پیش نویس:سید رضی شیرازی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
(ابرابزار)
جز (Malekpor صفحهٔ کاربر:A.ahmadi/صفحه تمرین را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به پیش نویس:سید رضی شیرازی منتقل کرد)
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
=سید رضی شیرازی=
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
{{جعبه اطلاعات عالمان شیعه
| عنوان            =سید کاظم حائری
| عنوان            =
| تصویر            =Alsayed kathom Alhaeri.jpg
| تصویر            =سید رضی شیرازی.jpg
| توضیح تصویر      =
| توضیح تصویر      =
| اندازه تصویر      =250px
| اندازه تصویر      =
| نام کامل          =سید کاظم حسینی حائری
| نام کامل          =
| لقب              =
| لقب              =
| نسب              =
| نسب              =
| تاریخ تولد        = ۱۳۵۷ق/۱۳۱۷ش
| تاریخ تولد        =[[سال ۱۳۰۷ هجری شمسی|۱۳۰۷ش]]
| شهر تولد          =[[کربلا]]
| شهر تولد          =[[نجف]]
| کشور تولد        =[[عراق]]
| کشور تولد        =[[عراق]]
| محل زندگی        =[[نجف]] - [[قم]]
| محل زندگی        =نجف، [[تهران]]
| تاریخ وفات        =
| تاریخ وفات        =[[سال ۱۴۰۰ هجری شمسی|۱۴۰۰ش]]
| شهر وفات          =
| شهر وفات          =تهران
| محل دفن          =
| محل دفن          =
| خویشاوندان سرشناس =
| خویشاوندان سرشناس =
| استادان          =[[سید محمود حسینی شاهرودی]] - [[سید محمدباقر صدر]]
| استادان          =
| شاگردان          =
| شاگردان          =
| محل تحصیل        =
| محل تحصیل        =[[نجف]]، [[تهران]]
| اجازه روایت از    =
| اجازه روایت از    =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه اجتهاد از  =
| اجازه روایت به   =
| اجازه روایت به   =
| اجازه اجتهاد به =
| اجازه اجتهاد به   =
| تالیفات          =أساس الحکومة الإسلامیة، الإمامة وقیادة المجتمع، ولایة الأمر فی عصر الغیبة
| تالیفات          =
| سایر              =
| سایر              =
| سیاسی            =از رهبران جنبش اسلامی عراق بر ضد حزب بعث
| سیاسی            =
| اجتماعی          =
| اجتماعی          =
| امضا              =
| امضا              =
| وبگاه رسمی        =https://alhaeri.org/
| وبگاه رسمی        =https://sayyedrazishirazi.ir/
}}
}}
'''سید کاظم حسینی حائِری''' (زاده ۱۳۵۷ق/۱۳۱۷ش) از [[مراجع تقلید]] قرن پانزده هجری و از شاگردان [[سید محمد باقر صدر]] است.
'''سید رضی شیرازی'''


حائری در [[کربلا]] متولد شد و پس از تحصیل در [[حوزه علمیه نجف]]، در سال ۱۳۹۴ق به ایران مهاجرت کرد و فعالیت‌های علمی خود را در [[حوزه علمیه قم]] ادامه داد. وی در [[قم]] یک مدرسه علمیه به زبان عربی و یک مؤسسه تبلیغی پایه‌گذاری کرد و پس از سرنگونی نظام بعث [[عراق]] نیز مدرسه‌ای علمیه در [[نجف]] تأسیس نمود.
==زیست‌نامه==
پس از شهادت سید محمدباقر صدر و [[سید محمد صدر]] گروهی از مردم عراق وی را به عنوان مرجع دینی و سیاسی خود برگزیدند.
او در ۱۳۰۷ش (۱۳۴۵ق) در نجف به دنیا آمد.<ref>فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۳.</ref> پدر او محمدحسین شیرازی از عالمان شیعه، و جد پدری وی میرزای شیرازی، صاحب فتوای تحریم تنباکو است.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.</ref> پدربزرگ پدری او میرزا علی آقای شیرازی (درگذشت ۱۳۵۵ش)، از مراجع تقلید نجف<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.</ref> و پدربزرگ مادری او، محمدکاظم شیرازی (درگذشت ۱۳۶۷ق) از عالمان شیعه بوده‌اند.<ref>صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۵.
</ref>


سید کاظم حائری تحول در شیوه آموزشی رایج در [[حوزه‌های علمیه]] را ضروری می‌داند. او قبل و بعد از سرنگونی نظام بعث بیانیه‌هایی درباره مسائل سیاسی عراق صادر کرد و حضور اشغالگران در عراق را محکوم نمود و درباره قانون اساسی عراق اعلام موضع کرد.
سید رضی شیرازی در ۹۳ سالگی، در ۱۰ آذر ۱۴۰۰ش، درگذشت.<ref>«[https://fa.abna24.com/news/%d8%a7%d8%a8%d9%86%d8%a7%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d8%a7/%d8%a2%db%8c%d8%aa%e2%80%8c%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%af-%d8%b1%d8%b6%db%8c-%d8%b4%db%8c%d8%b1%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d8%af%d8%b1%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa_1101533.html آیت‌الله سید رضی شیرازی درگذشت]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).</ref> سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران<ref>«[https://fa.abna24.com/news/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9-%D8%B9%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1%D9%BE%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D8%B6%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2_1101587.html پیام تسلیت رهبر انقلاب درپی درگذشت آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).</ref> و سید علی سیستانی مرجع تقلید شیعه<ref>«[https://fa.abna24.com/news/%d8%a7%d8%ae%d8%a8%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%b1%d8%a7%d8%ac%d8%b9-%d8%b9%d8%b8%d8%a7%d9%85-%d8%aa%d9%82%d9%84%db%8c%d8%af/%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%a7%d8%b1%d8%aa%d8%ad%d8%a7%d9%84-%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%af-%d8%b1%d8%b6%db%8c-%d8%b4%db%8c%d8%b1%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d8%b3%d9%84%db%8c%d8%aa-%da%af%d9%81_1101574.html آیت الله سیستانی ارتحال آیت الله سید رضی شیرازی را تسلیت گفتند]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).</ref> درگذشت او را در پیام‌هایی تسلیت گفتند.


حائری کتاب‌ها و مقالاتی تألیف کرده است از جمله: أساس الحکومة الإسلامیة، الإمامة وقیادة المجتمع، ولایة الأمر فی عصر الغیبة.
==تحصیل==
شیرازی تا حدود ۲۸ سالگی در نجف بود و تحصیلات فقهی و اصولی را از مقدمات تا خارج گذراند.<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.</ref> استادان او در نجف چنین بودند:
{{ستون|۲}}
*محمدحسین شیرازی، پدرش<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref>
*محمدکاظم شیرازی، پدربزرگ مادری‌اش<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref>
*مجتبی لنکرانی<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.</ref>
*فیاض اصفهانی<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.</ref>
*آیت الله خویی<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.</ref>
*حسین حلی<ref>آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۶.</ref>
* محمدحسین کاشف الغطاء<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.</ref>
{{پایان}}
سید رضی‌الدین شیرازی تابستان از نجف به تهران می‌آمد و از استادان این شهر در علوم فلسفه،‌ فقه و اصول بهره می‌برد.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref> تا اینکه در ۲۸ سالگی به طور کامل، به تهران هجرت کرد.<ref>«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.</ref> وی کتاب‌های شرح منظومه، اشارات و اسفار را نزد ابوالحسن شعرانی، مهدی الهی قمشه‌ای و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی خواند.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref> نزد ابوالحسن شعرانی، کتاب شفا نوشته ابن‌سینا را نیز خواند و علم هیئت را از او آموخت.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref>
 
احمد آشتیانی،<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref> عماد رشتی<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref> و محمدعلی حکیم شیرازی،‌<ref>صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۵.</ref> از دیگر استادان وی در فلسفه بودند. او شرح فصوص‌الحکم ابن عربی با موضوع عرفان نظری را نزد سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و محمدحسین فاضل تونی خواند.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref>  وی همچنین نزدیک به هفت سال از درس خارج فقه محمدتقی آملی استفاده کرد.<ref>«مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.</ref>
 
سید رضی شیرازی از احمد آشتیانی، و پس از آن در ۲۹ سالگی، از سید ابوالحسن رفیعی قزوینی اجازه اجتهاد گرفت.<ref>«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.</ref> وی همچنین از محمدحسین کاشف الغطاء، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید ابوالقاسم کاشانی، سید عبدالهادی شیرازی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، اجازه اجتهاد گرفته است.<ref>«آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی؛ اسناد و عکس‌ها»، ص۲۲۳-۲۲۶.</ref>
 
==فعالیت‌های علمی و فرهنگی==
سید رضی شیرازی در تهران، در مدرسه مروی کتاب‌های مطول، قوانین، رسائل و اشارات را تدریس می‌کرد.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref> وی در سال ۱۳۳۸ش، برای تدریس به مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) دعوت شد و در آنجا، قسمت اول منظومه را تدریس می‌کرد.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>  شیرازی در دانشکده الهیات فقه تهران نیز، فقه و اصول تدریس می‌کرد.<ref>«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.</ref>
 
:'''امام جماعت مسجد شفای تهران'''
 
سید رضی شیرازی، در سال ۱۳۴۴ش، به درخواست سید احمد خوانساری مشغول اقامه نماز جماعت در مسجد شفا در منطقه یوسف‌آباد تهران شد.<ref>فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۳.</ref>{{یادداشت|مسجد شفا در خیابان ولی عصر، بین خیابان دکتر بهشتی و شهید مطهری، واقع شده است. («زندگی‌نامه آیت‌الله سید رضی شیرازی، امام جماعت مسجد شفا» ص۱۵۷.)}} این مسجد به دستور آیت‌الله بروجردی و با کمک سید احمد خوانساری بنا شده بود.<ref>«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.</ref> او در خانه خود در یوسف‌آباد و گاه در مسجد شفا، فلسفه و خارج فقه و اصول تدریس می‌کرد.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>


== زندگی‌نامه ==
او چنانکه خودش گفته، پس از هجرت به تهران، بیشتر به فلسفه و عرفان پرداخته است.<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.</ref> شیرازی همچنین دو شب در هفته، مباحث تفسیری و اخلاقی برای عموم مردم بیان می‌کرد.<ref>آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۶.</ref> از خصوصیات تدریس او، ساده‌گویی و تطبیق دقیق محتوای درس، با متن کتاب‌های درسی دانسته شده است.<ref>صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۶.</ref> روش او را در تفسیر، بیشتر فلسفی و عرفانی شمرده‌اند.<ref>صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۶.</ref>
سید کاظم حسینی حائری در دهم شعبان سال ۱۳۵۷ق در شهر [[کربلا]] متولد شد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 التعریف]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref> لقب حائری را بیانگر تولد او و پدرش در کربلا ([[حائر حسینی]]) دانسته‌اند.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=5 اللقب]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


