بهبود روابط خانواده شوهر و عروس: تفاوت میان نسخه‌ها

Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
Article-dot.png
از ویکی پاسخ
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} برای بهبود روابط عروس با خانواده شوهر چکار باید کرد؟ {{پایا...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
صميمي نبودن عروس با خانواده داماد داستاني است كه سابقه زيادي در روابط اجتماعي ايرانيان دارد و مي تواند علل و عوامل گوناگون داشته باشد و تا زماني كه به طور دقيق اين موضوع علت يابي نشود، نمي توان راهكار عملي دقيقي براي آن ارائه كرد، اما در عين حال برخي عوامل عمومي و مشترك وجود دارد كه در ابتدا به بررسي برخي از اين عوامل مي پردازيم و سپس به راهكارهاي عملي اين مشكل اشاره مي كنيم.
صمیمی نبودن عروس با خانواده داماد داستانی است که سابقه زیادی در روابط اجتماعی ایرانیان دارد و می‌تواند علل و عوامل گوناگون داشته باشد و تا زمانی که به‌طور دقیق این موضوع علت یابی نشود، نمی‌توان راهکار عملی دقیقی برای آن ارائه کرد، اما در عین حال برخی عوامل عمومی و مشترک وجود دارد که در ابتدا به بررسی برخی از این عوامل می‌پردازیم و سپس به راهکارهای عملی این مشکل اشاره می‌کنیم.


==۱. پيشداوري==
== ۱. پیشداوری ==
گاه در زندگی با افرادی مواجه می‌شویم که بدون تجربه مستقیمی از برخورد با دیگران، دربارهٔ آنها قضاوت‌هایی می‌کنند و در حالی که پیش داوری در بروز بسیاری از مشکلات اجتماعی ـ اخلاقی نقش اساسی دارد، پیش داوری یعنی قضاوت زود هنگام، نسبت به یک موضوع که معمولاً قبل از جمع‌آوری و بررسی اطلاعات لازم پدید می‌آید و بر شواهد ناکافی و حتی خیالی مبتنی است.<ref>جمعی از نویسندگان، روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، انتشارات سمت، ص۱۸۳.</ref> یکی از موارد پیش داوری، قضاوت عروس در مورد خانواده داماد به ویژه مادر شوهر است که می‌تواند بر رفتارهای بعدی عروس با مادر شوهر و خانواده داماد تأثیر منفی داشته باشد.


گاه در زندگي با افرادي مواجه مي شويم كه بدون تجربه مستقيمي از برخورد با ديگران، دربارۀ آنها قضاوت هايي مي كنند و در حالي كه پيش داوري در بروز بسياري از مشكلات اجتماعي ـ اخلاقي نقش اساسي دارد، پيش داوري يعني قضاوت زود هنگام، نسبت به يك موضوع كه معمولاً قبل از جمع آوري و بررسي اطلاعات لازم پديد مي آيد و بر شواهد ناكافي و حتي خيالي مبتني است.<ref>جمعی از نویسندگان، روان شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، انتشارات سمت، ص۱۸۳.</ref> يكي از موارد پيش داوري، قضاوت عروس در مورد خانواده داماد به ويژه مادر شوهر است كه مي تواند بر رفتارهاي بعدي عروس با مادر شوهر و خانواده داماد تأثير منفي داشته باشد.
== ۲. توقع بیش از حد عروس ==
عروس خود را محرم و شریک اصلی زندگی همسر خود می‌داند و به همین خاطر تمایل دارد، همسرش تمام سرمایه محبت و عشق خود را صرف او کند. این جاست که بسیاری از مشکلات پدید می‌آید. عروس در چنین موقعیتی مادر شوهر و خانواده داماد را رقیب اصلی خود می‌بیند و از هرگونه توجه همسرش به خانواده خود بیزار است. این امر باعث حسادت و موضع‌گیری عروس در برابر خانوده داماد می‌شود.


