پرش به محتوا

اختلاف امام خمینی با آیت‌الله بروجردی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارزیابی کمی ='
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷: خط ۷:
[[امام خمینی]] اگرچه اختلاف نظرهایی با [[آیت‌الله بروجردی]] داشت اما همیشه احترام و ملاحظه شخصیت و مقام ایشان به عنوان [[مرجعیت|مرجعیت عام شیعیان]] را داشت. امام خمینی هرگز به صورت علنی در مقابل آیت‌الله بروجردی به مخالفت برنخاست بلکه تلاش در تقویت مرجعیت شیعه می‌نمود.
[[امام خمینی]] اگرچه اختلاف نظرهایی با [[آیت‌الله بروجردی]] داشت اما همیشه احترام و ملاحظه شخصیت و مقام ایشان به عنوان [[مرجعیت|مرجعیت عام شیعیان]] را داشت. امام خمینی هرگز به صورت علنی در مقابل آیت‌الله بروجردی به مخالفت برنخاست بلکه تلاش در تقویت مرجعیت شیعه می‌نمود.


اختلاف سلیقه به‌خصوص میان دو فرد صاحبنظر را امری طبیعی خوانده‌اند. در روابط امام خمینی با آیت الله بروجردی نیز چنین اختلاف دیدگاه‌ها و سلیقه وجود داشت. آیت‌الله بروجردی اعتقاد به اصل ولایت فقیه داشت ولی بر خلاف امام خمینی محدوده کمتری برای آن قائل بود. آیت‌الله بروجردی زمانه را برای یک قیام بر علیه حکومت محمدرضا شاه فراهم نمی‌دید و بیشتر به تقویت حوزه علمیه قم اهتمام داشت.
اختلاف سلیقه به‌خصوص میان دو فرد صاحبنظر را امری طبیعی خوانده‌اند. در روابط امام خمینی با آیت الله بروجردی نیز چنین اختلاف دیدگاه‌ها و سلیقه وجود داشت.
 
== دیدگاه‌های مذهبی ==
آیت‌الله بروجردی در موضوع ولایت فقیه، این موضوع را همچون دیگر فقیهان،‌ بر اساس استدلال‌های عقلی و استناد به برخی روایات از جمله [[مقبوله عمر بن حنظله]]، ثابت دانسته و حدود ولایت فقیه را بسیار وسیع می‌دانستند.<ref>{{پک|1=بروجردی|2=۱۴۱۶|ک=البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر|ص=۷۲-۸۰}}</ref>
 
== دیدگاه‌های سیاسی ==
آیت‌الله بروجردی زمانه را برای یک قیام بر علیه حکومت [[محمدرضا شاه]] فراهم نمی‌دید و بیشتر به تقویت [[حوزه علمیه قم]] اهتمام داشت. این اهتمام به تقویت حوزه و همراهی و عدم سنگ‌اندازی حکومت وقت در این وظیفه، سبب شد که با تقویت حوزه علمیه قم توسط آیت‌الله بروجردی، زمینه‌های نهضت روحانیان شیعه بر علیه حکومت پهلوی، شکل بگیرد.<ref>{{پک/بن|1=بروجردی|ک=رادیو فردا|ف=بروجردی و خمینی؛ دو خط موازی که هیچوقت به هم نمی‌رسند|زبان=}}</ref>