سید کاظم حائری اصالتاً ایرانی است.<ref>[http://dr.alialmomen.com/component/k2/itemlist/user/125-علي-المؤمن.html تطور الفکر السیاسی لحزب الدعوة الإسلامیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref> پدرش سید علی حسینی حائری (متوفای ۱۳۹۸ق) در [[حوزه علمیه کربلا]] به تحصیل پرداخت و سپس به [[نجف]] مهاجرت کرد و ادامه تحصیلات حوزوی خود را در [[حوزه نجف]] پی‌گرفت و در سال ۱۳۹۸ق از دنیا رفت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=3 والده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
:'''گفتگو با اقلیت‌های مذهبی'''
او پنج برادر دارد که یکی از آنها در زندان نظام بعث در اثر شکنجه جان سپرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 التعریف]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
سید کاظم حائری در بیست و چهار سالگی با دختر عمویش ازدواج کرد و چهار پسر به نام‌های جواد، صادق، علی و محمدرضا دارد. سید جواد در دفاع از [[جمهوری اسلامی ایران]] در [[جنگ ایران و عراق]] شرکت کرد و به شهادت رسید.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=6 حیاته الشخصیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


== فعالیت‌های علمی ==
سید رضی شیرازی با افراد زیادی از اقلیت‌های مذهبی گفتگو می‌کرد. دلیل رفت و آمد اقلیت‌های مذهبی به مسجد شفا، موقعیت مسجد در یوسف‌آباد تهران بود، که بیشتر مسیحیان تهران و افرادی با دیگر ادیان، در این محل سکونت دارند؛ البته به گفته شیرازی، گفتگوی دینی او بیشتر با افرادی خارجی بوده که به دلیل موقعیت یوسف‌آباد به آنجا می‌رفتند.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref> شیرازی تا تیر ۱۴۰۰ش، بیش از ۶۴۰ نفر را به دین اسلام و مذهب تشیع دعوت کرده بود.<ref>«[https://psri.ir/?id=ph583r12 رازهای موفقیت یک امام جماعت در گفتگو با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.</ref>
سید کاظم حائری از سن پنج سالگی آشنایی با [[قرآن]] را نزد مادرش آغاز کرد و سپس دروس حوزوی را نزد پدرش و دیگر اساتید حوزه علمیه نجف فراگرفت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=7 دراسته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
وی پیش از هفده سالگی دروس سطح حوزوی را به پایان رساند و به مدت ۱۴ سال در درس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]] [[سید محمود حسینی شاهرودی]] شرکت کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=8 نبوغه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> آیت الله شاهرودی برخی از استفتائات خود را به سید کاظم ارجاع داده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=9 تدرجه العلمی]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


حائری سپس به مدت ۱۲ سال در درس‌های فقه، اصول، فلسفه و اقتصاد [[سید محمد باقر صدر]] حضور یافت و در تألیف کتاب «الاُسُس المنطقیّة للاِستقراء»، با وی همکاری علمی داشت.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=9 تدرجه العلمی]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری؛ [https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
:'''آثار'''


=== مهاجرت به قم ===
آثار سید رضی شیرازی در موضوعات فلسفه، کلام و قرآن نوشته شده و عبارتند از:‌
سید کاظم حائری در جمادی‌الاولی سال ۱۳۹۴ق/۱۳۵۳ش<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317 مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref> از [[نجف]] به [[قم]] مهاجرت کرد و مدت کوتاهی به تدریس درس‌های سطح عالی در [[حوزه علمیه قم]] پرداخت و پس از آن تدریس [[درس خارج]] فقه و اصول را آغاز کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=13 هجرته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
*درس‌های شرح منظومه حکیم سبزواری<ref>فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.</ref>که پیاده شده درس شرح منظومه وی است. او خود ویژگی‌های شرح خود را، زبان فارسی و خودآموز بودن آن دانسته است.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
*حاشیه بر امور عامه اسفار، که تقریرات وی از درس سید ابوالحسن قروینی است.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
*کتابی در اصول اعتقادات به زبان فارسی<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
*الاسفار عن الاسفار: تعلیقات علی الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة‌ الاربعة که مجموعه تعلیقات وی بر رخب مباحث کتاب اسفار ملاصدرا است. این تعلیقات افزون بر اینکه حاصل اندیشه خود او است، در مواضعی برگرفته از درس سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، احمد آشتیانی و علامه حکیم شیرازی است.<ref>فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.</ref>
*طرح و نقد اندیشه‌ها، با موضوع اصول دین<ref>صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.</ref>
*عقل نظری و عملی در سه جلد<ref>«زندگی‌نامه آیت‌الله سید رضی شیرازی، امام جماعت مسجد شفا» ص۱۵۸.</ref>
*زلال حکمت، مجموعه سخنرانی‌های وی که در سه جلد چاپ شده است.<ref>آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۷.</ref>
*نگاه ناب<ref>آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۹.</ref>
شیرازی همچنین حاشیه‌هایی بر رسائل، مکاسب، کفایه و قوانین نگاشته است.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>


وی همچنین برخی موضوعات همچون قضاوت، ولایت امر در عصر غیبت و «فقه العقود» را به شیوه تطبیقی (مقارن) میان [[فقه]] و علم حقوق تدریس کرده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
==فعالیت‌های سیاسی==
سید رضی شیرازی چنانکه خود گفته در نجف، در فعالیت‌های سیاسی و همچنین ضد کمونیستی شرکت داشت.<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.</ref> وی در نجف، از دوستان نواب صفوی بود؛ ولی با وجود اصرارهای وی، عضو فدائیان اسلام نشد. او دلیل نپذیرفتن پیشنهاد نواب را، بازنماندن از دروس حوزوی دانسته است.<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۵.</ref>


