پیام‌های آیه ۲۸ سوره آل‌عمران: تفاوت میان نسخه‌ها

تکمیل اولیه مقاله
(ایجاد مدخل: پیام‌های کاربردی دوست نشدن با کفار)
 
(تکمیل اولیه مقاله)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش|کاربر=fabbasi}}
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آيه ۲۸ سوره آل عمران که به دوست نشدن مومنان با کافران اصرار می‌ورزد؛ چه پیام‌هایی دارد؟
آیه ۲۸ سوره آل عمران که به دوست نشدن مؤمنان با کافران اصرار می‌ورزد؛ چه پیام‌هایی دارد؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
ترسیم مرزهای قرآنی ارتباط با بیگانگان؛ اصل قرآنی تقیه برای تغییر شکل مبارزه و سپر دفاعی برای حفظ خود؛ پرهیز از تباه کردن نظام دينی با دوست نشدن با کفر از جمله پیام‌های کاربردی آیه ۲۸ سوره آل عمران است.
ترسیم مرزهای قرآنی ارتباط با بیگانگان؛ اصل قرآنی [[تقیه پیامبران|تقیه]] برای تغییر شکل مبارزه و سپر دفاعی برای حفظ خود؛ پرهیز از تباه کردن نظام دینی با دوست نشدن با کفر از جمله پیام‌های کاربردی آیه ۲۸ [[سوره آل عمران]] است.


== متن آیه ==
== متن آیه ==
 
{{قرآن بزرگ|لَّا یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَن یَفْعَلْ ذَالِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فیِ شیْءٍ إِلَّا أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَئه وَ یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ إِلیَ اللَّهِ الْمَصِیر|ترجمه= مؤمنان نباید کافران را -به جای مؤمنان- به دوستی بگیرند؛ و هر که چنین کند، در هیچ چیز [او را] از [دوستی] خدا [بهره‌ای] نیست، مگر اینکه از آنان به نوعی تقیّه کند و خداوند، شما را از [عقوبت] خود می‌ترساند، و بازگشت [همه] به سوی خداست.|سوره=آل عمران|آیه=۲۸}}
{{قرآن بزرگ|لَّا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَن يَفْعَلْ ذَالِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فىِ شىَ‏ْءٍ إِلَّا أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَئه وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ إِلىَ اللَّهِ الْمَصِير|ترجمه= مؤمنان نبايد كافران را -به جاى مؤمنان- به دوستى بگيرند؛ و هر كه چنين كند، در هيچ چيز [او را] از [دوستى‌] خدا [بهره‌اى‌] نيست، مگر اينكه از آنان به نوعى تقيّه كند و خداوند، شما را از [عقوبت‌] خود مى‌ترساند، و بازگشت [همه‌] به سوى خداست.|سوره=آل عمران|آیه=۲۸}}


== مرزهای قرآنی ارتباط با بیگانگان ==
== مرزهای قرآنی ارتباط با بیگانگان ==
آیه یک درس مهم سیاسی اجتماعی به مسلمانان می‌دهد که هرگز بیگانگان را به عنوان دوست، حامی و یاور نپذیرند و فریب سخنان به ظاهر صمیمانه آنها را نخورند؛ ضربه‌های سنگینی که در طول تاریخ بر افراد با ایمان و با هدف واقع شده، در بسیاری از موارد از این رهگذر بوده است.<ref>ناصر، مکارم شیرازی، تفسیر نمونه‏، تهران‏، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۴۹۹.</ref>


اين آيه در واقع يك درس مهم سياسى اجتماعى به مسلمانان مى‏دهد و آن این كه هرگز بيگانگان را به عنوان دوست، حامى و ياور نپذيرند و فريب سخنان به ظاهر صميمانه آنها را نخورند؛ ضربه‏هاى سنگينى كه در طول تاريخ بر افراد با ايمان و با هدف واقع شده، در بسيارى از موارد از اين رهگذر بوده است.<ref>ناصر، مكارم شيرازى، تفسير نمونه‏، تهران‏، دار الكتب الإسلاميه، چاپ اول‏، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۰۳.</ref>
مؤمنان اگر کفار را اولیای خود بگیریند، خواه ناخواه از اخلاق و سایر شؤون حیاتی آنان متأثر می‌گردند و آنان می‌توانند در اخلاق و رفتار مؤمنان تغییراتی ایجاد کنند.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی‏، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۳۶.</ref>
 
ولايت در اصل به معناى مالكيت تدبير امر است، مثلا ولى صغير يا مجنون يا سفيه، كسى است كه مالك تدبير امور و اموال آنان باشد؛ هرچند خود آنان مالك اموال خويشند. ولايت مستلزم تصرف يك دوست در امور دوست ديگر است، يك ولى در امور كسى كه تحت سرپرستى او است، دخالت مى‏كند و كسي كه ديگري را ولي خود قرار مي‌دهد، اجازه دخالت در امور خود را به وليش مى‏دهد، تا بيشتر به او نزديك شود.
 