==۲. توقع بيش از حد عروس==
== ۳. تفاوت دیدگاه‌های عروس و مادر شوهر ==
از آنجا که عروس نسبت به مادر شوهر از سن و سال کمتری برخوردار است، دیدگاه‌ها، تفکرات، احساسات و عواطف او با مادر شوهر تفاوت دارد. چه بسا رفتاری که از دیدگاه عروس مطلوب ارزیابی شود، ولی همان رفتار از دیدگاه مادر شوهر نامطلوب باشد. اگر تفاوت در دیدگاه به خوبی در محیط خانواده مدیریت نشود، می‌تواند برای زندگی مشترک عروس و داماد مشکل ساز شود.


عروس خود را محرم و شريك اصلي زندگي همسر خود مي داند و به همين خاطر تمايل دارد، همسرش تمام سرمايه محبت و عشق خود را صرف او كند. اين جاست كه بسياري از مشكلات پديد مي آيد. عروس در چنين موقعيتي مادر شوهر و خانواده داماد را رقيب اصلي خود مي بيند و از هرگونه توجه همسرش به خانواده خود بيزار است. اين امر باعث حسادت و موضع گيري عروس در برابر خانوده داماد مي شود.
== ۴. بی تجربگی عروس ==
گاه در بین خانواده‌ها، به ویژه کسانی که تازه به تشکیل خانواده اقدام نموده‌اند، اتفاق می‌افتد که عروس، بدون توجه به اصل اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک، به رفتارهای ناشایست و غیبت در مورد خانواده داماد روی می‌آورد. به همسران جوان توصیه می‌شود در اصلاح چنین رفتارهایی، به صورت غیر مستقیم اقدام نمایند و بروز این رفتارها را در آغاز زندگی زناشویی، دلیل بی تجربگی و ناآشنایی با حد و مرز زندگی مجردی با زندگی خانوادگی بدانند که به تدریج و با گذشت زمان حل خواهد شد و هر یک از زن و مرد کم‌کم با انتظارات و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک آشنا می‌شوند.<ref>طجری، علی بهرام، پایان‌نامه مؤسسه امام خمینی، چشم‌اندازی بر جایگاه تغافل در تربیت اسلامی، ص۹۲.</ref>


==۳. تفاوت ديدگاه هاي عروس و مادر شوهر==
== ۵. دخالت‌های بی جای خانواده شوهر ==
خانواده شوهر با دخالت‌های بی جای خود در زندگی مشترک زوج‌های جوان، باعث ایجاد کدورت بین آنها می‌شوند. البته این نوع دخالت‌ها محدود به خانواده داماد نمی‌شود، ولی از آنجا که غالباً عروس به خانه پسر می‌رود و با آن خانواده نزدیکی بیشتری دارد، این مسایل در مورد خانواده داماد بیشتر دیده می‌شود. بدیهی است که اینگونه دخالت‌ها در رفتارهای عروس با خانواده داماد تأثیر منفی می‌گذارد و عروس خانواده این رفتارها را بی پاسخ نمی‌گذارد و سعی می‌کند تا با رفتار سرد خود به آنها نارضایتی خود را گوشزد کند.


از آنجا كه عروس نسبت به مادر شوهر از سن و سال كمتري برخوردار است، ديدگاه ها، تفكرات، احساسات و عواطف او با مادر شوهر تفاوت دارد. چه بسا رفتاري كه از ديدگاه عروس مطلوب ارزيابي شود، ولي همان رفتار از ديدگاه مادر شوهر نامطلوب باشد. اگر تفاوت در ديدگاه به خوبي در محيط خانواده مديريت نشود، مي تواند براي زندگي مشترك عروس و داماد مشكل ساز شود.  
بدیهی است عوامل عدم صمیمیت بین عروس و خانواده داماد به عوامل بالا خلاصه نمی‌شود و عوامل دیگر مانند تفاوت فرهنگی بین عروس و خانواده داماد، حسادت، رفت و آمدهای بی حد و حصر، ویژگی‌های شخصیتی دو طرف و… می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد که ما به دلیل طولانی نشدن بحث از ذکر مفصل آن خودداری می‌کنیم.


==۴. بي تجربگي عروس==
در زیر به برخی از راهکارهایی که شما را در رسیدن به هدفتان کمک می‌کند، اشاره می‌کنیم. این راهکارها عمومی هستند و تمام نزدیکان شوهر باید به آن توجه داشته باشند به ویژه اقوام درجه یک شوهر مانند مادر شوهر، خواهر شوهر و ….