حائری در سال ۱۴۰۱ق مدرسه علمیه‌ای در شهر قم به نام شهید محمدباقر صدر تأسیس کرد که در آن علوم [[اهل بیت]] به زبان عربی برای عراقیان ساکن ایران تدریس می‌شود. او همچنین مؤسسه‌ای تبلیغی به نام شهید صدر تأسیس کرد که در زمینه اعزام روحانیان برای تبلیغ در مناطق مختلف فعالیت دارد. شبیه همین مؤسسه را نیز پس از سقوط نظام بعث، در [[نجف]] پایه‌گذاری کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
شیرازی بعد از هجرت به ایران، با سید ابوالقاسم کاشانی در ارتباط بود و در تظاهرات‌های مربوط به ملی شدن نفت شرکت می‌کرد؛<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.</ref> البته او با مرحوم آقای بهبانی که به گفته او با دربار روابط مثبت داشت و از منتقدان مصدق بود نیز، رفت و آمد داشت.<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۵.</ref>  


=== تالیفات ===
سید رضی شیرازی جزء‌ سه نماینده‌ای بود که آیت‌الله بروجردی حدود سال ۱۳۳۹ش، به کنگره بین‌المللی بیت‌المقدس که در اردن برگزار می‌شد، فرستاد.<ref>«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.</ref>
{{اصلی|فهرست آثار سید کاظم حائری}}
[[پرونده:Mabaheth Alosol.jpg|200px|بندانگشتی|کتاب مباحث الاصول، تقریرات سید کاظم حائری بر درس استادش محمدباقر صدر]]
سید کاظم حائری کتاب‌ها و مقالاتی در زمینه‌های گوناگون از جمله [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[حکومت اسلامی]] و [[امامت]] تألیف کرده است. برخی از آثار او عبارتند از:
* مباحث الاصول: حائری در این کتاب، تقریر درس‌های استادش [[شهید صدر]] را مطرح کرده و بر آنها تعلیقه زده است.
* اساس الحکومة الاسلامیة: در این کتاب نظریات دموکراسی، شورا و [[ولایت فقیه]] به شیوه استدلالی و تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
* ولایة الأمر فی عصر الغیبة: کتابی فقهی و استدلالی است و در آن به مهمترین مسائل مطرح درباره ولایت امر در زمان [[غیبت امام زمان|غیبت امام زمان(ع)]] پرداخته شده است.
[[پرونده:Almarjeah wa Alqyadeh.jpg|200px|بندانگشتی|کتاب المرجعیة و القیادة، از تالیفات سید کاظم حائری]]
* القضاء فی الفقه الإسلامی: این کتاب دربردارنده مهمترین مباحث [[قضاء]] در فقه اسلامی است و برخی از آنها با مباحث حقوقی تطبیق داده شده است.
* الإمامة و قیادة المجتمع: حائری در این کتاب درباره منصب امامت [[امامان معصوم(ع)]] و رهبری امت بحث کرده است.
* مقاله أدوار التأریخ فی القرآن الکریم: وی در این مقاله که در چهار شماره از مجله «الحوار الفکری والسیاسی» طی سال‌های ۱۴۰۵ تا ۱۴۰۷ق به چاپ رسید، به [[تفسیر موضوعی]] قرآن کریم پرداخته است. این بحث، ادامه سخنرانی‌های شهید صدر است که در کتابی به نام «المدرسة القرآنیة» به چاپ رسیده است.
* نظرة الإسلام إلی الحقوق الزوجیة: حائری این بحث را در ششمین همایش اندیشه اسلامی (المؤتمر السادس للفکر الإسلامی) ارائه کرد و در تاریخ ۱۴۰۸ق به چاپ رسید.
* حقوق المرأة فی الإسلام: این مقاله در شماره ۲۱ مجله رسالة الثقلین منتشر شده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=19 مؤلفاته]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


=== دیدگاه‌ها و جایگاه علمی ===
وی و دیگر روحانیان برای ملاقات با محمدرضا شاه، به مسجد سپهسالار دعوت شدند. او در این ملاقات شرکت نکرد و این باعث شد، از مدرسه سپهسالار اخراج شود.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref> مواضع او در حمایت از مبارزات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش، باعث شد در سال ۱۳۴۳ش از دانشکده الهیات فقه تهران نیز اخراج شود.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
حائری قائل به ضرورت تحول در شیوه رایج آموزشی در [[حوزه علمیه]] است و تحولات مد نظر خود را در مدرسه تحت اشراف خود (مدرسه شهید صدر) اجرا کرده است. او همچنین شیوه [[درس خارج]] را نیز نیازمند تحول می‌داند.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=14 نشاطه فی داخل الحوزة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


از آیت‌الله [[محمدباقر صدر]] سخنانی در تأیید مقام علمی سید کاظم حائری نقل شده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=17 ما ورد عن أستاذه فی حقه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
پس از انقلاب، اعضای روحانیت مبارز بدون اطلاع وی، نام شیرازی را در لیست کاندیداهای پیشنهادی خود برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری قرار دادند. پس از اعتراض شیرازی، اعضای روحانیت مبارز به گفتند این کار به توصیه امام خمینی انجام شده است.<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۷.</ref> او پس از انقلاب، از قبول مناصب حکومتی خودداری می‌کرد.<ref>نبوت، «از میرزا تا آقارضی»، ص۱۴۶.</ref>  
از آیت‌الله [[سید محمد صدر]] نیز نقل شده است که حائری را اعلم پس از خود دانسته و مردم را برای [[تقلید]] به او ارجاع داده است.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=18 موقف السیّد الشهید الصدر الثانی منه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


