جایگاه تقوا در ایجاد برکت در زندگی: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه ۹۶ سوره اعراف
مشخصات آیه
واقع در سوره	اعراف
شماره آیه	۹۶
جزء	۹
اطلاعات محتوایی
مکان نزول	مکه
آیات مرتبط	آیه ۱۱۲ سوره نحل

نسخهٔ ‏۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۵۱

سؤال

با توجه به آیه ۹۶ سوره اعراف، تقوا و ایمان چه نقشی در ایجاد نعمت و برکت در زندگی دارد؟

آیه ۹۶ سوره اعراف این مضمون را بیان می‌دارد که ایمان و تقوا سبب نزول برکات از زمین و آسمان می‌شود. برکت را به هرچیز خیر و کثیر را می گویند؛ مانند: امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد و نیز برکت در عمر، دارایی، علم.

مفسران ذیل آیه ۹۶ سوره اعراف گفته‌اند ایمان به خدا و پرهیز از ظلم و و تجاوز سبب خواهد شد که جوامع بشری از موهبت‌های آسمان و زمین بهره‌مند گردند. مضمون آیه ۹۶ سوره اعراف را یک سنت الهی دانسته‌اند که افراد بی‌ایمان و فاسد گرفتار انواع واکنش‌ها در همین زندگی دنیای خود خواهند شد، گاهی بلاهای آسمان و زمین بر سر آنها می‌بارد، و گاهی آتش جنگ‌های جهانی یا منطقه‌ای زندگی آنان را نابود می‌سازد.

بیان آیه

آیه ۹۶ سوره اعراف بیان می‌دارد اگر مردم شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً خداوند (درهای) برکات آسمان و زمین را برآنان می‌گشود، ولی آنان آیات خداوند را تکذیب کردند، پس خدا هم به خاطر عملکردشان آنان را عذاب کرد.^[۱]

«بَرَکاتٍ» در این آیه جمع «برکت»، به موهبت‌های ثابت و پایدار گفته می‌شود، در مقابل چیزهای گذرا. گفته شده در معنای برکت، کثرت، خیر و افزایش وجود دارد و شامل برکت‌های مادّی و معنوی می‌شود، مثل برکت در عمر، دارایی، علم و...^[۲]

علامه طباطبایی معتقد است برکات به معنای هر چیز کثیری از قبیل امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد است که غالباً انسان به فقدان آنها مورد آزمایش قرار می‌گیرد.^[۳]

متن آیه

﴿

وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَیٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَیْهِمْ بَرَکَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلٰکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا کَانُوا یَکْسِبُونَ

و اگر مردم شهرها ایمان آورده و به تقوا گراییده بودند، قطعاً برکاتی از آسمان و زمین برایشان می‌گشودیم، ولی تکذیب کردند؛ پس به [کیفر] دستاوردشان [گریبان] آنان را گرفتیم.

اعراف:۹۶

﴾

نقش ایمان و تقوا در نزول برکت از آسمان و زمین

مفسران ذیل آیه ۹۶ سوره اعراف گفته‌اند ایمان به خدا و پرهیز از ظلم و و تجاوز سبب خواهد شد که جوامع بشری از موهبت‌های آسمان و زمین بهره‌مند گردند؛ امام انسان‌ها به هدایت انبیاء اهمیت نمی‌دهند و در اثر ظلم به سقوط کشانده می‌شوند. همانطور که اقوام برخی پیامبران در اثر ظلم نابود شدند.^[۴] مطابق این آیه بیان شده که اگر مردمی که در روی زمین زندگی داشته و دارند، به جای طغیان و سرکشی و تکذیب آیات پروردگار و ظلم و فساد، ایمان می‌آوردند، و در پرتو آن تقوا و پرهیزکاری پیشه می‌کردند، نه تنها مورد خشم پروردگار و مجازات الهی واقع نمی‌شدند، بلکه درهای برکات آسمان و زمین را به روی آنها گشوده می‌شد.^[۵]

مضمون آیه ۹۶ سوره اعراف را یک سنت الهی دانسته‌اند که افراد بی‌ایمان و فاسد گرفتار انواع واکنش‌ها در همین زندگی دنیای خود خواهند شد، گاهی بلاهای آسمان و زمین بر سر آنها می‌بارد، و گاهی آتش جنگ‌های جهانی یا منطقه‌ای سرمایه‌های آنها را در کام خود فرو می‌گیرد، و گاهی ناامنی‌های جسمانی و روانی آنها را تحت فشار قرار می‌دهد. به تعبیر قرآن، این وابسته به «کسب و اکتساب» و اعمالی است که خود انسان انجام می‌دهد.^[۶]

ایمان و تقوا نه تنها سبب نزول برکات الهی می‌شود، بلکه باعث می‌گردد که آنچه در اختیار انسان قرار گرفته در مصارف مورد نیاز به کار گرفته شود.^[۷] گفته شده تقوای بدون ایمان امکان‌پذیر نیست از این جهت در آیه تقوا و ایمان در کنار هم آمدند.^[۸]

منابع

↑ قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.
↑ قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.
↑ طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۲۰۱.
↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۵.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۷.
↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۶.
↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.

