۶٬۸۱۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''تدوین کتابهای حدیثی اهلسنت''' از پس دورهٔ منع کتابت و تدوین حدیث طی دورههای متعدد تاریخی و با رویکردهای متفاوت و روشهای مختلف انجام شده است. برخی محققان دورههای دهگانهای را برای تاریخ تدوین کتابهای حدیثی اهلسنت برشمردهاند. از میان این ده دوره، دورهٔ | '''تدوین کتابهای حدیثی اهلسنت''' از پس دورهٔ منع کتابت و تدوین حدیث طی دورههای متعدد تاریخی و با رویکردهای متفاوت و روشهای مختلف انجام شده است. برخی محققان دورههای دهگانهای را برای تاریخ تدوین کتابهای حدیثی [[اهلسنت]] برشمردهاند. از میان این ده دوره، دورهٔ سوم، که دورهٔ تدوین مهمترین جوامع روایی اهلسنت بوده، دورهٔ اساسی تدوین کتابهای حدیثی اهلسنت است. در این دوره جوامعی چون [[صحاح ستّه]]، که معتبرترین منابع روایی اهل سنت هستند، تدوین شدند. | ||
پس از این | پس از این دوره، تدوین کتابهای روایی با رویکردهایی چون تکمیل، تنظیم، تبیین و تنقیح منابع روایی پی گرفته شد. در کنار تدوین جوامع حدیثی آثاری در رابطه با دانشهای حدیثی هم تألیف شد. این تألیفها نیز در دورههای زمانی متفاوت دارای کیفیت و کمیّت متفاوت بودند. | ||
== دورههای تاریخی حدیث اهل سنت == | == دورههای تاریخی حدیث اهل سنت == | ||
برخی محققان تاریخ حدیث اهلسنت را به ده دوره تقسیم کردهاند: دورهٔ ممانعت از تدوین حدیث، دورهٔ نگارش نخستین نگاشتههای حدیثی، دورهٔ تدوین [[جوامع روایی]]، دورهٔ تکمیل جوامع روایی، دورهٔ تنظیم جوامع حدیثی، دورهٔ تنقیح جوامع روایی، دورهٔ ظهور و تکامل دانشهای حدیثی، دورهٔ رکود دانشهای حدیثی و نهایتاً دورهٔ شکوفایی دوباره دانشهای حدیثی. بجز دورهٔ اول تاریخ حدیث در میان اهلسنت، که دورهٔ ممانعت از نگارش و تدوین است، در سایر دورهها برای جمعآوری، نگارش، تدوین، تبیین و تنقیح روایات در قالب مجموعههای روایی محدود یا جوامع روایی مفصل تلاش شده است.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۸۱.</ref> | برخی محققان تاریخ حدیث اهلسنت را به ده دوره تقسیم کردهاند: دورهٔ ممانعت از تدوین حدیث، دورهٔ نگارش نخستین نگاشتههای حدیثی، دورهٔ تدوین [[جوامع روایی]]، دورهٔ تکمیل جوامع روایی، دورهٔ تنظیم جوامع حدیثی، دورهٔ تنقیح جوامع روایی، دورهٔ ظهور و تکامل دانشهای حدیثی، دورهٔ رکود دانشهای حدیثی و نهایتاً دورهٔ شکوفایی دوباره دانشهای حدیثی. بجز دورهٔ اول تاریخ حدیث در میان اهلسنت، که دورهٔ ممانعت از نگارش و تدوین است، در سایر دورهها برای جمعآوری، نگارش، تدوین، تبیین و تنقیح روایات در قالب مجموعههای روایی محدود یا جوامع روایی مفصل تلاش شده است.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۸۱.</ref> | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