گاه در بين خانواده ها، به ويژه كساني كه تازه به تشكيل خانواده اقدام نموده اند، اتفاق مي افتد كه عروس، بدون توجه به اصل اخلاقي حاكم بر زندگي مشترك، به رفتارهاي ناشايست و غيبت در مورد خانواده داماد روي مي آورد. به همسران جوان توصيه مي شود در اصلاح چنين رفتارهايي، به صورت غير مستقيم اقدام نمايند و بروز اين رفتارها را در آغاز زندگي زناشويي، دليل بي تجربگي و ناآشنايي با حد و مرز زندگي مجردي با زندگي خانوادگي بدانند كه به تدريج و با گذشت زمان حل خواهد شد و هر يك از زن و مرد كم كم با انتظارات و ارزش هاي اخلاقي حاكم بر زندگي مشترك آشنا مي شوند. <ref>طجری، علی بهرام، پایان نامه موسسه امام خمینی، چشم اندازی بر جایگاه تغافل در تربیت اسلامی، ص۹۲.</ref>
۱. تکریم عروس: سعی کنید در تمام برخوردهای خود با عروستان با احترام و تکریم برخورد کنید؛ زیرا زمانی که با فردی با احترام برخورد شود و او احساس کند که جایگاه ویژه ای دارد، شخصیت او به صورت شخصیتی عزیز، مستقل و مثبت رقم خواهد خورد و در نتیجه رفتار او رفتاری مثبت و بهنجار خواهد شد. بر عکس زمانی که فرد احساس کند که او در بین افراد فامیل جایگاهی ندارد و همواره به او بی‌احترامی می‌شود، هرگز نمی‌توان از چنین کسی انتظار نیکی و رفتار صمیمانه داشت. علی علیه السلام در این باره می‌فرمایند: «کسی که نَفْسش بر وی خوار شد، امید نیکی از او نداشته باش»<ref>حسینی زاده، سید علی، تربیت فرزند، ص۱۰۴ به نقل از اصول کافی، انتشارات سمت. ج۲، ص۳۱۳.</ref>


==۵. دخالت هاي بي جاي خانواده شوهر==
۲. ابراز محبت: یکی از نکات مهم برای ایجاد رابطه دوستانه و صمیمانه محبت کردن است. البته در این مورد نباید تنها به محبت درونی اکتفاء شود، زیرا محبت، زمانی مؤثر خواهد بود که ابراز گردد و فرد از محبت به خود آگاه شود. ابراز محبت نکته ای است که اهل بیت به یاران خود سفارش کرده‌اند. امام کاظم علیه السلام می‌فرمایند: «هر گاه یکی از شما برادرش را دوست دارد، او را از این دوستی مطلع کند، که این کار برای دوستی و رابطه بین شما بهتر است».<ref>همان، ص۹۲ به نقل از بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۸۲.</ref>


خانواده شوهر با دخالت هاي بي جاي خود در زندگي مشترك زوج هاي جوان، باعث ايجاد كدورت بين آنها مي شوند. البته اين نوع دخالت ها محدود به خانواده داماد نمي شود، ولي از آنجا كه غالباً عروس به خانه پسر مي رود و با آن خانواده نزديكي بيشتري دارد، اين مسايل در مورد خانواده داماد بيشتر ديده مي شود. بديهي است كه اينگونه دخالت ها در رفتارهاي عروس با خانواده داماد تأثير منفي مي گذارد و عروس خانواده اين رفتارها را بي پاسخ نمي گذارد و سعي مي كند تا با رفتار سرد خود به آنها نارضايتي خود را گوشزد كند.
۳. بهتر است به عروستان با چشم خواهری بنگرید و همان‌طور که دوست دارید با خواهرتان رفتار شود با او نیز رفتار کنید تا رفته رفته فضای صمیمی بر روابط شما حاکم شود. آری هر چه را که برای خود می‌پسندید، برای دیگران هم بپسندید و هر چه برای خود دوست ندارید برای دیگران هم دوست نداشته باشید.<ref>اشاره به فرازی از نامه امام علی(ع) به فرزند خویش.</ref>


