پرش به محتوا

کاربر:Golpoor: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۷٬۵۹۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۲
صفحه را خالی کرد
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه را خالی کرد)
خط ۱: خط ۱:
باسمه تعالی


معاذ بن مسلم
== معرفی ==
معاذ بن مسلم بن ابی اساره<ref>نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۳۲۴.</ref> یا معاذ الهراء النحوی،<ref>کشی، اختیار معرفة الرجال، مع تعلیقات میر داماد الأسترآبادی، ج۲، ص۵۲۲.</ref> از شاعران<ref>برقی، الرجال، ۱۳۴۲ش، ص۱۷.</ref> و عالمان [[علم نحو]]<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۳۰۶؛ ذهبی، العقد الثمین، ۱۴۲۵ق، ص۲۳۳؛ سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۹.</ref> و از بزرگان و اصحاب خاص<ref> سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۹.</ref> امام باقر(ع)<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۱۴۶.</ref> و امام صادق(ع).<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۳۰۶.</ref>
شیخ طوسی معاذ بن مسلم را با لقب هراء از اصحاب امام باقر ع و با لقب هراء انصاری نحوی کوفی از اصحاب امام صادق(ع) دانسته است.
أبو مسلم و أبو علي معاذ بن‏ مسلم‏، و قيل كثير بن أبي سارة الهرّاء، و قيل الفرّاء، بيّاع الأكسية، و قيل صاحب الأكسية، و قيل بيّاع الكرابيس، الأنصاري بالولاء، و قيل مولى محمد بن سعد القرطي، الكوفي، و قيل معاذ بن كثير و معاذ بن‏ مسلم‏ شخصان متغايران.<ref> الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏3 ؛ ص261</ref>
ابو علی<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر ؛ ج‏3 ؛ ص196</ref>
از بزرگان شیعه<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر ؛ ج‏3 ؛ ص196</ref>
یکی از پیشوایان علم ادبیات عرب<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر ؛ ج‏3 ؛ ص196</ref>
ابو مسلم<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218؛ أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130</ref> و بعد از تولدش فرزندش علی به ابا علی نیز شهرت پیدا کرد<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص221؛ موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص538</ref>
معاذ بن مسلم هراءأ انصاری نحوی کوفی<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي ؛ ج‏1 ؛ ص345</ref>
انصاری نحوی کوفی<ref>رجال الطوسي جامعه مدرسين ؛ ص306؛ اختيار معرفة الرجال المعروف برجال الكشى مع تعليقات مير داماد الأسترآبادى ؛ ج‏2 ؛ ص522؛ نقد الرجال ؛ ج‏4 ؛ ص384</ref>
انصاری کوفی شیعی نحوی ملقب به هراء<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏5 ؛ ص77</ref>
از بزرگان علم نحو<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين ؛ ص233</ref>
ترکیب کرده: أبو مسلم معاذ بن‏ مسلم‏ بن أبي سارة الهراء الكوفي‏<ref> أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130؛ موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص538</ref>
الصرفی<ref>روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات ؛ ج‏7 ؛ ص263</ref>
برخی به این نکته اشاره کرده اند که او هرا است و به او فراء نیز می گویند<ref>تكملة أمل الآمل ؛ ج‏3 ؛ ص563</ref>
معاذ بن مسلم فراء نحوی<ref>عدة الرجال ؛ ج‏1 ؛ ص496</ref>
از عطا بن سائب و دیگران روایت نقل کرده است<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين ؛ ص233</ref>
کنیه او ابو علی و ابومسلم<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص288</ref>
از خاندان آل ابی اساره<ref>رجال السيد بحر العلوم الفوائد الرجالية ؛ ج‏1 ؛ ص276</ref> از خاندان های شناخته شده شیعه در کوفه<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
شیوخ اصحاب امام صادق ع <ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
ثقاته الفقهاء الصالحين<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
در بیش از سی مورد در سلسله روات احادیث آمده<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
از امام صادق ع و عمار بن موسی ساباطی  و دیگران روایت نقل کرده<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
اکثر منابع به طول عمر او اشاره کرده اند<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص540</ref>
از اعیان نحات و استاد ابوالحسن کسایی<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص540</ref>
كان نحوياً، شاعراً، عارفاً بالقراءات و الفتيا و الاحكام، و كان يفتي الناس في المسجد<ref>موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص539</ref>
عبد اللّه بن المغيرة، و معاوية بن وهب، و عبد اللّه بن سنان، و أبو الفرج القمّي، و حمّاد بن أبي طلحة، و حذيفة بن منصور، و مرازم بن حكيم، و آخرون از او روایت نقل کرده اند
از کوفیان<ref>نقد الرجال، ج‏4، ص: 385</ref>
ادیب و شاعر<ref>الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏3 ؛ ص261</ref>
نحوی، شاعر<ref>معجم المؤلفين ؛ ج‏12 ؛ ص301</ref>
ابو عبدالله<ref>راهنماى دانشوران در ضبط نامها، نسب‏ها و نسبت‏ها ؛ ج‏2 ؛ ص549</ref>
قدمای نحویان<ref>راهنماى دانشوران در ضبط نامها، نسب‏ها و نسبت‏ها ؛ ج‏2 ؛ ص396</ref>
او نویسنده کتاب های زیادی <ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏5 ؛ ص77</ref> در علم نحو<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222؛ أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130</ref> و قرائت<ref>أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130</ref> بوده که هیچ کدام از آنهاوجود ندارد<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222</ref> گفته شده است که او حدود هزار کتاب در زمینه علم نحو نوشته بود.<ref> الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏3 ؛ ص261</ref>
خویی  و دیگران در کتاب معجم رجال حدیث به چهار معاذ بن مسلم با القاب مختلف به صورت جداگانه اشاره کرده و معتقد است ظاهرا همه آنها یکی هستند.<ref> معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرواة ؛ ج‏19 ؛ ص206-209؛ زبده المقال من معجم الرجال ؛ ج‏2 ؛ ص447</ref>
یکی از راویان نص امامت امام کاظم<ref>ع</ref> از امام صادق<ref>الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏3 ؛ ص261</ref>
اشخاصی چون حسن بن علی بن فضال، حسین بن معاذ و عبدالله بن سنان و دیگران از او روایت نقل کرده اند<ref>الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام، ج‏3، ص: 262</ref>
از آن جهت که اواهل هرات در خراسان به او هراء گفته اند و فروش لباس<ref>اختيار معرفة الرجال، ج‏2، ص: 523 محقق</ref>
او یکی از دوستان کمیت بن زید اسدی<ref>معجم الشعراء ؛ ص345؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص288</ref> مشهور<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص219</ref> بود و یکی از سفارشات او به کمیت و رعایت نکردن او و به دردسر افتادن و زندانی شدنش در منابع بازتاب داشته است<ref>معجم الشعراء ؛ ص345؛ وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص219؛  إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص289؛ الكنى و الألقاب مكتبة الصدر ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
اشعار او در منابع بازتاب داشته است<ref>معجم الشعراء ؛ ص345؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص289، 293</ref>
شعر در زمینه علم نحو<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص288</ref>
دلیل نامکذاری: تاجر لباس<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290؛ نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر، ج‏3، ص: 199</ref> فروش لباس
هروی<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص288</ref> در کوفه<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
او در زمان برامکه زندگی می کرد در ایام یزید بن عبدالملک به دنیا آمد و در سالی که برامکه قتل عام شدند از دنیاا رفت<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص289؛ موسوعة طبقات الفقهاء ؛ ج‏2 ؛ ص541</ref>
او نوشتن کتاب در زمینه علم نحو را از ایام حکومت بنی امیه آغاز کرد<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
در قرائت ها داستان های زیادی از او نقل شده است.<ref> إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
كان صالح العلم بالعربية؛ و لكنه ليس من أعلام النحويين، و هو أحد من أخذ عنه الفرّاء.<ref> إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
از او در مورد شاعرترین مردم سوال شد او گفت از جاهلان یا مسلمانان، جاهلان، امرؤ القيس، و عبيد و زهير
مسلمانان: الفرزدق، و جرير، و الأخطل، و الراعى
سوال از کمیت: او بهترین شاعران از اول تا آخر<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة، ج‏3، ص: 295</ref>
اخبار و اشعار زیاد<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة، ج‏3، ص: 295</ref>
او یکی از کارگزاران حکومت عباسی بود مهدی عباسی او را والی خراسان نمود<ref>قلادة النحر في وفيات أعيان الدهر ؛ ج‏2 ؛ ص212</ref>
اختراع علم صرف<ref>أعيان الشيعة ؛ ج‏1 ؛ ص124</ref> اما تالیفی در این زمینه نداشته است<ref>أعيان الشيعة، ج‏1، ص: 166</ref>
نحوی مشهور<ref>أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130 به نقل از سیوطی</ref>
هرا فرا
معاذ بن مسلم فراء<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏7 ؛ ص30</ref>
به هردو اشاره کرده است<ref>مستطرفات المعالى، او، منتخب المقال و الاقوال فى علم الرجال ؛ ص324</ref>
دلیل انکه به او هراء می گویند این است که او البسه هروی می فروخت<ref>اختيار معرفة الرجال المعروف برجال الكشى مع تعليقات مير داماد الأسترآبادى ؛ ج‏2 ؛ ص522؛ تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي ؛ ج‏1 ؛ ص345</ref>
هروی<ref>فائق المقال فى الحديث و الرجال ؛ ص162</ref>
برخی او را با لقب فراء خوانده‌اند<ref>الرجال ؛ الرجال‏البرقي ؛ ص17؛ الوجيزه فى الرجال ؛ ص180</ref> و حتی گفته شده که او همان فراء معروف مشهور است<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 274؛ </ref> كانه الفراء النحوى المشهور
برخی گفته اند که او استاد فراء بوده است<ref>کشاف زمخشری</ref>
برخی معتقدند فراء اصل است و هراء سهو و اشتباه در نسخه<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 274</ref>
هراأ اشتباه سهوی و اشتباه در نسخه<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال، ج‏7، ص: 32</ref> و هراء مصحف فراء نیست<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222</ref>
شوشتری: اختلاف نسخه هست شیخ ظوسی برقی اتفاق نظر دارند که هراء است<ref>قاموس الرجال، ج‏10، ص: 103</ref>
مامقانی: هردو به او اطلاق می شود و هردو صحیح است<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222</ref> دلیل ان فروش لباس
ظن قوی معاذ بن مسلم فرا مذکور در رجال برقی تحریف نسخه ها شده است<ref>زبده المقال من معجم الرجال ؛ ج‏2 ؛ ص447</ref>
معاذ الفرا همان معاذ بیاع الاکیسه هست و با معاذ الهرا متفاوت است<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر، ج‏3، ص: 200</ref>
فرزند و پسر عمو
فرزندش حسین بن معاذ نیز از اصحاب امام صادق ع <ref> منهج المقال فى تحقيق احوال الرجال ؛ ج‏4 ؛ ص286؛ نقد الرجال ؛ ج‏2 ؛ ص119؛ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل ؛ ج‏25 ؛ ص285</ref> امامی<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي ؛ ج‏1 ؛ ص345؛ الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏1 ؛ ص415</ref> و ثقه<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال ؛ ج‏3 ؛ ص77</ref> دانسته شده است.
پسر عمویش محمد بن الحسن نیز از اصحاب امام باقر ع و امام صادق ع دانسته شده است<ref>رجال النجاشي ؛ ص324؛ منتهى المقال في أحوال الرجال ؛ ج‏6 ؛ ص8</ref>
نجاشی او و خاندانش را اهل فضل و ادب معرفی کرده.<ref> رجال النجاشي ؛ ص324</ref>
او اهل منطقه هرات در خراسان بود<ref>اختيار معرفة الرجال المعروف برجال الكشى مع تعليقات مير داماد الأسترآبادى ؛ ج‏2 ؛ ص522</ref> یک از شهرهای بزرگ خراسان<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر، ج‏3، ص: 199</ref>
برخی علی رقم آنکه او را یکی از اجواد دانسته اند زندیق خوانده اند<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر، ج‏3، ص: 199</ref>
استاد فرا و کسایی
استاد فراء<ref>زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۳۴؛ بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏5 ؛ ص77.</ref> و کسائی<ref>ابن خلکان، وفیات الأعیان، بیروت، ج۵ ؛ ص۲۱۸؛ قفطی، إنباه الرواة، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۲۸۸؛ الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام، ج‏3، ص: 262؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص288.</ref>
برخی گمان کرده اند که او همان فرا مشهور است<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 276</ref> مامقانی اشتباه دانسته<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222</ref>
الظاهر انه هو الفراء المشهور<ref>؟</ref>
کسایی از او روایت نقل کرده<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218؛ تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222؛ العقد الثمين في تراجم النحويين ؛ ص233</ref>
مشهور: او شاگرد کسایی بود<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222</ref>
کسایی شاگر معاذ و فراء شاگرد کسایی بود<ref>اختيار معرفة الرجال، ج‏2، ص: 523 محقق</ref>
حروف در قرائات از او نقل شده است<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين ؛ ص233</ref>
علم نحو و صرف
معاذ علم عرب را به همراه تنی چند از کسایی گرفت<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي ؛ ج‏3 ؛ ص221</ref> على معاذ و محمّد تفقّه الكسائى علم العرب
شیعه و از بزرگان علم نحو و اولین نفری که علم صرف را وضع کرد<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 275 به نقل از سیوطی. ابن خلکان دیده شود</ref>
اولین نفر که علم صرف<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏5 ؛ ص64</ref>
او را نویسنده کتاب‌های زیادی در زمینه علم نحو دانسته‌اند.<ref> اعرجی کاظمی، عدة الرجال، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۵.</ref>
مخترع علم صرف به گونه‌ای که جماعتی از علمای علم ادب به آن اذعان کرده اند<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 274</ref>
وفات و عمر طولانی
عده‌ای معتقدند که او عمر طولانی داشته است.<ref>ابن خلکان، وفیات الأعیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۸؛ ابن ندیم، الفهرست، بیروت، ص۹۷.</ref> برخی وفات او را در سال 187ق دانسته‌اند.<ref>ابن ندیم، الفهرست، بیروت، ص۹۶-۹۷؛ قفطی، إنباه الرواة، ۱۴۲۴ق، ج۳، ص۲۸۹؛ ذهبی، العقد الثمین، ۱۴۲۵ق، ص۲۳۴؛ سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۴۱.</ref>
به گونه ای که مرگ همه اولاد خود را دید<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏5 ؛ ص77</ref> و حتی مرگ همه نوه های خود را هم دیده است<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص289</ref> در مورد این موضوع شعر گفته شده است<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص292؛ وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص219</ref>
استاد عبدالمک بن مروان در علم نحو<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص292؛ أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130</ref>
وفات سال 190<ref>إنباه الرواة على أنباه النحاة، ج‏3، ص: 295؛ الكنى و الألقاب مكتبة الصدر، ج‏3، ص: 291</ref>
برای طول عمر او شعر سردوه شده است<ref>بهجة الآمال في شرح زبدة المقال، ج‏5، ص: 78</ref>
او در زمان خودش به طول عمر شهرت داشت<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي، ج‏3، ص: 222؛ وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218</ref>
نقل روایت در زمینه های فقهی چون نماز و حج و همچنین ثواب قرائت قرآن و برخی از فضائل اخلاقی<ref>جامع الرواة و إزاحة الإشتباهات عن الطرق و الأسناد، ج‏2، ص: 236؛ معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرواة ؛ ج‏19 ؛ ص206</ref>
شخصی از معاذ زمان تولدش را پرسید که او گفت که در زمان یزید بن عبدالملک به دنیا امده است مرگ او در سال 187ق
شما چند سال دارید؟ گفت شصت و سه. فرمود: سپس سالها نزد او ماند، مردی از او پرسید: چند سال داری؟ گفت: شصت و سه. گفتم: بیست و یک سال است که با شما هستم. هر وقت کسی از شما در مورد سن شما می پرسد، می گویید: شصت و سه ساله. گفت: اگر بیست و یک سال دیگر با من بودم جز این نمی گفتم و برخی شاعران در شعری به او تهمت زده اند. که از طول عمر خود خسته شده است<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص218؛ إنباه الرواة على أنباه النحاة ؛ ج‏3 ؛ ص290</ref>
ابن خلکان با بررسی زمان عمر او با استناد به سوال شخصی از معاذ در مورد سنش معتقد است که عمر او معمولی بوده است<ref>وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان ؛ ج‏5 ؛ ص220-221</ref> و دیگران<ref>نسمة السحر بذكر من تشيع و شعر، ج‏3، ص: 197</ref>
شیعیا معمرا<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين ؛ ص233</ref>
90 سال عمر کرده<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين، ص: 234</ref> 187ق وفات<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين، ص: 234</ref> 95 سال<ref>أعيان الشيعة ؛ ج‏10 ؛ ص130</ref>
شعر کمی از او نقل شده<ref>العقد الثمين في تراجم النحويين، ص: 234</ref>
معاذ بن کثیر
یکی دانستن آن دو<ref>عدة الرجال، ج‏1، ص: 497 به نقل از شیخ صدوق</ref> يقال له معاذ بن مسلم
شوشتری یکی بودن آنها را رد کرده است و معتقد است که در رجال برقی و شیخ طوسی دو شخص محسوب شده اند یکی با القاب ابن کثیر بیاع الکرابیس و بیاع الاکسیه و دیگری با القاب هراء و نحوی<ref>قاموس الرجال، ج‏10، ص: 104</ref>
مذهب و وثاقت
از محدثان ثقه و فقهای ستایش شده امامیه و از بزرگان و اصحاب خاص اصحاب امام صادق ع<ref>الفائق في رواة و أصحاب الإمام الصادق عليه السلام ؛ ج‏3 ؛ ص261</ref>
شیعه و از بزرگان علم نحو و اولین نفری که علم صرف را وضع کرد<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 275 به نقل از سیوطی. ابن خلکان دیده شود</ref>
تحت تعلیم کسایی بوده و از او روایت نقل کرده است شیعه است<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 276 به نقل از ابن خلکان</ref>
سیوطی معتقد است که او شیعه و از راویان امام صادق ع است<ref>منتهى المقال في أحوال الرجال، ج‏6، ص: 275به نقل از طبقات النحاه سیوطی</ref>
برخی او را [[شیعه]]<ref>ابن خلکان، وفیات الأعیان، بیروت، ج۵، ص۲۱۸؛ ذهبی، العقد الثمین، ۱۴۲۵ق، ص۲۳۳؛ اعرجی کاظمی، عدة الرجال، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۵۵.</ref> و حتی از بزرگان شیعه در [[کوفه]]،<ref> سبحانی، موسوعة طبقات الفقهاء، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۵۳۹.</ref> جلیل القدر،<ref>بصری، فائق المقال، ۱۴۲۲ق، ص۱۶۲.</ref> و [[ثقه]]<ref>علامه حلی، رجال العلامة الحلی، ۱۴۰۲ق، ص۱۷۱؛ الرجال الحر العاملي ؛ ص242؛ مازندرانی حائری، منتهی المقال، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۲؛ بهجة الآمال في شرح زبدة المقال ؛ ج‏7 ؛ ص30.</ref> قلمداد کرده‌اند.
رجالیان شیعه در توثیق او به روایتی اسناد کرده اند در روایتی که به‌صورت پرتکرار در منابع آمده، تسلط او بر مبانی فقهی و عقیدتی مذاهب مختلف اسلامی را نشان داده و امام صادق<ref>ع</ref> نیز روش و سیره او را مورد تأیید قرار داده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به: کشی، إختیار معرفة الرجال، ۱۴۰۴ق، ص۲۵۳-254؛ علامه حلی، رجال العلامة الحلی، ۱۴۰۲ق، ص۱۷۱؛ قهپایی، مجمع الرجال، ۱۳۶۴ش، ج۶، ص۹۷؛ مازندرانی حائری، منتهی المقال، ۱۴۱۶ق، ج۶، ص۲۷۲.</ref>  مامقانی این روایت را دلالت بر وثاقت<ref>تنقيح المقال فى علم الرجال رحلي ؛ ج‏1 ؛ ص345</ref> گفته می شود که امام صادق ع او را ثقه معرفی کرده و اجازه اجتهاد و فتوا به او داده است<ref>الثقات الأخيار من رواة الأخبار ؛ ص372</ref> رحمك اللّه هكذا فاصنع <ref>الكنى و الألقاب مكتبة الصدر ؛ ج‏3 ؛ ص289</ref>
نجاشی معتقد است که همه انها از ثقات بوده و طعنی برا انها نیامده است<ref>رجال النجاشي ؛ ص324</ref>
روایات او در کافی و تهذیبین آمده است<ref>زبده المقال من معجم الرجال ؛ ج‏2 ؛ ص447</ref>
تصریخ نجاشی به وثاقت
برخی او را به خاطر توثیق نجاشی و علامه سزاوار توثیق دانسته‌اند.<ref>نقد الرجال، ج‏4، ص: 385؛ بهجة الآمال في شرح زبدة المقال، ج‏7، ص: 31</ref>
اشاره  کشی<ref>و في كش ما يدلّ على جلالة قدره. فائق المقال فى الحديث و الرجال ؛ ص162</ref> و نجاشی<ref>عدة الرجال، ج‏1، ص: 497</ref> را دلالت بر جلالت قدر
ممدوح<ref>الرجال ؛ الرجال‏الحلى‏ق‏1 ؛ ص347</ref>
تعداد زیادی او را ثقه دانسته اند<ref>مستطرفات المعالى، او، منتخب المقال و الاقوال فى علم الرجال ؛ ص324</ref>
او را در کنار کمیت شیعه دانسته اند<ref>معجم الشعراء ؛ ص345</ref>
== پانویس==
{{پانویس۲}}
==منابع==
{{منابع}}
۶۰۲

ویرایش