پرش به محتوا

مهد در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۹۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ دسامبر ۲۰۲۱
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
حاصل سخن این که «مهد» و «مهاد» به معنای آماده ساختن، مهیا کردن، فراهم نمودن و گستراندن بستر و بساط برای آسایش و رفاه آرامش است و به گهواره نیز مهد گفته می‌شود چون بستری است برای آسایش و رفاه بچه که مادرش آماده کرده است در روایات اسلامی نیز از مهد هم به گهواره و هم به آماده ساختن و گستراندن بساط استفاده شده است. در حقیقت بین مهد و مهاد، عام و خاص مطلق وجود دارد و هر مهادی، مهد را می‌گیرد؛ و لی هر مهدی مهاد را نمی‌گیرد.
مهد و «مهاد» به معنای آماده ساختن، مهیا کردن، فراهم نمودن و گستراندن بستر و بساط برای آسایش و رفاه آرامش است. و به گهواره نیز مهد گفته می‌شود چون بستری است برای آسایش و رفاه بچه که مادرش آماده کرده است.


== مهد در لغت ==
== مهد در لغت ==
خط ۱۷: خط ۱۷:
کلمه مهد و مشتقات آن پانزده مرتبه در قرآن کریم تکرار شده است که هم به معنای گهواره و هم به معنای اعم از گهواره و شرایط زندگی و عاقبت کارها آمده که در این نوشتار به آنها اشاره می‌شود:
کلمه مهد و مشتقات آن پانزده مرتبه در قرآن کریم تکرار شده است که هم به معنای گهواره و هم به معنای اعم از گهواره و شرایط زندگی و عاقبت کارها آمده که در این نوشتار به آنها اشاره می‌شود:


۱. مهد یعنی گهواره: خداوند در چند مورد از کلمهٔ مهد گهواره را منظور کرده از جمله در سخن گفتن حضرت عیسی(ع) در گهواره: {{قرآن|وَیُکلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکهْلاً وَمِنَ الصَّالِحِینَ}}<ref>آل عمران ۴۶؛ مائده / ۱۱۰؛ مریم / ۲۹؛ طه / ۵۳.</ref>؛ «و با مردم در گهواره و در سن بزرگسالی سخن گفت و از بندگان صالح بود».
'''گهواره''': خداوند در سه مورد از کلمهٔ مهد گهواره را منظور کرده که درباره سخن گفتن [[حضرت عیسی(ع)]] در گهواره است: {{قرآن|وَیُکلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکهْلاً وَمِنَ الصَّالِحِینَ|ترجمه=و در گهواره [به اعجاز] و در ميانسالى [به وحى‌] با مردم سخن مى‌گويد و از شايستگان است.|سوره=آل عمران|آیه=۴۶}}<ref>و نیز: آل عمران ۴۶؛ مائده / ۱۱۰؛ مریم / ۲۹</ref>


۲. مهد یعنی زمین برای زندگی مردم: در کنار این، گاهی خداوند متعال «زمین» را مهد دانسته است. چون آن را برای زندگی بشر آفریده و مهیا ساخته و گسترانیده است هم چنانچه یک مادر، گهواره را برای آسایش و رفاه بچه اش آماده می‌سازد:
'''زمین:''' گاهی خداوند متعال «زمین» را مهد دانسته است. در اینجا به معنای آرامگاه و محل آسایش است. چون آن را برای زندگی بشر آفریده و مهیا ساخته و گسترانیده است؛ هم چنانچه یک مادر، گهواره را برای آسایش و رفاه بچه اش آماده می‌سازد: {{قرآن|الَّذِی جَعَلَ لَکمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَک لَکمْ فِیهَا سُبُلًا وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتَّی|ترجمه=همان خداوندی که زمین را برای شما محل آسایش قرار داد و راه‌هایی در آن ایجاد کرد و از آسمان آبی فرستاد که با آن، انواع گوناگون گیاهان را برآوردیم.|سوره=طه|آیه=۵۳}}<ref>زخرف / ۱۰؛ ذاریات / ۴۸.</ref>