بديهي است عوامل عدم صميميت بين عروس و خانواده داماد به عوامل بالا خلاصه نمي شود و عوامل ديگر مانند تفاوت فرهنگي بين عروس و خانواده داماد، حسادت، رفت و آمدهاي بي حد و حصر، ويژگي هاي شخصيتي دو طرف و... مي تواند در اين زمينه موثر باشد كه ما به دليل طولاني نشدن بحث از ذكر مفصل آن خودداري مي كنيم.  
== ۴. از مداخله بی جا در زندگی آنها به شدت پرهیز کنید. ==
۵. بخشندگی: عطا و بخشش و هدیه دادن، دیگران [به ویژه خانم‌ها] را به سوی انسان جلب می‌کند. بخشندگی عامل دوستی است و بذر محبت را در دل می‌افشاند. هدیه سمبل عاطفه و محبت است.<ref>روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، ص۲۴۶.</ref>


در زير به برخي از راهكارهايي كه شما را در رسيدن به هدفتان كمك مي كند، اشاره مي كنيم. اين راهكارها عمومي هستند و تمام نزديكان شوهر بايد به آن توجه داشته باشند به ويژه اقوام درجه يك شوهر مانند مادر شوهر، خواهر شوهر و ... .
۶. خوش‌بینی: نسبت به رفتارهای عروس خانواده، خوش بین باشید و از بدگمانی نسبت به او پرهیز کنید. یکی از مشکلات روابط بین فردی، عدم درک انگیزه‌ها و مقاصد طرف مقابل است. در این حالت، گاه افراد تفسیر و برداشتی نادرست از یک رفتار دارند، در حالی که براساس اصول اسلامی باید یک رفتار را به بهترین وجه تفسیر کرد. بدیهی است تلاش اعضای خانواده برای کاهش برداشت‌های منفی از رفتارهای یکدیگر، زمینه ای برای درک مناسب و روابط فراهم خواهد کرد.<ref>سالاری فر، محمد رضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، انتشارات سمت تهران. ص۱۱۸.</ref> تلاش اعضای خانواده باید به گونه ای باشد که افراد بیشتر به جنبه‌های مثبت یکدیگر توجه کنند و نکات منفی را بیش از حد بزرگنمایی نکنند.


۱. تكريم عروس: سعي كنيد در تمام برخوردهاي خود با عروستان با احترام و تكريم برخورد كنيد؛ زيرا زماني كه با فردي با احترام برخورد شود و او احساس كند كه جايگاه ويژه اي دارد، شخصيت او به صورت شخصيتي عزيز، مستقل و مثبت رقم خواهد خورد و در نتيجه رفتار او رفتاري مثبت و بهنجار خواهد شد. بر عكس زماني كه فرد احساس كند كه او در بين افراد فاميل جايگاهي ندارد و همواره به او بي احترامي مي شود، هرگز نمي توان از چنين كسي انتظار نيكي و رفتار صميمانه داشت. علي عليه السلام در اين باره مي فرمايند: «كسي كه نَفْسش بر وي خوار شد، اميد نيكي از او نداشته باش»<ref>حسینی زاده، سید علی، تربیت فرزند، ص۱۰۴ به نقل از اصول کافی، انتشارات سمت. ج۲، ص۳۱۳.</ref>
۷. خوش زبانی: در برخورد با عروستان خوش زبان باشید. محتوای سخن و کیفیت ادای آن، هیچ‌یک نباید ناپسند باشد. چه بسا سخن خوبی که به خوبی بیان نشده، زمینه تنش و ناسازگاری را فراهم کرده است. امام صادق علیه السلام در این باره می‌فرماید: «در سخن گفتن، پاکیزه سخن بگوی و با برادرت با روی باز مواجه شو»<ref>همان، ص۶۶.</ref>


۲. ابراز محبت: يكي از نكات مهم براي ايجاد رابطه دوستانه و صميمانه محبت كردن است. البته در اين مورد نبايد تنها به محبت دروني اكتفاء شود، زيرا محبت، زماني موثر خواهد بود كه ابراز گردد و فرد از محبت به خود آگاه شود. ابراز محبت نكته اي است كه اهل بيت به ياران خود سفارش كرده اند. امام كاظم عليه السلام مي فرمايند: «هر گاه يكي از شما برادرش را دوست دارد، او را از اين دوستي مطلع كند، كه اين كار براي دوستي و رابطه بين شما بهتر است».<ref>همان، ص۹۲ به نقل از بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۸۲.</ref>
۸. تغافل: تغافل یعنی این که انسان چیزی را بداند، ولی با اراده و عمد خود را غافل نشان دهد. از آنجا که زندگی انسان با خواسته‌های معقول و غیر معقول گره خورده است، طبیعی است که انسان در برخی مواقع از مسیر خردورزی خارج شود و رفتارهای ناشایست از او سر بزند. یکی از راهکارهایی که می‌توان در برابر رفتارهای نادرست دیگران انجام داد تغافل است یعنی در برابر رفتارهای نادرست آنها به گونه ای رفتار کنیم که گویی از آن رفتار مطلع نیستیم و با بزرگواری و بی‌توجهی از کنار آن رفتار بگذریم.
 
{{پایان پاسخ}}
۳. بهتر است به عروستان با چشم خواهري بنگريد و همانطور كه دوست داريد با خواهرتان رفتار شود با او نيز رفتار كنيد تا رفته رفته فضاي صميمي بر روابط شما حاكم شود. آري هر چه را كه براي خود مي پسنديد، براي ديگران هم بپسنديد و هر چه براي خود دوست نداريد براي ديگران هم دوست نداشته باشيد. <ref>اشاره به فرازی از نامه امام علی(ع) به فرزند خویش.</ref>
 
==۴. از مداخله بي جا در زندگي آنها به شدت پرهيز كنيد.==


۵. بخشندگي: عطا و بخشش و هديه دادن، ديگران [به ويژه خانم ها] را به سوي انسان جلب مي كند. بخشندگي عامل دوستي است و بذر محبت را در دل مي افشاند. هديه سمبل عاطفه و محبت است. <ref>روان شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، ص۲۴۶.</ref>
{{مطالعه بیشتر}}
 
۶. خوش بيني: نسبت به رفتارهاي عروس خانواده، خوش بين باشيد و از بدگماني نسبت به او پرهيز كنيد. يكي از مشكلات روابط بين فردي، عدم درك انگيزه ها و مقاصد طرف مقابل است. در اين حالت، گاه افراد تفسير و برداشتي نادرست از يك رفتار دارند، در حالي كه براساس اصول اسلامي بايد يك رفتار را به بهترين وجه تفسير كرد. بديهي است تلاش اعضاي خانواده براي كاهش برداشت هاي منفي از رفتارهاي يكديگر، زمينه اي براي درك مناسب و روابط فراهم خواهد كرد.<ref>سالاری فر، محمد رضا، خانواده در نگرش اسلام و روان شناسی، انتشارات سمت تهران. ص۱۱۸.</ref> تلاش اعضاي خانواده بايد به گونه اي باشد كه افراد بيشتر به جنبه هاي مثبت يكديگر توجه كنند و نكات منفي را بيش از حد بزرگنمايي نكنند.
 
۷. خوش زباني: در برخورد با عروستان خوش زبان باشيد. محتواي سخن و كيفيت اداي آن، هيچ يك نبايد ناپسند باشد. چه بسا سخن خوبي كه به خوبي بيان نشده، زمينه تنش و ناسازگاري را فراهم كرده است. امام صادق عليه السلام در اين باره مي فرمايد: «در سخن گفتن، پاكيزه سخن بگوي و با برادرت با روي باز مواجه شو»<ref>همان، ص۶۶.</ref>
 
۸. تغافل: تغافل يعني اين كه انسان چيزي را بداند، ولي با اراده و عمد خود را غافل نشان دهد. از آنجا كه زندگي انسان با خواسته هاي معقول و غير معقول گره خورده است، طبيعي است كه انسان در برخي مواقع از مسير خردورزي خارج شود و رفتارهاي ناشايست از او سر بزند. يكي از راهكارهايي كه مي توان در برابر رفتارهاي نادرست ديگران انجام داد تغافل است يعني در برابر رفتارهاي نادرست آنها به گونه اي رفتار كنيم كه گويي از آن رفتار مطلع نيستيم و با بزرگواري و بي توجهي از كنار آن رفتار بگذريم.
{{پایان پاسخ}}


