره‌های قرآن به [[اجتهاد]] و نظر [[صحابه]] بوده است. [[علامه طباطبایی]]، نویسنده [[تفسیر المیزان]]، معتقد است ترتیب سوره‌ها توسط صحابه بود؛ برای نمونه، [[عثمان بن عفان|عثمان]] خلیفه سوم، سوره برائت را بعد از سوره انفال قرار داد.<ref name=":0" /> همچنین مصحف‌های قرآن در ترتیب، با یکدیگر، اختلاف و مغایرت داشتند.<ref name=":0" /> روایت شده مصحف [[امام علی(ع)]] براساس نزول بوده و نخستین سوره آن، [[سوره علق]] و سپس [[سوره مدثر]] و … بوده است.<ref name=":0">طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، منشورات اسماعیلیان، ج۱۲، ص۱۲۳.</ref> | ||
[[جلال‌الدین سیوطی]] از مفسران و عالمان [[اهل‌سنت]] نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم عالمان معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه بوده است».<ref>الاتقان فی علوم القرآن، ص۱۳۵.</ref> در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، [[توقیفی بودن|توقیفی]] است و پیامبر اسلام از طریق [[وحی]]، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.<ref>جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref> | [[جلال‌الدین سیوطی]] از مفسران و عالمان [[اهل‌سنت]] نیز ترتیب سوره‌های قرآن را به اجتهاد صحابه دانسته و می‌گوید: «عموم عالمان معتقدند که ترتیب سوره‌ها به اجتهاد صحابه بوده است».<ref>سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر، الاتقان فی علوم القرآن، الهيئة المصرية العامة للكتاب، ۱۳۹۴ق، ج۱، ص۱۳۵.</ref> در مقابل برخی معتقدند ترتیب سوره‌های قرآن، [[توقیفی بودن|توقیفی]] است و پیامبر اسلام از طریق [[وحی]]، سوره‌ها را مرتب نموده و در ادامه نیز سوره‌ها بر همین اساس مرتب شدند.<ref>جمعی از محققان، علوم القرآن عند المفسرون، ص۴۵۱–۴۶۰.</ref> | ||
سید مرتضی علم الهدی، [[آیت‌الله خویی]] و دیگران معتقدند که سوره‌های قرآن کریم به همین ترتیب کنونی در زمان حیات پیامبر و به دستور ایشان، مرتب شده است. این افراد بعید می‌دانند پیامبر مسئله‌ای با این اهمیت را به حال خود رها کرده باشد، تا پس از ایشان، دیگران نظم و ترتیب دهند.<ref>البیان فی علوم القرآن، | سید مرتضی علم الهدی، [[آیت‌الله خویی]] و دیگران معتقدند که سوره‌های قرآن کریم به همین ترتیب کنونی در زمان حیات پیامبر و به دستور ایشان، مرتب شده است. این افراد بعید می‌دانند پیامبر مسئله‌ای با این اهمیت را به حال خود رها کرده باشد، تا پس از ایشان، دیگران نظم و ترتیب دهند.<ref>البیان فی علوم القرآن، ترجمه: محمد صادق نجفی و هاشم‌زاده هریسی.</ref> | ||
آیت‌الله خویی معتقد است، اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با قرآن، [[سنت]]، [[اجماع]] و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref> | آیت‌الله خویی معتقد است، اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها توسط صحابه، امری اشتباه است و با قرآن، [[سنت]]، [[اجماع]] و عقل مخالف است؛ زیرا عظمت قرآن، اهمیت دادن پیامبر به حفظ و جمع آن و تلاش مسلمانان به توصیه‌ها با اجتهادی بودن ترتیب آیات و سوره‌ها به دست صحابه منافات دارد.<ref>شیخ طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، ص۲۵۳–۲۵۷.</ref> | ||