همگانی بودن یا نبودن عذاب قبر: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}

== همگانی بودن عذاب قبر ==

برخی روایات، فشار قبر را همگانی می‌دانند؛ پیامبر اسلام(ص) پس از خاک سپاری جنازه سعد بن معاذ، فشار قبر را برای همگان دانست<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۲۱.</ref> و گفت اگر کسی از فشار قبر، رهایی می‌یافت، سعد بن معاذ از آن افراد بود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶; بحار الانوار، ج۶، ص۲۶۱، ح ۱۰۲; و علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۸.</ref>

در برخی روایات اهل‌سنت نیز، عذاب قبر، همگانی معرفی شده است؛ در یکی از این روایات به‌صورت مطلق آمده که مردگان در قبر عذاب می‌شوند تا آنجا که حیوانات صدای عذاب آنها را می‌شنوند.<ref>سیوطی، شرح الصدور، ص۲۲۵.</ref>

برخی روایات، عذاب و فشار قبر را برای مؤمن نمی‌دانند. امام صادق(ع) در پاسخ ابوبصیر، چیزی از فشار قبر را برای مؤمنان ندانست.<ref>الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏3، ص۱۳۰.</ref>

 

مرحوم مجلسی معتقد است اگر مراد از عذاب ندیدن مؤمنان، مؤمن کامل باشد، روایاتی که عذاب قبر را متوجه سعد بن معاذ، رقیه دختر پیامبر اسلام(ص) و فاطمه، مادر حضرت علی(ع) می‌دانستند، چه می‌شود؟ او خود در مقام پاسخ به این اشکال، احتمال می‌دهد که مراد از فشار قبر نداشتن مومنان، عذاب و فشار شدید است یا این‌که گفته شود، مؤمن، فشار قبر تنبیهی و از باب غضب الهی ندارد؛ بلکه اگر فشاری دارد به سبب لطف و کفارهٔ گناهان او است.<ref>محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۹۲; و عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۹۲.</ref> علامه مجلسی این حدیث را شاهد بر این مطلب می‌آورد: «فشار و عذاب قبر برای مؤمن، کفارهٔ (تاوان) کارهایی است که انجام داده است».<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۲۱.</ref>

 

 

اینها که روز قیامت از گناهانشان سؤال نمی‌شود، کسانی هستند که از امیر مؤمنان پیروی کرده‌اند و از دشمنانش بیزاری جسته‌اند. حلالش را حلال و حرامش را حرام داشته‌اند؛ منتها گناهانی داشته‌اند که موفق به توبه نشده‌اند. خداوند آنها را در برزخ عذاب می‌کند تا در قیامت پاک شوند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۶، ح ۷۷.</ref>

 

 

 

اما شهدا در فرهنگ قرآنی و روایی جایگاه ویژه ای دارند. آنها از برخی امور دنیایی و آخرتی استثنا شده‌اند. مانند کفن و غسل در صورتی که در معرکهٔ جنگ به شهادت برسند.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام فی شرح المقنعه، ج۶، ص۱۴۰.</ref> و همین گونه از پرسش و پاسخ در قبر معاف شده‌اند. از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) سؤال شد که چرا شهید در قبر، مورد امتحان و آزمایش قرار نمی‌گیرد؟ فرمود: «همان برق‌های شمشیر که بر سرش فرود می‌آیند، کفایت می‌کند».<ref>فروع الکافی، ج۵، ص۵۶، کتاب الجهاد، فضل الشهاده، ح ۵.</ref>

قانون کلی عذاب و فشار قبر بیان شد؛ اما باید دانست که برخی افراد، به تصریح برخی روایات، از عذاب قبر معاف شده‌اند. نیز برخی از کارهای خوب و مرگ در برخی از ساعات، سبب کاهش یا آمرزش فشار قبر می‌شود.

 

رقیّه دختر پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) از کسانی است که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) برایش، طلب بخشش از عذاب قبر فرمود و خداوند هم او را رهایی بخشید.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۴۱، ح ۱۸.</ref>

 

فاطمه بنت اسد، مادر امام علی (علیه السلام) نیز با دعای پیامبر (صلی الله علیه وآله) و تدفین در پیراهن مبارک او، شامل آمرزش عذاب قبر شد.<ref>گفتار صدوق، ص۴۸; و مجلسی، حق الیقین، ص۴۸۲.</ref>

افراد ذیل نیز از عذاب و فشار قبر معاف هستند:

* کسانی که چهل نفر یا بیشتر به خوبی او شهادت دهند و از خداوند برای او طلب مغفرت کنند.<ref>منازل الآخره، ص۲۶–۳۰.</ref>

* افرادی که در هر شب جمعه سورهٔ نساء بخوانند.

* کسانی که بر خواندن سورهٔ زخرف مداومت دارند.

|شاخه فرعی۳ =

  | شناسه =

  | تیترها =

  | ویرایش =

  | لینک‌دهی =

  | اولویت =

  | کیفیت =