معرفی منابع برای مطالعۀ بیشتر:
== مطالعه بیشتر ==
* اسکندری، علی‌اکبر، عروس یا مادرشوهر، مشهد: مناجات، ۱۳۹۵.
* کرمی، زینب، خانواده و روابط همسران (علل درگیریها، روش پیشگیری و حل مشکلات)، تهران: اساتید ایران، ۱۳۹۱.
* پسندیده، عباس و دیگران، خانواده پایدار، مشهد: آستان قدس رضوی، به نشر، ۱۳۹۱.
* سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


1. اسکندری، علی‌اکبر، عروس یا مادرشوهر، مشهد: مناجات، ۱۳۹۵.
== منابع ==
2.
{{پانویس|۲}}
3. کرمی، زینب، خانواده و روابط همسران(علل درگیریها، روش پیشگیری و حل مشکلات)، تهران: اساتید ایران، ۱۳۹۱.
4.
5. پسندیده، عباس و دیگران، خانواده پایدار، مشهد: آستان قدس رضوی، به نشر، ۱۳۹۱.
6.
7. حسین زاده، علی، همسران سازگار، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، ۱۳۹۱.
8.
9. مظاهری، حسین، اخلاق در خانه، قم: اخلاق، ۱۳۹۱.
10.
11. سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵.
12.
==منابع==
<references />
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی =
|شاخه فرعی۱ =  
|شاخه فرعی۱ =
|شاخه فرعی۲ =  
|شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =  
|شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}

نسخهٔ ‏۱۹ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۰۷

سؤال

برای بهبود روابط عروس با خانواده شوهر چکار باید کرد؟

صمیمی نبودن عروس با خانواده داماد داستانی است که سابقه زیادی در روابط اجتماعی ایرانیان دارد و می‌تواند علل و عوامل گوناگون داشته باشد و تا زمانی که به‌طور دقیق این موضوع علت یابی نشود، نمی‌توان راهکار عملی دقیقی برای آن ارائه کرد، اما در عین حال برخی عوامل عمومی و مشترک وجود دارد که در ابتدا به بررسی برخی از این عوامل می‌پردازیم و سپس به راهکارهای عملی این مشکل اشاره می‌کنیم.

۱. پیشداوری

گاه در زندگی با افرادی مواجه می‌شویم که بدون تجربه مستقیمی از برخورد با دیگران، دربارهٔ آنها قضاوت‌هایی می‌کنند و در حالی که پیش داوری در بروز بسیاری از مشکلات اجتماعی ـ اخلاقی نقش اساسی دارد، پیش داوری یعنی قضاوت زود هنگام، نسبت به یک موضوع که معمولاً قبل از جمع‌آوری و بررسی اطلاعات لازم پدید می‌آید و بر شواهد ناکافی و حتی خیالی مبتنی است.[۱] یکی از موارد پیش داوری، قضاوت عروس در مورد خانواده داماد به ویژه مادر شوهر است که می‌تواند بر رفتارهای بعدی عروس با مادر شوهر و خانواده داماد تأثیر منفی داشته باشد.

۲. توقع بیش از حد عروس

عروس خود را محرم و شریک اصلی زندگی همسر خود می‌داند و به همین خاطر تمایل دارد، همسرش تمام سرمایه محبت و عشق خود را صرف او کند. این جاست که بسیاری از مشکلات پدید می‌آید. عروس در چنین موقعیتی مادر شوهر و خانواده داماد را رقیب اصلی خود می‌بیند و از هرگونه توجه همسرش به خانواده خود بیزار است. این امر باعث حسادت و موضع‌گیری عروس در برابر خانوده داماد می‌شود.

۳. تفاوت دیدگاه‌های عروس و مادر شوهر

از آنجا که عروس نسبت به مادر شوهر از سن و سال کمتری برخوردار است، دیدگاه‌ها، تفکرات، احساسات و عواطف او با مادر شوهر تفاوت دارد. چه بسا رفتاری که از دیدگاه عروس مطلوب ارزیابی شود، ولی همان رفتار از دیدگاه مادر شوهر نامطلوب باشد. اگر تفاوت در دیدگاه به خوبی در محیط خانواده مدیریت نشود، می‌تواند برای زندگی مشترک عروس و داماد مشکل ساز شود.