{{نقل قول|شیوه خود آیت‌الله خمینی هم مؤثر بود که همیشه نسبت به توهین به آیت‌الله بروجردی حساس بود و بر احترام ظاهری تأکید داشت. سید هادی خسروشاهی روایت می‌کند همراه با شیخ رضا گلسرخی کاشانی که از اعضای فداییان اسلام، نزد آیت‌الله خمینی رفتند تا برای نجات جان نواب پیش آیت‌الله بروجردی وساطت کند، وقتی گلسرخی اظهارات تندی علیه آیت‌الله بروجردی بیان می‌کند، آیت‌الله خمینی برمی‌آشوبد و تذکر می‌دهد که به مرجعیت کاری نداشته باشید.<ref>«[https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-khomeini-boroujerdi-differences/30769604.html بروجردی و خمینی.]»، رادیو فردا، تاریخ درج مطلب:۱۶مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.</ref>}}
{{نقل قول|شیوه خود آیت‌الله خمینی هم مؤثر بود که همیشه نسبت به توهین به آیت‌الله بروجردی حساس بود و بر احترام ظاهری تأکید داشت. سید هادی خسروشاهی روایت می‌کند همراه با شیخ رضا گلسرخی کاشانی که از اعضای فداییان اسلام، نزد آیت‌الله خمینی رفتند تا برای نجات جان نواب پیش آیت‌الله بروجردی وساطت کند، وقتی گلسرخی اظهارات تندی علیه آیت‌الله بروجردی بیان می‌کند، آیت‌الله خمینی برمی‌آشوبد و تذکر می‌دهد که به مرجعیت کاری نداشته باشید.<ref>«[https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-khomeini-boroujerdi-differences/30769604.html بروجردی و خمینی.]»، رادیو فردا، تاریخ درج مطلب:۱۶مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.</ref>}}
خط ۱۷: خط ۲۳:
«من که به تشییع جنازه آقای بروجردی رحمه الله نیامدم، برای این نبود که کسالتم آن قدر شدید بود که نمی‌توانستم به تشییع بیایم. نیامدنم برای این بود که دیدم تشییع جنازه تبعاتی دارد، آنجا مسائلی مطرح خواهد شد و من برای خاطر آنکه از آن مسائل دور بمانم و کنار باشم، از تشییع جنازه صرف نظر کردم».<ref>«[https://www.farsnews.ir/news/13930519000482/چرا-امام-خمینی-ره-در-مراسم-تشییع-پیکر-آیت‌الله-بروجردی-شرکت-نکرد چرا امام خمینی(ره) در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله بروجردی شرکت نکرد]»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب:۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.</ref>}}
«من که به تشییع جنازه آقای بروجردی رحمه الله نیامدم، برای این نبود که کسالتم آن قدر شدید بود که نمی‌توانستم به تشییع بیایم. نیامدنم برای این بود که دیدم تشییع جنازه تبعاتی دارد، آنجا مسائلی مطرح خواهد شد و من برای خاطر آنکه از آن مسائل دور بمانم و کنار باشم، از تشییع جنازه صرف نظر کردم».<ref>«[https://www.farsnews.ir/news/13930519000482/چرا-امام-خمینی-ره-در-مراسم-تشییع-پیکر-آیت‌الله-بروجردی-شرکت-نکرد چرا امام خمینی(ره) در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله بروجردی شرکت نکرد]»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب:۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.</ref>}}
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
== پانویس ==
{{پانویس}}


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
 
* {{یادکرد کتاب|عنوان=البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر|سال=۱۴۱۶|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/00042|نام=سید حسین|نام خانوادگی=بروجردی|پیوند نویسنده=سید حسین بروجردی|ناشر=مکتبه آیة الله العظمی منتظری|مکان=قم|کوشش=|مترجم=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=پاتوق کتاب فردا (۱۳۹۴). «کتابشناسی امام رضا (ع)». bokroom.ir. دریافت‌شده در ۱۰ مهر ۱۳۹۹.|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-khomeini-boroujerdi-differences/30769604.html|تاریخ=۱۶ مرداد ۱۳۹۹|تاریخ بازبینی=۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴|شناسه={{شناسه یادکرد|بروجردی}}|نویسنده=رادیو فردا|کد زبان=|وبگاه=radiofarda.com}}
{{شاخه
{{شاخه
| شاخه اصلی =ادیان و مذاهب
| شاخه اصلی =ادیان و مذاهب

نسخهٔ ‏۲ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۲۱

سؤال

اختلاف آیت الله العظمی بروجردی با امام خمینی بر سر چه بود؟ و چرا امام خمینی در تشیع جنازه آیت الله بروجردی شرکت نکرد؟

درگاه‌ها


امام خمینی اگرچه اختلاف نظرهایی با آیت‌الله بروجردی داشت اما همیشه احترام و ملاحظه شخصیت و مقام ایشان به عنوان مرجعیت عام شیعیان را داشت. امام خمینی هرگز به صورت علنی در مقابل آیت‌الله بروجردی به مخالفت برنخاست بلکه تلاش در تقویت مرجعیت شیعه می‌نمود.

