پرش به محتوا

مذهب شاه نعمت‌الله ولی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
سید نعمت‌الله فرزند عبدالله ملقب به نورالدین به سال ۷۳۱ هجری قمری در شهر حلب از کشور شام تولد یافت.<ref>فرزام، حمید، تحقیق در احوال و نقد آثار و افکار شاه نعمت‌الله ولی، تهران، سروش، چاپ اول، ۱۳۷۴، ص۱۷.</ref> وی دارای عقاید عرفانی خاصی بوده و خودش را شایسته مقام ولایت می‌دانست<ref>رساله تفسیر لااله الاالله جزو رسائل شاه نعمت‌الله ولی، تهران، انتشارات خانقاه نعمت‌اللهی، ۱۳۴۳، ج۴، ص۸۸.</ref> لذا لقب ولی بر خود نهاده بود و آن را مکرر در دیوان اشعارش نیز آورده است چنان‌که می‌گوید:


== نعمت‌الله ماست پیر و ولی<ref>دیوان شاه نعمت‌الله ولی، به اهتمام محمود علمی، تهران، ۱۳۲۸، ص۵۴۹.</ref> ==
== زندگی‌نامه ==
از دیگر سوی برخی محققین عقیده دارند که از آن جهت که بعضی از بزرگان صوفیه برای خود سلطنت و حکومت ظاهری و باطنی نسبت به پیروانشان قائل بوده‌اند از این رو به آخر و اول اسم خود کلمه شاه را اضافه کرده‌اند همانند شاه نعمت‌الله یا نور علیشاه و امثال آن.<ref>بدیع الزمان فروزانفر، رساله در تحقیق احوال و زندگانی مولانا جلال الدین بلخی، تهران، ۱۳۱۵، ص۲ – ۳.</ref> همانگونه که خود شاه نعمت‌الله تصریح کرده است:
...


بنده حضرت خداوندم
== مذهب ==
 
در مورد مذهب شاه نعمت‌الله باید یادآور شد که او به گواه اشعار فراوانی که خود سروده و نیز همراهی با استاد خویش شیخ عبدالله یافعی، از اهل سنت بوده است، که به پاره ای از این دلایل اشاره می‌شود:
همانگونه که خود شاه هزار سلطانم<ref>همان، دیوان شاه نعمت‌الله ولی، ص۳۹۸.</ref>
 
همچنین او در بسیاری از اشعار خود به کلمه سید تخلص کرده است از اینرو او را سید نعمت‌الله یا سید نورالدین هم نامیده‌اند.
 
در خرابات مغان دیگر مجو
 
همچو سید نعمت‌الله رند مست<ref>دیوان، ص۹۷.</ref>
 
سید نعمت‌الله مسافرتهای بسیاری را انجام داده است از آن جمله سفر وی به عراق، مصر، حجاز و سپس به ایران و ترکستان. او در هرات ازدواج نمود و سپس عازم کوه بنان کرمان گردید او بالاخره در ماهان اقامت گزید و در همان‌جا خانقاه خیرآباد و باغ خلوت و باغ مشهد را احداث نمود و ۲۵ سال آخر عمر خود را در کرمان و ماهان بسر برد.<ref>ر. ک. کرمانی، عبدالرزاق، مناقب شاه نعمت‌الله ولی، جزو مجموعه در ترجمه احوال شاه نعمت‌الله ولی، صص ۴۵ – ۴۷.</ref>
 
مهم‌ترین استادی که برای او ذکر می‌کنند و خود نیز او را بسیار ستوده است، شیخ عبدالله یافعی بوده است. شاه نعمت‌الله در سن ۲۴ سالگی در مکه مکرمه به مدت ۷ سال از شخص مزبور کسب علم نموده است. و خود در این مورد می‌گوید:
 
بود سلطان اولیای زمان
 
بود روح القدس وی را همدم
 
سینه اش بود مخزن الاسرار
 
دردش بود گنج حق مدغم
 
و در نهایت چون همراه این استاد خویش طی مراحل عرفانی نمود، شیخ یافعی او را مقام خلافت خویش داد و خرقه اش بخشید و به ارشاد گماشت.<ref>دیوان شاه نعمت‌الله ولی، ص۳۷۰.</ref>
 
اما در مورد مذهب شاه نعمت‌الله باید یادآور شد که او به گواه اشعار فراوانی که خود سروده و نیز همراهی با استاد خویش شیخ عبدالله یافعی، از اهل سنت بوده است، که به پاره ای از این دلایل اشاره می‌شود:


۱- به تصریح خود شاه ولی، سلسله مشایخ وی و خرقه او به شیخ احمد غزالی و حسن بصری می‌رسد که تمامی مورخان و صاحبان تراجم آنان را سنّی می‌دانند.<ref>حمید فرزام، نشریه دانشکده ادبیات اصفهان، مقاله: اختلاف جامی با شاه ولی، ۱۳۴۲، ش ۲، ص۱۰.</ref>
۱- به تصریح خود شاه ولی، سلسله مشایخ وی و خرقه او به شیخ احمد غزالی و حسن بصری می‌رسد که تمامی مورخان و صاحبان تراجم آنان را سنّی می‌دانند.<ref>حمید فرزام، نشریه دانشکده ادبیات اصفهان، مقاله: اختلاف جامی با شاه ولی، ۱۳۴۲، ش ۲، ص۱۰.</ref>
خط ۹۸: خط ۷۴:
ور شوی کافری و در خللی<ref>همان، ص۵۴۹.</ref>
ور شوی کافری و در خللی<ref>همان، ص۵۴۹.</ref>


ذکر این نکته خالی از لطف نیست که خواجه حافظ شیرازی که از معاصرین شاه نعمت‌الله بوده است. از این همه خودستایی او به تنگ آمده و از راه طعن به او، چنین گفته است:
آنان که خاک را به نظر کیمیا کنند
آیا شود که گوشه چشمی به ما کنند!؟
دردم نهفته به زطبیبان مدعی


باشد که زخرانه غیبم دوا کنند<ref>دیوان حافظ، نسخه قاسم غنی و دکتر قزوینی، تهران، اقبال، چاپ نهم، ۱۳۷۰، ص۱۲۲.</ref>
{{پایان پاسخ}}{{مطالعه بیشتر}}
{{پایان پاسخ}}{{مطالعه بیشتر}}


automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش