اقامت ملاصدرا در قم: تفاوت میان نسخهها
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
اقامت ملاصدرا در قم از دورانی از زندگی او دانسته شده که به | '''اقامت ملاصدرا در قم''' از دورانی از زندگی او دانسته شده که از نظر معنوی به دوران طلایی زندگی او تعبیر میشود. گفته شده وی به مدت پنج یا ده یا پانزده سال در روستای کهک در قم زندگی کرد. گفته شده این هجرت برکات معنوی و فکری بسیاری را برای او به همراه آورد و بخش زیادی از آثارش را در همین دوره نوشت و توانست مکتب فلسفی خود را کامل کند. منزل ملاصدرا در کهک در سال ۱۳۷۵ش به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. | ||
== | دلیل هجرت ملاصدرا به قم را شرایط سخت فکری اجتماعی و سیاسی در شیراز دانسته اند که سبب شد او از آنجا خارج شود و به حاشیه رود. | ||
== زندگینامه == | |||
[[پرونده:خانه ملاصدرا.jpg|بندانگشتی|نمای خانه ملاصدرا در روستای کهک استان قم|250x250پیکسل]] | [[پرونده:خانه ملاصدرا.jpg|بندانگشتی|نمای خانه ملاصدرا در روستای کهک استان قم|250x250پیکسل]] | ||
صدرالدین محمد شیرازی(۹۷۹–۱۰۵۰ق) مشهور به ملاصدرا،<ref>کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref> فیلسوف،<ref>زمانیان، محمدتقی، «سیری در افکار ملاصدرا»، دانشکده، شماره ۳، سال اول تابستان ۱۳۵۴ش، ص۱۴۴.</ref> عارف و بنیانگذار مکتب فلسفی [[حکمت متعالیه]] است که به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام بهشمار میرود.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۰ و ۲۴.</ref> او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد.<ref>فنا، فاطمه، «حکمت متعالیه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۳، ذیل مدخل؛ کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref> | صدرالدین محمد شیرازی(۹۷۹–۱۰۵۰ق) مشهور به ملاصدرا،<ref>کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref> فیلسوف،<ref>زمانیان، محمدتقی، «سیری در افکار ملاصدرا»، دانشکده، شماره ۳، سال اول تابستان ۱۳۵۴ش، ص۱۴۴.</ref> عارف و بنیانگذار مکتب فلسفی [[حکمت متعالیه]] است که به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام بهشمار میرود.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۰ و ۲۴.</ref> او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد.<ref>فنا، فاطمه، «حکمت متعالیه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۳، ذیل مدخل؛ کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.</ref> | ||
ملاصدرا | ملاصدرا زندگیاش را در ایران در روزگار سیطره سلسله صفویه گذراند. وی در شیراز به سال ۹۷۹ قمری متولد شد. ملاصدرا مدتی در قزوین بود اما بیشتر دانشهای وی در هر دو حوزه علوم شهودی و عقلی از آموزشهای او در اصفهان ناشی میشود. [[میرداماد]]، [[شیخ بهایی]] و میرفندرسکی از مشهورترین اساتید او شناخته میشوند.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص ۲۰ و ۲۱ و ۲۲.</ref> گفته شده وی بیش از همه از [[ابنسینا]] و [[سهروردی]] و [[ابنعربی]] تأثیر پذیرفته است.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۳.</ref> | ||
== هجرت ملاصدرا به روستای کهک در قم == | == هجرت ملاصدرا به روستای کهک در قم == | ||
علت هجرت ملاصدرا به قم را فضای فکری ناخوشایند شهر شیراز عنوان کردهاند که سبب شد ملاصدرا در آنجا دوام نیاورد و به قم برود.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲.</ref> گفته شده ملاصدرا از دست فقیهان معاند خود به ستوه آمد و در روستای کهک نزدیک قم ساکن شد و در آنجا به مدت پنج سال یا بیشتر ماند | علت هجرت ملاصدرا به قم را فضای فکری ناخوشایند شهر شیراز عنوان کردهاند که سبب شد ملاصدرا در آنجا دوام نیاورد و به قم برود.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲.</ref> گفته شده ملاصدرا از دست فقیهان معاند خود به ستوه آمد و در روستای کهک نزدیک قم ساکن شد و در آنجا به مدت پنج سال یا بیشتر ماند.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲ و ۲۳.</ref> | ||