== فعالیت سیاسی ==
شیرازی در مرداد سال ۱۳۵۸ش، توسط گروه فرقان مورد سوء قصد قرار گرفت و مجروح شد.<ref>«ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۳.</ref> او این ترور را پس از یک هفته از اعلام اسم او به عنوان کاندیدای خبرگان دانسته است.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref> امام خمینی در ۲۴ تیر ۱۳۵۸ش، در پیامی خطاب به سید رضی شیرازی، سوء قصد به او را محکوم کرد.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۸۶.</ref>
[[پرونده:Alhaeri Nasrollah.jpg|بندانگشتی|[[سید حسن نصرالله]] در کنار آیت‌الله حائری]]
==اندیشه‌ها==
حائری به ضرورت تأسیس [[حکومت اسلامی]] اعتقاد دارد. وی پیش از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] در ایران، کتاب‌هایی درباره مبانی حکومت اسلامی، مبارزه مسلحانه در اسلام و [[ولایت فقیه]] در [[عصر غیبت]] تألیف کرد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=10 وعیه]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
سید رضی شیرازی را از مروجان و پیروان حکمت متعالیه ملاصدرا شمرده‌اند.<ref>فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.</ref> او آموختن فقه و اصول در حوزه‌های علمیه را لازم ولی ناکافی، و نیاز ضروری امروز را کلام، فلسفه و تفسیر می‌دانست.<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۱.</ref> شیرازی معتقد بود بدون فلسفه نمی‌توان به بسیاری از پرسش‌های دینی پاسخ داد.<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۰.</ref> به نظر او بیشتر مطالب عرفان اسلامی، ضدیتی با دین ندارد. او مولانا را از نظر علمی و عرفانی، مردی بزرگ،<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۰.</ref> و ابن عربی را کم‌نظیر می‌شمرد.<ref>فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۱.</ref>
او در اثر فعالیت‌های سیاسی و جهادی ناگزیر به ترک عراق شد و در سال ۱۳۹۴ق/۱۳۵۳ش به [[ایران]] مهاجرت کرد و در شهر [[قم]] اقامت گزید و فعالیت‌های سیاسی خود را از راه نامه‌نگاری با استادش [[سید محمدباقر صدر]] ادامه داد.<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=12 جهاده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>


پس از شهادت محمدباقر صدر گروهی از مردم عراق برای [[تقلید]] در [[مسائل شرعی]] و نیز مسائل سیاسی به وی روآوردند. حائری پس از شهادت استادش شهید صدر با جنبش اسلامی در عراق همراه شد و از آن پشتیبانی کرد و کتاب «دلیل المجاهد» را نوشت. پس از شهادت [[سید محمد صدر]]، حائری به شکل گسترده‌تری به رهبری جریان انقلابی در عراق پرداخت و بیانیه‌هایی بر ضد نظام بعث صادر کرد و در یکی از بیانیه‌های خود، سران حزب بعث را مهدور الدم اعلام نمود. پس از سرنگونی حزب بعث در عراق نیز وی به فعالیت سیاسی خود ادامه داد. برخی از فعالیت‌های سیاسی وی عبارتند از: مخالفت با قانون اساسی موقت عراق، تدوین قانون اساسی پیشنهادی برای عراق در سیزده فصل، محکوم کردن ورود نیروهای اشغالگر آمریکایی به عراق و تأکید بر لزوم حفظ اتحاد و همبستگی میان مردم عراق<ref>[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=12 جهاده]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حائری.</ref>
شیرازی درباره حوزه علمیه معتقد بود، طلاب باید پس از گذراندن مرحله عمومی، به مراحل تخصصی مطابق با استعداد خود راه یابند.<ref>«[http://ensani.ir/fa/article/66123 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پرتال جامع علوم انسانی.</ref>  


:'''ارتباط با حزب الدعوة'''
انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ریاست مهدی محقق، در ۲۸ مهر ۱۳۹۵ش، برای سید رضی شیرازی مراسم بزرگداشت گرفت.<ref>«[https://www.ettelaat.com/?p=238387 یادداشت، مقدمه بزرگداشت آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، روزنامه اطلاعات، ۲۷ مهر ۱۳۹۵ش.</ref>
حائری پس از شهادت محمدباقر صدر، پایه‌گذار [[حزب الدعوة الاسلامیة]]، برای مدتی به عنوان [[فقیه]] حزب انتخاب شد، ولی این ارتباط حزبی دوام نیافت، زیرا حزب به این نتیجه رسید که تصمیم‌گیری شورایی را جایگزین تصمیم‌گیری فردی کند.<ref>جعفریان، التشیع فی العراق وصلاته بالمرجعیة وإیران، ص۱۴۴.</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}


== منابع ==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
*[https://alhaeri.org/pages/bio-detail.php?id=2 السیرة الذاتیة]، پایگاه رسمی آیت‌الله سید کاظم حسینی حائری، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۰ش
*فنا، فاطمه، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/780809 سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای]»، شماره ۱۸، اسفند ۱۳۸۷ش.
*[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4518/5455/51317/مصاحبه-با-آیت-اللّه-سید-کاظم-حائری مصاحبه با آیت‌الله سید کاظم حائری]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج: تیر ۱۳۷۶ش، تاریخ بازدید: ۳ مهر ۱۴۰۰ش
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1681425 مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، در مجله حوزه، شماره ۵۰ و ۵۱، ۱۳۷۱ش.
* جعفریان، رسول، التشیع فی العراق وصلاته بالمرجعیة وإیران (نظرة عابرةترجمة: حیدر مجید، دار الحبیب، ۲۰۰۸م.
*صاعدی سمیرمی، جمشید، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4614 سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، در گلستان قرآن، شماره ۹۴، نیمه اول دی ۱۳۸۳ش.
{{پایان}}
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/43925 ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن در گفت و گوی یادآور با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، در یادآور، شماره ۶، ۷ و ۸، ۱۳۸۸ و بهار ۱۳۸۹ش.
 
