automoderated، ناظمان (CommentStreams)
۱۵٬۲۵۵
ویرایش
A.rezapour (بحث | مشارکتها) |
A.rezapour (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}} | ||
آیه الکرسی کدام آیات را شامل میشود؟ | آیه الکرسی کدام آیات را شامل میشود؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
{{درگاه|واژهها}} | |||
[[پرونده:آیه الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم.jpg|بندانگشتی|آیة الکرسی شکسته نستعلیق اثر رضا مقدم|253x253px]] | |||
درباره اینکه آیه | '''آیة الکرسی''' آیه ۲۵۵ سوره [[سوره بقره|بقره]]، آیهای مشهور که مهمترین اوصاف و اسماء الحسنی خداوند از جمله حی، قَیّوم، عظیم و... را برمیشمرد. درباره فضیلت و جایگاه این آیه روایات و اقوال متعددی گفتهاند. از جمله اینکه مهمترین آیه قرآن، آیةالکرسی است. | ||
درباره اینکه آیةالکرسی چه آیاتی را شامل میشود بین مفسران اختلاف است. بیشتر و مشهور، تنها آیه ۲۵۵ سوره بقره را آیةالکرسی میدانند و عدهای آیات ۲۵۶ و ۲۵۷ را هم جزء آن میدانند. | |||
== متن آیه == | == متن آیه == | ||
خط ۱۸: | خط ۱۹: | ||
== جایگاه و فضیلت == | == جایگاه و فضیلت == | ||
آية الکرسی در ميان مسلمانان هميشه مورد توجه و تعظيم خاصی بوده و علت آن است كه همۀ معارف و تعاليم اسلام براساس «توحيد» استوار است و در آيهالكرسی توحيد به جامعترين شكل و در نهايت ايجاز و اختصار بيان شده است. در اين آيه هم ذات خداوند توصيف شده و هم صفات و افعال او.<ref>غزالی، محمد، ''جواهر القرآن''، مصر، ۱۳۲۹ ق، به نقل از دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۱۲.</ref> | |||
از [[پیامبر(ص)]] شده است که قرآن والاترين کلامهاست و [[سوره بقره]]، سرور قرآن و آيةالکرسی سرور سوره بقره.<ref>فرهنگنامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات اسلامی، ج۱، ص۳۵۶۱</ref> [[شیخ طوسی]] در [[کتاب امالی شیخ طوسی|امالی]] از [[امام علی(ع)]] روایت کرده است که «باور نمیکنم کسی که اسلام را فهمیده باشد یا در اسلام متولد شده باشد و صبح کند شب را و آیة الکرسی را نخواند؛ آنگاه فرمود: اگر بدانید که این آیه چیست و در این آیه چه چیزی هست در هیچ حالی آن را ترک نخواهید کرد».<ref>طوسی، محمد، الامالی، قم، دار الثقافه، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ص۵۰۸.</ref> | |||
</ref> در روایات آمده است که برترین آیه قرآن، | روایات فراوانی درباره اهمیت تلاوت آیهالکرسی و فضیلت آن آمده است.<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن، ابوالفتوح رازی، ج۳، ص: ۳۹۷</ref> در روایات آمده است که برترین آیه قرآن، آیة الکرسی است. امام علی(ع) از پیامبر(ص) نقل میکند که برترین سوره قرآن سوره بقره و برترین آیه آن آیه الکرسی که پنجاه کلمه دارد و در هر کلمه پنجاه برکت است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲، ص: ۲۶۱</ref> | ||
{{جعبه نقلقول|پیامبر (ص): آيهالكرسى از گنجى زير عرش الهى به من داده شده است و به هيچ پيامبرى قبل از من داده نشد.<ref>تفسير برهان جلد ۱ صفحه ۲۴۵- بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۴ حديث ۷ (باب فضائل سوره يذكر فيها البقره و آية الكرسى) براى اطلاع بيشتر به بحار الانوار جلد ۸۹ صفحه ۲۶۲ تا ۲۷۲ مراجعه فرمائيد. به نقل از تفسیر نمونه | |||
</ref> | </ref>}} | ||
امام باقر (ع) میفرماید: هر كس | [[امام باقر(ع)]] میفرماید: هر كس آية الكرسى را يك بار بخواند، خداوند هزار امر ناخوش آيند از امور ناخوشايند دنيا، و هزار امر ناخوشايند از آخرت را از او بر طرف میكند كه آسانترين ناخوشايند دنيا، فقر، و آسانترين ناخوشايند آخرت، عذاب قبر است.<ref>مجمع البيان، جلد ۱ و ۲ صفحه ۳۶۰ و ۳۶۱. به نقل از تفسیر نمونه | ||
</ref> در [[تفسير عياشى]] از امام صادق(ع) روايت آورده كه فرمود: [[ابوذر]] به رسول خدا (ص) عرض كرد: يا رسول اللَّه، مهمترين و پر فضيلتترين آيهاى كه بر تو نازل شده كدام است؟ فرمود: آیه الكرسى.<ref>ترجمه تفسير الميزان، ج۲، ص ۵۱۴ | |||
</ref> | </ref> | ||
== مفهوم و معانی == | == مفهوم و معانی == | ||
ارزش و مقام | ارزش و مقام آیة الکرسی به خاطر معارف دقیق و لطیفی است که در این آیه آمده است که خداشناسی و توحید خالص را شامل میشود. در این آیه مجموعهاى از صفات جمال و جلال او وجود دارد. ابتدا از ذات اقدس الهى و مساله توحيد اسماء حسنى و صفات او شروع میكند، و از حی (زنده) و قائم بودن خداوند میگوید. «حى»، تمام صفات الهى مانند علم و قدرت و سميع و بصير بودن و مانند آن را شامل میشود و قيوم، نياز تمام موجودات را به او بازگو میكند و لذا گفتهاند اين دو با هم اسم اعظم الهى است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲، ص: ۲۶۴</ref> | ||
در ادامه آیه از این میگوید که لحظهای خداوند را خواب فرانمیگیرد که تأکید دارد بر اینکه خداوند لحظهای از مخلوقات خود غافل نمیشود. مالکیت خداوند بر آسمانها و زمین، و آنچه در آن وجود دارد، شفاعت، علیم بودن خداوند بر همه چیز، حکمرانی بر | در ادامه آیه از این میگوید که لحظهای خداوند را خواب فرانمیگیرد که تأکید دارد بر اینکه خداوند لحظهای از مخلوقات خود غافل نمیشود. مالکیت خداوند بر آسمانها و زمین، و آنچه در آن وجود دارد، شفاعت، علیم بودن خداوند بر همه چیز، حکمرانی بر آسمانها و زمین و بلندمرتبه و عظیم بودن خداوند، از دیگر اوصافی است که در آیهالکرسی آمده است. | ||
اهميت | اهميت آية الكرسى از اين نظر است كه مجموعهاى از معارف اسلامى و صفات خداوند اعم از صفات ذات و فعل، مخصوصا مساله توحيد در ابعاد مختلف را در بر گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسير نمونه، ج۲، ص۲۷۷</ref> | ||
</ref> | |||
== تعداد آیات == | == تعداد آیات == | ||
[[پرونده:خط نسخ آیة الکرسی.png|بندانگشتی|خط نسخ ممتاز آیة الکرسی از دوره زندیه محفوظ در موزه ملک|290x290پیکسل]] | |||
در مورد تعداد آیات «آیة الکرسی» دو نظریه مطرح است: | در مورد تعداد آیات «آیة الکرسی» دو نظریه مطرح است: | ||
* [[سید کاظم یزدی]] در کتاب شریف [[عروة الوثقی]] در بحث [[نماز لیلة الدفن]] آورده است، که این [[نماز]] دو رکعت است و بعد از [[سوره حمد|حمد]] در رکعت اوّل آیهالکرسی از اول آیه ۲۵۵ تا آخر آیه ۲۵۷ سوره بقره خوانده میشود. ایشان در ادامه بحث میفرماید: اگر آیهالکرسی فراموش شود. در صورت اجیر بودن نمازش صحیح نیست و باید دوباره بخواند. از ظاهر فتوای ایشان بر میآید که «آیه الکرسی شامل» سه آیه میباشد. [[امام خمینی]] در تعلیقهاش بر عروه الوثقی میفرماید: این حکم بنا بر احتیاط میباشد. چنانکه در روایات هم وارد شده که مستحب است تا {{قرآن|هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ}} آخرآیه ۲۵۷ قرائت شود.<ref>عروه الوثقی با تعلیقه امام خمینی (ره)، چاپ مؤسسه تنظیم نشر آثار امام (ره)، چاپ اول، ص۴۹۸.</ref> | * [[سید کاظم یزدی]] در کتاب شریف [[عروة الوثقی]] در بحث [[نماز لیلة الدفن]] آورده است، که این [[نماز]] دو رکعت است و بعد از [[سوره حمد|حمد]] در رکعت اوّل آیهالکرسی از اول آیه ۲۵۵ تا آخر آیه ۲۵۷ سوره بقره خوانده میشود. ایشان در ادامه بحث میفرماید: اگر آیهالکرسی فراموش شود. در صورت اجیر بودن نمازش صحیح نیست و باید دوباره بخواند. از ظاهر فتوای ایشان بر میآید که «آیه الکرسی شامل» سه آیه میباشد. [[امام خمینی]] در تعلیقهاش بر عروه الوثقی میفرماید: این حکم بنا بر احتیاط میباشد. چنانکه در روایات هم وارد شده که مستحب است تا {{قرآن|هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ}} آخرآیه ۲۵۷ قرائت شود.<ref>عروه الوثقی با تعلیقه امام خمینی (ره)، چاپ مؤسسه تنظیم نشر آثار امام (ره)، چاپ اول، ص۴۹۸.</ref> | ||
