automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
==مراد از استماع و انصات هنگام قرآن == | ==مراد از استماع و انصات هنگام قرآن == | ||
واژه استماع، به معنای گوش دادن همراه با ارده و پذیرش قلبی دانسته شده است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}} بر خلاف واژه | واژه استماع، به معنای گوش دادن همراه با ارده و پذیرش قلبی دانسته شده است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}} بر خلاف واژه سماع، که به معنای «شنیدن اگر چه بدون اراده باشد» به‌کار می‌رود. معادل استماع در فارسی «گوش دادن» و معادل سماع «شندین» یا «به گوش رسیدن» است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}منظور از استماع که در آیه ۲۰۴ سوره [[سوره اعراف|اعراف]] به کار رفته، گوش دادن همراه با خصوصیاتی شمرده شده که باعث دگرگونی معنوی در انسان شود. چنانکه بر اساس آیه ۸۳ سوره [[سوره مائده|مائده]]، عالمان [[مسیحیت|مسیحی]] پس از گوش دادن به آیاتی از قرآن، به دلیل حقیقتی که شناخته بودند اشک از چشمانشان جاری شد. | ||
واژه انصات به معنای سکوتی است که مقدمه گوش دادن است؛<ref>مفردات الفاظ القرآن، ماده: «صوت».</ref> بنابراین همراه آوردن انصات با استماع در این آیه، تأکیدی بر تمرکز برای فهم بهتر قرآن شمرده شده است.<ref>الميزان في تفسير القرآن، ج۸، ص۳۸۲؛ ترجمه الميزان في تفسير القرآن، ج۱۶، ص۳۱۱.</ref> | واژه انصات به معنای سکوتی است که مقدمه گوش دادن است؛<ref>مفردات الفاظ القرآن، ماده: «صوت».</ref> بنابراین همراه آوردن انصات با استماع در این آیه، تأکیدی بر تمرکز برای فهم بهتر قرآن شمرده شده است.<ref>الميزان في تفسير القرآن، ج۸، ص۳۸۲؛ ترجمه الميزان في تفسير القرآن، ج۱۶، ص۳۱۱.</ref> | ||
== اهميت استماع قرآن == | == اهميت استماع قرآن == | ||
در قرآن و روایات به گوش سپردن به قرآن سفارش و تأکید شده است؛ اگرچه به فقیهان و بر اساس اجماع و روایات واجب نیست.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}} | در قرآن و روایات به گوش سپردن به قرآن سفارش و تأکید شده است؛ اگرچه به فتوای فقیهان و بر اساس [[اجماع]] و روایات واجب نیست.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}برخی، از روایتی که در کتاب [[تهذیب الاحکام (کتاب)|تهذیب الاحکام]] ذکر شده، بر اهمیت استماع قرآن استدلال کرده‌اند.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}}طبق این روایت، [[امام علی(ع)]] نماز صبح می‌خواند که ابن کُوا، یکی از [[خوارج]]، پشت سر او آیه ۶۵ سوره [[سوره زمر|زمر]] را خواند.{{یادداشت|وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَ وَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ (ترجمه: به تو و همه پيامبران پيشين وحي شده كه اگر مشرك شوي، تمام اعمالت تباه مي‌شود و از زيان‌كاران خواهي بود.)}} وی قصد داشت با خواندن آیه بگوید امام علی(ع) با قبول حکمیت در جنگ [[جنگ صفین|صفین]] کافر شده است. امام علی(ع) به احترام قرآن سكوت كرد و پس از اتمام آن، قرائت نماز را ادامه داد. ابن کُوا دو بار دیگر این آیه را خواند و هر دو بار امام علی(ع) سکوت کرد. امام(ع) پس از بار سوم، در پاسخ به او آیه شصت سوره [[سوره روم|روم]] را خواند.{{یادداشت|«فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ لا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لا يُوقِنُونَ؛ ترجمه: اكنون كه چنين است، صبر پيشه كن كه وعده خدا حق است و هرگز كساني كه ايمان ندارند، نبايد تو را خشمگين سازند.» اشاره به اينكه خداوند كيفر خلافكاران را كه شما هستید خواهد داد.}} <ref>تهذيب الاحکام، ج۳، ص۳۶.</ref> | ||
==آثار سکوت و استماع هنگام شنیدن قرآن== | ==آثار سکوت و استماع هنگام شنیدن قرآن== | ||
بر اساس فراز {{قرآن|لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ}} در آیه، سکوت و استماع قرآن زمینه ساز دستیابی به رحمت خدا است.<ref>سوره اعراف، آيه ۲۰۴.</ref> با توجه به واژه «لَعَلَّ؛ شاید» گفته شده، تنها سکوت و گوش دادن کافی نیست، بلکه شرایط دیگری نیز برای مشمول رحمت خدا شدن نیاز است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}} در دیگر آیات قرآن و نیز در روایات به آثار گوش سپردن به قرآن اشاره شده است؛ برخی از آنها چنین‌اند: | بر اساس فراز {{قرآن|لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ}} در آیه، سکوت و استماع قرآن زمینه ساز دستیابی به [[رحمت خدا]] است.<ref>سوره اعراف، آيه ۲۰۴.</ref> با توجه به واژه «لَعَلَّ؛ شاید» گفته شده، برای دستیابی به رحمت خدا تنها سکوت و گوش دادن کافی نیست، بلکه شرایط دیگری نیز برای مشمول رحمت خدا شدن نیاز است.{{مدرک|date=سپتامبر ۲۰۲۱}} در دیگر آیات قرآن و نیز در روایات به آثار گوش سپردن به قرآن اشاره شده است؛ برخی از آنها چنین‌اند: | ||
* '''اشتیاق به خدا''': در روایتی از پیامبر(ص)، یکی از نشانه‌های گوش دادن به قرآن را اشتیاق به خدا دانسته شده است.<ref>كنز العمّال، ج۱، ص۵۵۱، حدیث ۲۴۷۲.</ref> | * '''اشتیاق به خدا''': در روایتی از [[پیامبر(ص)]]، یکی از نشانه‌های گوش دادن به قرآن را اشتیاق به خدا دانسته شده است.<ref>كنز العمّال، ج۱، ص۵۵۱، حدیث ۲۴۷۲.</ref> | ||
* '''پاداش و دفع بلای اخروی''': بر اساس حدیثی، فایده گوش سپردن به آیه‌ای از قرآن از کوهی از جنس طلا بیشتر است.<ref>بحارالأنوار، ج۹۲، ص۲۰.</ref> طبق روایتی دیگر، بلای آخرت از کسی که به قرآن گوش فرا دهد دفع می‌شود.<ref>كنز العمّال، ج۲،ص۲۹۱، حدیث ۴۰۳۱.</ref> | * '''پاداش و دفع بلای اخروی''': بر اساس حدیثی، فایده گوش سپردن به آیه‌ای از قرآن از کوهی از جنس طلا بیشتر است.<ref>بحارالأنوار، ج۹۲، ص۲۰.</ref> طبق روایتی دیگر، بلای آخرت از کسی که به قرآن گوش فرا دهد دفع می‌شود.<ref>كنز العمّال، ج۲،ص۲۹۱، حدیث ۴۰۳۱.</ref> | ||
* '''افزایش ایمان''': طبق آیات ۱۲۴-۱۲۷ سوره | * '''افزایش ایمان''': طبق آیات ۱۲۴-۱۲۷ سوره [[سوره توبه|توبه]]، یکی از آثار استماع قرآن را افزایش ایمان دانسته‌اند. | ||
* '''رقت قلب''': گروهي از مسيحيان در عصر پیامبر(ص) با شنیدن آيات قرآن به دلیل حقایقی که به آن رسیدند، اشك شوق ریختند.<ref>سوره مائده، آيه ۸۳.</ref> | * '''رقت قلب''': گروهي از مسيحيان در عصر پیامبر(ص) با شنیدن آيات قرآن به دلیل حقایقی که به آن رسیدند، اشك شوق ریختند.<ref>سوره مائده، آيه ۸۳.</ref> | ||
* '''هدایت''': به باور [[فاضل مقداد]] عالم شیعه (درگذشت ۸۲۶ق)، خطاب آیه رعایت سکوت، به کافران است و مراد از آیه، شنيدن قرآن و پی بردن به اعجاز قرآن است.<ref>كنز العرفان، ج۱، ص۱۹۵.</ref> بر اساس این تفسیر، از آثار استماع قرآن برای | * '''هدایت''': به باور [[فاضل مقداد]] عالم شیعه (درگذشت ۸۲۶ق)، خطاب آیه رعایت سکوت، به [[کافر|کافران]] است و مراد از آیه، شنيدن قرآن و پی بردن به [[اعجاز قرآن]] است.<ref>كنز العرفان، ج۱، ص۱۹۵.</ref> بر اساس این تفسیر، از آثار استماع قرآن برای کافران، زمینه‌سازی برای هدایت است.<ref>تفسير راهنما، ج۶، ص۴۰۱.</ref> | ||
<span></span> | <span></span> | ||