پرش به محتوا

کامل الزیارات: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
خط ۳۹: خط ۳۹:
{{پاسخ}}'''کامل الزیارات''' نوشته ابن‌قولویه (درگذشت ۳۶۸ یا ۳۶۹ق) اثری درباره آداب و ثواب زیارت قبر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) و امامزادگان است. کامل الزیارات یکی از مهم‌ترین منابع امامیه در زیارات و نخستین کتاب مزاری است که برجای مانده است. کتاب کامل الزیارات شامل ۸۴۳ حدیث می‌باشد که در ۱۰۸ باب تنظیم شده است. این کتاب را یکی از ارزشمندترین مجموعه‌های حدیثی در زمینه زیارت و از منابع غنی عاشورا پژوهی شناخته‌اند که مهم‌ترین روایات این بخش را در خود جای داده است.
{{پاسخ}}'''کامل الزیارات''' نوشته ابن‌قولویه (درگذشت ۳۶۸ یا ۳۶۹ق) اثری درباره آداب و ثواب زیارت قبر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) و امامزادگان است. کامل الزیارات یکی از مهم‌ترین منابع امامیه در زیارات و نخستین کتاب مزاری است که برجای مانده است. کتاب کامل الزیارات شامل ۸۴۳ حدیث می‌باشد که در ۱۰۸ باب تنظیم شده است. این کتاب را یکی از ارزشمندترین مجموعه‌های حدیثی در زمینه زیارت و از منابع غنی عاشورا پژوهی شناخته‌اند که مهم‌ترین روایات این بخش را در خود جای داده است.


برخی درباره انتساب کتاب کامل الزیارات به ابن‌قولویه شبهاتی مطرح کرده‌اند. [[محمدباقر بهبودی]] حدیث‌پژوه، این کتاب را اثر ابوعبدالله بوشنجی از شاگرد ابن قولویه می‌داند. محدث نوری برخی روایات این کتاب را نوشته یکی از شاگردان او می‌داند.
برخی درباره انتساب کتاب کامل الزیارات به ابن‌قولویه شبهاتی مطرح کرده‌اند. [[محمدباقر بهبودی]] حدیث‌پژوه، این کتاب را اثر ابوعبدالله بوشنجی از شاگرد ابن‌قولویه می‌داند. محدث نوری برخی روایات این کتاب را نوشته یکی از شاگردان او می‌داند.


== نویسنده ==
== نویسنده ==
خط ۷۸: خط ۷۸:


== ابهامات ==
== ابهامات ==
برخی درباره انتساب کتاب کامل الزیارات به ابن قولویه شبهاتی مطرح کرده‌اند. [[محمدباقر بهبودی]] (درگذشت ۱۳۹۳ش) حدیث‌پژوه گفته است کامل الزیارات اثر شاگرد ابن قولویه به نام [[ابوعبدالله بوشنجی]] بوده و او با اصل قراردادن اثر استاد خود، این کتاب را تدوین کرده است.<ref>پورموسی، مجتبی، «واکاوی ابهامات درباره انتساب کامل الزیارات به ابن قولویه»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، سال نوزدهم، تابستان ۱۴۰۱، شماره ۲. ص۱ و ۵.</ref> بهبودی معتقد است کامل الزیارات کنونی اثر ابن قولویه نیست، بلکه نتیجه بازنویسی اثر ابن قولویه توسط بوشنجی و آکنده از درجها و اضافات است. بوشنجی از نظر عالمان رجال شیعه ضعیف و سست مذهب، و روایات او نیز مردود است. گفته شده است حجم قابل توجهی از این کتاب به نقل از راویان ضعیف و غیرقابل اعتماد اختصاص یافته است.<ref>سرشار، مژگان، زیادات کامل الزیارات و مسألهٔ انتساب اثر به ابن قولویه، صحیفه مبین، شماره ۵۹، سال ۲۲، ۱۳۹۵ش، ص۱۵۳.</ref>
برخی درباره انتساب کتاب کامل الزیارات به ابن‌قولویه شبهاتی مطرح کرده‌اند. [[محمدباقر بهبودی]] (درگذشت ۱۳۹۳ش) حدیث‌پژوه گفته است کامل الزیارات اثر شاگرد ابن‌قولویه به نام [[ابوعبدالله بوشنجی]] بوده و او با اصل قراردادن اثر استاد خود، این کتاب را تدوین کرده است.<ref>پورموسی، مجتبی، «واکاوی ابهامات درباره انتساب کامل الزیارات به ابن قولویه»، تحقیقات علوم قرآن و حدیث، سال نوزدهم، تابستان ۱۴۰۱، شماره ۲. ص۱ و ۵.</ref> بهبودی معتقد است کامل الزیارات کنونی اثر ابن‌قولویه نیست، بلکه نتیجه بازنویسی اثر ابن‌قولویه توسط بوشنجی و آکنده از درجها و اضافات است. بوشنجی از نظر عالمان رجال شیعه ضعیف و سست مذهب، و روایات او نیز مردود است. گفته شده است حجم قابل توجهی از این کتاب به نقل از راویان ضعیف و غیرقابل اعتماد اختصاص یافته است.<ref>سرشار، مژگان، زیادات کامل الزیارات و مسألهٔ انتساب اثر به ابن قولویه، صحیفه مبین، شماره ۵۹، سال ۲۲، ۱۳۹۵ش، ص۱۵۳.</ref>