مؤمنان اگر كفار را اولياى خود بگيريند، خواه ناخواه از اخلاق و ساير شؤون حياتى آنان متاثر مي‌گردند و آنان مى‏توانند در اخلاق و رفتار مؤمنان تغییراتی ایجاد کنند. <ref>طباطبائی، محمد حسین، الميزان‏ فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوى همدانى‏، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۴۲.</ref>


== تقیه؛ اصل قرآنی برای تغییر شکل مبارزه ==
== تقیه؛ اصل قرآنی برای تغییر شکل مبارزه ==
{{همچنین ببینید|تقیه پیامبران}}


خداوند تقیه را به عنوان يك استثناء از اين قانون كلى (دوست نشدن با کفار) قرار داده و مى‏فرمايد: مگر اينكه از آنها بپرهيزيد و تقيه كنيد: {{قرآن| إِلَّا أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَئه|ترجمه= مگر اينكه از آنان به نوعى تقيّه كند |سوره=آل عمران|آیه=۲۸}}
خداوند [[تقیه پیامبران|تقیه]] را به عنوان یک استثناء از این قانون کلی (دوست نشدن با کفار) قرار داده است: مگر اینکه از آنها بپرهیزید و تقیه کنید: {{قرآن| إِلَّا أَن تَتَّقُواْ مِنْهُمْ تُقَئه|ترجمه= مگر اینکه از آنان به نوعی تقیّه کند.|سوره=آل عمران|آیه=۲۸}}
 
همان تقيه‏اى كه براى حفظ نيروها، جلوگيرى از هدر رفتن قوا، امكانات و سرانجام پيروزى بر دشمن است؛ در چنين موردى جايز است كه مسلمانان با افراد بى‌ايمان، به خاطر حفظ جان خود و مانند آن ابراز دوستى كنند. اسلام اجازه داده كه انسان در جايى كه دين، جان، مال و ناموس او در خطر است و اظهار حق، هيچگونه نتيجه و فايده مهمى ندارد، موقتا از اظهار آن خوددارى كند و براى پيشبرد اهداف مقدس خود به مبارزات غير مستقيم دست بزنند. تقيه در چنين لحظاتى يك نوع تغيير شكل مبارزه محسوب مى‏شود كه مى‏تواند آنها را از نابودى نجات دهد.<ref>ناصر، مكارم شيرازى، تفسير نمونه‏، تهران‏، دار الكتب الإسلاميه، چاپ اول‏، ۱۳۷۴ش، ج۲، ص۵۰۴. طباطبائی، محمد حسین، الميزان‏ فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوى همدانى‏، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج‏۳، ص۲۴۰.</ref> آيه‏اى كه در باره داستان عمار و پدرش ياسر و مادرش سميه نازل شده، بر این مساله دلالت را دارد: {{قرآن|مَنْ كَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إِيمانِهِ إِلَّا مَنْ أُكْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِيمانِ وَ لكِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْراً فَعَلَيْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ|ترجمه=كسانى كه بعد از ايمان كافر شوند، بجز آنها كه تحت فشار واقع شده‏اند در حالى كه قلب شان آرام و با ايمان است، آنها كه سينه خود را براى پذيرش كفر گشوده‏اند، غضب خدا بر آنهاست و عذاب عظيمى در انتظارشان.|سوره= نحل|آیه=۱۰۶}}


== دوستى با كفار یعنی تباه کردن نظام دينی ==
تقیه برای حفظ نیروها، جلوگیری از هدر رفتن قوا و سرانجام پیروزی بر دشمن است؛ در چنین موردی جایز است که مسلمانان با افراد بی‌ایمان، به خاطر حفظ جان خود و مانند آن ابراز دوستی کنند. [[اسلام]] اجازه داده که انسان در جایی که دین، جان، مال و ناموس او در خطر است و اظهار حق، هیچگونه نتیجه و فایده مهمی ندارد، موقتاً از اظهار آن خودداری کند و برای پیشبرد اهداف مقدس خود به مبارزات غیر مستقیم دست بزنند. تقیه در چنین لحظاتی یک نوع تغییر شکل مبارزه محسوب می‌شود که می‌تواند آنها را از نابودی نجات دهد.<ref>ناصر، مکارم شیرازی، تفسیر نمونه‏، تهران‏، دار الکتب الإسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۵۰۰.</ref> آیه‌ای که درباره داستان [[عمار]] و پدرش یاسر و مادرش سمیه نازل شده، بر قرآنی بودن اصل قرآنی برای حفظ جان خود دلالت را دارد: {{قرآن| مَنْ کَفَرَ بِاللَّهِ مِنْ بَعْدِ إیمانِهِ إِلاَّ مَنْ أُکْرِهَ وَ قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإیمانِ وَ لکِنْ مَنْ شَرَحَ بِالْکُفْرِ صَدْراً فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظیمٌ |ترجمه=کسانی که بعد از ایمان کافر شوند، بجز آنها که تحت فشار واقع شده‌اند در حالی که قلب شان آرام و با ایمان است، آنها که سینه خود را برای پذیرش کفر گشوده‌اند، غضب خدا بر آنهاست و عذاب عظیمی در انتظارشان.|سوره= نحل|آیه=۱۰۶}} عمار با تقیه کردن و به زبان آوردن سخن کفرآمیز، جان خود را حفظ کرد.<ref>مغنیه، محمدجواد، ترجمه تفسیر کاشف، مترجم: موسی دانش، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۳۷۸ش، ج۴، ص۸۶۵.</ref>


مسلمانى كه در دل دوستدار دشمنان دين است، اين دوستى اخلاق كفر را در دلش رسوخ داده، چنين كسى و چنين كسانى ندانسته حرمت دين و اهل دين را به بهانه‌های واهی از بين مى‏برند و خود را به هلاكت دچار مى‏سازند و از اينجا معلوم مى‏شود، تهديد به تحذير از سوی خدا در جمله: {{قرآن|وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ}} براى آن است كه دوستى با كفار، از مصاديق طغيان بر خدا و تباه کردن پایه‌های اعتقادی است. <ref>طباطبائی، محمد حسین، الميزان‏ فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوى همدانى‏، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسين حوزه علميه قم، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج‏۳، ص۲۴۱.</ref>
== دوستی با کفار یعنی تباه کردن نظام دینی ==
دوستی با کفار طغیان و افساد نظام دین است، که بدترین و خطرناک‌ترین ضرر را برای دین دارد، حتی ضررش از ضرر کفر کفار و شرک مشرکین نیز بیشتر است، زیرا آن کس که کافر و مشرک است، دشمنیش برای دین آشکار است، و به سهولت می‌توان خطرش را از دین دفع نمود و از خطرش بر حذر بود؛ اما مسلمانی که دعوی صداقت و دوستی با دین می‌کند، و در دل دوستدار دشمنان دین است، و قهراً این دوستی اخلاق و سنن کفر را در دلش رخنه داده، چنین کسی و چنین کسانی ندانسته حرمت دین و اهل دین را از بین می‌برند، و خود را به هلاکتی دچار می‌سازند که دیگر امید حیات و بقایی باقی نمی‌گذارد. تهدید به تحذیر از سوی خدا در جمله جمله: {{قرآن|وَ یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ|ترجمه=و خداوند، شما را از [عقوبت] خود می‌ترساند}} برای آن است که دوستی با کفار، از مصادیق طغیان بر خدا و تباه کردن پایه‌های اعتقادی است.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی‏، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج‏۳، ص۲۴۱.</ref>


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه اصلی = علوم و معارف قرآن
  | شاخه فرعی۱ = مسائل اجتماعی در قرآن
  | شاخه فرعی۱ = مسائل اجتماعی در قرآن
  | شاخه فرعی۲ =  
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =  
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه = شد
  | شناسه = شد
  | تیترها = شد
  | تیترها = شد
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی = شد
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر = شد
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت = ب
  | اولویت = ب
  | کیفیت = ج
  | کیفیت = ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۲٬۱۶۱

ویرایش