[1] قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.

[2] قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.

[3] طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۲۰۱.

[4] قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.

[5] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۵.

[6] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۷.

[7] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۶.

[8] قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۲۱: / خط ۲۱: @@
   | آیات مرتبط = آیه ۱۱۲ سوره نحل
 }}
-آیه ۹۶ سوره اعراف این مضمون را بیان می‌دارد که ایمان و تقوا سبب نزول برکات از زمین و آسمان می‌شود. برکت را به هرچیز خیر و کثیر را می گویند؛ مانند: امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد و نیز برکت در عمر، دارایی، علم.
+'''آیه ۹۶ سوره اعراف''' این مضمون را بیان می‌دارد که ایمان و تقوا سبب نزول برکات از زمین و آسمان می‌شود. برکت را به هرچیز خیر و کثیر را می گویند؛ مانند: امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد و نیز برکت در عمر، دارایی، علم.
+مفسران ذیل آیه ۹۶ سوره اعراف گفته‌اند ایمان به خدا و پرهیز از ظلم و و تجاوز سبب خواهد شد که جوامع بشری از موهبت‌های آسمان و زمین بهره‌مند گردند. مضمون آیه ۹۶ سوره اعراف را یک سنت الهی دانسته‌اند که افراد بی‌ایمان و فاسد گرفتار انواع واکنش‌ها در همین زندگی دنیای خود خواهند شد، گاهی بلاهای آسمان و زمین بر سر آنها می‌بارد، و گاهی آتش جنگ‌های جهانی یا منطقه‌ای زندگی آنان را نابود می‌سازد.
 == بیان آیه ==
-آیه ۹۶ سوره اعراف بیان می‌دارد اگر مردم شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً خداوند (درهای) برکات آسمان وزمین را برآنان می‌گشود، ولی آنان آیات خداوند را تکذیب کردند، پس خدا هم به خاطر عملکردشان آنان را عذاب کرد.<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج‏3، ص: 122.</ref>
+آیه ۹۶ سوره اعراف بیان می‌دارد اگر مردم شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً خداوند (درهای) برکات آسمان و زمین را برآنان می‌گشود، ولی آنان آیات خداوند را تکذیب کردند، پس خدا هم به خاطر عملکردشان آنان را عذاب کرد.<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.</ref>
-«بَرَکاتٍ» در این آیه جمع «برکت»، به موهبت‌های ثابت و پایدار گفته می‌شود، در مقابل چیزهای گذرا. گفته شده در معنای برکت، کثرت، خیر و افزایش وجود دارد و شامل برکت‌های مادّی و معنوی می‌شود، مثل برکت در عمر، دارایی، علم و...<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج‏3، ص: 122.</ref>
+«بَرَکاتٍ» در این آیه جمع «برکت»، به موهبت‌های ثابت و پایدار گفته می‌شود، در مقابل چیزهای گذرا. گفته شده در معنای برکت، کثرت، خیر و افزایش وجود دارد و شامل برکت‌های مادّی و معنوی می‌شود، مثل برکت در عمر، دارایی، علم و...<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش، ج۳، ص۱۲۲.</ref>
-[[علامه طباطبایی]] معتقد است برکات به معنای هر چیز کثیری از قبیل امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد است که غالباً انسان به فقدان آنها مورد آزمایش قرار می‌گیرد.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۳۹۰ق، ج‏8، ص: 201.</ref>
+[[علامه طباطبایی]] معتقد است برکات به معنای هر چیز کثیری از قبیل امنیت، آسایش، سلامتی، مال و اولاد است که غالباً انسان به فقدان آنها مورد آزمایش قرار می‌گیرد.<ref>طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات‏، ۱۳۹۰ق، ج۸، ص۲۰۱.</ref>
 == متن آیه ==
@@ خط ۳۸: / خط ۴۰: @@
 == نقش ایمان و تقوا در نزول برکت از آسمان و زمین ==