۴. بی تجربگی عروس

گاه در بین خانواده‌ها، به ویژه کسانی که تازه به تشکیل خانواده اقدام نموده‌اند، اتفاق می‌افتد که عروس، بدون توجه به اصل اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک، به رفتارهای ناشایست و غیبت در مورد خانواده داماد روی می‌آورد. به همسران جوان توصیه می‌شود در اصلاح چنین رفتارهایی، به صورت غیر مستقیم اقدام نمایند و بروز این رفتارها را در آغاز زندگی زناشویی، دلیل بی تجربگی و ناآشنایی با حد و مرز زندگی مجردی با زندگی خانوادگی بدانند که به تدریج و با گذشت زمان حل خواهد شد و هر یک از زن و مرد کم‌کم با انتظارات و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر زندگی مشترک آشنا می‌شوند.[۲]

۵. دخالت‌های بی جای خانواده شوهر

خانواده شوهر با دخالت‌های بی جای خود در زندگی مشترک زوج‌های جوان، باعث ایجاد کدورت بین آنها می‌شوند. البته این نوع دخالت‌ها محدود به خانواده داماد نمی‌شود، ولی از آنجا که غالباً عروس به خانه پسر می‌رود و با آن خانواده نزدیکی بیشتری دارد، این مسایل در مورد خانواده داماد بیشتر دیده می‌شود. بدیهی است که اینگونه دخالت‌ها در رفتارهای عروس با خانواده داماد تأثیر منفی می‌گذارد و عروس خانواده این رفتارها را بی پاسخ نمی‌گذارد و سعی می‌کند تا با رفتار سرد خود به آنها نارضایتی خود را گوشزد کند.

بدیهی است عوامل عدم صمیمیت بین عروس و خانواده داماد به عوامل بالا خلاصه نمی‌شود و عوامل دیگر مانند تفاوت فرهنگی بین عروس و خانواده داماد، حسادت، رفت و آمدهای بی حد و حصر، ویژگی‌های شخصیتی دو طرف و… می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد که ما به دلیل طولانی نشدن بحث از ذکر مفصل آن خودداری می‌کنیم.

در زیر به برخی از راهکارهایی که شما را در رسیدن به هدفتان کمک می‌کند، اشاره می‌کنیم. این راهکارها عمومی هستند و تمام نزدیکان شوهر باید به آن توجه داشته باشند به ویژه اقوام درجه یک شوهر مانند مادر شوهر، خواهر شوهر و ….

۱. تکریم عروس: سعی کنید در تمام برخوردهای خود با عروستان با احترام و تکریم برخورد کنید؛ زیرا زمانی که با فردی با احترام برخورد شود و او احساس کند که جایگاه ویژه ای دارد، شخصیت او به صورت شخصیتی عزیز، مستقل و مثبت رقم خواهد خورد و در نتیجه رفتار او رفتاری مثبت و بهنجار خواهد شد. بر عکس زمانی که فرد احساس کند که او در بین افراد فامیل جایگاهی ندارد و همواره به او بی‌احترامی می‌شود، هرگز نمی‌توان از چنین کسی انتظار نیکی و رفتار صمیمانه داشت. علی علیه السلام در این باره می‌فرمایند: «کسی که نَفْسش بر وی خوار شد، امید نیکی از او نداشته باش»[۳]

۲. ابراز محبت: یکی از نکات مهم برای ایجاد رابطه دوستانه و صمیمانه محبت کردن است. البته در این مورد نباید تنها به محبت درونی اکتفاء شود، زیرا محبت، زمانی مؤثر خواهد بود که ابراز گردد و فرد از محبت به خود آگاه شود. ابراز محبت نکته ای است که اهل بیت به یاران خود سفارش کرده‌اند. امام کاظم علیه السلام می‌فرمایند: «هر گاه یکی از شما برادرش را دوست دارد، او را از این دوستی مطلع کند، که این کار برای دوستی و رابطه بین شما بهتر است».[۴]

۳. بهتر است به عروستان با چشم خواهری بنگرید و همان‌طور که دوست دارید با خواهرتان رفتار شود با او نیز رفتار کنید تا رفته رفته فضای صمیمی بر روابط شما حاکم شود. آری هر چه را که برای خود می‌پسندید، برای دیگران هم بپسندید و هر چه برای خود دوست ندارید برای دیگران هم دوست نداشته باشید.[۵]

۴. از مداخله بی جا در زندگی آنها به شدت پرهیز کنید.

۵. بخشندگی: عطا و بخشش و هدیه دادن، دیگران [به ویژه خانم‌ها] را به سوی انسان جلب می‌کند. بخشندگی عامل دوستی است و بذر محبت را در دل می‌افشاند. هدیه سمبل عاطفه و محبت است.[۶]

۶. خوش‌بینی: نسبت به رفتارهای عروس خانواده، خوش بین باشید و از بدگمانی نسبت به او پرهیز کنید. یکی از مشکلات روابط بین فردی، عدم درک انگیزه‌ها و مقاصد طرف مقابل است. در این حالت، گاه افراد تفسیر و برداشتی نادرست از یک رفتار دارند، در حالی که براساس اصول اسلامی باید یک رفتار را به بهترین وجه تفسیر کرد. بدیهی است تلاش اعضای خانواده برای کاهش برداشت‌های منفی از رفتارهای یکدیگر، زمینه ای برای درک مناسب و روابط فراهم خواهد کرد.[۷] تلاش اعضای خانواده باید به گونه ای باشد که افراد بیشتر به جنبه‌های مثبت یکدیگر توجه کنند و نکات منفی را بیش از حد بزرگنمایی نکنند.

۷. خوش زبانی: در برخورد با عروستان خوش زبان باشید. محتوای سخن و کیفیت ادای آن، هیچ‌یک نباید ناپسند باشد. چه بسا سخن خوبی که به خوبی بیان نشده، زمینه تنش و ناسازگاری را فراهم کرده است. امام صادق علیه السلام در این باره می‌فرماید: «در سخن گفتن، پاکیزه سخن بگوی و با برادرت با روی باز مواجه شو»[۸]

۸. تغافل: تغافل یعنی این که انسان چیزی را بداند، ولی با اراده و عمد خود را غافل نشان دهد. از آنجا که زندگی انسان با خواسته‌های معقول و غیر معقول گره خورده است، طبیعی است که انسان در برخی مواقع از مسیر خردورزی خارج شود و رفتارهای ناشایست از او سر بزند. یکی از راهکارهایی که می‌توان در برابر رفتارهای نادرست دیگران انجام داد تغافل است یعنی در برابر رفتارهای نادرست آنها به گونه ای رفتار کنیم که گویی از آن رفتار مطلع نیستیم و با بزرگواری و بی‌توجهی از کنار آن رفتار بگذریم.



مطالعه بیشتر

  • اسکندری، علی‌اکبر، عروس یا مادرشوهر، مشهد: مناجات، ۱۳۹۵.
  • کرمی، زینب، خانواده و روابط همسران (علل درگیریها، روش پیشگیری و حل مشکلات)، تهران: اساتید ایران، ۱۳۹۱.
  • پسندیده، عباس و دیگران، خانواده پایدار، مشهد: آستان قدس رضوی، به نشر، ۱۳۹۱.
  • سالاری فر، محمدرضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵.


منابع

  1. جمعی از نویسندگان، روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، انتشارات سمت، ص۱۸۳.
  2. طجری، علی بهرام، پایان‌نامه مؤسسه امام خمینی، چشم‌اندازی بر جایگاه تغافل در تربیت اسلامی، ص۹۲.
  3. حسینی زاده، سید علی، تربیت فرزند، ص۱۰۴ به نقل از اصول کافی، انتشارات سمت. ج۲، ص۳۱۳.
  4. همان، ص۹۲ به نقل از بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۸۲.
  5. اشاره به فرازی از نامه امام علی(ع) به فرزند خویش.
  6. روان‌شناسی اجتماعی با نگرش به منابع اسلامی، ص۲۴۶.
  7. سالاری فر، محمد رضا، خانواده در نگرش اسلام و روان‌شناسی، انتشارات سمت تهران. ص۱۱۸.
  8. همان، ص۶۶.