نمایش مبدأ برای جوان و جوان‌مردی در قرآن

{{شروع متن}}
{{سوال}}
ديدگاه قرآن کريم در مورد جوان و جوان‌مردي چيست؟
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
[[قرآن]] از دوره جوانی با عنوان «قدرت و قوت» و «کمال نیرمندی» یاد کرده و جوان و جوان‌مردی را با صفات برجسته‌: بيزاري از دشمنان خدا؛ مقابله با انحرافات اجتماعی؛ پيروز در مقابل امتحان الهي معرفی می‌کند.

[[حضرت ابراهیم(ع) در قرآن|حضرت ابراهیم(ع)]]، [[حضرت یوسف(ع)]] و [[اصحاب کهف]] از جمله جوان‌مردان در قرآن است.

جوان در زبان فارسي به معناي هر چيزي است که از عمر آن چندان نگذشته باشد و در فرهنگ عربي '''«فتي»''' و '''«شاب»''' گفته می‌شود.

==تعريف جوان==
واژه «جوان» يا «برنا» در زبان فارسي به معناي هر چيزي است که از عمر آن چندان نگذشته باشد.<ref>دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، واژه جوان.</ref> در فرهنگ عربي دو تعبير رايج در مورد جوان وجود دارد: يکي '''«فتي»''' به معنای طراوت و شادابي. ديگري '''«شاب»''' به معنای شکوفايي و برخورداري از حرارت است.<ref>ابن فارس، احمد، معجم مقاييس اللغه، ج۴، ص۴۷۳. راغب اصفهاني، حسین، مفردات الفاظ القرآن، ص۶۲۵.</ref>

واژه  '''«فتي»''' در قرآن به صورت «فَتًی»،<ref>سوره انبیاء، آیه۶۰.</ref> «فِتْیةٌ»،<ref>سوره کهف، آیه۱۳.</ref> «الْفِتْیةُ»،<ref>سوره کهف، آیه۱۰.</ref> «فَتَیاتِ»،<ref>سوره نساء، آیه۲۵. سوره نور، آیه۳۳.</ref> و «فَتَیانِ‏»،<ref>سوره یوسف، آیه۳۶.</ref> در مورد برخی از پیامبران و اولیای الهی به معنای جوانی به کار رفته است.

واژه '''«شاب»''' و '''«شباب»''' در قرآن نیامده است اما در روایات، به معنای جوانی به کار رفته است.<ref>حر عاملی، محمد بن الحسن، وسائل‏ الشيعة، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۰۹ق، ج۶، ص ۱۷۸، باب۶ بَابُ اسْتِحْبَابِ تَعَلُّمِ الْقُرْآنِ فِي الشَّبَابِ وَ تَعْلِيمِهِ وَ كَثْرَةِ قِرَاءَتِهِ وَ تَعَاهُدِهِ</ref>

==جوان در قرآن==
'''۱. قدرت و قوّت:''' {{قرآن|اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً|ترجمه=خدا، همان کسي است که شما را از ناتواني آفريد، سپس بعد از ناتواني قوت بخشيد و سپس بعد از توانمندي، ناتواني (و پيري) قرار داد.|سوره=روم|آیه=۵۴}}  در اين آيه دو بار از دوران جواني با لفظ '''قوّت''' ياد کرده است. اين نشان مي‌دهد که دوران جواني، دوران قوت،  قدرت،  توان و توانمندي است. انسان به هر جايي که بايد برسد، در دوران جواني مي‌تواند دست يابد.

'''۲. کمال نيرومندي:''' {{قرآن|ثُمَّ يُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخًا|ترجمه=پس شما را به صورت نوزادي (از شکم مادر) بيرون مي‌فرستد تا به کمال نيرومندي خود برسيد سپس تا پير شويد.|سوره=غافر|آیه=۶۷}} 

==جوانان نمونه در قرآن==
'''۱. ابراهيم جوان بت شکن:''' قرآن از زبان بت‌پرستان، نقل مي‌کند کسي بت‌هاي ما را شکسته است، '''«فتی»''' بود: {{قرآن|قَالُوا سَمِعْنَا فَتًى يَذْكُرُهُمْ يُقَالُ لَهُ إِبْرَاهِيمُ|ترجمه=گفتند: شنيديم جوانى، از بت‌ها [به بدى‌] ياد مى‌كرد كه به او ابراهيم گفته مى‌شود.|سوره=انبیاء|آیه=۶۰}}

قرآن ویژگی‌های خاصی برای حضرت ابراهیم جوان ذکر کرده است:


'''بيزاري از دشمنان خدا:''' {{قرآن||ترجمه=ما از شما و آن چه به جاي خداوند مي پرستيد بيزاريم.|سوره=ممتحنه|آیه=۴}}

'''مقابله با انحرافات اجتماعی:''' از زبان ابراهيم(ع) نقل شد: {{قرآن||ترجمه=به خدا پس از آن که روي برتافتيد فکري به حال بت‌هاي‌تان خواهم کرد، آن‌گاه آن‌ها را شکست.|سوره=انبیاء|آیه=۵۵}}

'''پيروز در مقابل امتحان الهي:''' خداوند بعد از داستان قربانی کردن حضرت اسماعیل(ع) به دست حضرت ابراهيم(ع)فرمود: {{قرآن||ترجمه=اي ابراهيم رؤيا را حقيقت بخشيدي، نيکوکاران را چنين پاداش مي دهيم.|سوره=صافات|آیه=۱۰۵}}

'''۲. حضرت يوسف(ع):''' قرآن در داستان حضرت یوسف و همسر عزیز مصر، از زبان زنان مصر وی را «فتی» یاد کرده است: {{قرآن|وَقَالَ نِسْوَةٌ فِي الْمَدِينَةِ امْرَأَتُ الْعَزِيزِ تُرَاوِدُ فَتَاهَا عَنْ نَفْسِهِ ۖ قَدْ شَغَفَهَا حُبًّا ۖ إِنَّا لَنَرَاهَا فِي ضَلَالٍ مُبِينٍ|ترجمه=و گروهی از زنان در شهر شایع کردند که همسر عزیز [مصر] در حالی که عشق آن نوجوان در درون قلبش نفوذ کرده از او درخواست کام جویی می کند؛ یقیناً ما او را در گمراهی آشکاری می بینیم. |سوره=یوسف|آیه=۳۰}}
همسر عزیز مصر در مقابل سرزنش زنان مصر گفت: این همان کسی است که مرا درباره عشق او سرزنش کردید. به راستی من از او خواستار کام‌جویی شدم، ولی او در برابر خواست من به شدت خودداری کرد، و اگر فرمانم را اجرا نکند یقیناً خوار و حقیر به زندان خواهد رفت.<ref>سوره یوسف، آیه۳۲.</ref> حضرت یوسف(ع) در مقابل خواسته نامشروع آن زن به خدا پناه برد و سربلند بیرون آمد.<ref>سوره یوسف، آیه۲۳.</ref>

'''۳. اصحاب کهف:''' {{قرآن||ترجمه=مگر پنداشته‌اي اصحاب کهف و رقيم از آيات شگفت ما بوده‌اند؟ آن‌گاه که جوان‌مردان به سوي نماز پناه جستند و گفتند: پروردگار ما از جانب خود به ما رحمتي بخش و کار ما را براي ما به سامان رسان.|سوره=کهف|آیه=۱۰-۹}}

قرآن اصحاب کهف را جوان معرفی کرده است که به سوی نماز شتافته و از خدا طلب یاری کردند:{{قرآن||ترجمه=مگر پنداشته اي اصحاب کهف و رقيم از آيات شگفت ما بوده اند؟ آن گاه که جوانمردان به سوي نماز پناه جستند و گفتند: پروردگار ما از جانب خود به ما رحمتي بخش و کار ما را براي ما به سامان رسان|سوره=کهف|آیه=۱۰-۹}}

ايمان عميق به خدا داشتن و مشمول هدايت الهي شدن؛<ref>سوره کهف، آیه۱۳.</ref> دنبال رحمت الهي بودن و تکيه بر خدا داشتن؛<ref>سوره کهف، آیه۲۰.</ref> اخلاص؛<ref>سوره کهف، آیه۱۴.</ref> و قیام در برابر انحرافات جامعه<ref>سوره کهف، آیه۱۵.</ref> از خصوصیات برجسته جوان‌مردان در داستان اصحاب کهف است.

== منابع ==
{{پانویس}}
{{شاخه
 | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
| شاخه فرعی۱ = اخلاق در قرآن
| شاخه فرعی۲ = فضایل اخلاقی
| شاخه فرعی۳ =
}}
{{تکمیل مقاله
 | شناسه = شد
 | تیترها = شد
 | ویرایش = 
 | لینک‌دهی = شد
 | ناوبری =
 | نمایه =
 | تغییر مسیر = شد
 | ارجاعات =
 | بازبینی نویسنده = 
 | بازبینی = 
 | تکمیل =
 | اولویت = ج
 | کیفیت = ج
}}
{{پایان متن}}