*محقق، مهدی، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1731999 بزرگداشت آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی]»، در زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، دوره۱، ۲۹ مهر ۱۳۹۵ش.
{{فقیهان شیعه (قرن ۱۵ قمری)}}
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1732012 آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی؛ اسناد و عکس‌ها]»، در زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، دوره۱، ۲۹ مهر ۱۳۹۵ش.
{{مراجع تقلید شیعه}}
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1733112 زندگی‌نامه آیت‌الله سید رضی شیرازی، امام جماعت مسجد شفا]»، در همایش ائمه جماعات اهل قلم، دوره ۱، ۲۳ فروردین ۱۳۸۵ش.
*فیضی، کریم، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/284452 زوایای دانش اسلامی]»، در اطلاعات حکمت و معرفت، سال سوم، شماره ۲، اردیبهشت ۱۳۸۷ش.
*آیت‌الله‌زاده شیرازی، سید محمدحسین، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1732003 آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین]»، در زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، دوره۱، ۲۹ مهر ۱۳۹۵ش.
*نبوت، اکبر، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1732007 از میرزا تا آقارضی]»، در زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، دوره۱، ۲۹ مهر ۱۳۹۵ش.
*بهشتی، سعید، «[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/75061 رابطه عقل و دین از دیدگاه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، در مجله عقل و دین، شماره ۲، بهار و تابستان ۱۳۸۹ش.
*«[https://psri.ir/?id=ph583r12 رازهای موفقیت یک امام جماعت در گفتگو با آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید: ۱۲ آذر ۱۴۰۰ش.
*«[https://sayyedrazishirazi.ir/زندگینامه/مسلمان-نمودن-اقلیت-ها-و-حوزه-تدریس/ زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی، تاریخ بازدید:‌ ۱۲ آذر ۱۴۰۰ش.
*امام خمینی، سید روح‌الله، [http://www.imam-khomeini.ir/fa/page/210/?kind=279 صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی]، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۹ش.
*«[https://fa.abna24.com/news/%d8%a7%d8%a8%d9%86%d8%a7%db%8c-%d8%b4%d9%87%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%87%d8%a7/%d8%a2%db%8c%d8%aa%e2%80%8c%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%af-%d8%b1%d8%b6%db%8c-%d8%b4%db%8c%d8%b1%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d8%af%d8%b1%da%af%d8%b0%d8%b4%d8%aa_1101533.html آیت‌الله سید رضی شیرازی درگذشت]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا)،‌ تاریخ درج مطلب، ۱۰ آذر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۱۲ آذر ۱۴۰۰ش.
*«[https://fa.abna24.com/news/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AC%D8%B9-%D8%B9%D8%B8%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D9%82%D9%84%DB%8C%D8%AF/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1%D9%BE%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D8%B6%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2_1101587.html پیام تسلیت رهبر انقلاب درپی درگذشت آیت‌الله سید رضی شیرازی]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابناتاریخ درج مطلب، ۱۱ آذر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۱۲ آذر ۱۴۰۰ش.
*«[https://fa.abna24.com/news/%d8%a7%d8%ae%d8%a8%d8%a7%d8%b1-%d9%85%d8%b1%d8%a7%d8%ac%d8%b9-%d8%b9%d8%b8%d8%a7%d9%85-%d8%aa%d9%82%d9%84%db%8c%d8%af/%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%a7%d8%b1%d8%aa%d8%ad%d8%a7%d9%84-%d8%a2%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%af-%d8%b1%d8%b6%db%8c-%d8%b4%db%8c%d8%b1%d8%a7%d8%b2%db%8c-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d8%b3%d9%84%db%8c%d8%aa-%da%af%d9%81_1101574.html آیت الله سیستانی ارتحال آیت الله سید رضی شیرازی را تسلیت گفتند]»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا)، تاریخ درج مطلب، ۱۱ آذر ۱۴۰۰ش، تاریخ بازدید ۱۲ آذر ۱۴۰۰ش.

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۵۷

سید رضی شیرازی

الگو:جعبه اطلاعات عالمان شیعه سید رضی شیرازی

زیست‌نامه

او در ۱۳۰۷ش (۱۳۴۵ق) در نجف به دنیا آمد.[۱] پدر او محمدحسین شیرازی از عالمان شیعه، و جد پدری وی میرزای شیرازی، صاحب فتوای تحریم تنباکو است.[۲] پدربزرگ پدری او میرزا علی آقای شیرازی (درگذشت ۱۳۵۵ش)، از مراجع تقلید نجف[۳] و پدربزرگ مادری او، محمدکاظم شیرازی (درگذشت ۱۳۶۷ق) از عالمان شیعه بوده‌اند.[۴]

سید رضی شیرازی در ۹۳ سالگی، در ۱۰ آذر ۱۴۰۰ش، درگذشت.[۵] سید علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران[۶] و سید علی سیستانی مرجع تقلید شیعه[۷] درگذشت او را در پیام‌هایی تسلیت گفتند.

تحصیل

شیرازی تا حدود ۲۸ سالگی در نجف بود و تحصیلات فقهی و اصولی را از مقدمات تا خارج گذراند.[۸] استادان او در نجف چنین بودند:

  • محمدحسین شیرازی، پدرش[۹]
  • محمدکاظم شیرازی، پدربزرگ مادری‌اش[۱۰]
  • مجتبی لنکرانی[۱۱]
  • فیاض اصفهانی[۱۲]
  • آیت الله خویی[۱۳]
  • حسین حلی[۱۴]
  • محمدحسین کاشف الغطاء[۱۵]

سید رضی‌الدین شیرازی تابستان از نجف به تهران می‌آمد و از استادان این شهر در علوم فلسفه،‌ فقه و اصول بهره می‌برد.[۱۶] تا اینکه در ۲۸ سالگی به طور کامل، به تهران هجرت کرد.[۱۷] وی کتاب‌های شرح منظومه، اشارات و اسفار را نزد ابوالحسن شعرانی، مهدی الهی قمشه‌ای و سید ابوالحسن رفیعی قزوینی خواند.[۱۸] نزد ابوالحسن شعرانی، کتاب شفا نوشته ابن‌سینا را نیز خواند و علم هیئت را از او آموخت.[۱۹]