بسیاری از رقیبان او در شیراز موقعیت اجتماعی خود را نزد دیگران در خطر میدیدند یا به انگیزه دفاع از عقاید خود و شاید از روی حسادت، بنای بدرفتاری را با وی گذاشتند و به او توهین روا داشتند. این رفتارها و فشارها با خلق و خوی ملاصدرا نمیساخت و از طرفی ایمان و دین و تقوای او به او اجازه عمل متقابل و معامله بمثل را نمیداد؛ از اینرو از شیراز بصورت قهر بیرون آمد و به شهر قم رفت که در آن هنگام هنوز مرکز مهم علمی و فلسفی نشده بود. ملاصدرا در خود شهر قم هم نماند و بسبب گرما و بدی آب و هوا و شاید دلایل اجتماعی مشابه شیراز به روستای کَهَکْ در نزدیک شهر قم منزل گزید.<ref>«[http://erfanvahekmat.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 ملاصدرا]»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | |||
دلیل خارج شدن ملاصدرا از شیراز را بیشتر به خاطر برخوردهای تندش با حکومت دانسته اند که به تبعید رفت تا به خاطر آرائش. برخی نیز گفتهاند ملاصدرا از ناحیهٔ عالمان وابسته به حکومت که نمیتوانستند سخنان او را بفهمند یا آن را با منافع خود در تضاد میدیدند در فشار بوده است.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | |||
او با قدرتهای مسلط زمان خودش درگیر بود. همینطور با عالمنمایان عصر خودش که دستشان در دست حکومتها بوده؛ و به دلیل همین درگیریها بهترین سالهای عمرش را در تبعیدگاه کهک گذراند. در واقع دلیل تبعیدش مخالفت با جریان غالب فکری و هم جریان غالب اجتماعی هم جریان غالب سیاسی بود. آن طور که از تاریخ برمیآید، ملاصدرا بسیار تحت فشار آخوندهای درباری و افراد سطحی و فرصت طلب زمان خودش بوده که عرصه را بر او تنگ گرفته بودند.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | او با قدرتهای مسلط زمان خودش درگیر بود. همینطور با عالمنمایان عصر خودش که دستشان در دست حکومتها بوده؛ و به دلیل همین درگیریها بهترین سالهای عمرش را در تبعیدگاه کهک گذراند. در واقع دلیل تبعیدش مخالفت با جریان غالب فکری و هم جریان غالب اجتماعی هم جریان غالب سیاسی بود. آن طور که از تاریخ برمیآید، ملاصدرا بسیار تحت فشار آخوندهای درباری و افراد سطحی و فرصت طلب زمان خودش بوده که عرصه را بر او تنگ گرفته بودند.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
خط ۲۴: | خط ۲۷: | ||
[[اکبر ثبوت]]، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، در پاسخ به این پرسش که آیا خارج شدن ملاصدرا از شیراز و استقرارش در کهکِ قم از سر فشار و ناچاری بوده یا با فرمان حکومتی میگوید: «این تصمیمی بود که خودش گرفت، وقتی دید بر اثر فشارها نمیتواند در متن جامعه زندگی کند، تدریس کند، کتاب بنویسد، مطالعه کند، عبادت کند و… ناگزیر شد که به حاشیه برود.»<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | [[اکبر ثبوت]]، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، در پاسخ به این پرسش که آیا خارج شدن ملاصدرا از شیراز و استقرارش در کهکِ قم از سر فشار و ناچاری بوده یا با فرمان حکومتی میگوید: «این تصمیمی بود که خودش گرفت، وقتی دید بر اثر فشارها نمیتواند در متن جامعه زندگی کند، تدریس کند، کتاب بنویسد، مطالعه کند، عبادت کند و… ناگزیر شد که به حاشیه برود.»<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D9%88%D8%AA-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D8%B9%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%84%D8%A7%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7 استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | ||
گفته شده این هجرت برکات معنوی و فکری بسیاری را برای او به همراه آورد. در همین دوره بود که او بنیادهای حکمت متعالیه را پیریزی کرد و نوشتن [[اسفار]] را آغاز نمود. او در حوالی سال ۱۰۲۲ق به شیراز بازگشت.<ref>میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲ و ۲۳.</ref> وی در دوران اقامت خود در قم ـ که از نظر معنوی دوران طلائی زندگانی اوست ـ علیرغم افسردگی و غمزدگی، توانست به مرحله کشف و شهود غیب برسد و به حقایق فلسفی برسد و همین سبب شد که مکتب فلسفی خود را کامل سازد.<ref>«[http://erfanvahekmat.com/دانشنامه/ملاصدرا ملاصدرا]»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> بخش زیادی از آثارش را در همین دورهکه پانزده- شانزده سال طول کشید، نوشته است.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/استاد-اکبر-ثبوت-علت-تیعید-ملاصدرا استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | |||
بخش زیادی از آثارش را در همین دورهکه پانزده- شانزده سال طول کشید، نوشته است.<ref>«[http://kmys.ir/1393/12/15/استاد-اکبر-ثبوت-علت-تیعید-ملاصدرا استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا]»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.</ref> | |||
== محل سکونت == | == محل سکونت == |
نسخهٔ ۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۱۴
این مقاله هماکنون به دست A.rezapour در حال ویرایش است. |
ملاصدرا چه سالی به قم آمد و چند سال در آنجا زندگی کرد؟
اقامت ملاصدرا در قم از دورانی از زندگی او دانسته شده که از نظر معنوی به دوران طلایی زندگی او تعبیر میشود. گفته شده وی به مدت پنج یا ده یا پانزده سال در روستای کهک در قم زندگی کرد. گفته شده این هجرت برکات معنوی و فکری بسیاری را برای او به همراه آورد و بخش زیادی از آثارش را در همین دوره نوشت و توانست مکتب فلسفی خود را کامل کند. منزل ملاصدرا در کهک در سال ۱۳۷۵ش به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دلیل هجرت ملاصدرا به قم را شرایط سخت فکری اجتماعی و سیاسی در شیراز دانسته اند که سبب شد او از آنجا خارج شود و به حاشیه رود.
زندگینامه
صدرالدین محمد شیرازی(۹۷۹–۱۰۵۰ق) مشهور به ملاصدرا،[۱] فیلسوف،[۲] عارف و بنیانگذار مکتب فلسفی حکمت متعالیه است که به عنوان سومین مکتب مهم فلسفی در جهان اسلام بهشمار میرود.[۳] او نظام فلسفی خود را در مهمترین کتاب خود الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة معروف به اسفار تبیین کرد.[۴]
ملاصدرا زندگیاش را در ایران در روزگار سیطره سلسله صفویه گذراند. وی در شیراز به سال ۹۷۹ قمری متولد شد. ملاصدرا مدتی در قزوین بود اما بیشتر دانشهای وی در هر دو حوزه علوم شهودی و عقلی از آموزشهای او در اصفهان ناشی میشود. میرداماد، شیخ بهایی و میرفندرسکی از مشهورترین اساتید او شناخته میشوند.[۵] گفته شده وی بیش از همه از ابنسینا و سهروردی و ابنعربی تأثیر پذیرفته است.[۶]
هجرت ملاصدرا به روستای کهک در قم
علت هجرت ملاصدرا به قم را فضای فکری ناخوشایند شهر شیراز عنوان کردهاند که سبب شد ملاصدرا در آنجا دوام نیاورد و به قم برود.[۷] گفته شده ملاصدرا از دست فقیهان معاند خود به ستوه آمد و در روستای کهک نزدیک قم ساکن شد و در آنجا به مدت پنج سال یا بیشتر ماند.[۸]
بسیاری از رقیبان او در شیراز موقعیت اجتماعی خود را نزد دیگران در خطر میدیدند یا به انگیزه دفاع از عقاید خود و شاید از روی حسادت، بنای بدرفتاری را با وی گذاشتند و به او توهین روا داشتند. این رفتارها و فشارها با خلق و خوی ملاصدرا نمیساخت و از طرفی ایمان و دین و تقوای او به او اجازه عمل متقابل و معامله بمثل را نمیداد؛ از اینرو از شیراز بصورت قهر بیرون آمد و به شهر قم رفت که در آن هنگام هنوز مرکز مهم علمی و فلسفی نشده بود. ملاصدرا در خود شهر قم هم نماند و بسبب گرما و بدی آب و هوا و شاید دلایل اجتماعی مشابه شیراز به روستای کَهَکْ در نزدیک شهر قم منزل گزید.[۹]
