فعالیت‌های سیاسی امام صادق علیه‌السلام

سؤال

چگونه امام‌زمان تا به حال عمر کرده‌اند؟

طولاني بودن عمر امام زمان(عج)، همواره در طول تاريخ مورد سؤال بوده است. اما عمري كه از قرنها فراتر رود از ديدگاه‌هاي گوناگون، امري شدني و ممكن است. شیعیان معتقدند که امام دوازدهم، حضرت مهدی (علیه‌السلام) عمری طولانی دارد و همچنان زنده خواهد بود تا هنگام ظهور فرا رسد و عدالت را در جهان بگستراند. در ادامه به بررسي امكان تحقق چنين امري پرداخته می‌شود.

امکان عقلی

مقصوداز اين امكان، محال نبودن عمر طولاني از نظر عقل است از نظر عقل ، درازي عمر نيز با تناقض همراه نمي‌باشد. و مانعي براي تحقق آن وجود ندارد، زيرا در مفهوم زندگي، مرگ زودرس نهفته نيست. همانند عدد 3 نمي‌باشد كه فرد است و زوج نشود. چون در اين مورد تناقض لازم مي‌آيد. بر اين اساس، ممكن است كه براي انسان شرائط و محيطي پديد آيد كه سلولهاي بدن پيوسته بازسازي شود. و اندامهاي پشين كه دچار پيري و فرسودگي شده‌اند به تدريج در جريان خون حل و دفع شوند. لذا، از نظر عقل سالها زنده ماندن محال نمي‌باشد. [1]

امکان علمی

مكان علمي بدين معناست كه از نظر علم، سفر انسان به سيارات منظومه شمسي و ديگر منظومه‌ها مردود نيست و نظريه‌هاي علمي امكان زندگي دراز مدت را براي انسان نيز محال نمي‌داند. امروزه در كيهان‌شناسي، روانشناسي و ساير رشته‌هاي علمي هر روز نظريات استواري پديد مي‌آيد كه با دلايل وشواهد بيشتر همراه مي‌باشد. از اين رو به لحاظ علمي در امكان زيست طولاني نيز ترديد نمي‌توان كرد. كه در اينجا به آن اشاره مي‌گردد: الف) برخي از محققان مي‌گويند، ژنهايي را كشف كرده‌اند كه عامل جاويدانگي سلولهاست. اين ژنها مي‌توانند سلولهاي آسيب ديده را ترميم كنند. آزمايشها بر حشراتي كه اين ژنها در آنها فعال شده بود نشان داد كه اين جانداران بر اثر مرگ سلولي نمي‌ميرند، بلكه تحليل فيزيكي اندامها به مرگ آنها مي‌انجامد. اميد است با شناخت مكانيسم پيري، كيفيت زندگي سالمندان بهبود يافته و روند پيري كاهش پيدا كند.[2] ب) پژوهشگران با آزمايش به روشي‌از ژن درماني دست يافته‌اند كه از تحليل رفتن ماهيچه‌هاي بدن در اثر پيري پيشگيري مي‌كند. و با اين روش مي‌توان حجم و قدرت ماهيچه‌ها را در زمان پيري و يا در بيماريهاي خاص،دوباره بدست آورد.[3] ج) تاكنون تصور مي‌شد كه نقص در سيستم اعصاب برگشت ناپذير است و بافتهاي عصبي را نمي‌توان ترميم كرد. ليكن محققان دريافته‌اند كه سلولهاي مغز بيشتر نيز مي‌توانند با حضور خود را بازسازي كنند ولي اين كار پيوسته در طول زندگي يك فرد انجام گيرد.[4] د) تحقيق نشان داده است كه مرگها در 90 و 100 سالگي بيشتر به خاطر كهولت نيست، بدلايل مشخص و عوارضهائي همانند سكته مغزي، عفونت ريه، پوكي استخوان و ... رخ مي‌دهد. و همچنين، نا اميدي در سالمندان احتمال مرگ زودرس را در آنها افزايش مي‌دهد. و تحقيق روي 795 مرد و زنِ 64 تا 75 ساله نشان دادند كه 29 درصد آنهايي كه حالت يأس داشته نسبت به ديگران مرگ زودرس داشته‌اند.[5]

امکان عملی

امكان عملي آن است كه پديدة روزافزون علمي و تحقيقي همانند: سفينه هاي فضايي، دريايي، ژن شناسيها، اندامهاي مصنوعي، رشد جانواران، بيرون از رحيم، و... زندگي اجتماعي را سازمان مي‌دهد، كه يك نوع از پيشرفت علمي است، در پرتو آن مي‌توانيم در باره عمر مهدي (عج) به بررسي بنشينيم... ديگر هيچ انگيزه‌اي براي شگفتيها باقي نمي‌ماند، مگر اينكه در دانش امام مهدي(عج) شك كنيم و پيشي گرفتن علم او را بر كاروان دانش بشر بعيد بشماريم... اگر همه اينها را باور داريم، چگونه براي خداوند بلند مرتبه دشوار مي‌شماريم كه مهدي(عج) را بر دانش زمان پيشي دهد؟چگونه است كه طول عمري كه خداوند به موعود منتظر(عج) بخشيده، شگفتي مي‌آورد، اما دگرگون كردن جهان و بناي از نوساختن بر مبناي تمدن بزرگ كه به عهده آن حضرت گذاشته شده است را چگونه بايد نظر داشت؟[6]