احمد آشتیانی،[۲۰] عماد رشتی[۲۱] و محمدعلی حکیم شیرازی،‌[۲۲] از دیگر استادان وی در فلسفه بودند. او شرح فصوص‌الحکم ابن عربی با موضوع عرفان نظری را نزد سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و محمدحسین فاضل تونی خواند.[۲۳] وی همچنین نزدیک به هفت سال از درس خارج فقه محمدتقی آملی استفاده کرد.[۲۴]

سید رضی شیرازی از احمد آشتیانی، و پس از آن در ۲۹ سالگی، از سید ابوالحسن رفیعی قزوینی اجازه اجتهاد گرفت.[۲۵] وی همچنین از محمدحسین کاشف الغطاء، سید جمال‌الدین گلپایگانی، سید ابوالقاسم کاشانی، سید عبدالهادی شیرازی و سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی، اجازه اجتهاد گرفته است.[۲۶]

فعالیت‌های علمی و فرهنگی

سید رضی شیرازی در تهران، در مدرسه مروی کتاب‌های مطول، قوانین، رسائل و اشارات را تدریس می‌کرد.[۲۷] وی در سال ۱۳۳۸ش، برای تدریس به مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) دعوت شد و در آنجا، قسمت اول منظومه را تدریس می‌کرد.[۲۸] شیرازی در دانشکده الهیات فقه تهران نیز، فقه و اصول تدریس می‌کرد.[۲۹]

امام جماعت مسجد شفای تهران

سید رضی شیرازی، در سال ۱۳۴۴ش، به درخواست سید احمد خوانساری مشغول اقامه نماز جماعت در مسجد شفا در منطقه یوسف‌آباد تهران شد.[۳۰][یادداشت ۱] این مسجد به دستور آیت‌الله بروجردی و با کمک سید احمد خوانساری بنا شده بود.[۳۱] او در خانه خود در یوسف‌آباد و گاه در مسجد شفا، فلسفه و خارج فقه و اصول تدریس می‌کرد.[۳۲]

او چنانکه خودش گفته، پس از هجرت به تهران، بیشتر به فلسفه و عرفان پرداخته است.[۳۳] شیرازی همچنین دو شب در هفته، مباحث تفسیری و اخلاقی برای عموم مردم بیان می‌کرد.[۳۴] از خصوصیات تدریس او، ساده‌گویی و تطبیق دقیق محتوای درس، با متن کتاب‌های درسی دانسته شده است.[۳۵] روش او را در تفسیر، بیشتر فلسفی و عرفانی شمرده‌اند.[۳۶]

گفتگو با اقلیت‌های مذهبی

سید رضی شیرازی با افراد زیادی از اقلیت‌های مذهبی گفتگو می‌کرد. دلیل رفت و آمد اقلیت‌های مذهبی به مسجد شفا، موقعیت مسجد در یوسف‌آباد تهران بود، که بیشتر مسیحیان تهران و افرادی با دیگر ادیان، در این محل سکونت دارند؛ البته به گفته شیرازی، گفتگوی دینی او بیشتر با افرادی خارجی بوده که به دلیل موقعیت یوسف‌آباد به آنجا می‌رفتند.[۳۷] شیرازی تا تیر ۱۴۰۰ش، بیش از ۶۴۰ نفر را به دین اسلام و مذهب تشیع دعوت کرده بود.[۳۸]

آثار

آثار سید رضی شیرازی در موضوعات فلسفه، کلام و قرآن نوشته شده و عبارتند از:‌

  • درس‌های شرح منظومه حکیم سبزواری[۳۹]که پیاده شده درس شرح منظومه وی است. او خود ویژگی‌های شرح خود را، زبان فارسی و خودآموز بودن آن دانسته است.[۴۰]
  • حاشیه بر امور عامه اسفار، که تقریرات وی از درس سید ابوالحسن قروینی است.[۴۱]
  • کتابی در اصول اعتقادات به زبان فارسی[۴۲]
  • الاسفار عن الاسفار: تعلیقات علی الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة‌ الاربعة که مجموعه تعلیقات وی بر رخب مباحث کتاب اسفار ملاصدرا است. این تعلیقات افزون بر اینکه حاصل اندیشه خود او است، در مواضعی برگرفته از درس سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، احمد آشتیانی و علامه حکیم شیرازی است.[۴۳]
  • طرح و نقد اندیشه‌ها، با موضوع اصول دین[۴۴]
  • عقل نظری و عملی در سه جلد[۴۵]
  • زلال حکمت، مجموعه سخنرانی‌های وی که در سه جلد چاپ شده است.[۴۶]
  • نگاه ناب[۴۷]

شیرازی همچنین حاشیه‌هایی بر رسائل، مکاسب، کفایه و قوانین نگاشته است.[۴۸]

فعالیت‌های سیاسی

سید رضی شیرازی چنانکه خود گفته در نجف، در فعالیت‌های سیاسی و همچنین ضد کمونیستی شرکت داشت.[۴۹] وی در نجف، از دوستان نواب صفوی بود؛ ولی با وجود اصرارهای وی، عضو فدائیان اسلام نشد. او دلیل نپذیرفتن پیشنهاد نواب را، بازنماندن از دروس حوزوی دانسته است.[۵۰]

شیرازی بعد از هجرت به ایران، با سید ابوالقاسم کاشانی در ارتباط بود و در تظاهرات‌های مربوط به ملی شدن نفت شرکت می‌کرد؛[۵۱] البته او با مرحوم آقای بهبانی که به گفته او با دربار روابط مثبت داشت و از منتقدان مصدق بود نیز، رفت و آمد داشت.[۵۲]

