خائف بودن امام زمان(ع)

سؤال

در زیارت روز جمعه امام زمان(ع) خطاب به او گفته شده: «أَیُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخَائِفُ؛ ای پاک‌سرشت ترسان». منظور از این ترس چیست؟


درگاه‌ها
درگاه مهدویت.png


خائف به معنای ترسان، وصفی در زیارت روز جمعه است که امام زمان(ع)‌ با آن توصیف شده است. در این زیارت آمده: «أَیُّهَا الْمُهَذَّبُ الْخَائِفُ؛ ای پاک‌سرشت ترسان». در روایات نیز، یکی از دلایل غیبت امام زمان(ع) ترس از کشته شدن معرفی شده است.[۱] مقصود از «ترس»، ترس از شهادت نیست؛ بلکه ترس او، از این است که با کشته شدن وعده الهی مبنی بر جهانی شدن اسلام، عملی نشود.

اگر ترس ناشی از خودخواهی باشد و انسان حاضر نباشد برای حفظ دین از خطر استقبال کند، ضدّ شجاعت است؛ ولی اگر ترس از هدر رفتن و بی‌خاصیت شدن باشد کاری نیکو؛ بلکه واجب است؛ چون کشته شدنی نیکو است که نتیجه داشته باشد؛ نه کشته شدنی که بدون فایده باشد.

امام زمان(ع) آخرین امام شیعیان است؛ بنابراین وقتی زمینه سیاسی و اجتماعی برای جهانی شدن اسلام وجود ندارد، حکمت الهی می‌طلبد او تا پیش از فراهم شدن زمینه حکومت جهانی، در غیبت بماند؛ بنابراین برخی در این رابطه گفته اند با اينكه انسان خائن، خائف است «الخائن خائف» و شخص مهذّب و بى ‏گناه و پاك، از كسى بيم ندارد، امّا آن حضرت با آن حريم پاك، از اظهار (و نشان دادن خود) خائف است.[۲]

برخی محققان مراد از خائف در این زیارت را ترس او از خدا دانسته‌اند.[۳]

منابع

  1. ابن بابویه، محمد، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، چاپ اول، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۲۴۳، باب ۱۷۹، حدیث۱؛ ابن بابویه، محمد، کمال الدین و تمام النعمه، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۶۱، باب ۳۴، حدیث۵.
  2. بزرگمهرنيا، عبد الحسن، مشتاقى و مهجورى‏، تهران، موعود عصر(عج)، چ1، 1388ش، ص411.
  3.   عربان، رسول، «المهذب الخائف»، پایگاه راسخون، تاریخ بازدید:‌ ۶ مهر ۱۴۰۰ش.