-ایمان به خدا و شناخت مبدء و پرهیز از ظلم و و تجاوز و اشیاء سبب خواهد شد که جوامع بشری از موهبتهای بیکران آسمان و زمین بهره‌مند گردند و لکن انسانها به هدایت انبیاء و بهدایت تکوینی و جدان اهمیت نمی‌دهند و در اثر ظلم و اجحاف تار و مار شده و به سقوط کشانده می‌شوند شاهد این مطلب اقوام پیامبران پنجگانه گذشته است، ناگفته نماند تقوای بدون ایمان به مبدء امکان‌پذیر نیست آنکه در جهان به خدا و حساب و کتاب واقعی عقیده ندارد چطور می‌تواند پرهیز از ظلم و طغیان داشته باشد لذا «اتقوا» در صورت «آمنوا» امکان‌پذیر است.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج‏3، ص: 470.</ref>
+مفسران ذیل آیه ۹۶ سوره اعراف گفته‌اند ایمان به خدا و پرهیز از ظلم و و تجاوز سبب خواهد شد که جوامع بشری از موهبت‌های آسمان و زمین بهره‌مند گردند؛ امام انسان‌ها به هدایت انبیاء اهمیت نمی‌دهند و در اثر ظلم به سقوط کشانده می‌شوند. همانطور که اقوام برخی پیامبران در اثر ظلم نابود شدند.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.</ref> مطابق این آیه بیان شده که اگر مردمی که در روی زمین زندگی داشته و دارند، به جای طغیان و سرکشی و تکذیب آیات پروردگار و ظلم و فساد، ایمان می‌آوردند، و در پرتو آن تقوا و پرهیزکاری پیشه می‌کردند، نه تنها مورد خشم پروردگار و مجازات الهی واقع نمی‌شدند، بلکه درهای برکات آسمان و زمین را به روی آنها گشوده می‌شد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۵.</ref>
-اگر مردمی که در این آبادیها و نقاط دیگر روی زمین زندگی داشته و دارند، به جای طغیان و سرکشی و تکذیب آیات پروردگار و ظلم و فساد، ایمان می‌آوردند، و در پرتو آن تقوا و پرهیزکاری پیشه می‌کردند، نه تنها مورد خشم پروردگار و مجازات الهی واقع نمی‌شدند، بلکه درهای برکات آسمان و زمین را به روی آنها می‌گشودیم‏
-ولی متأسفانه آنها صراط مستقیم که راه سعادت و خوشبختی و رفاه و امنیت بود رها ساختند،" و پیامبران خدا را تکذیب کردند، و برنامه‌های اصلاحی آنها را زیر پا گذاشتند، ما هم به جرم اعمالشان، آنها را کیفر دادیم<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج‏6، ص: .265</ref>
-ایمان و تقوا نه تنها سبب نزول برکات الهی می‌شود، بلکه باعث می‌گردد که آنچه در اختیار انسان قرار گرفته در مصارف مورد نیاز به کار گرفته شود. ص۲۶۶.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج‏6، ص</ref>
+مضمون آیه ۹۶ سوره اعراف را یک سنت الهی دانسته‌اند که افراد بی‌ایمان و فاسد گرفتار انواع واکنش‌ها در همین زندگی دنیای خود خواهند شد، گاهی بلاهای آسمان و زمین بر سر آنها می‌بارد، و گاهی آتش جنگ‌های جهانی یا منطقه‌ای سرمایه‌های آنها را در کام خود فرو می‌گیرد، و گاهی ناامنی‌های جسمانی و روانی آنها را تحت فشار قرار می‌دهد. به تعبیر قرآن، این وابسته به «کسب و اکتساب» و اعمالی است که خود انسان انجام می‌دهد.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۷.</ref>
-و این یک سنت الهی است که افراد بی‌ایمان و آلوده و فاسد گرفتار انواع واکنشها در همین زندگی دنیای خود خواهند شد، گاهی بلاهای آسمان و زمین بر سر آنها می‌بارد، و گاهی آتش جنگهای جهانی یا منطقه‌ای سرمایه‌های آنها را در کام خود فرو می‌گیرد، و گاهی ناامنی‌های جسمانی و روانی آنها را تحت فشار قرار می‌دهد، و به تعبیر قرآن، این وابسته به «کسب و اکتساب» و اعمالی است که خود انسان انجام می‌دهد، فیض خدا محدود و ممنوع نیست، همان‌طور که مجازات او اختصاص به قوم و ملت معینی ندارد! ص۲۶۷.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج‏6، ص</ref>
+ایمان و تقوا نه تنها سبب نزول برکات الهی می‌شود، بلکه باعث می‌گردد که آنچه در اختیار انسان قرار گرفته در مصارف مورد نیاز به کار گرفته شود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۲۶۶.</ref> گفته شده تقوای بدون ایمان امکان‌پذیر نیست از این جهت در آیه تقوا و ایمان در کنار هم آمدند.<ref>قرشی بنابی، علی‌اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران، بنیاد بعثت‏، ۱۳۷۵ش، ج۳، ص۴۷۰.</ref>
 == منابع ==