سید رضی شیرازی جزء‌ سه نماینده‌ای بود که آیت‌الله بروجردی حدود سال ۱۳۳۹ش، به کنگره بین‌المللی بیت‌المقدس که در اردن برگزار می‌شد، فرستاد.[۵۳]

وی و دیگر روحانیان برای ملاقات با محمدرضا شاه، به مسجد سپهسالار دعوت شدند. او در این ملاقات شرکت نکرد و این باعث شد، از مدرسه سپهسالار اخراج شود.[۵۴] مواضع او در حمایت از مبارزات ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ش، باعث شد در سال ۱۳۴۳ش از دانشکده الهیات فقه تهران نیز اخراج شود.[۵۵]

پس از انقلاب، اعضای روحانیت مبارز بدون اطلاع وی، نام شیرازی را در لیست کاندیداهای پیشنهادی خود برای انتخابات مجلس خبرگان رهبری قرار دادند. پس از اعتراض شیرازی، اعضای روحانیت مبارز به گفتند این کار به توصیه امام خمینی انجام شده است.[۵۶] او پس از انقلاب، از قبول مناصب حکومتی خودداری می‌کرد.[۵۷]

شیرازی در مرداد سال ۱۳۵۸ش، توسط گروه فرقان مورد سوء قصد قرار گرفت و مجروح شد.[۵۸] او این ترور را پس از یک هفته از اعلام اسم او به عنوان کاندیدای خبرگان دانسته است.[۵۹] امام خمینی در ۲۴ تیر ۱۳۵۸ش، در پیامی خطاب به سید رضی شیرازی، سوء قصد به او را محکوم کرد.[۶۰]

اندیشه‌ها

سید رضی شیرازی را از مروجان و پیروان حکمت متعالیه ملاصدرا شمرده‌اند.[۶۱] او آموختن فقه و اصول در حوزه‌های علمیه را لازم ولی ناکافی، و نیاز ضروری امروز را کلام، فلسفه و تفسیر می‌دانست.[۶۲] شیرازی معتقد بود بدون فلسفه نمی‌توان به بسیاری از پرسش‌های دینی پاسخ داد.[۶۳] به نظر او بیشتر مطالب عرفان اسلامی، ضدیتی با دین ندارد. او مولانا را از نظر علمی و عرفانی، مردی بزرگ،[۶۴] و ابن عربی را کم‌نظیر می‌شمرد.[۶۵]

شیرازی درباره حوزه علمیه معتقد بود، طلاب باید پس از گذراندن مرحله عمومی، به مراحل تخصصی مطابق با استعداد خود راه یابند.[۶۶]

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به ریاست مهدی محقق، در ۲۸ مهر ۱۳۹۵ش، برای سید رضی شیرازی مراسم بزرگداشت گرفت.[۶۷]

پانویس

الگو:پانویس۲

منابع

  1. فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۳.
  2. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.
  3. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.
  4. صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۵.
  5. «آیت‌الله سید رضی شیرازی درگذشت»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).
  6. «پیام تسلیت رهبر انقلاب درپی درگذشت آیت‌الله سید رضی شیرازی»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).
  7. «آیت الله سیستانی ارتحال آیت الله سید رضی شیرازی را تسلیت گفتند»، خبرگزاری اهل بیت(ع) (ابنا).
  8. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.
  9. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  10. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  11. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.
  12. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.
  13. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.
  14. آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۶.
  15. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.
  16. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  17. «زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.
  18. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  19. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  20. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  21. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  22. صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۵.
  23. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  24. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۸.
  25. «زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.
  26. «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی؛ اسناد و عکس‌ها»، ص۲۲۳-۲۲۶.
  27. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  28. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  29. «زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.
  30. فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۳.
  31. «زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.
  32. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  33. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۶۹.
  34. آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۶.
  35. صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۶.
  36. صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۶.
  37. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  38. «رازهای موفقیت یک امام جماعت در گفتگو با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.
  39. فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.
  40. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  41. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  42. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  43. فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.
  44. صاعدی سمیرمی، «سیری در حیات علمی و روش آیت‌الله سید رضی شیرازی»، ص۱۷.
  45. «زندگی‌نامه آیت‌الله سید رضی شیرازی، امام جماعت مسجد شفا» ص۱۵۸.
  46. آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۷.
  47. آیت‌الله‌زاده شیرازی، «آیت‌الله سید رضی‌الدین شیرازی، حکیم راستین»، ص۹۹.
  48. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  49. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.
  50. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۵.
  51. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۴.
  52. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۵.
  53. «زندگینامه آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پایگاه رسمی آیت‌الله سید رضی شیرازی.
  54. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  55. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  56. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۷.
  57. نبوت، «از میرزا تا آقارضی»، ص۱۴۶.
  58. «ناگفته‌هایی از یک ترور و زمینه‌های آن» ص۴۳.
  59. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  60. امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۹، ص۸۶.
  61. فنا، «سید رضی شیرازی جهانی بنشته در گوشه‌ای»، ص۹۴.
  62. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۱.
  63. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۰.
  64. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۰.
  65. فیضی، «زوایای دانش اسلامی»، ص۷۱.
  66. «مصاحبه با آیت‌الله سید رضی شیرازی»، پرتال جامع علوم انسانی.
  67. «یادداشت، مقدمه بزرگداشت آیت‌الله سید رضی شیرازی»، روزنامه اطلاعات، ۲۷ مهر ۱۳۹۵ش.
  1. مسجد شفا در خیابان ولی عصر، بین خیابان دکتر بهشتی و شهید مطهری، واقع شده است. («زندگی‌نامه آیت‌الله سید رضی شیرازی، امام جماعت مسجد شفا» ص۱۵۷.)