اختلاف سلیقه به‌خصوص میان دو فرد صاحبنظر را امری طبیعی خوانده‌اند. در روابط امام خمینی با آیت الله بروجردی نیز چنین اختلاف دیدگاه‌ها و سلیقه وجود داشت.

دیدگاه‌های مذهبی

آیت‌الله بروجردی در موضوع ولایت فقیه، این موضوع را همچون دیگر فقیهان،‌ بر اساس استدلال‌های عقلی و استناد به برخی روایات از جمله مقبوله عمر بن حنظله، ثابت دانسته و حدود ولایت فقیه را بسیار وسیع می‌دانستند.[۱]

دیدگاه‌های سیاسی

آیت‌الله بروجردی زمانه را برای یک قیام بر علیه حکومت محمدرضا شاه فراهم نمی‌دید و بیشتر به تقویت حوزه علمیه قم اهتمام داشت. این اهتمام به تقویت حوزه و همراهی و عدم سنگ‌اندازی حکومت وقت در این وظیفه، سبب شد که با تقویت حوزه علمیه قم توسط آیت‌الله بروجردی، زمینه‌های نهضت روحانیان شیعه بر علیه حکومت پهلوی، شکل بگیرد.[۲]

امام خمینی از جمله افرادی بود که از آیت الله بروجردی برای اقامت در قم و پذیرفتن ریاست حوزه علمیه قم، دعوت کرده و نقش مؤثری داشتند. پس از ورود آیت‌الله بروجردی به قم، امام خمینی در دروس ایشان شرکت می‌کردند. آیت‌الله بروجردی نیز در برخی مسائل با امام خمینی مشورت می‌کرد «از جمله قضیه آقای برقعی که در کنگره سوسیالیست‌ها در لوزان سوئیس شرکت کرده بود و مراسم استقبال او توسط توده ای‌ها موجب اعتراض گسترده روحانیون شده بود، آیت‌الله بروجردی خبرنگاران را به امام ارجاع می‌دادند.»[۴] همچنین آیت الله بروجردی برای رساندن پیام خود به محمدرضا شاه، امام خمینی را به عنوان نماینده به دربار فرستاد.[۵]

برخی از شرکت نکردن امام خمینی در تشییع پیکر آیت الله بروجردی، وجود اختلافات را نتیجه گرفته‌اند اما محققان شرکت نکردن در تشییع جنازه را امر دیگری دانسته‌اند. شیخ محمدرضا توسلی که بعدها رئیس دفتر امام خمینی شد داستان را چنین نقل کرده که با درگذشت آیت‌الله بروجردی، عده ای از شاگردان امام خمینی تصمیم گرفتند از این فرصت برای اعلام مرجعیت امام خمینی استفاده کنند و برای او تبلیغات داشته باشند. زمانی که امام خمینی متوجه این برنامه شد. در مراسم تشییع جنازه حاضر نشدند.[۶]


پانویس

  1. بروجردی، البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر، ۷۲-۸۰.
  2. «بروجردی و خمینی؛ دو خط موازی که هیچوقت به هم نمی‌رسند»، رادیو فردا.
  3. «بروجردی و خمینی.»، رادیو فردا، تاریخ درج مطلب:۱۶مرداد ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.
  4. «گفت و گو با دکتر محسن بهشتی سرشت، نویسنده کتاب «زمانه و زندگی امام خمینی»»، سایت جماران.
  5. «آیا امام با شاه ملاقات داشت؟»، پرتال امام خمینی، تاریخ درج مطلب: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.
  6. «چرا امام خمینی(ره) در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله بروجردی شرکت نکرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب:۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.
  7. «چرا امام خمینی(ره) در مراسم تشییع پیکر آیت‌الله بروجردی شرکت نکرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب:۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش، تاریخ بازدید: ۳ آذر ۱۴۰۱ش.

منابع

  • بروجردی، سید حسین (۱۴۱۶). البدر الزاهر فی صلاة الجمعة و المسافر. قم: مکتبه آیة الله العظمی منتظری.
  • رادیو فردا (۱۶ مرداد ۱۳۹۹). «پاتوق کتاب فردا (۱۳۹۴). «کتابشناسی امام رضا (ع)». bokroom.ir. دریافت‌شده در ۱۰ مهر ۱۳۹۹». radiofarda.com. دریافت‌شده در ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴.