اصحاب عقبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۱۲۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۸ نوامبر ۲۰۲۰
ویرایش.
جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی =' به ' | ارجاعات = | بازبینی =')
(ویرایش.)
خط ۱۱: خط ۱۱:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
اصحاب عقبه، گروهی از [[صحابه پیامبر]] بودند که در راه بازگشت از [[غزوه تبوک]] به سمت [[مدینه]]، قصد ترور پیامبر(ص) را داشتند، اما [[خداوند]] پیامبر را از‌ توطئه آنها آگاه کرد. [[پیامبر]] ایشان را [[لعن]] نمود اما نام آنها را برای مردم فاش نکرد و از مجازات ایشان منصرف شد. برخی نیز توطئه ترور پیامبر را مربوط به وقایع [[حجه الوداع]] دانسته‌اند.  
اصحاب عقبه، گروهی از [[صحابه پیامبر]] بودند که در راه بازگشت از [[غزوه تبوک]] به سمت [[مدینه]]، قصد ترور پیامبر(ص) را داشتند؛ ولی [[خداوند]] پیامبر(ص) را از‌ توطئه آنها آگاه کرد. [[پیامبر]] آنها را [[لعن]] نمود، ولی نام آنها را برای مردم فاش نکرد و از مجازات آنها منصرف شد؛ البته برخی، جریان اصحاب عقبه و توطئه ترور پیامبر(ص) را مربوط به وقایع [[حجه الوداع]] دانسته‌اند.  


====اصحاب عقبه در غزوه تبوک====
==اصحاب عقبه در غزوه تبوک==
از حوادث سال نهم هجرت جنگ تبوک است که در پی آن سپاه اسلام به فرماندهی پیامبراکرم(ص) تا مرزهای روم پیش رفتند ولی برخلاف گزارشهای رسیده، خبری از سپاه روم نبود و لذا پیامبر(ص) دستور بازگشت به مدینه را صادر نمود.
در سال نهم هجرت، هنگام برگشت از غزوه تبوک به مدینه، شماری از منافقان که در میان سپاه اسلام حضور داشتند، نقشه ترور پیامبر(ص) را کشیده بودند.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر، (بی تا)، ج۲، ص۶۸.</ref> آنها برای عملی کردن این طرح، در گردنه کوه کمین کردند تا در وقت مناسب شتر پیامبر(ص) را رم داده، پیامبر(ص) از بالای کوه به پایین پرت شود. در روایتی، امام باقر(ع) تعداد آنها را ۱۲ نفر دانسته است.<ref>خصیبی، حسین بن حمدان، هدایه الکبری، بیروت، مؤسسه بلاغ، چاپ چهارم، ۱۴۱۱، ص۷۸. ـ ۸۴ـ ۸۴ـ ۸۴</ref>
در برگشت از تبوک عدّه‌ای از منافقین که در میان سپاه اسلام حضور داشتند، طرح ترور پیامبر(ص) را در سر داشتند.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر، (بی تا)، ج۲، ص۶۸.</ref> برای عملی کردن این طرح درگردنه کوه کمین کردند تا در وقت مناسب شتر پیامبر را رم داده پیامبر از بالای کوه به پایین پرت شود.


در روایتی آمده که عدّه‌ای از [[امام باقر(ع)]] درباره اصحاب عقبه سؤال کردند، حضرت در جواب فرمود؛ در شبی تاریک پیامبر(ص) سوار بر ناقه (شتر) غضباء، به همراه اصحاب در حال برگشت از تبوک بود؛ دوازده نفر از منافقین پنهانی اجتماع کرده و نقشه ترور را کشیدند و گفتند این بهترین فرصت برای از میان برداشتن اوست. هنگام عبور از تنگه شترش را رم کرده وکارش را یکسره کنیم؛<ref>خصیبی، حسین بن حمدان، هدایه الکبری، بیروت، مؤسسه بلاغ، چاپ چهارم، ۱۴۱۱، ص۷۸. ـ ۸۴ـ ۸۴ـ ۸۴</ref>
نقل شده پیامبر(ص) توسط [[جبرئیل]] از نقشه منافقان آگاه شد و دستور داد [[عمار یاسر]] از طرف جلو، اسفار شتر را گرفته و [[حذیفه بن یمان]] نیز از پشت سر، شتر آن حضرت را براند. حضرت محمد(ص) اجازه نداد کسی پیش از او از عقبه عبور کند. وقتی که به گردنه رسیدند متوجه شدند که افرادی پشت سر آنها در حرکت هستند و قصد دارند هجوم برده و از پیامبر جلو بزنند؛ ولی حذیفه مانع از این کار منافقان شده و آنها را فراری داد.  