دلیل خارج شدن ملاصدرا از شیراز را بیشتر به خاطر برخوردهای تندش با حکومت دانسته اند که به تبعید رفت تا به خاطر آرائش. برخی نیز گفتهاند ملاصدرا از ناحیهٔ عالمان وابسته به حکومت که نمیتوانستند سخنان او را بفهمند یا آن را با منافع خود در تضاد میدیدند در فشار بوده است.[۱۰]
او با قدرتهای مسلط زمان خودش درگیر بود. همینطور با عالمنمایان عصر خودش که دستشان در دست حکومتها بوده؛ و به دلیل همین درگیریها بهترین سالهای عمرش را در تبعیدگاه کهک گذراند. در واقع دلیل تبعیدش مخالفت با جریان غالب فکری و هم جریان غالب اجتماعی هم جریان غالب سیاسی بود. آن طور که از تاریخ برمیآید، ملاصدرا بسیار تحت فشار آخوندهای درباری و افراد سطحی و فرصت طلب زمان خودش بوده که عرصه را بر او تنگ گرفته بودند.[۱۱]
اکبر ثبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، در پاسخ به این پرسش که آیا خارج شدن ملاصدرا از شیراز و استقرارش در کهکِ قم از سر فشار و ناچاری بوده یا با فرمان حکومتی میگوید: «این تصمیمی بود که خودش گرفت، وقتی دید بر اثر فشارها نمیتواند در متن جامعه زندگی کند، تدریس کند، کتاب بنویسد، مطالعه کند، عبادت کند و… ناگزیر شد که به حاشیه برود.»[۱۲]
گفته شده این هجرت برکات معنوی و فکری بسیاری را برای او به همراه آورد. در همین دوره بود که او بنیادهای حکمت متعالیه را پیریزی کرد و نوشتن اسفار را آغاز نمود. او در حوالی سال ۱۰۲۲ق به شیراز بازگشت.[۱۳] وی در دوران اقامت خود در قم ـ که از نظر معنوی دوران طلائی زندگانی اوست ـ علیرغم افسردگی و غمزدگی، توانست به مرحله کشف و شهود غیب برسد و به حقایق فلسفی برسد و همین سبب شد که مکتب فلسفی خود را کامل سازد.[۱۴] بخش زیادی از آثارش را در همین دورهکه پانزده- شانزده سال طول کشید، نوشته است.[۱۵]
محل سکونت
خانه تاریخی ملاصدرا در روستای کهک یادگاری ارزشمند از اقامت وی در قم دانسته شده است. این خانه از خشت خام، ملات گِل و سقف با تیرهای چوبی ساخته شده است. این خانه دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوارهای سیاه و اندود گِل و تزئینات گچبری ساده با کاربندیهای زیبا در سقف است که چهار طرف آن دارای فضاهایی چهار گوش مسقف است. خانه ملاصدرا در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ش با شماره ثبت ۱۸۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱۶]
منابع
- ↑ کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.
- ↑ زمانیان، محمدتقی، «سیری در افکار ملاصدرا»، دانشکده، شماره ۳، سال اول تابستان ۱۳۵۴ش، ص۱۴۴.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۰ و ۲۴.
- ↑ فنا، فاطمه، «حکمت متعالیه»، دانشنامه جهان اسلام، تهران، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۱۳، ذیل مدخل؛ کربن، هانری، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران، مینوی خرد، ۱۳۹۲ش، ص۴۲۵.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص ۲۰ و ۲۱ و ۲۲.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۳.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲ و ۲۳.
- ↑ «ملاصدرا»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ «استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ «استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ «استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ میثمی، سایه، ملاصدرا، ترجمه محمدرضا مرادی طادی، تهران، نشر نامک، ۱۴۰۳ش، ص۲۲ و ۲۳.
- ↑ «ملاصدرا»، عرفان و حکمت در پرتو قرآن و عرت، بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ «استاد اکبر ثبوت: علت تبعید ملاصدرا»، سایت عرفان خراسان، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.
- ↑ «خانه تاریخی ملاصدرا در قم مرمت شد»، ایرنا، بازدید: ۲۶ تیر ۱۴۰۳ش.