{{قرآن|الَّذِی جَعَلَ لَکمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَک لَکمْ فِیهَا سُبُلًا وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتَّی}}<ref>طه / ۵۳؛ زخرف / ۱۰؛ ذاریات / ۴۸.</ref>؛ «همان خداوندی که زمین را برای شما محل آسایش قرار داد و راه‌هایی در آن ایجاد کرد و از آسمان آبی فرستاد که با آن، انواع گوناگون گیاهان را برآوردیم».
و نیز: {{قرآن|أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا|ترجمه=«آیا زمین را محل آرامش قرار ندادیم».|سوره=نبأ|آیه=۶}}


در این قسمت مهاد را به معنای فرش و محل آرامش آورده است: {{قرآن|أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا}}<ref>نباء / ۶.</ref>؛ «آیا زمین را محل آرامش قرار ندادیم».
'''جایگاه اهل عذاب:''' با توجه به این که «مهد» به معنای جایگاه است در قرآن جهنم را جایگاه کافران می داند.<ref>آل عمران / ۱۲ و ۱۹۷؛ اعراف / ۴۱؛ رعد / ۱۸؛ ص۵۶.</ref> گاهی هم با وصف بئس نسبت به جایگاه کافران در جهنم هم آمده است: {{قرآن|وَإِذَا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّه بِالإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ|ترجمه=و چون به او گفته شود: «از خدا پروا كن» نخوت، وى را به گناه كشاند. پس جهنم براى او بس است، و چه بد بسترى است.|سوره=بقره|آیه=۲۰۶}}


۳. جایگاه اهل عذاب: با توجه به این که «مهد» آماده کردن جایگاه بشری معنا شد، خداوند متعال از جهنم نیز بابد جایگاه بود و بد مهاد بودن یاد کرده است یعنی عده ای با کردارهای ناپسند خود بدجایی را برای استراحت خود اختیار نمودند: {{قرآن|وَإِذَا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّه بِالإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ}}<ref>بقره / ۲۰۶؛ آل عمران / ۱۲ و ۱۹۷؛ اعراف / ۴۱؛ رعد / ۱۸؛ ص۵۲.</ref>؛ «وقتی گفته می‌شود با تقوا باش، لجاجت و تعصب آنها را به گناه می‌کشاند، آتش دوزخ برای آنان کافی است و چه بد جایگاهی است».
'''فراهم ساختن و آماده کردن:''' انسان‌ها هم چنانچه وسایل زندگی و مکان آسایش را برای خود فراهم می‌سازد، آماده کردن سرانجام کار و سعادت یا به شقاوت رسیدن نیز در گرو اعمال خودش می‌باشد و خداوند متعال به این نتیجه اشاره کرده و می‌فرماید: {{قرآن|مَن کفَرَ فَعَلَیْهِ کفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ}}<ref>روم / ۴۴.</ref>؛ «هر کس کافر شود کفرش بر زیان خود اوست و آنها که کار شایسته انجام دهند به خودشان آماده می‌سازند». {{قرآن|وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِیدًا}} <ref>مدثر / ۱۴.</ref>
 
۴. فراهم ساختن وسایل زندگی: خداوند متعال می‌فرماید این انسان کسی است که وسایل زندگی را برای آنها از هر نظر فراهم ساختم: {{قرآن|وَمَهَّدتُّ لَهُ تَمْهِیدًا}}.<ref>مدثر / ۱۴.</ref>
 
۵. آماده کردن سرانجام کار: انسان‌ها هم چنانچه وسایل زندگی و مکان آسایش را برای خود فراهم می‌سازد، آماده کردن سرانجام کار و سعادت یا به شقاوت رسیدن نیز در گرو اعمال خودش می‌باشد و خداوند متعال به این نتیجه اشاره کرده و می‌فرماید: {{قرآن|مَن کفَرَ فَعَلَیْهِ کفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنفُسِهِمْ یَمْهَدُونَ}}<ref>روم / ۴۴.</ref>؛ «هر کس کافر شود کفرش بر زیان خود اوست و آنها که کار شایسته انجام دهند به خودشان آماده می‌سازند».


یمهدون از مهد است و به معنای آماده ساختن استعمال شده است.
یمهدون از مهد است و به معنای آماده ساختن استعمال شده است.
۱۵٬۲۵۶

ویرایش