منابع دینی

الف : منابع اماميه، امام سجاد ـ عليه السلام ـ مي‌فرمايد: سنتهائي از انبياء گذشته در قائم به يادگار مانده است. از آدم و نوح ـ عليه السلام ـ طول عمر، از ابراهيم ـ عليه السلام ـ تولد پنهاني، از عيسي ـ عليه السلام ـ غيبت .... [7] و امام صادق ـ عليه السلام ـ فرمود: خداي تعالي عمر بنده صالح خويش، خضر، را طولاني نكرد جز براي اينكه دليلي بر طول عمر قائم (عج) باشد. و از اين رهگذر بهانه دشمنان را خنثي و حجت ايشانرا قطع كند.[8] ب : اهل سنت: 1. ابن جوزي كه از علماي معروف اهل تسنن و حنفي مذهب است، پس از بحث در حالت حضرت مهدي(عج) و نقل روايات رسول اكرم ـ صلي الله عليه و آله ـ درباره آن حضرت مي‌گويد: اين اعتقاد اماميه صحيح است كه حضرت مهدي موجود زنده است و براي افرادي استدلال مي‌كند كه از عمر طولاني برخوردار بوده‌اند. مانند: خضر، الياس، و هم‌چنين (ذوالقرنين) كه در تورات آمده است. 3000 سال عمر كرد. و هم‌چنين معمّريني در شمار عمرهاي 900، 800، 700 سال نيز در تاريخ آمده است.[9] 2. عبدالوّهاب شعراني، پس از آنكه از تولد آن حضرت در نيمه شعبان 255، صحبت دارد،مي‌گويد: او باقي است تا آنكه حضرت عيسي ـ عليه السلام ـ از آسمان نزول كند ديدار نمايد. و عمر او تا زمان ما كه 958 هجري باشد 706 سال است...[10]

کتب آسمانی

نوشته‌ها و روایات ابراهیم بن هلال ثقفی، مورد اعتماد برجسته‌ترین عالمان و محدثین شیعه قرار گرفته است و آنان در کتاب‌های خود به طور گسترده از روایات وی استافده کرده‌اند. همانند: احمد بن خالد برقی در کتاب «المحاسن» محمد بن حسن صفار در «بصائر الدرجات»، کلینی در «الکافی»، صدوق در «من لا یحضره الفقیه»، مفید در «امالی» شیخ طوسی در «تهذیب»، سید مرتضی در «الشافی»، علی بن ابراهیم قمی در «تفسیر قمی»، ابن قولویه در «کامل الزیارات»، ابن شهر آشوب در «المناقب»، طبرسی در «اعلام الوری»، سید علی بن طاووس در «الیقین» و «اقبال الاعمال»، سید عبدالکریم بن طاووس در «فرحه الغری»، ابی جعفر طبری در «بشاره المصطفی»، قطب راوندی در «الخرائج و الجرائح»، مجلسی در «بحار الانوار»، حر عاملی در «وسائل الشیعه» و «اثبات الهدی»، محدث قمی در «سفینه البحار»، و سایر بزرگان شیعه.

تاریخ

كهنسال‌ترين، انسانها آنچه در تاريخ آمده زياد بوده‌اند كه بالا ي500 سال داشته‌اند.[15] و نمونه‌هاي ديگر اينكه «فيروازاي» يكي از پادشاهان 537، «ابوهبل ،قس،اسقم» هر كدام 670 سال، «مصرايم نوه نوح، ملك نوه ادريس هر كدام» 700 سال و .... داشته‌اند.[16] هم چنين« ضحاك» 1200، «مهركان» 2500، «عاد و لقمان» هر كدام 3500 سال عمر كرده‌اند و ... [17] نتيجه: آنچه كه به عنوان نمونه و اختصار اشاره گرديد، عمر طولاني نه از نظر عقل محال بود، و نه از نظر علمي آن را نفي مي‌كند، تاريخ، سنت و اديان آسماني نيز بر‌ آن است كه انسانهايي بوده‌اند كه فوق عادت و عمر طبيعي همگان، عمر داشته و زندگي كرده‌اند، فلذا طولاني بودن عمر امام زمان(عج) از ديدگاه مسلمين از جهات مختلف امري كاملا ممكن بوده و محال نمي‌باشد.