گفته شده است از ۷۵۵ روایات کتاب، ۱۲۴ حدیث مرسل است. [[محدث نوری]] (درگذشت ۱۳۲۰ق) در سده سیزدهم، به استناد قراینی از خود کتاب، ابراز کرده است که برخی از روایات کتاب توسط یکی از شاگردان ابن قولویه، نقل شده و وی آن را به جهت مشابهت و هم‌خوانی معنوی با دیگر مطالب، پس از درگذشت مؤلّف، به کتاب افزوده است.<ref>رحمتی، محمدکاظم، و مهدی احمدی، تاریخ حدیث شیعه، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، قم، ۱۳۸۹ش، ص۳۲۷.</ref>
گفته شده است از ۷۵۵ روایات کتاب، ۱۲۴ حدیث مرسل است. [[محدث نوری]] (درگذشت ۱۳۲۰ق) در سده سیزدهم، به استناد قراینی از خود کتاب، ابراز کرده است که برخی از روایات کتاب توسط یکی از شاگردان ابن‌قولویه، نقل شده و وی آن را به جهت مشابهت و هم‌خوانی معنوی با دیگر مطالب، پس از درگذشت مؤلّف، به کتاب افزوده است.<ref>رحمتی، محمدکاظم، و مهدی احمدی، تاریخ حدیث شیعه، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، قم، ۱۳۸۹ش، ص۳۲۷.</ref>


شمار راویان در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات، ۷۰۹ نفر است. از این تعداد، ۳۲ نفر مشایخ ابن قولویه‌اند. درباره وثاقت راویان کتاب یاد شده، در میان علمای رجال، اختلاف نظر وجود دارد. برخی چون [[شیخ حر عاملی]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] در رأی اول خود، همه راویان آن را اعم از مشایخ ابن قولویه و مشایخ مشایخ او تا معصوم، موثّق دانسته‌اند. در مقابل، عده‌ای چون محدّث نوری و سید ابوالقاسم خویی در رأی دوم، و برخی از شاگردان او، تنها مشایخ مستقیم ابن قولویه را موثّق دانسته‌اند. برخی گفته‌اند با مراجعه به منابع رجالی، معلوم می‌شود که از ۷۰۹ راوی کتاب کامل الزیارات، ۳۱۵ نفر توثیق شده‌اند، ۳۲۷ نفر مسکوت مانده‌اند، ۱۴ نفر تضعیف شده‌اند و ۲۵ نفر اختلافی‌اند.<ref>رحمتی، محمدکاظم، و مهدی احمدی، تاریخ حدیث شیعه، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، قم، ۱۳۸۹ش، ص۳۲۸.</ref>
شمار راویان در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات، ۷۰۹ نفر است. از این تعداد، ۳۲ نفر مشایخ ابن‌قولویه‌اند. درباره وثاقت راویان کتاب یاد شده، در میان علمای رجال، اختلاف نظر وجود دارد. برخی چون [[شیخ حر عاملی]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] در رأی اول خود، همه راویان آن را اعم از مشایخ ابن‌قولویه و مشایخ مشایخ او تا معصوم، موثّق دانسته‌اند. در مقابل، عده‌ای چون محدّث نوری و سید ابوالقاسم خویی در رأی دوم، و برخی از شاگردان او، تنها مشایخ مستقیم ابن‌قولویه را موثّق دانسته‌اند. برخی گفته‌اند با مراجعه به منابع رجالی، معلوم می‌شود که از ۷۰۹ راوی کتاب کامل الزیارات، ۳۱۵ نفر توثیق شده‌اند، ۳۲۷ نفر مسکوت مانده‌اند، ۱۴ نفر تضعیف شده‌اند و ۲۵ نفر اختلافی‌اند.<ref>رحمتی، محمدکاظم، و مهدی احمدی، تاریخ حدیث شیعه، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، قم، ۱۳۸۹ش، ص۳۲۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۹۱۳

ویرایش