کاربر:Rezapour/صفحه تمرین۲: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی پاسخ
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:


=== ضریح و گنبد ===
=== ضریح و گنبد ===
در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند<ref name=":0" /> در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد<ref name=":2">«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref> در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.<ref>«[https://www.hawzahnews.com/news/939002/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1 مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)]»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.</ref> شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین بکاشی بنا نهاد و بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref> در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/95050112516/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86 سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون]»، ایسنا.</ref>
در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد<ref name=":2">«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref> در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.<ref>«[https://www.hawzahnews.com/news/939002/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A8%D8%A7-%D9%82%D8%AF%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1 مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)]»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.</ref> شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین به کاشی بنا نهاد. بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref> در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.<ref>«[https://www.isna.ir/news/95050112516/%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C-%D8%B6%D8%B1%DB%8C%D8%AD-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87-%D8%B3-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%86 سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون]»، ایسنا.</ref>


اولین گنبد بر روی مرقد را به زنی زینب نام که برخی او را دختر امام جواد(ع) دانستند


 
مدتی بعد <ref name=":1" /> گنبدی بر روی قبر ساخته شد.<ref>سجادی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/257471/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87 آستانه حضرت معصومه]»، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۱دی ۱۴۰۱ش.</ref> «ابوالفضل عراقی» حاکم قم در دوره سلجوقیان، گنبد جدیدی بنا کردند.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref>  
مدتی بعد زنی زینب نام که برخی او را دختر امام جواد(ع) دانستند<ref name=":1" /> گنبدی بر روی قبر ساخته شد.<ref>سجادی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/257471/%D8%A2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%D9%87 آستانه حضرت معصومه]»، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۱دی ۱۴۰۱ش.</ref> «ابوالفضل عراقی» حاکم قم در دوره سلجوقیان، گنبد جدیدی بنا کردند.<ref>«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۶.</ref>  


در سال ۹۲۵ق شاه بیگم دختر شاه اسماعیل صفوی گنبد سابق را خراب و بقعه و قبه فاطمیه و صحن و گلدسته‌هایی را بنیان نهاد.<ref name=":0">«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref>
در سال ۹۲۵ق شاه بیگم دختر شاه اسماعیل صفوی گنبد سابق را خراب و بقعه و قبه فاطمیه و صحن و گلدسته‌هایی را بنیان نهاد.<ref name=":0">«''آستانه'' ''مقدسه'' ''حضرت''‌''معصومه'' علیهاسلام»، ص۵۲.</ref>

نسخهٔ ‏۳ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۷

حضرت معصومه را در محله باغ بابِلان قم دفن کردند.[۱] در ابتدا بوریایی بر روی قبر گذاشتند[۲] در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد[۳] با این حال تا قبل از دوره صفوی، ضریح یا ایوان باشکوهی برای حرم وجود نداشت.[۴] در دوره صفویه، حرم گسترش داده شد و در دوره قاجار نیز گسترش‌ حرم ادامه پیدا کرد. در دوره سلطنت ناصرالدین شاه صحن اتابک نیز ساخته شد.[۵] پس از انقلاب اسلامی ایران نیز حرم گسترش یافته و بخش‌هایی از جمله صحن امام خمینی بر حرم افزوده شد.

صحن‌ها

صحن عتیق یا صحن کوچک که مربع شکل و دارای سه ایوان است.[۲]

ایوان طلا توسط سیده شاه بیگم صفوی ساخته شد.[۶]

ضریح و گنبد

در سال ۴۳۱ق مرقد را با خشتهای کاشی زیبا آراسته شد[۳] در دوره‌های دیگر نیز تغییرات و تزئیناتی برای قبر در نظر گرفته شد.[۷] شاه تهماسب صفوی اطراف مرقد را ضریحی مزین به کاشی بنا نهاد. بعدا هم ضریحی از فولاد شفاف و مشبک در جلو آن نصب نمودند تا از حسن منظر بیشتری برخوردار باشد.[۸] در سال ۱۳۸۰ شمسی، ضریح جدیدی برای حضرت معصومه ساخته و افتتاح شد.[۹]

اولین گنبد بر روی مرقد را به زنی زینب نام که برخی او را دختر امام جواد(ع) دانستند

مدتی بعد [۴] گنبدی بر روی قبر ساخته شد.[۱۰] «ابوالفضل عراقی» حاکم قم در دوره سلجوقیان، گنبد جدیدی بنا کردند.[۱۱]

در سال ۹۲۵ق شاه بیگم دختر شاه اسماعیل صفوی گنبد سابق را خراب و بقعه و قبه فاطمیه و صحن و گلدسته‌هایی را بنیان نهاد.[۲]

تا قبل از دوره صفوی، نه ضریحی نه ایوان باشکوهی و نه صحن‌های متعددی داشت.[۴]

گلدسته

  • دو گلدسته در ایوان آینه در صحن اتابکی که از بلندترین بناهای حرم است. ارتفاع آنها از سطح بام 28 متر و از سطح صحن 80/42 متر است.
  • دو گلدسته در صحن بزرگ (صحن اتابکی)که روبروی ایوان آینه قرار دارند.
  • دو گلدسته در ایوان طلا در صحن عتیق وجود دارد که پوشیده از کاشی گرهی به صورت مارپیچ است.[۱۲]
  1. کیانی، «مجموعه حرم حضرت معصومه(س)»، ص۶۴.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۲.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ندوشن، سیر تحول حرم حضرت معصومه(س)، ص۹۲.
  5. وزین افضل، «توسعه حرم حضرت معصومه و افزایش زائران قم در دوره ناصرالدین شاه، ص۶۵.
  6. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۵.
  7. «مروری بر تاریخچه ضریح مطهر حضرت معصومه(س)»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۹ش، تاریخ بازدید: ۱۱ دی ۱۴۰۱ش.
  8. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
  9. «سیر تاریخی ضریح مطهر حضرت معصومه (س) از آغاز تاکنون»، ایسنا.
  10. سجادی، «آستانه حضرت معصومه»، مرکز دایرة‌المعارف بزرگ اسلامی، تاریخ بازدید: ۱۱دی ۱۴۰۱ش.
  11. «آستانه مقدسه حضرتمعصومه علیهاسلام»، ص۵۶.
  12. «تاریخچه حرم حضرت معصومه (س)»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوه، تاریخ درج مطلب: ۲۴تیر ۱۳۹۷ش، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۱ش.