نقل شده پیامبر(ص) از طریق [[جبرئیل]] از نقشه منافقین مطلع گردید و دستور داد [[عمار یاسر]] از طرف جلو اسفار شتر را گرفته و [[حذیفه بن یمان]] نیز از پشت سر، شتر آن حضرت را برانند و حضرت همچنین اجازه نداد کسی پیش ایشان از عقبه عبور کند وقتی که به گردنه رسیدند متوجه شدند که افرادی پشت سر آنها در حرکت هستند و می‌خواهند هجوم بیاورند و از پیامبر جلو بزنند ولی حذیفه مانع از این کار منافقان شده و آنها را فراری داد و این در حالی بود که آن افراد صورت خود را با پارچه‌ای پوشانده بودند حذیفه نتوانست آنها را بشناسد ولی با توجه به خصوصیات مرکب و اسب افراد حدسهایی در مورد برخی می‌زد تا اینکه پیامبر(ص) بعد از عبور از گردنه همه آنها را بنام خود و پدرانشان نام برد و حذیفه را از نقشه آنان آگاه ساخت؛ حذیفه گفت یا رسول الله اگر اجازه دهید آنها مجازات می‌شوند حضرت اجازه نداد؛ بنابه برخی گزارشها حتی اجازه نداد حذیفه نام آنها را فاش نماید ازاینروی حذیفه را صاحب سری می‌شناختند که دیگران آگاه نبودند.<ref>ابوزهره، محمد، خاتم پیامبران، ترجمه حسین صابری، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۳، ج۲، ص ۴۳۶–۴۳۲ و قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، انتشارات هجرت، ۱۳۷۳، ج۱، ص۱۸۰.</ref> بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) حذیفه در نماز هرکس شرکت نمی‌کرد گفته می‌شد او جزو منافقین است.<ref>ابوزهره، محمد، همان، ص۴۳۶ و قمی همان.</ref>  
آن افراد صورت خود را با پارچه‌ای پوشانده بوده و قابل شناسایی نبودند. پیامبر(ص) پس از عبور از گردنه، همه آنها را به نام خود و پدرانشان نام برد و حذیفه را از نقشه آنان آگاه کرد. حذیفه از رسول خدا(ص) اجازه خواست آنها مجازات شوند؛ ولی پیامبر(ص) اجازه نداد. بنا بر برخی گزارش‌ها، حتی اجازه نداد حذیفه نام آنها را فاش کند؛ از این رو، حذیفه را از اسراری آگاه می‌دانستند که دیگران از آن با خبر نبودند.<ref>ابوزهره، محمد، خاتم پیامبران، ترجمه حسین صابری، مشهد، آستان قدس رضوی، ۱۳۷۳، ج۲، ص ۴۳۶–۴۳۲ و قمی، عباس، منتهی الآمال، قم، انتشارات هجرت، ۱۳۷۳، ج۱، ص۱۸۰.</ref> پس از رحلت پیامبر اکرم(ص)، هنگامی که حذیفه در نماز جماعتی شرکت نمی‌کرد، گفته می‌شد امام جماعت جزء منافقان است.<ref>ابوزهره، محمد، همان، ص۴۳۶ و قمی همان.</ref>  
====اصحاب عقبه در حجه الوداع====
==اصحاب عقبه در حجه الوداع==
در برخی نقلها واقعه اصحاب عقبه را در ذیل وقایع حجه الوداع و هنگام بازگشت پیامبر(ص) از سفر حج ذکر کرده‌اند. این افراد در کنار کعبه با هم، هم قسم می‌شوند تا نگذارند خلافت و جانشینی پیامبر(ص) به اهل بیت آن حضرت برسد و به همین منظور نیز با هم، پیمانی می‌بندند و متعهد می‌شوند که در موقع مراجعت به مدینه پیامبر را در عقبه (گردنه) ترور کنند.<ref>حسینی، شرف الدین، تأویل الآیات، قم چاپ امیر ۱۴۰۷ هـ، ج۱، ص۲۰۸.</ref>  
در برخی نقل‌ها، جریان اصحاب عقبه هنگام بازگشت پیامبر(ص) از حجة الوداع ذکر شده است. این افراد در کنار کعبه با هم، هم‌قسم شدند تا نگذارند خلافت و جانشینی پیامبر(ص) به اهل بیت او برسد. به همین منظور نیز با هم، پیمانی بستند که در هنگام بازگشت به مدینه، پیامبر(ص) را در عقبه (گردنه) ترور کنند.<ref>حسینی، شرف الدین، تأویل الآیات، قم چاپ امیر ۱۴۰۷ هـ، ج۱، ص۲۰۸.</ref>  


====هویت اصحاب عقبه====
==هویت اصحاب عقبه==
درباره تعداد و نام افرادی که در جریان عقبه و نقشه ترور پیامبر شرکت داشتند اقوال و نظرات مختلفی نقل شد و تعداد آنها را از ۱۲ نفر تا چهل نفر ذکر کرده‌اند. بعد از برملا شدن توطئه اصحاب عقبه با وجود اینکه مورد نفرین پیامبر(ص) قرار گرفتند اما پیامبر(ص) از مجازات این گروه خائن گذشت و نام آنها را فاش نکرد آمرزش خواستن برای آنان از خدا در منابع منعکس نشده است.
درباره تعداد و نام افرادی که در جریان عقبه شرکت داشتند، اقوال مختلفی ذکر شده است. تعداد آنها را از ۱۲ نفر تا چهل نفر ذکر کرده‌اند.  
 
پس از برملا شدن توطئه اصحاب عقبه، با وجود اینکه مورد نفرین پیامبر(ص) قرار گرفتند؛ ولی او از مجازات این گروه گذشت و نام آنها را فاش نکرد؛ البته آمرزش خواستن برای آنان از خدا، در منابع نیامده است.


{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


خط ۳۳: خط ۳۳:
* خاتم پیامبران ج۲، محمد ابوزهره، ترجمه حسین صابری.
* خاتم پیامبران ج۲، محمد ابوزهره، ترجمه حسین صابری.
* فروغ ابدیت، ج۲، آیه الله جعفر سبحانی.
* فروغ ابدیت، ج۲، آیه الله جعفر سبحانی.
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش