رمل و کهانت: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۲
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۳: خط ۳:
رمل و کهانت را با توجه به آیات و روایات تبیین نمایید.
رمل و کهانت را با توجه به آیات و روایات تبیین نمایید.
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}رمل و کهانت از علوم غریبه هستند. در کهانت از جن‌ها و شیاطین اخباری از آینده را دریافت می‌کنند. کاهن مدعی است از آینده خبر می‌دهد. فقها کهانت را حرام می‌دانند و روایاتی از نهی کهانت وجود دارد.  
{{پاسخ}}رمل و کهانت از علوم غریبه هستند. در کهانت از جن‌ها و شیاطین اخباری از آینده را دریافت می‌کنند. کاهن مدعی است از آینده خبر می‌دهد. فقها کهانت را حرام می‌دانند و روایاتی از نهی کهانت وجود دارد.


رمل پیشگویی از آینده است که توسط نجوم و ابزار دیگر انجام می‌گیرد که آموزش و یادگیری آن از لحاظ شرعی بی اشکال است.  
رمل پیشگویی از آینده است که توسط نجوم و ابزار دیگر انجام می‌گیرد که آموزش و یادگیری آن از لحاظ شرعی بی اشکال است.


== رمل ==
== رمل ==
رمل علمی از علوم غریبه است که با آن آینده را پیشبینی می‌کنند. با توجه به اینکه در سابق از شن (رمل) استفاده می‌کردند به این اسم نامگذاری شده است. رمل از احکام نجوم هم برای پیشبینی استفاده می‌کند. رمل در گستره جغرافیایی وسیعی، از هند تا ایران، شام، بین النهرین، آسیای صغیر و شمال آفریقا به کار می رفته است. عموما رمل را روشی غیریقینی و تخمینی دانسته‌اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، مدخل رمل.</ref>
رمل علمی از علوم غریبه است که با آن آینده را پیشبینی می‌کنند. با توجه به اینکه در سابق از شن (رمل) استفاده می‌کردند به این اسم نامگذاری شده است. رمل از احکام نجوم هم برای پیشبینی استفاده می‌کند. رمل در گستره جغرافیایی وسیعی، از هند تا ایران، شام، بین‌النهرین، آسیای صغیر و شمال آفریقا به کار می‌رفته است. عموما رمل را روشی غیریقینی و تخمینی دانسته‌اند.<ref>دانشنامه جهان اسلام، مدخل رمل.</ref>


رمل علمى است كه در آن از اشكال شانزده‌گانه بحث مى‌شود و نتيجه آن استعلام از مجهولات و وقوف به احوال عالم است. به دارنده چنين علمى «رمّال» گويند. علم رمل به حضرت دانيالِ پيغمبر (ع) نسبت داده شده است. از آن به مناسبت در باب تجارت سخن‌گفته‌اند. آموختن و آموزش دادن علم رمل جايز است؛ ليكن حكم قطعى و يقينى به استناد آن حرام است، مانند آنكه حاصل رمل زدن، بهبود بيمار باشد، كه خبر جزمى دادن به بهبود يافتن بيمار به استناد آن جايز نيست.<ref>فرهنگ فقه فارسی، موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، ج۴، ص۱۴۷</ref>
رمل علمی است که در آن از اشکال شانزده‌گانه بحث می‌شود و نتیجه آن استعلام از مجهولات و وقوف به احوال عالم است. به دارنده چنین علمی «رمّال» گویند. علم رمل به حضرت دانیالِ پیغمبر(ع) نسبت داده شده است. از آن به مناسبت در باب تجارت سخن‌گفته‌اند. آموختن و آموزش دادن علم رمل جایز است؛ لیکن حکم قطعی و یقینی به استناد آن حرام است، مانند آنکه حاصل رمل زدن، بهبود بیمار باشد، که خبر جزمی دادن به بهبود یافتن بیمار به استناد آن جایز نیست.<ref>فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی، ج۴، ص۱۴۷</ref>


== کهانت ==
== کهانت ==
کهانت در لغه به معنی پیش‌گویی و غیب گویی آمده است<ref>بندر ریگی، محمد، منجد الطلاب، قم، انتشارات فروردین، ۱۳۷۴ش، تک جلدی؛ سفینه البحار، همان.</ref> و اصطلاحا: عملی است که سبب می‌شود، بعضی از جنّیان، شخص کاهن را اطاعت کنند، از این جهت که برای او اخباری را بیاورند، و این عمل نزدیک به سحر است.<ref>سید عبدالحسین، دستغیب، گناهان کبیره، قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۸۵.</ref> کهانت بیان اخبار آینده است که شخص کاهن توسط جن و شیاطین مطلع می‌شود. به تعبیر دیگر، کاهن، کسی است که، صاحب رأیی از طائفه جنّ به او امور مخفی را خبر می‌دهد مثلاً فلان مال دزدیده شده کجاست، یا از آن کیست، یا گمشده کجاست ـ یا او را نسبت به امور آینده خبر دهد از انواع پیشگوئی‌ها، و به اتفاق جمیع فقها حرام است. بنابراین طبق نظر فقها، یادگرفتن کهانت و یاد دادن آن به دیگری، رفتن کسی نزد شخص کاهن برای عمل به سحرش، حرام است.
کهانت در لغه به معنی پیش‌گویی و غیب گویی آمده است<ref>بندر ریگی، محمد، منجد الطلاب، قم، انتشارات فروردین، ۱۳۷۴ش، تک جلدی؛ سفینه البحار، همان.</ref> و اصطلاحا: عملی است که سبب می‌شود، بعضی از جنّیان، شخص کاهن را اطاعت کنند، از این جهت که برای او اخباری را بیاورند، و این عمل نزدیک به سحر است.<ref>سید عبدالحسین، دستغیب، گناهان کبیره، قم، انتشارات اسلامی، ۱۳۷۶ش، ج۲، ص۸۵.</ref> کهانت بیان اخبار آینده است که شخص کاهن توسط جن و شیاطین مطلع می‌شود. به تعبیر دیگر، کاهن، کسی است که، صاحب رأیی از طائفه جنّ به او امور مخفی را خبر می‌دهد مثلاً فلان مال دزدیده شده کجاست، یا از آن کیست، یا گمشده کجاست ـ یا او را نسبت به امور آینده خبر دهد از انواع پیشگوئی‌ها، و به اتفاق جمیع فقها حرام است؛ بنابراین طبق نظر فقها، یادگرفتن کهانت و یاد دادن آن به دیگری، رفتن کسی نزد شخص کاهن برای عمل به سحرش، حرام است.


هيچ اختلاف و نزاعى در حرمت كهانت وجود ندارد و تمام فقهاء آن را قبول دارند و ادعای [[اجماع]] هم شده است.<ref>كوثر فقه، محمدى خراسانى، على، ج۱، ص۳۲۱</ref> در روايتى كه مرحوم [[صدوق]] آنرا در خصال نقل فرموده چنين آمده: كسي كه كهانت كرده يا برايش كهانت بشود همانا از دين حضرت خاتم الانبياء (ص) برى گرديده است.
هیچ اختلاف و نزاعی در حرمت کهانت وجود ندارد و تمام فقهاء آن را قبول دارند و ادعای [[اجماع]] هم شده است.<ref>کوثر فقه، محمدی خراسانی، علی، ج۱، ص۳۲۱</ref> در روایتی که مرحوم [[صدوق]] آنرا در خصال نقل فرموده چنین آمده: کسی که کهانت کرده یا برایش کهانت بشود همانا از دین حضرت خاتم الانبیاء(ص) بری گردیده است.