بعد از فرمان آزادی تدوین و کتابت حدیث، در طول سدهٔ دوم هجری عالمانی به تدوین و نگارش حدیث پرداختند. نگارشهای حدیثی این دوران مقدمات تدوین جوامع روایی اهلسنت در دورهٔ بعد را فراهم کردند. از جمله تدوینکنندگان این مجموعههای اولیه میتوان به زکریاء بن ابیزائده، عبدالملک بن جریج و [[سفیان ثوری]] اشاره کرد.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۱۲۸.</ref> از این مجموعههای، به دلیل عدم کیفیت و جامعیت لازم و انحلال مطالب آنها در منابع بعدی روایی، اثری باقی نمانده است. اطلاعات موجود از این مجموعهها از خلال برخی گزارشهای تاریخی یا منابع حدیثی سدهٔ سوم به دست آمده است.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۱۲۹.</ref> | بعد از فرمان آزادی تدوین و کتابت حدیث، در طول سدهٔ دوم هجری عالمانی به تدوین و نگارش حدیث پرداختند. نگارشهای حدیثی این دوران مقدمات تدوین جوامع روایی اهلسنت در دورهٔ بعد را فراهم کردند. از جمله تدوینکنندگان این مجموعههای اولیه میتوان به زکریاء بن ابیزائده، عبدالملک بن جریج و [[سفیان ثوری]] اشاره کرد.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۱۲۸.</ref> از این مجموعههای، به دلیل عدم کیفیت و جامعیت لازم و انحلال مطالب آنها در منابع بعدی روایی، اثری باقی نمانده است. اطلاعات موجود از این مجموعهها از خلال برخی گزارشهای تاریخی یا منابع حدیثی سدهٔ سوم به دست آمده است.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۱۲۹.</ref> | ||
== مهمترین دوره: دورهٔ تدوین صحاح ستّه == | == مهمترین دوره: دورهٔ تدوین صحاح ستّه == | ||
مهمترین و مؤثرترین دوره در میان ادوار تاریخ حدیث اهلسنت دورهٔ سوم برشمرده شده است که طی آن مجموعههای اصلی حدیثی اهلسنت چون موطأ [[مالک بن انس]]، مسند [[احمد بن حنبل]] و | مهمترین و مؤثرترین دوره در میان ادوار تاریخ حدیث اهلسنت دورهٔ سوم برشمرده شده است که طی آن مجموعههای اصلی حدیثی اهلسنت چون موطأ [[مالک بن انس]]، مسند [[احمد بن حنبل]] و صحاح ستّه به نگارش درآمدند. آثار این دوره در تمام ادوار پس از خود تأثیر گذاشتند و به نوعی مبنای تمام آثار فراهمآمده در حدیث اهلسنت تا دورهٔ معاصر شدند.<ref>علی نصیری، حدیثشناسی، انتشارات سنابل، ج ۱، ص ۱۲۹.</ref> | ||
هر یک از این مجموعهها جامع خوانده میشدند. محدثان اهلسنت، مجموع احادیث و معارف دینی را در هشت موضوع ([[عقاید]]، [[احکام]]، سِیَر، آداب، [[تفسیر]]، فِتَن ، [[اشراط السّاعة]] و مناقب) دستهبندی میکردند. از نظر آنان، جامع حدیث مجموعهای بود که در بر دارندهٔ همهٔ این موضوعات باشد.<ref>نورالدین عتر، منهج النقد فی علوم الحدیث، دمشق، دارالفکر، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref> | هر یک از این مجموعهها جامع خوانده میشدند. محدثان اهلسنت، مجموع احادیث و معارف دینی را در هشت موضوع ([[عقاید]]، [[احکام]]، سِیَر، آداب، [[تفسیر]]، فِتَن ، [[اشراط السّاعة]] و مناقب) دستهبندی میکردند. از نظر آنان، جامع حدیث مجموعهای بود که در بر دارندهٔ همهٔ این موضوعات باشد.<ref>نورالدین عتر، منهج النقد فی علوم الحدیث، دمشق، دارالفکر، ص ۱۹۸-۱۹۹.</ref> |
ویرایش