* [[علامه طباطبائی]] میفرماید: آیه الکرسی فقط شامل آیه ۲۵۵ سوره بقره است و فقرات دیگر جزء آیه الکرسی نیست و در ادعیه و [[نمازهای مستحبی]] که خواندن آیه الکرسی وارد شده به همین مقدار اکتفاء میشود و جمع کثیری از علماء و مفسرین نیز همین نظریه را صحیح میدانند و از روایات هم این معنی استفاده میشود.<ref>مهر تابان، یادنامه علامه طباطبائی، ص۱۸۰.</ref> [[آیت الله مکارم شیرازی]] با ذکر شش دلیل تبیین میکند که آیه الکرسی تنها آیه ۲۵۵ سوره بقره است: '''یک''': تمام رواياتى كه در فضيلت آن وارد شده و از آن تعبير به آية الكرسى كرده همه نشان | * [[علامه طباطبائی]] میفرماید: آیه الکرسی فقط شامل آیه ۲۵۵ سوره بقره است و فقرات دیگر جزء آیه الکرسی نیست و در ادعیه و [[نمازهای مستحبی]] که خواندن آیه الکرسی وارد شده به همین مقدار اکتفاء میشود و جمع کثیری از علماء و مفسرین نیز همین نظریه را صحیح میدانند و از روایات هم این معنی استفاده میشود.<ref>مهر تابان، یادنامه علامه طباطبائی، ص۱۸۰.</ref> [[آیت الله مکارم شیرازی]] با ذکر شش دلیل تبیین میکند که آیه الکرسی تنها آیه ۲۵۵ سوره بقره است: | ||
'''یک''': تمام رواياتى كه در فضيلت آن وارد شده و از آن تعبير به آية الكرسى كرده همه نشان میدهد كه يك آيه بيش نيست. | |||
'''دو''': تعبير به كرسى فقط در همان آيه اول است و نامگذارى به آيهالكرسى نيز مربوط به همين آيه است. | |||
'''سه''': در بعضى از احاديث به همين معنى تصريح شده مانند حديثى كه در [[امالى شيخ صدوق]] از امام على(ع) نقل شده است كه ضمن بيان فضيلت آية الكرسى از اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ شروع فرمود تا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ. | |||
'''چهارم''': در مستدرک سفينة البحار، آمده است: آية الكرسى تا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ است. | |||
'''پنجم''': در حديثى از [[امام سجاد(ع)]] میخوانيم كه پيامبر (ص) فرمود: كسى كه چهار آيه از اول سوره بقره و آيه الكرسى و دو آيه بعد از آن و سه آيه از آخر بقره را بخواند، هرگز ناخوشايندى در خودش و مالش نمیبيند و شيطان به او نزديك نمیشود، و قرآن را فراموش نمیكند. | |||
'''ششم''': در بعضى از روايات وارد شده كه آيهالكرسى پنجاه كلمه است و در هر كلمهاى پنجاه بركت است شمارش كلمات آيه نيز نشان میدهد كه تا وَ هُوَ الْعَلِيُّ الْعَظِيمُ پنجاه كلمه است.<ref>تفسير نمونه، ج۲، ص: ۲۷۶ و ۲۷۷.</ref> | |||
== مطالعه بیشتر == | == مطالعه بیشتر == | ||
خط ۶۹: | خط ۷۵: | ||
}} | }} | ||
{{تکمیل مقاله | {{تکمیل مقاله | ||
| شناسه = | | شناسه =شد | ||
| تیترها = | | تیترها =شد | ||
| ویرایش = | | ویرایش =شد | ||
| لینکدهی = | | لینکدهی =شد | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = شد | | نمایه = شد | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر =شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی نویسنده = | | بازبینی نویسنده = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت = | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ج | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} | ||
خط ۸۷: | خط ۹۳: | ||
[[رده:آیات و سورهها]] | [[رده:آیات و سورهها]] | ||
[[رده:آیه الکرسی]] | [[رده:آیه الکرسی]] | ||
[[رده:مقالههای پیشنهادی]] |