[[شیخ انصاری]] در کتاب مکاسب، از ظاهر روایت برداشت می‌کند که خبر دادن از امور نهانى بطور جزم و قطع را مطلقا حرام است. چه به نحو كهانت بوده و چه به غير آن صورت بگيرد. روایت از پیامبر است که «كسي كه نزد عرّاف رفته و وى را تصديق نمايد پس همانا از آنچه خداوند عزّ و جلّ به محمد (ص) نازل فرموده دور گرديده است.<ref>تشریح المطالب؛ شرح فارسی بر مکاسب، ذهنی تهرانی، سید محمد جواد، ج۳، ص ۹۳۹</ref>
[[شیخ انصاری]] در کتاب مکاسب، از ظاهر روایت برداشت می‌کند که خبر دادن از امور نهانی بطور جزم و قطع را مطلقاً حرام است. چه به نحو کهانت بوده و چه به غیر آن صورت بگیرد. روایت از پیامبر است که «کسی که نزد عرّاف رفته و وی را تصدیق نماید پس همانا از آنچه خداوند عزّ و جلّ به محمد(ص) نازل فرموده دور گردیده است.<ref>تشریح المطالب؛ شرح فارسی بر مکاسب، ذهنی تهرانی، سید محمد جواد، ج۳، ص ۹۳۹</ref>


== رمل و کهانت در آیات و روایات ==
== رمل و کهانت در آیات و روایات ==
کهانت دو بار در قرآن آمده است که در یک جا می‌گوید قرآن کاهن نیست و در جایی دیگر کاهن بودن پیامبر را رد می‌کند:
کهانت دو بار در قرآن آمده است که در یک جا می‌گوید قرآن کاهن نیست و در جایی دیگر کاهن بودن پیامبر را رد می‌کند:


{{قرآن|وَلَا بِقَوْلِ کاهِنٍ قَلِیلًا مَا تَذَکرُونَ|ترجمه=و نيز سخن كاهنى نيست. چه اندك پند مى‌گيريد.|سوره=حاقه|آیه=۴۲}}
{{قرآن|وَلَا بِقَوْلِ کاهِنٍ قَلِیلًا مَا تَذَکرُونَ|ترجمه=و نیز سخن کاهنی نیست. چه اندک پند می‌گیرید.|سوره=حاقه|آیه=۴۲}}


{{قرآن|فَذَكِّرْ فَمَا أَنْتَ بِنِعْمَتِ رَبِّكَ بِكَاهِنٍ وَلَا مَجْنُونٍ|ترجمه=پس اندرز ده كه تو به لطف پروردگارت نه كاهنى و نه ديوانه.}}
{{قرآن|فَذَکِّرْ فَمَا أَنْتَ بِنِعْمَتِ رَبِّکَ بِکَاهِنٍ وَلَا مَجْنُونٍ|ترجمه=پس اندرز ده که تو به لطف پروردگارت نه کاهنی و نه دیوانه.}}


كاهنان كسانى بودند كه بر اثر ارتباط با جن و شياطين گاه بعضى از اسرار غيب را بازگو می‌كردند.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۴، ص: ۴۷۷، ۴۷۸
کاهنان کسانی بودند که بر اثر ارتباط با جن و شیاطین گاه بعضی از اسرار غیب را بازگو می‌کردند.<ref>تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۲۴، ص: ۴۷۷، ۴۷۸</ref>
</ref>


از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده است: {{متن عربی|قَالَ: أَرْبَعَةٌ لاَ يَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ اَلْكَاهِنُ وَ اَلْمُنَافِقُ وَ مُدْمِنُ اَلْخَمْرِ وَ اَلْقَتَّاتُ وَ هُوَ اَلنَّمَّامُ|ترجمه=چهار گروه وارد بهشت نمی‌شوند: شخصی کاهن (پیشگو)، منافق، شخصی که شراب می‌خورد، شخص سخن چین.}}{{پایان پاسخ}}
از [[امام صادق(ع)]] نیز روایت شده است: {{متن عربی|قَالَ: أَرْبَعَةٌ لاَ يَدْخُلُونَ اَلْجَنَّةَ اَلْكَاهِنُ وَ اَلْمُنَافِقُ وَ مُدْمِنُ اَلْخَمْرِ وَ اَلْقَتَّاتُ وَ هُوَ اَلنَّمَّامُ|ترجمه=چهار گروه وارد بهشت نمی‌شوند: شخصی کاهن (پیشگو)، منافق، شخصی که شراب می‌خورد، شخص سخن چین.}}{{پایان پاسخ}}
خط ۳۹: خط ۳۸:


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۰۱۱

ویرایش